(Bằng cách truy tố vợ của Bạc Hy Lai về tội giết người, các lãnh đạo chính trị Trung Quốc đã tạo một tiền lệ nguy hiểm)


Tin tức cho biết các công tố viên Trung Quốc (TQ) đã lập hồ sơ chính thức truy tố bà Cốc Khai Lai, vợ của cựu Bí thư Trùng Khánh vừa bị thất sủng, ông Bạc Hy Lai, đã gợi lên những hình ảnh hấp dẫn về một phiên toà sôi nổi, trong đó những hành vi dơ bẩn nhất của gia đình họ Bạc sẽ bị báo đài phơi bày không thương tiếc. Nhưng trước khi các nhà văn có tham vọng viết một tác phẩm chính trị giật gân chạy tới mua bản quyền của cuốn trường thiên tiểu thuyết về họ Bạc, bất chấp giá trị giải trí hiển nhiên của nó, chúng ta cần phải dừng lại phút giây để suy ngẫm về một khía cạnh của vở kịch Bạc Hy Lai vốn chưa được quan tâm đúng mức: sự bất an của các lãnh đạo chóp bu TQ.

Mặc dù tuyệt đại đa số dân chúng reo mừng một cách dễ hiểu trước sự sụp đổ của các nhân vật như Bạc Hy Lai, tức các thành viên ban lãnh đạo Đảng (apparatchiks) kiêu căng, đạo đức giả, tàn ác, và tham lam trong lúc cầm quyền, nhưng những ngụ ý chính trị về sự sụp đổ của họ và về cách họ bị thanh trừng lại không mang ý nghĩa của một vở kịch dạy đạo lý. Trái lại, cái cung cách mà những kẻ quyền cao chức trọng mất hết quyền hành và những gì xảy ra cho họ sau đó có thể giúp ta hiểu biết rất nhiều về bản chất của chế độ chính trị mà họ đã lên voi xuống chó. Như trong chế độ TQ hiện nay, cuộc thanh trừng không đẹp mắt dành cho Bạc Hy Lai đã phơi bày nhiều mặt u ám của chế độ: tham nhũng, vô pháp luật, đạo đức giả, và tàn bạo. Những tính cách này của một chế độ làm cho nó thiếu tính chính đáng (illegitimate) và hủy hoại khả năng tồn tại lâu bền của nó. Tuy nhiên, hiếm khi chúng ta có đủ điều kiện để nhìn những cuộc tranh giành quyền lực chính trị từ nhãn quan của một kẻ nằm bên trong chế độ. Do đó, chúng ta thường không hiểu đúng mức là làm sao mà sự bất an (thiếu tự tin) của giới lãnh đạo chóp bu có thể tạo ra một đe dọa chết người cho chính một chế độ vốn đã thành công để rồi thất bại.

Trước khi chúng ta phân tích mức độ bất an của tầng lớp thống trị chóp bu TQ hiện nay, thiết tưởng cũng nên nói đến một thời đại mà các lãnh đạo chóp bu của Đảng Cộng sản luôn luôn nơm nớp lo sợ cho mạng sống của mình và của gia đình mình – đó là triều đại Mao Trạch Đông từ năm 1949 đến năm 1976. Chế độ Mao là một cỗ máy thanh trừng thường xuyên hoạt động. Bất cứ một thành viên nào trong giai cấp quyền lực của Đảng, bất chấp thâm niên công tác hay lòng trung thành với họ Mao, đều bị trừ khử ngay cái giờ phút người ấy trở thành một mối đe dọa cho quyền lực của Mao. Không có một luật lệ nào chi phối những cuộc thanh trừng này. Gần như trong mọi trường hợp, nạn nhân không phải chỉ có bản thân quan chức thất sủng, mà còn gồm cả thân nhân vô tội của ông ta, những người này cũng bị ném vào tù hay gửi đi trại lao động cải tạo. Thật ra, bi kịch của gia đình Bạc Hy Lai trong thời Cách mạng Văn hóa cũng là một trường hợp điển hình. Cha ông trải qua 10 năm trong tù. Bản thân Bạc Hy Lai cũng bị tù trong thời Cách mạng Văn hóa. Mẹ ông đã tự tử.

Sau khi triều đại Mao chấm dứt và sự tỉnh táo chính trị trở lại với Trung Quốc vào cuối thập niên 1970, các vị đàn anh trong Đảng đã ra sức phục hồi sự đoàn kết nội bộ. Một cái nhìn sâu sắc mà họ đã rút ra được từ tính tự hủy (self-destructiveness) của thời đại Mao là, sự bất an của giới lãnh đạo cao nhất đã làm tồi tệ tối đa những cuộc tranh giành quyền lực ở chóp bu. Ngoài ra, do sự thiếu vắng một thủ tục tố tụng công bằng hợp lý (due process) có khả năng bảo vệ những quyền cơ bản của những thành viên thuộc tầng lớp thống trị chóp bu, mức độ độc đoán, bất khả tiên liệu, và tàn bạo của việc xét xử mà họ và gia đình họ phải gánh chịu là rất hãi hùng và vô nhân đạo. Những trạng huống này ngụ ý rằng một khi một kẻ nào trong hàng ngũ lãnh đạo ở chóp bu mất quyền hành, ông ta sẽ mất hết mọi thứ, gồm cả mạng sống, sự tự do của bản thân mình và gia đình mình. Sự thể này khiến cho cái giá của việc mất quyền hành là đắt vô cùng. Vì thế, những nhà lãnh đạo chóp bu sẽ chiến đấu đến mức táng tận lương tâm để tránh thua cuộc.

Nhằm gia tăng sự yên tâm chính trị cho các lãnh đạo chóp bu trong Đảng, Đặng Tiểu Bình và các đồng chí của ông đã vạch ra một số kế hoạch tổ chức tinh vi, vừa chính thức vừa bất chính thức. Những nội quy chính thức gồm có những thủ tục cụ thể chi phối việc cách chức các quan chức cao cấp. Một trong những nội quy bất thành văn là, những người thua cuộc trong những cuộc đấu tranh giành quyền lực sẽ không bị phạt tù và gia đình họ sẽ không bị bách hại.

Hẳn nhiên, cũng như mọi thứ luật của TQ, những nội quy chính thức của Đảng được làm ra để mà vi phạm hơn để mà tôn trọng. Việc Đặng cách chức Hồ Diệu Bang, vị Tổng Bí thư Đảng có đầu óc cải cách, và Triệu Tử Dương, một nhà cải cách khác, đã vi phạm chính nội quy của Đảng. Nhưng mãi cho đến khi Đặng áp đặt 15 năm quản chế bất hợp lệ lên họ Triệu năm 1989, trên cơ bản ông vẫn tuân theo nội quy là không hành hạ thể xác hay làm mất tự do các đối thủ chính trị.

Trong thời đại sau Đặng Tiểu Bình, sự yên tâm của những nhà lãnh đạo ở chóp bu đã suy giảm đáng kể. Không những các thủ tục dùng để cách chức các đảng viên cao cấp trở nên mờ ám, vô lý, và bị chính trị hóa, mà cái giá của sự mất quyền hành cũng đắt ghê gớm. Các vụ thanh trừng bây giờ đi kèm với án tù, chứ không phải là được phép lặng lẽ nghỉ hưu. Người thân của kẻ sa cơ thất thế cũng vương vào vòng lao lý.
Nạn nhân đầu tiên của các vụ thanh trừng thời kỳ sau Đặng là Trần Hy Đồng, Ủy viên Bộ Chính trị và là Bí thư Thành ủy Bắc Kinh, bị cho vào tù về tội tham nhũng năm 1995. Con trai của ông cũng đi tù. Họ Trần gần đây đã cho xuất bản tập hồi ký của mình. Trong khi cố gắng để chứng tỏ rằng ông không liên quan đến vụ đàn áp Thiên An Môn năm 1989, ông tiết lộ rằng vụ án bí mật của ông chỉ được xử chiếu lệ và ông gọi thủ tục của phiên toà là “phát xít”. Nạn nhân cao cấp thứ hai cũng mang họ Trần, đó là Trần Lương Vũ, một thời là Bí thư Thượng Hải và Ủy viên Bộ Chính trị đầy tham vọng. Cũng như Trần Hy Đồng, Trần Lương Vũ bị hạ bệ vì tội tham nhũng và bị kết án 18 năm tù.

Như vậy những gì xảy đến cho Bạc Hy Lai và người thân của ông có lẽ không đến nỗi bất thường. Như đã dự kiến, quyết định đưa Cốc Khai Lai ra toà chỉ báo hiệu rằng ban lãnh đạo chóp bu đã định tội và biện pháp trừng phạt bà. Bạc Hy Lai, hiện đang mòn mỏi trong chế độ quản chế nghiêm khắc của Đảng (chế độ giam giữ vô thời hạn ngoài pháp luật), gần như chắc chắn sẽ chịu chung số phận với hai ông cựu Bí thư họ Trần.

Một số quan sát viên thời sự có thể không đồng ý với dự đoán trên vì họ cho rằng việc thanh trừng các quan chức cao cấp về tội tham nhũng hoàn toàn khác với việc trừng trị họ về tội bất trung với Đảng hoặc vì đấu tranh bè phái để giành quyền lực. Sự phân biệt này có thể đúng về mặt kỹ thuật nhưng về thực chất và về ý nghĩa chính trị thì không quan trọng. Trong việc nuôi dưỡng một nỗi bất an đáng sợ cho hàng lãnh đạo chóp bu, thì các tội tham nhũng và các tội chính trị là không khác nhau.

Một là, cũng như tội chính trị, tội tham nhũng cũng có thể ngụy tạo. Những bằng chứng được đem ra để buộc tội hai Bí thư họ Trần, chẳng hạn, đã cho thấy hai vụ án gượng gạo và thiếu cơ sở. Ai cũng biết hai ông họ Trần sụp đổ không phải vì tham nhũng nhưng vì tham vọng chính trị và vì bất trung với đường lối của Đảng. Người ta có thể nói như thế về nguyên nhân hạ bệ Bạc Hy Lai.

Hai là, vì các lãnh đạo chóp bu của TQ, dù chính bản thân họ không trực tiếp tham gia các hoạt động tham nhũng, nhưng tất cả người thân và bà con họ đều có dính vào những hợp đồng khả nghi hoặc phi pháp, không một vị nào ở chóp bu là tuyệt đối an toàn. Hiện nay, hình như Đảng đã vạch ra một đường ranh giới hạn đối với cấp Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị – các Ủy viên Bộ Chính trị vẫn không được an toàn, nhưng các thành viên Ủy ban Thường trực Bộ Chính trị thì tuyệt đối được miễn truy tố (absolute immunity), bởi vì những vụ thanh trừng ở cấp cao nhất của Đảng sẽ làm cho tình hình quá bất ổn. Nhưng đây không phải là một sự dàn xếp được bọc thép (ironclad), nên đố ai biết được khi nào thì Đảng sẽ quay ra truy tố một trong chín vị lãnh đạo chóp bu trong tương lai?

Ba là, một khi bị hạ bệ trong một cuộc đấu tranh giành quyền lực, thậm chí những vị lãnh đạo chóp bu của TQ cũng thiếu cả sự bảo vệ tối thiểu của luật pháp. Họ không thể lựa chọn luật sư hay có khả năng thách thức những tội danh đã gán cho mình như trong một nền tư pháp độc lập. Bản án và hình phạt dành cho họ thường được quyết định, không phải bởi những thẩm phán chuyên nghiệp ở cuối các phiên toà, nhưng bởi các lãnh đạo chính trị chóp bu đã họp bàn bí mật với nhau.

Điều mà sự phân tích này cho thấy – và là điều mà vụ án dành cho Bạc Hy Lai và vợ ông chứng tỏ – là an ninh chính trị của các lãnh đạo chóp bu TQ đã sa sút đến độ, trong nhiều tình thế nghiêm trọng, họ có thể cảm thấy như mình đang trở về những ngày u ám dưới thời đại Mao. Sự chia rẽ ở chóp bu và những đấu đá thâm độc trong nội bộ hiện nay là một thông lệ, chứ không phải là một ngoại lệ. Đây không phải là một tin trấn an đối với những cá nhân mà cơn ác mộng hàng ngày của họ là một sáng đẹp trời nào đó họ có thể biến thành một Bạc Hy Lai thứ hai.

M. P.
Nguồn: bauxite Việt Nam

Hoãn đi hoãn lại 5 lần 7 lượt, cuối cùng chính quyền buộc phải mở phiên tòa xử 3 chiến sỹ dân chủ kiên cường, 3 nhà báo bất khuất, 3 tiếng nói của quần chúng nhân dân từng chủ trương Câu lạc bộ Nhà báo Tự do, và do đó đã bị giam cầm kéo dài từ 4 năm đến hơn 1 năm nay. Phiên tòa sẽ mở sáng ngày 7/8/2012, tại tòa án Sài Gòn, 131 Nam kỳ khởi nghĩa, quận I. Quần chúng tham dự có thể rất đông, nhất là sau vụ tự thiêu của Cụ Đặng Thị Kim Liêng, thân mẫu cô Tạ Phong Tần.


Ba bị cáo là nhà báo Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, nhà báo Phan Thanh Hải Anh Ba Sài Gòn, từng chủ trương Thông tấn xã vỉa hè rất năng động, nhà báo blogger Tạ Phong Tần, từng chủ trương blog Công lý và Sự thật, nguyên là nữ sỹ quan Công an tự chuyển thành một nhà báo tự do.

Một lần nữa chính quyền độc đảng bóp nghẹt tự do của người công dân, bịt mồm báo chí lại làm một công việc không thể nào làm nổi là kết tội 3 nhà báo tự do của nhân dân tiêu biểu nhất.

Họ sẽ lại kết tội 3 blogger này tội gì? Trốn thuế? âm mưu lật đổ? tuyên truyền chống phá nhà nước? Toàn những lý do bịa đặt, mang tính vu cáo, chụp mũ. Hãy nghe chính những nhà lãnh đạo CS - như ông Nguyễn Văn An, như nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt, hay chính đương kim tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng - từng bảo nhau rằng: không ai có thể lật đổ, bôi nhọ, làm suy yếu đảng CS bằng chính những người CS, bằng những bày sâu CS tham nhũng, quan liêu đục khoét nền kinh tế tài chính, phá hoại đạo đức xã hội, đưa đảng chìm sâu vào cuộc suy thoái thê thảm hiện nay.

Sao họ không dám mở những phiên tòa công khai xét xử nghiêm những bầy sâu lúc nhúc, tệ hại nhất, chia chác nhau hàng trăm nghìn tỷ đồng, làm tổn thất hàng trăm nghìn tỷ đồng khác, trong các tập đoàn kinh tế quốc doanh thối nát tận gốc, mà lại chỉ lăm lăm trị tội những nhà báo trung kiên trong làng báo Việt Nam?

Thật ra, trong cơn suy thoái của đảng CS, ngững người lãnh đạo phạm hết sai lầm này đến sai lầm khác, tự mình làm hại mình trước con mắt tinh tường của đông đảo nhân dân.

Họ những mong qua phiên tòa ngày 7/8/2012 khủng bố tinh thần của cả làng báo Việt Nam, từ báo lề trái sang lề phải, từ các blogger tự do đến các mạng internet Face Book, Twitter,nhưng trên thực tế họ lại tính sai. Họ sẽ lại tuyên truyền thêm cho các ngôi sao báo chí ấy, làm cho nhân dân thêm quý mến 3 nhà báo của mình, làm cho làng báo quốc tế, các tổ chức nhân quyền quốc tế hiểu rõ thêm 3 gương kiên cường bất khuất mà họ đang ra sức biểu dương và bảo vệ. Trên thực tế chính quyền độc đảng trong cơn khốn quẫn đã dại dột, như gắn thêm những huân chương tự do báo chí rực rỡ trên ngực 3 nhà báo của nhân dân.

Chúng ta gửi những lời chia buồn chân thành nhất đến cô Tạ Phong Tần, cúi đầu tưởng niệm Cụ thân mẫu cô đã xả thân cho tự do và chân lý, tố cáo tội ác sát nhân của chính quyền tàn bạo, “hèn với giặc, ác với dân”, đã dồn Cụ vào cõi chết để Cụ đòi bằng được tự do cho con gái yêu của mình, cũng là đòi tự do cho cả làng báo Việt Nam.

Để xem chính quyền chống lại các quyền tự do của công dân, bịt mồm báo chí sẽ xử sự ra sao trứơc phiên tòa ngày 7/8/2012 này, họ sẽ còn coi thường đến đâu lẽ phải và luật pháp, họ sẽ còn khinh thường dư luận trong và ngoài nước ra sao. Các quan tòa và thẩm phán vẫn sẽ lỳ lợm đóng vai diễn viên trong “màn kịch tư pháp bỏ túi” ra sao.

Họ vẫn sẽ chúi đầu vào tội ác, tội ác này tiếp theo tội ác trước, đổ thêm dầu vào ngọn lửa đấu tranh đòi tự do, đòi quyền làm người, đòi quyền tự do báo chí của toàn dân ta đang ngày càng thức tỉnh về quyền làm người của mình.

Xin nhớ lại ở Tunisia, vụ tự thiêu của anh sinh viên Mohamed Bouazizi ngày 17/12/2010 đã thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh thiêu cháy chế độ độc đảng tham tàn của Ben Ali, vốn được coi là vững mạnh bậc nhất ở Bắc Phi. Lễ tang, truy điệu của Anh lôi cuốn hàng chục vạn công dân yêu nước đã làm rung chuyển tận gốc chế độ phản dân chủ thủ tiêu tự do báo chí, buộc vợ chồng Ben Ali phải trốn chạy ra nước ngoài để lãnh một bản án tử hình xứng đáng, với 7 tỷ đô-la tài sản bị sung công.

Thật ra, ngày 7/8/2012, phiên tòa trong nước tuy sẽ xét xử 3 nhà báo tự do từng sáng lập Câu lạc bộ các Nhà báo tự do theo quyền tự do ngôn luận được ghi trong Hiến Pháp hiện hành, nhưng trên thực tế sẽ là chuyện chính quyền độc đảng chuyên chà đạp tự do báo chí sẽ phải đứng trước vành móng ngựa nghiêm khắc của toà án chính trị - lương tâm toàn thế giới, dựa vững chắc trên các văn kiện của Liên Hợp Quốc về quyền con người được thông qua từ năm 1948 mà chính quyền trong nước đã cam kết tham gia.

Được tin thân mẫu blogger Tạ Phong Tần qua đời sau khi tự thiêu vì bị chính quyền địa phương sách nhiễu, hù dọạ, khủng bố tinh thần suốt một thời gian dài mà tôi bàng hoàng.


Tôi chưa bao giờ hồ nghi một chút nào về sự tàn ác, dã man, ngu muội của nhà nước cộng sản VN và cung cách hành xử không có một chút tình người, không một chút lương tri, đốn mạt hết mức của cái nhà nước này đối với người dân, đặc biệt đối với những ai dám lên tiếng nói lên sự thật về chế độ, về thực trạng xã hội VN hay có bất cứ một hành vi nào phản kháng lại sự cầm quyền của họ. Nhưng o ép, khủng bố tinh thần một người phụ nữ lớn tuổi, thân cô thế cô, một người mẹ đang có con bị giam cầm không có lý do chính đáng, suốt một thời gian dài đến mức bà không chịu nổi, phải tự chọn cho mình một cái chết đau đớn, tức tưởi, tuyệt vọng đến thế thì quả là khốn nạn không biết chừng nào mà kể.

Kể từ khi đảng và nhà nước cộng sản VN nắm quyền lãnh đạo ở đất nước này, đã có bao nhiêu trường hợp người dân bị giết hại hoặc phải tự chọn cho mình một cái chết oan ức, cách này cách khác, vì bị nhà cầm quyền xử ép, dồn đến đường cùng với đủ mọi nguyên nhân, lý do? Nào bị vu cho tội phản động, tay sai của giặc Pháp, bị quy vào thành phẩn địa chủ, tiểu tư sản….thời Cải cách ruộng đất, Nhân văn giai phẩm, hay vụ án xét lại năm xưa cho đến tội làm tay sai cho Mỹ-ngụy, có dính dáng đến chế độ cũ, hay thuộc giai cấp tư sản mại bản bóc lột nhân dân cần phải được cải tạo, rồi bây giờ thì nào bị cưỡng chế đất đai, giải phóng mặt bằng nhưng đền bù không thỏa đáng, hoặc là nạn nhân của những vụ án xét xử không công bằng, hoặc cũng vẫn là cái tội muôn đời “phản động, tuyên truyền chống phá sự nghiệp cách mạng” v.v...

Sự tàn ác của nhà nước cộng sản VN đối với nhân dân trong suốt hơn sáu thập kỷ qua thật tình không sao kể xiết. Chỉ riêng đối với những ai vì yêu nước, vì xót xa, bức xúc trước sự lạc hậu của đất nước so với các nước láng giềng và thế giới, trước thực trạng tồi tệ về mọi mặt của xã hội VN và đời sống hoàn toàn thiếu vắng tự do, dân chủ, nhân quyền con người không được coi trọng, đời sống vật chất lẫn tinh thần của nhân dân không được thật sự bình yên, ổn định...nên đã dám lên tiếng, thì luôn luôn nhận được sự trả thù hèn mạt của nhà cầm quyền. Từ những năm tháng đầu tiên khi đảng cộng sản lên nắm quyền cho đến bây giờ, bao nhiêu thời gian đã trôi qua và thời cuộc, thời thế đã biến chuyển, thế nhưng cách hành xử của nhà nước với những con người như vậy cùng gia đình họ vẫn không hề thay đổi.

Những ai chưa bao giờ ở vào vị trí như vậy sẽ không thể tin, không thể hiểu được và còn cho rằng những người khác đã nói quá lên chứ nhà nước nào mà lại cư xử như vậy. Hoặc cố bênh vực rằng bất cứ quốc gia nào, chế độ nào, hễ anh chống đối lại họ, thì anh cũng sẽ bị trừng phạt thôi, làm sao có thể đòi hỏi một chính quyền nào đó đối xử tốt với anh, gia đình anh khi anh chống đối họ? Nói như vậy là cố tình lập lờ, đánh đồng như nhau giữa cách hành xử của một chế độ dân chủ pháp trị với một chế độ độc tài cai trị bằng luật rừng, luật của đảng.

Trong một chế độ dân chủ pháp trị đa nguyên đa đảng, chính quyền luôn luôn phải chịu sức ép từ các đảng phái đối lập, từ sức mạnh của báo chí truyền thông, lá phiếu của người dân và dư luận quốc tế. Họ không thể chà đạp lên tất cả mọi thứ. Đối với những người bất đồng chính kiến, tù nhân chính trị, họ phải đưa ra xét xử công khai, họ không thể che đậy hành vi của mình nếu sử dụng những chiêu, trò ném đá dấu tay, bẩn thỉu, hèn mạt như cách mà một nhà nước độc tài toàn trị có đủ quân đội, công an, luật pháp, báo chí trong tay nhưng vẫn sử dụng như nhà nước VN. Từ việc dùng truyền thông báo đảng để vu khống, bôi nhọ danh dự người bất đồng chính kiến, gây sức ép với cơ quan làm việc của người đó để cơ quan buộc người bất đồng chính kiến/người hoạt động chính trị phải thôi việc, sử dụng chính quyền địa phương hoặc cơ quan đế đấu tố, kiểm điểm, tạo dư luận để cô lập người đó với những người xung quanh, ngụy tạo những bản án hình sự để ghép tội, hoặc sử dụng những điều luật mơ hổ như điều 88, 79…đế bắt giam với những bản án nặng nề, bên cạnh đó thì thường xuyên khủng bố tinh thần người bất đồng chính kiến và người thân của họ...

Những ai chưa/không trải qua, sẽ không thể nào tin được những hành vi hèn mạt nhất mà nhà nước này vẫn sẵn sàng áp dụng, kể cả ném mắm tôm, chất thối vào nhà, khóa trái cửa nhốt người bên trong không cho ra ngoài, cho xã hội đen đánh dằn mặt, gây tai nạn khi đi xe trên đường, theo dõi thường trực khắp mọi nơi mọi lúc…Đó là tất cả những gì mà từ thời cụ Hoàng Minh Chính, ông Nguyễn Hộ xa xưa cho đến thượng tọa Thích Quảng Độ, linh mục Nguyễn Văn Lý, luật sư Lê Thị Công Nhân, luật sư Nguyễn Văn Đài, luật sư Lê Công Định hay những người bất đồng chính kiến khác, kể cả những con người bình thường như các blogger trong nhóm CLBNBTD, các thanh niên công giáo bị bắt, những người yêu nước đi biểu tình phản đối Trung Quốc…đã và đang trải qua, cùng với gia đình của họ.

Với những ai không chịu nổi, thì cái chết là sự lựa chọn tuyệt vọng cuối cùng. Như cụ bà Đặng thị Kim Liêng, thân mẫu blogger Tạ Phong Tần đã phải chọn.

Tôi nhắc lại, tôi chưa bao giờ hồ nghi về sự tàn ác, ngu muội, cách hành xử phi nhân tính của nhà cầm quyền VN đối với người dân nói chung và những người dám nói khác ý họ. Chỉ có một điều tôi không sao hiểu nổi, sao họ lại ngu đến thế khi vẫn tiếp tục thực hiện chính sách đàn áp, đối xử tệ hại này giữa lúc tình hình biển Đông đang hết sức căng thẳng, hiểm họa mất nước đã sờ sờ trước mắt và hơn bao giờ hết họ cần có sự ủng hộ của nhân dân và quốc tế?

Hành xử như vậy thì nhân dân nào sẽ đứng bên cạnh họ khi chiến tranh nổ ra? Các nước dân chủ tiến bộ nào trên thế giới sẽ ủng hộ họ khi Trung Quốc gây sự với VN? Bài học từ năm 1979, 1988, khi VN đơn độc chống chọi lại với TQ, sao họ không nhớ, không thuộc?

Trước khi xảy ra cuộc chiến năm 1979, đâu phải Mỹ chưa từng chìa bàn tay ra trước với VN nhưng vì tầm nhìn thiển cận, ngây ngất với cái chiến thắng mà thật ra có được, là nhờ sự hỗ trợ của Liên Xô, Trung Cộng và cả khối XHCN lúc bây giờ chứ VN có cái gì ngoài xương máu của chính nhân dân mình, đảng cộng sản VN đã bỏ lỡ cơ hội để rồi sau đó, cả dân tộc phải trả giá bằng cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc và biên giới Tây-Nam, 10 năm bị cấm vận cũng như việc bất lực nhìn Trung Quốc tận hưởng mọi cơ hội của việc mở cửa trước với phương Tây? Sao họ không nghĩ rằng, kịch bản này sẽ lại có thể lặp lại, nếu nhà nước cộng sản VN không chứng tỏ cho thế giới thấy sự thay đổi trong chính sách đu dây với TQ và cải thiện vể nhân quyền, mở rộng một số tự do dân chủ cho người dân, thì Mỹ và các nước cũng vì quyển lợi của họ, sẵn sảng để mặc cho Trung Cộng nuốt VN miễn là quyển tự do hàng hải trên biển Đông và các quyền lợi khác của Mỹ và đồng minh không bị xâm phạm?

Chỉ có hai cách trả lời cho thái độ này: hoặc là họ ngu lâu khó cải tạo, hoặc là họ đã chọn lựa: thà mất nước mà giữ yên chế độ. Hãy nhìn cách họ tiếp tục xưng xưng ca tụng tình hữu nghị Việt Trung, hèn hạ câm nín trước mọi động thái leo thang gây hấn của TQ trên biển Đông trong lúc vẫn tăng cường đàn áp, khủng bố người dân thì câu trả lời cũng đã rõ. Nhưng nước mất vào tay TQ, liệu thân phận của họ, quyền lực của họ có còn nguyên vẹn, yên ổn? Chưa kể, lịch sử, nhân dân sẽ nguyền rủa muôn đời, không thể nào họ không hiểu điều này.

Sau khi loan báo vào cuối tháng Sáu việc phân lô vùng thềm lục địa của Việt Nam và mời các tập đoàn quốc tế đấu thầu thăm dò dầu khí, tập đoàn Trung Quốc CNOOC đang đẩy mạnh việc thực hiện kế hoạch đó. Theo Reuters trong bản tin hôm qua 01/08/2012, Bắc Kinh mở ra mặt trận thứ ba nhằm áp đặt chủ quyền của mình trên vùng Biển Đông, song song với mặt trận ngoại giao và quân sự. 


Theo hãng tin Reuters, sau khi loan báo quyết định gọi thầu khai thác 9 lô nằm trong các vùng sát bờ biển miền Trung và miền Nam Việt Nam mà Trung Quốc tự nhận chủ quyền, tập đoàn dầu khí hải dương Trung Quốc CNOOC đã cho các công ty nước ngoài thời hạn một năm để tham gia đấu thầu. 


Một nguồn tin công nghiệp biết rõ hồ sơ này đã tiết lộ với hãng Reuters rằng từ nay tới tháng Sáu sang năm, các tập đoàn dầu khí sẽ phải cho biết quyết định về việc đấu thầu 9 lô kể trên. Theo nguồn tin này, xin ẩn danh, thì từ lúc quyết định mời thầu được loan báo, tập đoàn CNOOC đã nhận được nhiều đề nghị không chính thức từ phía các tập đoàn ngoại quốc.


Vào tháng Bảy vừa qua, ông Vương Nghi Lâm, chủ tịch tập đoàn CNOOC đã tuyên bố với báo chí rằng lời mời thầu họ đưa ra về 9 lô ngoài khơi Việt Nam đã thu hút nhiều mối quan tâm từ các công ty Mỹ, nhưng ông từ chối cho biết đó là những công ty nào. 


Theo các nhà phân tích, rất có thể là sẽ có một số công ty đáp ứng lời gọi thầu của Trung Quốc, nhưng chủ yếu đó sẽ là những công ty nhỏ, độc lập, còn các đại tập đoàn sẽ thận trọng hơn trước khả năng tranh chấp bùng nổ, nhất là các tập đoàn đã có làm ăn với Việt Nam như Exxon Mobil của Mỹ, Gazprom của Nga hay ONGC của Ấn Độ. 


Bắc Kinh hiện đòi hỏi hầu như toàn bộ vùng Biển Đông, được cho là có nguồn dầu khí phong phú, nhưng vấp phải sự phản đối của Việt Nam, Philippines, Brunei, Malaysia và Đài Loan, vốn cũng tuyên bố chủ quyền trên một phần của vùng biển. 


Ngay sau khi tập đoàn CNOOC loan báo việc gọi thầu 9 lô ngoài khơi bờ biển Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, đã lên án hành động của Trung Quốc, bị cho là "vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế" vì các lô đều nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý và thềm lục địa của Việt Nam. 


PetroVietnam cũng kêu gọi các công ty năng lượng quốc tế không tham gia cuộc đấu thầu do Trung Quốc bày ra.

LTS. Trong bài viết "Dòng Dõi Người Việt Gốc Hoa?" đăng trên Diễn Đàn Thế Kỷ ngày 01 tháng 8, 2012,  tác giả Ngự Thuyết có đưa ra thắc mắc:
"Trên Diễn Đàn Thế Kỷ ngày 7/28/2012 có bài viết của Ngô Nhân Dụng nhan đề là: Nhưng chống Trung quốc bằng cách nào?


Bài viết thật thú vị. Tuy nhiên khi đọc đến đoạn gần cuối, tôi bỡ ngỡ vì câu khẳng định: 'Chúng ta cũng đừng quên rằng các vị vua nhà Trần đều là dòng dõi người Việt gốc Hoa, qua nhiều đời họ đã hóa thành dân tộc Đại Việt; nhưng khi cần chống ngoại xâm thì họ vẫn được toàn dân ủng hộ.'

Khi khẳng định như thế, tác giả có tài liệu để chứng minh, hay chỉ suy đoán?"

Sau đây là lời giải thích của tác giả Ngô Nhân Dụng:

"Đại Việt Sử Ký toàn thư", (Quyển 5, Kỷ Nhà Trần, Viện Khoa Học Xã Hội Việt Nam, 1993) nói về Thái Tông Hoàng Đế nhà Trần:
"... Trước kia, tổ tiên vua là người đất Mân (có người nói là người Quế Lâm), vị tổ tên là Kinh đến ở hương Tức Mặc, phủ Thiên Trường, sinh ra Hấp, Hấp sinh ra Lý, Lý sinh ra Thừa, đời đời làm nghề đánh cá. Vua là con thứ của Thừa, mẹ họ Lê, sinh ngày 16 tháng 6 năm Mậu Dần...."

Đất Mân tức là Phúc Kiến bây giờ. Các sử gia sau còn cho biết ông Trần Kinh đã tới ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh bây giờ trước khi di cư về Nam Định. Sử gia Trần Quốc Vượng, thuộc dòng nhà Trần, cũng viết về điều này trong cuốn Theo Dòng Lịch Sử, cho biết thêm người Mân thuộc chủng tộc khác với người Hán.

Bị một bãi nước bọt nhổ vào mặt là phải chịu bao nhiêu phần trăm tỉ lệ thương tật? 0%, kể cả trước khi rửa. Ở Đức, hành vi đó bị coi là xâm phạm cơ thể. Bật nhạc quá to trước 6 giờ sáng và sau 8 giờ tối là xâm phạm tai hàng xóm. Để đèn quá sáng trước cổng nhà mình là xâm phạm mắt thiên hạ. Một người lái ô tô phanh quá gấp trước đèn đỏ, khiến người đi xe đạp bên cạnh giật mình, ngã, xước một chút đầu gối, bị tòa phạt về tội sơ ý xâm phạm cơ thể, kết hợp với sơ ý gây tổn hại tài sản của người khác, vì qua đó chiếc quần của người đi xe đạp bị toạc. Một ông khách làng chơi bị tòa phạt về tội cố ý xâm phạm cơ thể, vì ép cô gái phục vụ tình dục vào tư thế khiến cô buộc phải phục vụ bằng đường miệng [1]. Một nhân viên cảnh sát bị kết án xâm phạm cơ thể và làm nhục người khác khi thi hành công vụ, vì bắt một người bị tình nghi phạm tội phải cởi hết quần áo để khám xét, trong khi nghi vấn phạm tội của người này không đến mức phải bị khám lột truồng như vậy. Đối tượng được luật pháp bảo vệ trongđiều 223, Luật Hình sự Đức, là sự toàn vẹn, bất khả xâm phạm của cơ thể con người. Một bãi nước bọt, một cái đá đít, bạt tai, một cây thước kẻ đập vào tay… dù không gây một thương tật tạm thời hay vĩnh viễn nào, đều là phạm luật và có thể bị truy tố hình sự [2].

Khá nhiều người Việt ở Đức không nhập tâm được cái luật mà họ cho là vừa cứng nhắc vừa rách việc đó. Người ta ai chẳng có lúc thượng cẳng chân hạ cẳng tay. Cha mẹ không phát vào mông con mình thì phát vào mông ai. Vợ chồng túm tóc cào mặt nhau là thường, lên giường lại âu yếm. Bạn bè lỡ phang chai bia vào đầu nhau, xong thì xin lỗi, máu chảy một chút là khô, có gì đâu mà điều nọ khoản kia rắc rối. Chưa đâm ai, mới giơ một con dao gọt táo ra dọa đã tù treo. Việt Nam mình mà thế thì cả nước lĩnh án.

Thái độ “rộng lượng” đó dường như cũng được thể hiện trong Luật Hình sự của Việt Nam. Trong các điều từ 104 đến 109, đối tượng được bảo vệ không phải là sự toàn vẹn, bất khả xâm phạm của cơ thể con người, mà chính xác chỉ là 89% sức khỏe của con người. Trừ những trường hợp đặc biệt – quy định trong khoản 1, điều 104 – tiêu chuẩn để khởi tố hình sự một hành vi “gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác” là: tỉ lệ thương tật của người bị hại phải đạt tối thiểu 11%, và từ đó gắn liền với một điều kiện khác: phải có kết quả giám định về thương tật.

Lòng tin của chúng ta vào hoạt động giám định nói chung tại Việt Nam khó có thể gọi là lớn. Về giám định tư pháp nói riêng, chính ôngViện trưởng Viện Pháp y Quốc gia, TS Vũ Dương, đã cho biết rằng bảng tỉ lệ phần trăm được ban hành cách đây 25 năm của một ngành khác, đã lạc hậu, lại được “áp vào sử dụng một cách đương nhiên cho giám định pháp y khiến nhiều khi các giám định viên không biết áp dụng kiểu nào vì không có đủ các mục tổn thương.” Ông nêu ra ví dụ về “một kiểu tính tỉ lệ phần trăm trong vụ án hiếp dâm có thể nói là độc nhất vô nhị trên thế giới chứ không riêng gì Việt Nam: lấy số tuổi của nạn nhân cộng với 10% để cho ra tỉ lệ tổn hại sức khỏe. Có nghĩa là một bé gái 3 tuổi sẽ ít tổn hại hơn một bà lão 60 tuổi khi cùng bị xâm hại tình dục. Câu trả lời của đích thân người ‘phát minh’ ra cách tính tỉ lệ phần trăm này rất đơn giản, ‘vì tra không có quy định không biết tính kiểu gì’”. Ngành giám định tư pháp cho đến nay vừa bị coi là “điểm nghẽn”, gây ách tắc trong hoạt động tố tụng, vừa bị coi nhẹ. Còn các hoạt động tố tụng liên quan tới giám định tư pháp thì vướng từ chuyện không thể khởi tố khi người bị hại từ chối giám định, qua chuyện trưng cầu chính công an giám định thương tật của người bị công an hành hung, đến chuyện cộng trừ nhân chia tỉ lệ thương tậtsao cho cái mốc 11% không bị vượt qua.

Gương mặt sưng vù của phóng viên Hán Phi Long đáng bao nhiêu phần trăm trong bản tỉ lệ vốn dành cho thương binh và tai nạn lao động mà ngành pháp y Việt Nam đang áp dụng? May lắm thì được 2 – 5%, như quy định trong chương XI, dành cho các vết thương phần mềm. [3] Không cần ai đó phải chia nhỏ, tỉ lệ thương tật ấy không đủ để khởi tố vụ án, theo luật pháp Việt Nam.

Việc hai phóng viên bị hành hung trong vụ Văn Giang từ chối giám định bị nhà báo Phong Dao trên tờ Dân Việt phê phán là “thiếu trách nhiệm không chỉ với bản thân mà còn với hàng nghìn đồng nghiệp đã, đang và sẽ còn bị hành hung” trên tờ Dân Việt. Nhà báo Trương Duy Nhất còn đi xa hơn, khi coi đó là hành động “tự cầm gậy phang mặt mình“. Song theo tôi, câu hỏi “Liệu ai có thể bảo vệ nhà báo nếu ngay chính họ cũng không muốn tự bảo vệ mình?” ở đây là không hợp lí. Dù có muốn, họ cũng không thể vượt qua tỉ lệ 11%. Trừ khi những chiếc dùi cui giáng xuống họ bị đánh giá là hung khí nguy hiểm, hay hành động của nhóm công an và dân phòng hành hung họ bị coi là có tính chất côn đồ hoặc cản trở công vụ của họ, để khoản 1, điều 104 Luật Hình sự có hiệu lực. Nhưng việc đánh giá đó nằm ngoài thẩm quyền và ý muốn của họ.

Quả nhiên không chỉ là chuyện cá nhân hai nhà báo, mà là chuyện sự toàn vẹn, bất khả xâm phạm của cơ thể con người phải được bảo vệ, chứ không phải chỉ là 89% sức khỏe. Mỗi quốc gia một luật pháp, song con người ở đâu cũng là con người.

© 2012 pro&contra

[1] Nghề mại dâm ở Đức được hợp pháp hóa kể từ ngày 01.1.2002.
[2] Theo quyết định đang gây tranh cãi sôi sục mới đây của một tòa án tiểu bang ở Đức, việc cắt bao quy đầu ở trẻ em trai, nghi lễ bắt buộc với người Do Thái và phổ biến với người theo Hồi giáo, là xâm phạm cơ thể con người, không thể dùng quyền tự do tôn giáo hay quyền của cha mẹ để biện hộ.
[3] Cách tính này cũng được các hãng bảo hiểm thương tật áp dụng.

Mới mấy hôm trước, nghe tin Khối ASEAN không thể ra được tuyên bố chung sau cuộc họp cấp Bộ trưởng. Đây là sự kiện không có tiền lệ trong lịch sử 45 năm của khối này mà nguyên nhân là đàn em Campuchia đã bỏ rơi đàn anh nhỏ bé yếu ớt Việt Nam để ôm chân anh bạn vàng lắm của nhiều tiền Trung Quốc. Giữa hai ông anh có tranh chấp ở Biển Đông thì Campuchia đã chọn anh bạn nhiều tiền hơn, súng to hơn dù anh bạn Việt Nam có nhiều ân nghĩa hơn.


Cú này làm đàn anh Trung Quốc hớn hở, vui mừng nhưng Việt Nam choáng váng và thất vọng trước đàn em sớm trở mặt.

Dư luận Việt Nam bức xúc, phẫn nộ trước thái độ “tham vàng bỏ ngãi” của đàn em Campuchia. Nhiều người theo truyền thống, lại tiếp tục kể lể tao đã giúp mày cái này, giúp mày cái kia, nhờ tao mà mày còn sống… y hệt như anh Tàu thường kể lể những sự đầu tư của mình vào cuộc chiến Nam – Bắc giữa ý thức hệ Cộng sản và không cộng sản những năm nào trên đất nước Việt Nam.

Quân đội nhân dân Việt Nam “Mãi mãi nhớ ơn Trung Quốc”

Khổ nỗi, anh Tàu đầu tư vào cuộc chiến ở Việt Nam thì có lãi, được đàn em Việt Nam nhăn nhở tưng bừng “mãi mãi nhớ ơn Trung Quốc”. Thậm chí, ông Bộ trưởng Quốc phòng còn hô to rằng: “Chúng tôi luôn trân trọng, ghi nhớ và mãi biết ơn sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa, to lớn có hiệu quả mà Đảng, Chính phủ, nhân dân và Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã dành cho Việt Nam”. Sự biết ơn này thể hiện hẳn hoi bằng hành động cụ thể.

Trung Quốc đã ngang nhiên đem quân xâm lược Việt Nam – ở Trường Sa

 Sự giúp đỡ to lớn thế nào thì chưa rõ, nhưng có hiệu quả thì quá rõ ràng, ít nhất là sau đó còn kiếm được ít đất đai đất liền, biển đảo như Hoàng Sa, một phần Trường Sa, ngang nhiên đưa quân sang xâm lược hẳn hoi nghiêm chỉnh mà quân đội Việt Nam vẫn án binh bất động, tưng bừng biết ơn bọn xâm lược.

Nhưng, đàn em Campuchia thì khác hẳn. Không chỉ đàn anh Việt Nam giúp đỡ bạc tiền, mà xương máu cả trăm ngàn lính đổ xuống, bổng nhiên đàn em coi như không. Thế mới tức.

Chừng như thấy vỗ mặt ông anh như vậy cũng khá khó coi, nên đàn em Campuchia sau đó đã lập tức cho mấy đoàn liền sang an ủi, vỗ về ông anh đôi chút như Chủ tịch Quốc hội, Phó thủ tướng…

Dù mới vỗ mặt ông anh cái đét trước thiên hạ, nhưng khi sang thăm vẫn cứ leo lẻo “bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự ủng hộ giúp đỡ to lớn, quý báu, kịp thời, có hiệu quả mà Việt Nam đã dành cho Campuchia; khẳng định những công lao to lớn đó sẽ mãi mãi khắc ghi trong lịch sử dân tộc Campuchia. Đảng CPP, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân Campuchia sẽ làm hết sức mình để giữ gìn, vun đắp, cho mối quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam – Campuchia phát triển lên tầm cao mới”. rồi “đề nghị hai bên tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền về tình hữu nghị hợp tác tốt đẹp giữa hai nước, ngăn chặn dư luận chia rẽ đoàn kết giữa hai dân tộc, hai đất nước”. Chứng kiến hành động mấy ngày trước, nghe những lời này cứ tức anh ách như đang chọc đểu nhau, nói theo ngôn ngữ dân gian, thì miệng nam mô bụng bồ dao găm.

Tức hơn nữa, là tay Phó thủ tướng gặp Thủ tướng Việt Nam lại còn leo lẻo “Cam-pu-chia mong muốn học hỏi kinh nghiệm phòng chống tham nhũng của Việt Nam”.

Trời đất quỷ thần ơi, nghe xong câu này muốn té ghế.

Thông thường, khi khen chủ nhà khách thường ý tứ tìm những cái đỡ chọc họng, ai lại chơi kiểu này?
Sang Việt Nam phải khen con gái Việt Nam đẹp – như nguyên Chủ tịch Triết đã quảng bá. Hoặc ít nhất cũng khen đất nước Việt Nam “Ở vào xứ nóng, khí hậu tốt, rừng vàng biển bạc, đất phì nhiêu, nhân dân dũng cảm và cần kiệm, các nước anh em giúp đỡ nhiều” – Thơ Hồ Chí Minh – nghĩa là với đất nước này, nhân dân chỉ việc ăn xong lo đi đánh đề cũng giàu – thì không khen không học, lại đi học chống tham nhũng.
Chắc chắn anh bạn Campuchia không xa lạ gì mà không biết mức độ và trình độ tham nhũng ở Việt Nam cỡ nào. Chắc chắn anh Phó thủ tướng Campuchia không thể không biết ông anh Thủ tướng Ba Dũng của Việt Nam đã từng bị quả phốt khi lỡ tuyên bố“Nếu không chống được tham nhũng. tôi xin từ chức ngay”… Cái câu nói lõ miệng khi nhậm chức của Thủ tướng Dũng bây giờ mỗi khi nhắc lại còn phải tím mặt ngượng với bàn dân thiên hạ, lẽ nào lão Phó thủ tướng Campuchia lại không biết?

Vậy thì khi gặp Thủ tướng Việt Nam mà khen chống tham nhũng lại còn đòi học chống tham nhũng thì có khác gì dùng cái que chọc họng Thủ tướng Việt Nam.

Nghe câu chuyện này, ông bạn tôi buông một câu: Đểu, đểu đến thế là cùng, vào nhà có người treo cổ lại đi khen sợi dây thừng.

31/7/2012
J.B Nguyễn Hữu Vinh

Có một diễn đàn về Hà Nội trên Vietnamnet mấy bữa nay nhưng mình ngại đọc các bài viết, các tranh luận về một thứ nói nhiều mà căn nguyên chưa ai truy đến tận gốc rễ? Mọi người nói nhiều về Hà Nội lắm: “Văn hóa xuống cấp, Hà Nội chả khác gì cái chợ”; “Văn hóa thấp đi nhưng người Hà Nội rất tự tin”; “Vì sao Hà Nội trở nên xấu xí như vậy?”; “Tôi sợ mặt trái của văn hóa Hà Nội”, “Muốn Hà Nội thanh lịch, chính quyền phải vào cuộc”; “Người Hà Nội chưa bao giờ thanh lịch”; “Nạn ăn cắp, cướp giật đang “đục khoét” Hà Nội”…Và một độc giả là TS Phạm Huy Thưởng phải thốt lên: “Hà Nội là Thủ đô của gần 90 triệu dân mà không opera, không ballet, không giao hưởng. Với "thành tựu" văn hóa duy nhất hiện nay là thi hoa hậu thì nói đến văn hóa là sáo từ. Một đất nước có hơn 9.000 giáo sư mà chỉ có 12 bằng phát minh trong 10 năm thì còn gì là văn hóa và khoa học. Lòng tự trọng còn là thứ xa xỉ thì nói gì đến văn hóa…”. Đọc đến đây thở dài: Hà Nội là một người chăng? Là cô hoa hậu để mọi người “ném đá” chăng? Hóa ra tất tật những gì mà bạn đọc kêu than đều có một địa chỉ rất rõ ràng: chính quyền, cụ thể hơn là chính quyền Hà Nội từ nhiều năm qua. Chính tư duy và đường lối phát triển đã dẫn đến mọi sự xấu xa, xuống cấp từ con người đến xã hội ngày hôm nay. Thử làm lại title bài đã đọc trên nhé: “Văn hoá xuống cấp, chính quyền Hà Nội chả khác gì cái chợ”; “Vì sao chính quyền Hà Nội trở nên xấu xí như vậy?”; “Tôi sợ mặt trái của văn hóa chính quyền Hà Nội”; “Chính quyền Hà Nôi chưa bao giờ thanh lịch”; “Nạn ăn cắp, cướp giật đang đục khoét chính quyền Hà Nội”…vẫn thấy chính xác. Và nếu tiếp tục giật cái title trên để thay cho chính quyền to hơn càng xác đáng.

Chưa bao giờ bạo lực kinh khủng nhiều và tàn độc như lúc này. Hành động bạo lực, cử chỉ bạo lực và dùng cả lời nói làm bạo lực tấn công nhau là chiêu thức chủ yếu hiện nay con người sử dụng để tự vệ, tranh giành với đồng loại. Bạn cứ thử mở bất cứ trang tin xã hội nào, của bất cứ tờ báo nào thì giết người, cướp của, hiếp dâm, mìn nổ, tự thiêu…nhiều nhất trong các tin đưa. Xã hội đang bị bạo lực, nạn tham nhũng, lạm quyền làm tổn thương sâu sắc thì khó mà chê bai hay động viên nhau rằng nơi này xấu, nơi kia tốt đẹp hơn hay ngược lại. Đây là lúc cả xã hội phải nhận lại qủa đắng sau nhiều năm xây dựng xã hội mới, con người mới XHCN. Bắt đầu từ sự giết chóc đẫm máu (nhiều khi là vô cớ) lẫn nhau trong chiến tranh; từ cuộc cải cách ruộng đất nhiều sai lầm, ân oán; từ sự bài trừ tôn giáo cho là thuốc  phiện ru ngủ nhân dân, phá tan chùa chiền, miếu mạo, nhà thờ…; từ những bài học dạy làm “con người mới XHCN” mông lung, chỉ biết có lý tưởng cách mạng ngay con chữ đầu tiên mà quên đi bước chập chững phải bắt đầu làm con người hiếu đạo trước đã…Và giờ thì tham nhũng, giả dối, vô đạo, ích kỷ, cơ hội là lối sống được coi là chuẩn mực đạo đức chính trị của số đông người. Không thể bảo vệ chế độ bằng áp đặt bạo lực với nhân dân mình: đạp mặt, nện dùi cui gây chết người, đấm đá, vu khống, chửi bới, khủng bố, đe dọa... Không còn biết xấu hổ, tự trọng, liêm sỉ như TS Phạm Huy Thưởng nói thì không thể có văn hóa, không riêng gì Hà Nội mà hiển hiện ở trên khắp đất nước này. Mới hôm qua, hôm kia thôi, tất cả đài TH, các báo Hà Nội Mới, Kinh tế Đô Thị, Người Cao tuổi, Cựu chiến binh…còn vào cuộc bôi nhọ người biểu tình chống Trung Quốc, bấp chấp đe doạ từ Trung Quốc, thì trách gì những người đàn ông xích lô, ba gác, phu hồ…uống bia cỏ ven đường rồi vạch quần đái bậy trước thiên hạ, mà cao giọng kêu Hà Nội như một cái chợ xấu xí? Mấy người tham gia biểu tình bị kẻ "giấu mặt" khủng bố bằng mắm tôm dầu nhớt lén lút quăng vào nhà lúc ban đêm thì đòi gì người Hà Nội phải cư xử có văn hóa? Mình không hiểu nổi kẻ nào đã nghĩ ra “kế sách mắm tôm” dùng để khủng bố những người đang có bất đồng chính kiến với chính quyền? Hoặc kẻ đó tâm thần, hoặc kẻ đó rất gần với sự mất trí… Có sức mạnh của chính quyền mà phải dùng đến võ đốn mạt như vậy với công dân của mình thì chính quyền Hà Nội nói riêng và chính quyền to to nói chung có “tự tin” như người Hà Nội văn hoá thấp vẫn đang bị chê bai không? Hay đây là cách chính quyền vào cuộc để xây dựng một Hà Nội thanh lịch, một văn hoá thanh lịch, một ứng xử thanh lịch? Chính quyền đang tạo ra một thứ “văn hoá mắm tôm” bốc mùi thì Hà Nội và các tỉnh thành khác trên cả nước “thơm” sao được? Cám ơn độc giả đã lên tiếng vì tình yêu với Hà Nội, cũng là tình yêu của mình. Nhưng mình tin càng nói sẽ càng bất lực, nói nữa, truy nguyên đến tận cùng, chắc độc giả sẽ có lúc im bặt, không thốt nổi nên lời. Vì trước mặt họ sẽ là cái biển treo lủng lẳng cái câu: “ĐM lời lẽ bọn phản động” (mình xin lấy lời comment trong một entry ở blog của mình). Thôi, để Hà Nội đắm đến tận cùng của sự suy tàn, xấu xa thì sẽ có lối thoát chăng?

Tìm về góc nhỏ ở Hà Nội may mắn thoát qua tất cả cơn bão táp của các cuộc cách mạng vô sản, phong ba của những trào lưu “Hà Nội mới” đã tràn qua thì vẫn thấy một Hà Nội muôn thuở còn đó…Chỉ có điều Hà Nội đó rất nghèo, đang điêu tàn và ngày càng hiếm hoi…


Mấy ngày gần đây, trong những chuyện phiếm bên quán nước vỉa hè, hay trên các hãng truyền thông, đều xôn xao những chuyện không lấy gì làm đẹp trong phòng khám, phòng điều trị tư nhân có thày thuốc Trung Quốc. Điều đáng sợ hơn là đã xảy ra cả chuyện chết người. Nạn nhân là một phụ nữ chẳng có bệnh tật gì nghiêm trọng. Một cái chết vu vơ. Chết chỉ vì bị xốc khi truyền nước. Đó là một sơ xuất rất tối thiểu mà ngay cả một trạm xá cấp xã, cấp phường cũng khó vấp phải. Chúng ta không nghi ngờ nền y học Trung Quốc, đặc biệt là Đông y. Tuy nhiên, những thầy thuốc giỏi, những bác sĩ chuyên gia đích thực của họ đâu có sang ta để hành nghề. Việt Nam không phải là lựa chọn của họ. Làm việc trong mấy phòng khám tư nhân ở ta, có khi chỉ là mấy ông lang băm bán thuốc dạo, hay vài cậu sinh viên non choẹt vừa mới ra trường. Tay nghề không. Thực tiễn không. Kinh nghiệm không. Thế thì tránh sao được chuyện rủi ro, kể cả những cái chết bi thảm, những cái chết vu vơ rất không đáng có.

Điều chúng ta quan tâm, là tại sao những phòng khám tư nhân, với cái giá điều trị ngất ngưởng ở …trên giời mà vẫn có bao nhiêu người nghèo sẵn sàng dồn cơ nghiệp và cả tính mạng của mình vào đấy, để rồi cuối cùng chuốc lấy  sự phiền toái, bùng nhùng, cả những cái chết vô cùng thảm khốc? Tất nhiên, ai rồi cũng sẽ chết vì bệnh. Nhưng những bệnh nhân đáng thương ấy không phải chết vì bệnh tật, mà vì bệnh …sùng ngoại. Cái gì của nước ngoài cũng tốt, cũng sang. Đến cả hàng hóa, vật dụng, hàng xách tay, hàng… ngoài luồng cũng đều …tốt cả. Còn những gì của ta cũng đều rẻ rúng, “hâm đơ”. Hãm. Từ hàng hóa, vật dụng, đến cả …con người. Các Hoa hậu, ca sĩ của ta, chỉ cần có chút nhan sắc, tiếng tăm, phần lớn cũng sắm… chồng ngoại. Thế thì trách gì mấy bác nông dân chân lấm, tay bùn cả tin, dễ bị lừa mị, thế nên chỉ nhức đầu, sổ mũi, hay cắt trĩ, truyền nước…, toàn những bệnh đơn giản, cũng muốn kén bàn tay của bác sĩ ngoại, dù sự kén chọn ấy có phải trả cái giá ngất nghểu ở xứ …cung giăng thì cũng “cứ chơi”. Không đủ tiền thì bán đất cát, nhà cửa. Tính mạng còn chả tiếc thì tiếc gì mấy chục  …triệu bọ. (Xin lưu ý giá cắt trĩ ở phòng khám tư có thầy thuốc Trung Quốc là 20 triệu đồng).

Thật hẩm hiu cho nền y học “nội địa”. Trong khi chúng ta có rất nhiều thày thuốc giỏi, như Giáo sư Tôn Thất Tùng, Giáo sư Tôn Thất Bách, Giáo sư Nguyễn Trọng Nhân, Giáo sư Nguyễn Lân Việt, Lương y Bành Khừu, Bác sĩ Nguyễn Tài Thu, bác sĩ trẻ Nguyễn Lân Hiếu. Bác sĩ Hiếu là con trai Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân Dũng và  Thày thuốc Nhân dân, Đại tá hàm Tướng Nguyễn Kim Nữ Hiếu, Phó Viện trưởng Viện 108 Quân đội. Hiện nay, bác sĩ Lân Hiếu mổ tim thuộc hạng cự phách. Một học giả nước ngoài bảo tôi: “Về y học, chúng tôi chỉ hơn các anh máy móc và điều kiện làm việc thôi. Còn tài năng, kinh nghiệm, và đặc biệt là bàn tay khéo léo, chuẩn xác trong kỹ nghệ mổ xẻ, các bác sĩ của các anh thật đáng kính nể!”.

Thế thì tại sao lại dẫn đến thảm cảnh ấy?

Sùng ngoại. Cả tin. Đa nghi ư? “Người Việt vốn dĩ có tinh thần cảnh giác cao độ. Kinh nghiệm từ những năm chiến tranh với cái giá quá đắt phải trả đã cho họ đức tính ấy”. Giáo sư J. Berke, một nhà Việt Nam học người Đức đã từng có nhận xét về chúng ta như vậy. Ông đã bảy lần sang thăm Việt Nam. Để khám phá Việt Nam, theo ông, chỉ cần có một công cụ, đó là chiếc xe đạp. Mà xe đạp ở xứ này rất sẵn. Chỉ bỏ ra hơn chục dolla là đã có cả một chiếc xe đạp rồi. Đi xe đạp Việt Nam rất hay bị xịt lốp. Nhưng không sao. Xe xịt ở bất cứ chỗ nào thì cứ tạt vào rệ đường. Thế là lập tức ở đó sẽ có ngay một ông thợ bơm vá xe đạp. Mà những ông thợ này rất đặc biệt. Họ không phải người bình thường. Họ là những  anh hùng trong những năm chiến tranh. Đó là pho sử sống của cả một thời đại. Nhưng tốt nhất là cứ để họ tự nói. Người Việt sởi lởi lắm. Họ chẳng giữ được cái gì ở trong bụng. Nhưng mà đừng hỏi. Nếu cứ thật thà hỏi, hoặc tỏ ý quan tâm, lập lức họ sẽ nghi ngay mình là một tên gián điệp quốc tế. Với người Việt, tội ác tày trời là tội làm gián điệp. Cứ vu cho cái tội làm gián điệp là mọi việc xử lý rất dễ. Dân Việt nhạy cảm lắm. Cảnh giác lắm, căm gián điệp lắm, nên nhìn đâu cũng thấy địch!

Nhận xét của J. Berke như một chuyện đùa. Nhưng không phải không có những điều khiến ta phải nghĩ ngợi. Một cây bút có tiếng chịu khó tìm tòi, vừa có tác phẩm mới, với giọng điệu hơi lạ, dù chỉ đơn thuần là một cách làm mới mình, để mình không giống với người khác. Vậy mà ông bạn tôi cứ truy hỏi: Cái cậu tác giả ấy là người thế nào? Nó ăn phải bả của địch hay do địch cài cắm?. Tôi bảo: Chả có địch nào chui được vào hàng ngũ của những người từng vào sinh ra tử. Mà cơ quan ấy cũng là mảnh đất lành. Một môi trường trong veo làm sao có chỗ cho cái ác nảy nở. Nếu cậu không tin, cậu cứ cử về đấy vài ba thằng gián điệp. Tớ bảo đảm với cậu chỉ sau mấy tháng, chúng sẽ thành lao động “tiên tiến” hay cá nhân “bốn tốt”!.
Ông bạn tôi bắt đầu cảnh giác. Rồi anh nghi ngờ cả tôi. “Không khéo thằng cha này cũng bị địch tiêm nhiễm rồi cũng nên”.
Bà con mình thế đấy. Có thể cảnh giác, nghi ngờ với cả con cái, anh em ruột thịt trong nhà, nhưng lại nhẹ dạ cả tin với thiên hạ. Mà ai nói gì cũng tin. Các cụ bảo đó là bệnh “Khôn nhà dại chợ”.

Còn nhớ những năm 1997-1998, thương lái Trung Quốc sang ta mua mèo với giá cao, thế là vì cái “giá cao” ấy, mèo gần như tuyệt diệt, nông dân phía Bắc phải chịu đại dịch chuột hoành hành, khiến cả  mùa màng xiêu điêu. Rồi những năm 2002-2003, thương lái Trung Quốc cũng lại sang mua móng trâu với giá cao. Cũng chẳng biết họ mua móng trâu làm quái quỷ gì mà mua với giá cao thế. Ở thời điểm ấy, cả chú trâu to lớn vật vã như thế mới có 5 triệu bạc mà chỉ riêng một cái móng trâu cũng đã gần một triệu bạc rồi. Thế là bà con lột móng trâu đem bán. Kết cục là trâu bò chết hàng loạt, ảnh hưởng nặng đến sức kéo của bà con nông dân nghèo phía Bắc. Để tiêu diệt cả con trâu, họ chỉ chi khoản tiền bằng đúng một chiếc móng. Thế thì chiếc móng trâu mà thương lái Trung Quốc thu gom là đắt hay rẻ đây?

Chưa hết. Hãy nhớ lại chuyện thu gom ốc bươu vàng, rồi thu gom đỉa của thương lái Trung Quốc mấy năm vừa qua, chúng ta cũng đã phải trả một cái giá đắt đến mức như thế nào? Từ các tỉnh phía Bắc, phong trào thu mua đỉa đã lan đến Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam. Nhiều người dân Hóc Môn còn đứng ra thu gom đỉa từ khắp các vùng lân cận. Thấy lợi, dễ làm mà giá cao, nhiều hộ dân Tây Ninh còn nuôi đỉa ngay trong ao nhà mình hồ để mang bán cho thương lái Trung Quốc. Ngoài việc “sản xuất” đỉa, “sản xuất” ốc bươu vàng, họ còn đi thu mua của các hộ quanh vùng. Thương lái Trung Quốc mua gì, họ thu gom thứ ấy. Thương lái đặt với số lượng cực lớn rồi đột ngột “mất tích” như phép thần thông của Tôn Hành Giả. Mà đỉa với ốc bươu vàng sinh sản rất nhanh. Trời mưa, đỉa theo nước ùa cả vào nhà dân. Không phải chỉ trẻ con mà người lớn cũng sợ khiếp vía. Theo các nhà Động vật học, “đỉa là loài rất nguy hiểm, do dễ sinh sôi nảy nở trong mọi điều kiện. Đặc biệt, ở những vùng đồng ruộng chiêm trũng. Trong khi đó, để tiêu diệt một con đỉa lại rất khó khăn, ngay cả việc đốt cháy, nếu không cháy hết còn sót lại một vài tế bào, gặp điều kiện thuận lợi cũng có thể phát triển thành một con đỉa bình thường. Đặc biệt, khi người dân đua nhau nuôi đỉa thì không thể kiểm soát được, đỉa tràn ra môi trường, trở thành hiểm họa, giống như hiểm họa ốc bươu vàng, chuột hải ly, rùa tai đỏ những năm trước đây”.

Thật quái quỷ!

Và rồi còn ghê rợn hơn nữa là việc thu gom chè bẩn cũng lại của Thương lái Trung Quốc trong khu vực các tỉnh phía Bắc. Chỉ tính riêng ở Văn Chấn, Yên Bái, có thể nói, người người sản xuất chè. Nhà nhà sản xuất chè. Mỗi hộ gia đình chỉ bỏ ra 4 triệu đồng mua 2 máy vò chè và sàng chè, là đã thành một xưởng sản xuất chè tại gia. Chỉ sau 1 tuần sản xuất chè bẩn, họ đã thu hồi toàn bộ vốn. Còn sau thì lãi. Ở Hàm Yên, Tuyên Quang, còn có chuyện sản xuất chè bằng cách trộn phân lân hoặc nước bùn đất vào búp chè tươi già, qua công đoạn vò, phơi, được loại chè khô vừa nặng, vừa dẻo, cánh chè xoăn và xanh. Có một điều rất lạ, chè bẩn làm ra bao nhiêu cũng được thương lái Trung Quốc thu gom hết. Họ còn mua với giá cao. Thương lái Trung Quốc còn đến tận nhà hướng dẫn làm chè bẩn rồi bao tiêu trọn gói. Chè bẩn được đóng bao, đóng gói chở đi kìn kìn. Họ mua chè bẩn với số lượng lớn như thế về để làm gì thì chỉ có trời mới biết.

Khi Trung Quốc đăng cai Đại hội Olympic, trước con mắt của bạn bè quốc tế, họ mời ông Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang sang cùng chứng kiến cảnh họ đốt chè, với lý do chè Việt bẩn không đảm bảo an toàn thực phẩm. Vậy thì còn có quốc gia nào giám ký kết, đặt mua. Vậy là chỉ sau 6 tháng, toàn bộ ngành chè liêu xiêu và hàng loạt doanh nghiệp gắn với chè đã bị phá sản.

Năm 2007, Tập đoàn Bưu chính viễn thông của chúng ta cũng thiệt hại hàng chục triệu USD khi bị cắt trộm 11 km cáp quang. Nhiều người cứ thắc mắc, không hiểu kẻ cắp cắt trộm cáp quang để làm gì, bởi cái thứ này không thể bán phế liệu được. Sau đó, khi Công an Bà Rịa - Vũng Tàu bắt được "cáp tặc" Nguyễn Thị Bích Phượng, từ lời khai của thị, mọi người mới tá hỏa: Hóa ra thị tổ chức cắt cáp để bán cho thương lái Trung Quốc. Thị cũng không hiểu thương lái Trung Quốc mua hàng đống cáp quang vụn của thị để làm cái quái quỷ gì?

Cũng may, thương lái Trung Quốc chỉ gom thu chè bản, cáp quang, đỉa ốc, móng trâu... Họ mà thu gom hài cốt thì không khéo khối người đào cả mồ mả, ông bà tổ tiên đem bán rồi.
Thật đáng sợ.

Bây giờ thì tất cả đã rõ.

Bà con ta quá nêu cao cảnh giác, toàn cảnh giác nghi ngờ những người ruột thịt trong nhà, rồi ứng xử rất hà khắc, nhưng lại ngờ nghệch, cả tin với người ngoài thiên hạ, cũng vì những lợi ích cỏn con trước mắt, nên bị mấy anh nghịch tặc phá hoại nó lừa. Và lừa rất manh mún, tiểu nhân, nhưng lại rất bài bản, có hệ thống với mọi tính toán kỹ lướng, và rồi hậu quả để lại cho chúng ta thì lại vô cùng nặng nề và không hề manh mún một chút nào.

Ôi! Người anh em Trung Quốc, “môi hở răng lạnh”, người luôn nêu cao “mười sáu chữ vàng” mà lại hiện hình rúm ró như thế được sao? Tôi nói điều này cũng vì rất yêu đất nước anh em Trung Quốc. Đất nước của Lý Bạch, Đỗ Phủ, Tào Tuyết Cần, Lỗ Tấn… cùng với nền văn hóa vĩ đại mà tôi hằng ngưỡng mộ từ thuở ấu thơ! Chính vì yêu Đất nước Trung Quốc, nên  càng thấy đau đớn, khi những kẻ giả danh Trung Quốc, đã bôi bẩn đất nước đất nước anh em vĩ đại mà chứng ta hằng biết ơn này, nhất là mấy anh Hải tặc đã bịa ra cái đường lưỡi bò, cướp Hoàng Sa, rồi còn hòng thôn tính luôn Trường Sa và cả Biển Đông ngút ngát kia. Trung Quốc là một quốc gia giầu có, hùng mạnh. Sự bật dậy của người anh em thân thiết trong những năm gần đây làm chúng ta mừng vui và hạnh phúc vô cùng. Thế kỷ 21 mà chúng ta đang sống đây sẽ là thế kỷ Trung Quốc.

Hàng hóa Trung Quốc, từ đồ tiêu dùng vụn vặt cho đến những mặt hàng cao cấp nhất cũng đã phủ khắp thế giới. Chẳng cần đến Trường Sa, Hoàng Sa và cả Biển Đông, Trung Quốc cũng vẫn là một quốc gia hùng mạnh vào bậc nhất thế giới, vậy thì việc gì phải vơ váo những thứ không phải của mình. Trường Sa, Hoàng Sa là của Việt Nam. Đó không phải người Việt tự tuyên bố, mà chủ quyền đó đã được chính người Pháp và bạn bè Quốc tế khách quan, xác định từ mấy trăm năm trước. Trong bản đồ địa giới, hải giới của Trung Quốc, từ đời Nhà Thanh và trước nữa cho đến năm 1904 cũng không có Hoàng Sa, Trường Sa và cái đường lưỡi bò ma quỷ. Đấy là những bằng cứ hùng hồn, phủ nhận những trò tháu cáy của những kẻ tiểu nhân, rất không hảo hán. Việc làm đó chẳng biết có thu được lợi lộc gì không, vì trong thời đại ngày nay, cũng không dễ làm được những điều khuất tất ngang ngược, bất chấp đạo lý, nhưng trước mắt, họ đã tự cô lập mình trước cộng đồng quốc tế, đặc biệt là với các nước trong khu vực, cùng thở chung một bầu khí quyển Biển Đông. Và nói như các cụ ta xưa, thì đó cũng chỉ là chuyện : “Khôn nhà dại chợ!”

Bà Ðặng Thị Kim Liêng (thứ nhì từ bên trái) đã qua đời sau khi tự thiêu trước UBND tỉnh Bạc Liêu (ảnh: Danlambao)

Vụ thân mẫu blogger Tạ Phong Tần tự thiêu đánh động sự quan tâm của quốc tế một lần nữa về tình hình nhân quyền Việt Nam. Hoa Kỳ và các tổ chức bảo vệ nhân quyền trên thế giới đồng loạt lên bày tỏ quan ngại trước sự việc, kêu gọi Hà Nội tôn trọng nhân quyền và trả tự do ngay lập tức cho các blogger đang bị giam giữ.

Hoa Kỳ ngày 1/8 lên tiếng bày tỏ quan ngại sâu sắc về vụ tự thiêu của thân mẫu blogger Tạ Phong Tần là bà Đặng Thị Kim Liêng và kêu gọi Việt Nam phóng thích ba blogger sắp bị đưa ra xét xử bao gồm Tạ Phong Tần, Điếu Cày, và Anh Ba Sài Gòn.

Thông cáo báo chí đăng trên trang web của tòa đại sứ Mỹ tại Việt Nam cho biết Hoa Kỳ hết sức quan ngại và đau buồn trước việc bà Đặng Thị Kim Liêng tự thiêu hôm 30/7 mà tin cho hay có liên quan đến vụ giam giữ con gái bà là blogger Tạ Phong Tần bị bắt từ tháng 9 năm ngoái và dự kiến sẽ bị đưa ra xét xử vào ngày 7/8 cùng với hai đồng sáng lập viên của “Câu lạc bộ Các Nhà báo Tự do” là Nguyễn Văn Hải (tức blogger Điếu Cày) và Phan Thanh Hải (tức blogger Anh Ba Sài Gòn).

Ba blogger này bị chính quyền Hà Nội cáo buộc tội ‘tuyên truyền chống nhà nước’ theo điều 88 Bộ luật Hình sự mà tòa đại sứ Mỹ cho là ‘điều luật áp dụng những điều khoản với câu chữ mơ hồ để bóp nghẹt sự tranh luận tự do và công khai’.

Thông cáo của đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội nêu rõ Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam phóng thích ba blogger này ngay lập tức. Trích dẫn phát biểu của Tổng thống Obama nhân Ngày Tự do Báo chí Thế giới năm nay, tòa đại sứ Hoa Kỳ thúc giục Việt Nam ‘hãy tiến hành những bước cần thiết để tạo ra một xã hội mà nơi đó các nhà báo độc lập có thể hoạt động tự do và không sợ hãi’.

Trước đó một ngày, hôm 31/7, ba tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế bao gồm Liên đoàn Quốc tế Nhân Quyền, Tổ chức Quan sát Bảo vệ những người đấu tranh cho nhân quyền, và Ủy ban Bảo vệ Quyền làm người Việt Nam có trụ sở tại Pháp cùng gửi thư chung tới 33 đại sứ các nước trên thế giới có nhiệm sở tại Việt Nam, yêu cầu thúc đẩy Hà Nội trả tự do vô điều kiện cho 3 blogger vừa kể và cử đại diện từ các tòa đại sứ tham dự phiên xử vào ngày 7/8.

Thư nhắc tới những vi phạm nhân quyền của chính phủ Việt Nam đối với công dân và khẳng định rằng phiên tòa tới đây chỉ nhằm trừng phạt những người chỉ trích nhà nước qua các hành xử ôn hòa về quyền tự do ngôn luận.

Một số tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế khác cũng đồng loạt lên tiếng bày tỏ quan ngại trước phiên xử ba thành viên của Câu lạc bộ nhà báo tự do và vụ tự thiêu của thân mẫu blogger Tạ Phong Tần.

Thông cáo của Tổ chức Phóng viên Không biên giới (RSF) nhấn mạnh vụ tự thiêu của bà Liêng là một bi kịch mà đáng lẽ đã không xảy ra nếu chính quyền Hà Nội không quá cố chấp. RSF cho rằng cộng đồng quốc tế cấp thiết phải mạnh mẽ nhắc nhở Việt Nam về các nghĩa vụ bảo vệ nhân quyền và quyền tự do ngôn luận.

Ông Phil Robertson, Phó giám đốc phụ trách khu vực Châu Á thuộc tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch nói sự việc bà Liêng tự thiêu trước phiên xử con gái mình là một vụ gây chấn động. Vẫn theo Human Rights Watch, thực tế cho thấy Việt Nam đang tiến hành một chiến dịch có hệ thống sách nhiễu các blogger và điều này có tác động rất lớn với các gia đình nạn nhân.

Trong thông cáo chia buồn với gia đình blogger Tạ Phong Tần ngày 31/7, dân biểu Loretta Sanchez, một tiếng nói mạnh mẽ chỉ trích nhân quyền Việt Nam ở Hạ Viên Hoa Kỳ, nói rằng sự hy sinh của bà Liêng nhắc nhở các giá trị và sự hy sinh mà các nhà hoạt động cho nhân quyền phải trải qua để đấu tranh cho tự do và công lý.

Thân nhân bà Liêng nói sẽ tổ chức an táng bà vào ngày 2/8. Gia đình và những người viếng tang cho biết có nhiều công an theo dõi trong suốt thời gian tang lễ diễn ra và một số đoàn viếng đã bị quấy nhiễu, cản trở.

Bà Lư Thị Thu Trang, một trong những người viếng tang bà Liêng đầu tiên, cho VOA Việt ngữ biết:

“Các cựu tù nhân chính trị trên đường tới viếng tang đã bị chặn xe ở Tiền Giang, bị gây khó khăn rất nhiều. Những người dân oan ở các tỉnh lân cận đến chia buồn với gia đình cũng bị sách nhiễu, gây khó khăn rất nhiều. Sáng hôm nay (1/8) tại tang lễ đã diễn ra một hình thức không biết phải diễn tả thế nào. Họ cử côn đồ thật sự hay côn đồ do công an giả dạng đến cầm mã tấu đứng chặn trước ngõ ra vào nhà chị Tạ Phong Tần, gây cho những người đến viếng tang lễ một sự sợ hãi tột cùng. Phía ngoài công an và an ninh dày đặc mà ngay trước cổng ra vào lại có côn đồ ngang nhiên cầm mã tấu đứng trấn cửa vậy đó.”

Phiên xử con gái bà Liêng là blogger Tạ Phong Tần, cùng hai blogger Điếu Cày và Anh Ba Sài Gòn ban đầu dự tính diễn ra vào giữa tháng 5 năm nay, nhưng sau bị hoãn, và ngày xử dự kiến sắp tới là 7/8.

Tuy nhiên, tới ngày 1/8 gia đình blogger Tạ Phong Tần vẫn chưa nhận được giấy báo chính thức của chính quyền. Cô Tạ Khởi Phụng, em gái blogger Tạ Phong Tần, cho VOA Việt ngữ biết:

“Không có nghe nói, không có ai gửi giấy mời tham dự phiên xử chị em hết.”

Blogger Điếu Cày, sáng lập viên Câu lạc bộ nhà báo tự do, là người được biết đến qua các hoạt động và bài viết chống Trung Quốc xâm lấn Trường Sa-Hoàng Sa.

Blogger Tạ Phong Tần, nguyên là một công an, là tác giả các bài viết tố cáo tham nhũng và bất công trong hệ thống pháp luật Việt Nam.

Blogger Anh Ba Sài Gòn từng đăng các bài bình luận trên blog chỉ trích và yêu cầu hủy bỏ điều 88 Bộ luật Hình sự Việt Nam vì cho rằng vi phạm quyền tự do ngôn luận của công dân được Hiến Pháp quy định.