Kiểu giáo dục nhồi sọ, thiếu thông tin đa chiều, thiếu qui tắc ứng xử tối thiểu đã ném ra xã hội những sản phẩm kiểu đó.

Hai cô sinh viên, tuổi mới hơn 20, đi thuê chung cư giúp cho 17 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép để hưởng 144 triệu đồng (có thể đến 20 tháng tiền lương của SV mới ra trường. Cũng trong mấy ngày này, 52 người TQ nhập cảnh trái phép và TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc bị bắt. Hải Dương còn “oách” hơn, có hẵn đường dây đưa 30 người TQ nhập cảnh trái phép mà thủ phạm tổ chức cho người TQ nhập cảnh trái phép còn khai đã thực hiện trót lọt 10 vụ gần đây.

Tôi nhớ đúng 1 tháng trước, vnexpress.net ngày 6/4 có đăng bài về “Chiêu biến người TQ thành người Việt Nam” bằng cách làm giả giấy tờ, con dấu giúp người phạm pháp nhập hộ khẩu Khánh Hòa, Nha Trang... Bài báo kết thúc bằng đoạn này, rất đáng chú ý đây: ... ”Một số cán bộ công an bị cho là có thiếu sót, chủ quan, chưa thực hiện đầy đủ quy trình trong tiếp nhận, kiểm tra và thẩm tra hồ sơ nhưng cơ quan điều tra cho rằng các sai sót của họ chưa đến mức xử lý hình sự, nên đề nghị Công an TP Nha Trang tổ chức kiểm điểm”. Hèn chi, rút kinh nghiệm xong thì... ngu gì không tiếp tục rút nữa? Vì sao những cán bộ có trách nhiệm này được ưu ái đặc biệt?

Mới ngày hôm qua, Nikkei Asia đăng bài về tình hình dịch bệnh CPC có nhắc lại "sự kiện 20/2" do 4 người Trung Quốc hối lộ cán bộ khu cách ly trốn thoát, đi lây lan dịch Covid tràn lan, gây thiệt hại 250 triệu đôla - theo chuyên gia ước tính- cho kinh tế CPC, mà đến hôm nay, CPC vẫn còn phải đương đầu, vẫn đang trong “tuần lễ đen tối” với gần 1.000 ca nhiễm mới mỗi ngày.

Bài học quá nhãn tiền và rùng rợn, vì sao cứ mỗi ngày phát hiện thêm những ổ nhập cảnh lậu đe dọa lây lan dịch bệnh hết tỉnh này đến tỉnh khác? Việc làm phạm pháp đầy nguy hiểm đó đã trở thành “chiêu” làm ăn kinh doanh kiếm tiền khi cả nước lao đao căng mình chịu giãn cách, bao nhiêu triệu người đang làm ăn kinh doanh bỗng bị đình trệ, thiệt hai không kể xiết, sao chúng cứ được “ưu tiên” ra tay? Bắt chúng rồi trục xuất, ít bữa chúng lại lừng lững đi qua, kim thiền thoát xác, bắt cóc bỏ dĩa. Như thống kê hôm qua, chỉ một ngày 4/5, có 121 người TQ nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.

Vì sao ta cứ chạy theo đuôi bọn chúng để “phát hiện” chuyện quá quen thuộc hoài?

Tai mắt nhân dân, bộ máy tình báo nhân dân với mấy chục triệu camera chạy bằng cơm sao đến tình thế nguy hiểm hiện nay vẫn cứ bị tê liệt liên miên? Bạn cứ đến tỉnh khác thuê khách sạn qua đêm xem, không có nộp chứng minh nhân dân hay CCCD thì, khỏi lấy phòng nhé.

Tình hình này nếu cứ tiếp diễn, ngày càng nặng hơn thì liệu những cố gắng của cả nước có bịt được những “lỗ nhỏ đắm thuyền” không ? Khó hiểu quá. Tôi thử nêu câu hỏi với một số bạn bè làm quản lý nhà nước. Khá cởi mở, họ nói, không chỉ một người, với vẻ xác tín: lo gì, mình giả lơ, mắt nhắm mắt mở để “dụ” tụi nó vô thôi, chứ đang chuẩn bị lắp thêm trùng trùng điệp điệp camera, làm căn cước gắn chip, thì tội phạm chạy đằng trời.

Suy nghĩ mãi về sự bất lực khó hiểu hiện nay, tôi tự hỏi hay mình lạc hậu rồi, không tiếp cận được các giải pháp “bốn chấm không”: đó là giăng bẫy cho chúng vào hết rồi dùng “Ê AI” (trí tuệ nhân tạo) nhận diện, tóm gọn hết. Nhưng với tình hình dịch bệnh mà biến chủng mới Ấn Độ cũng đã có mặt ở VN thập phần nguy hiểm, thì kế sách vờ tê liệt, nằm yên để “tiếp tục giăng bẫy” cho chùng tràn vào có là thương sách?

Nếu trông chờ “Ê ai”, và vẫn hàng ngày dạy trẻ con kiếm tiền vô tội vạ bằng bất cứ chiêu trò nào (có khi còn được hướng dẫn để làm cánh tay nối dài cho người có trách nhiệm giấu mặt) và cùng lúc dạy chúng lòng hận thù vô minh, yêu nước cực đoan như bọn trẻ con đang dẫm lên cờ người ta, lăng mạ chính trị thô tục với dân xứ người ta thì đây quả là một thực tế đáng phải nghĩ sâu.

Và... quá đáng sợ. Nếu thế thì... Giống lắm. Giống lắm kiểu một quốc gia đang được nhiều nước trên thế giới gọi là “Quốc xã mới” đang thi thố trên khắp “trận địa” đủ thứ hành động bất chấp đạo lý, công lý, và đằng sau bức tường lửa thì quản lý người dân bằng công nghệ chuyên chế đến tận cùng, đồng thời liên tục tiêm chích tinh thần dân tộc thượng đẳng, tiến lên đạp bằng mọi thứ để thành bá chủ toàn cầu...

V.K.H.

Nguồn: FB Vũ Kim Hạnh

Tôi từng khóc thầm vì bài học mà bệnh nhân của tôi đã vô tình dạy bác sĩ.

Tôi vẫn nhớ như in lần khám với bà, bệnh nhân 70 tuổi không may mắc ung thư tụy di căn phổi. Bà có nhiều dịch tích trong ngực, còn gọi là tràn dịch màng phổi, và cần chăm sóc giảm nhẹ. Bốn tháng trước, bà còn bị thêm di căn da - thành ngực, liên quan tới thủ thuật đặt ống thông để giảm dịch ngực ở một bệnh viện khác. Vì đau ở thành ngực, bà cũng đã được xạ trị vào khối u. Cơn đau được khống chế một thời gian, khi bị đau lại, bà được giới thiệu tới bệnh viện của tôi bởi gần nhà.

Chúng tôi nói chuyện thăm hỏi ban đầu khá vui vẻ, nhưng khi tôi sờ vào cục u trên da để thăm khám, bà đột nhiên bật khóc. Tôi hơi hoảng, liền hỏi ngay tại sao.

"Bàn tay bác sĩ ấm làm tôi dễ chịu quá", bà nói. Bà thật tình kể tiếp một chuyện bất ngờ hơn. Đi khám ở các bệnh viện bốn tháng qua, bà không được ai chạm tới chỗ đau đó. Ở đâu, người ta cũng chỉ hỏi bệnh, kê đơn thuốc giảm đau, xem hình chụp CT rồi chỉ cho bà cục u trên màn hình máy tính.

Tôi vừa nghe chuyện vừa nghĩ tới cách giải thích để bênh vực cho những đồng nghiệp bận rộn của mình. Rằng khối u đã quá rõ ràng trên hình ảnh nên bác sĩ nghĩ rằng không cần phải chạm tới, hay bác sĩ bận rộn quá không thể chờ người bệnh kéo áo lên xem. Việc chạm vào cục u thường không thay đổi "chiến lược điều trị", và có thể bác sĩ cũng đã không có thời gian nghĩ tới cảm xúc của bệnh nhân.

May thay, bà không khóc vì giận bác sĩ mà vì cơn đau dai dẳng tự nhiên mất đi không ngờ. Bà không biết rằng tôi cũng đã khóc thầm sau khi gặp bà, từ bài học mà bà đã vô tình dạy cho bác sĩ. Tôi khóc vì hóa ra bàn tay vụng về của mình lại có thể ý nghĩa đến vậy với một ai đó.

Mấy tháng sau, một bệnh nhân khác nói với tôi rằng cô cũng cảm thấy dễ chịu khi được bác sĩ thăm khám. Tôi thầm cảm ơn cô vì đã giúp các bác sĩ trẻ như tôi thêm động lực. Bệnh nhân vừa là người thầy của bác sĩ, vừa làm nghề thầy thuốc trở nên ý nghĩa.

Hầu hết bệnh nhân thật ra kỳ vọng khá lớn vào việc được bác sĩ thăm khám trực tiếp. Hầu hết họ vẫn nghĩ rằng bác sĩ phải sờ - nhìn - gõ - nghe hoặc ít nhất "sờ vào người" thì mới gọi là "đi khám". Cho dù các chỉ số như huyết áp, nhịp tim đã có y tá lấy bằng máy hoặc đo tự động, nhiều bệnh nhân ở Nhật nói với tôi rằng họ vẫn muốn được bác sĩ bắt mạch "truyền thống" dù chỉ vài giây. Trong bối cảnh phòng khám bận rộn, nhu cầu "kinh điển" này có thể khó thực hiện, nhưng tôi luôn tự nhắc mình để không làm bệnh nhân buồn lòng.

Lần khác, tôi có duyên gặp một bệnh nhân bị khó thở vì ung thư phổi kèm tràn dịch màng phổi. Các bác sĩ trước đó đã nói với bà rằng khó thở vì "phổi đã ngập nước". Sau khi gõ và nghe tiếng phổi của bà, tôi cười, nói với bà rằng dịch chỉ chiếm 1/3 ngực và 2/3 còn lại "vẫn chạy tốt". Bà bớt khó thở ngay chiều hôm đó.

Thật khó tin, một bệnh nhân vẫn than khó thở với thuốc an thần, morphine liều tối ưu lại khỏe hơn chỉ nhờ một câu nói. Khó tin hơn, bà cũng đã là người nhận dự đoán "có lẽ chỉ còn sống tầm sáu tháng", nhưng rốt cuộc sống lâu gấp bốn lần.

"Chính bác sĩ còn chưa biết chuyện gì sẽ xảy ra với họ vào ngày mai, sao có thể dự đoán chính xác thời gian sống của bà?", bệnh nhân cười phá lên gật gù khi tôi nói tiếu lâm như vậy.

Bằng việc vực dậy niềm tin, tinh thần của bà đã cải thiện rõ rệt. Với một số biện pháp khác như thay đổi tư thế nằm, ngồi cho dễ chịu hơn, dùng thêm các dụng cụ hỗ trợ để bà tập trung vào hiện thực và tiếp tục sở thích đan len, chúng tôi đã giúp bà đã sống thêm một thời gian ý nghĩa.

Nói chuyện với bệnh nhân, nhất là người mắc ung thư giai đoạn cuối, là cả một nghệ thuật. Nhiều người hỏi rằng như vậy có gọi là nói dối bệnh nhân hay không?

Khi ly nước chỉ còn 1/3, tuyên bố "mất hết 2/3 rồi" hay "vẫn còn 1/3 đấy" không thay đổi sự thật phũ phàng, nhưng có thể thay đổi nhận thức về cuộc sống của người bệnh. Bệnh nhân không chỉ đau khổ vì sự thật, mà còn đau khổ vì cách diễn giải sự thật đó. Đôi khi, đau khổ là do chính người bệnh hoặc người thân tự ám thị, tự liên tưởng mà bác sĩ phải là người nhận ra và giải quyết những khúc mắc thầm kín đó.

Một bác sĩ đàn anh nói với tôi rằng điều này đã được viết trong Kinh Dược sư từ mấy nghìn năm trước. Người thầy thuốc cần uốn lưỡi bảy lần khi nói chuyện, với tâm thanh tịnh cầu nguyện sự tốt lành cho bệnh nhân. Nghe thật mơ hồ, nhưng những điều Đức Phật dạy không phải không có lý.

Nhiều bệnh nhân ở Việt Nam nói với tôi rằng, cũng là loại thuốc đó nhưng khi gặp được bác sĩ ân cần quan tâm, giao tiếp bằng thân, khẩu, ý tốt đẹp thì họ thường tự tin hơn vào kết quả điều trị.

Đức Bồ tát Phổ Hiền từng nói với đồ đệ rằng: "hãy vào rừng, tìm những loại cỏ cây không phải là thuốc mang về đây cho ta", ngụ ý rằng cái gì cũng là thuốc mà cũng không phải là thuốc. Tất cả phụ thuộc cách dùng và hiệu quả còn phụ thuộc vào "dược tính" trong tâm mỗi người. Ai cũng có khả năng trở thành Phật được, chính là bởi dược tính trong tâm mình.

Tôi viết những dòng này khi thế giới đang hoang mang vì dịch bệnh. Trong thời buổi vật chất được ưu ái, thông tin lan tràn trên mạng, nhiều bệnh nhân dễ bị lung lạc bởi các "bài thuốc" hay "điều trị tiên tiến" qua Youtube, Facebook, Google hoặc nghĩ rằng phải chụp chiếu bằng máy móc hiện đại mới yên tâm. Lời nói của bác sĩ nhiều khi không được xem trọng. Tuy nhiên, tôi vẫn tin rằng sẽ có lúc người ta nhận ra, không gì thay thế được giá trị của "dược tính" trong mỗi người thầy thuốc.

"Tiền bạc, danh vọng có thể là mục tiêu mà nhiều người hướng đến trong thời gian ngắn, nhưng nuôi dưỡng được dược tính mới là yếu tố giúp bình an lâu dài", thầy tôi, một người Nhật, nói với chúng tôi như vậy.

BS Phạm Nguyên Quý

Tác giả, bác sĩ Phạm Nguyên Quý từ Việt Nam du học ngành Y Khoa tại Nhật Bản. Ông đã tốt nghiệp và hiện hành nghề bác sĩ tại Nhật.

Thuyết âm mưu là gì và đặc điểm của nó ra sao?

1) Thứ nhất : Sứ mạng Cứu Độ :

2) Thứ nhì : sứ mạng Khai Hóa

Thành Lập Trường THKMTĐ

Hệ thống giáo dục của nước Việt Nam độc lập đã được đặt nền móng vững chắc từ năm 1945 dưới thời Chính phủ Trần Trọng Kim với Bộ Trưởng Giáo Dục đầu tiên là Giáo sư Hoàng Xuân Hãn. Tuy tiếng Việt đã được sử dụng để giảng dạy nhưng toàn bộ hệ thống giáo dục, từ “hệ thống tổ chức, tổ chức thi cử, và chương trình học vẫn giữ được những nét chính của chương trình Pháp.” [1] Trong thời Đệ Nhất Cộng Hòa đã có một hội nghị giáo dục được tổ chức vào năm 1958 mang tên là “Hội Thảo Giáo Dục Toàn Quốc.” [2] Chính cuộc hội thảo giáo dục này, lần đầu tiên, đã tạo ra triết lý giáo dục cho VNCH với ba nguyên tắc chỉ đạo là Dân tộc, Nhân bản, và Khai phóng. Đại hội giáo dục toàn quốc lần thứ hai được tổ chức vào năm 1964 khẳng định lại một lần nữa ba nguyên tắc chỉ đạo vừa nêu trên, với một điều chỉnh nhỏ: nguyên tắc chỉ đạo thứ ba được đổi từ Khai phóng sang Khoa học [3] Chính trong thời gian này đã xuất hiện một số bài viết thảo luận chung quanh đề tài “một nền giáo dục mới” cho VNCH. Trường ĐHSPSG đi một bước xa hơn, không phải chỉ tham gia vào việc thảo luận suông về chuyện giáo dục mới này, mà bằng việc thực hiện một dự án giáo dục cụ thể: thiết lập THKMTĐ. Trong Dự Án Đại Cương cho ngôi trường mới này, đệ trình cho Hội Đồng Khoa của ĐHSPSG vào tháng 3-1965, người thảo dự án, Giáo sư Dương Thiệu Tống, vị Hiệu Trưởng đầu tiên của trường, đã khẳng định:

“Chương trình ấy chỉ có thể thực hiện không phải bằng những cuộc bàn cãi về lý thuyết mà phải là kết quả của các cuộc nghiên cứu và thí nghiệm.” [4]

Duyên nợ của Lenin với đất nước Việt Nam, xem ra, mặn mà hơn ở bất cứ một nơi nào khác. Ngay tại chính quê hương của mình, có lẽ, ông cũng không bao giờ được nhi đồng Liên Xô dành cho những câu thơ ưu ái đến như thế này đâu:

Dẫn luận

“Trong nhà, từ bức tranh treo tường đến món ăn cất trong tủ; từ băng nhạc giải trí cho đến sách, báo, cái gì cũng Việt Nam, Việt Nam.” (Hình: Dân Huỳnh/Người Việt)