Ngày cuối năm 2019, trong video clip quay cảnh Đức Giáo Hoàng Francis sau khi thưởng lãm hoạt cảnh Giáng Sinh tại quảng trường Thánh Phêrô (St. Peter), ngài đi chào hỏi, thân thiện bắt tay với giáo dân, ôm hôn trẻ nhỏ. Đặc biệt trong đó có hình ảnh chiếu lên như một đoạn phim, và đoạn phim đó đã trở thành một “Truyện Phim”:

Hình ảnh một người phụ nữ Á Đông trung niên lôi kéo bàn tay Đức Giáo Hoàng (ĐGH) về phía mình với nét mặt khẩn trương và nét mặt phản ứng sửng sốt, giận dữ của ĐGH.

Ngay ngày hôm sau, ngày đầu tiên của năm mới, ĐGH gửi lời xin lỗi ra công chúng về sự nóng giận thiếu kiểm soát chính mình của ngài. Phần đông, giáo dân yêu mến ngài đều thông cảm và chấp nhận phản ứng của ĐGH và nghĩ ngài cũng chỉ là một “con người” với hỉ, nộ, ái ố như mọi chúng sinh. Ngài không phải là Chúa.

Trên các bản tin báo chí, các trang mạng, mọi người đều được nghe lời xin lỗi của ngài. Chấp nhận hay không chấp nhận điểm yếu đó, về phía ngài đã được bàn luận bằng cách này hay cách khác.

Mọi đều không đẹp phải có nguyên nhân mới gây ra nỗi. Nguyên nhân đó lại do một người phụ nữ. Sau khi ĐGH xin lỗi, người phụ nữ kia bỗng chốc bốc hơi, không ai nghe thấy một âm hao gì. Giống như con sóng đánh vào bờ rồi âm thầm rút ra.

Xem đi, xem lại cái clip từ đầu chúng ta không hề nhìn thấy nét tươi cười nào trên mặt phụ nữ đó, hay nói cho rõ hơn chúng ta thấy một vẻ mặt đầy hoang mang, âu lo. Trước khi ĐGH đến gần, thấy bà giơ tay làm dấu thánh giá trên trán. Trong tất cả niềm tin bà sửa soạn để nhận cho mình một ơn Thánh đang tới gần. Cái cách bà kéo bàn tay của ĐGH về phía mình, rồi lắc lắc cho chặt và không chịu buông ra giống như một người ngư phủ cố kéo chiếc thuyền sắp chìm vào bờ. Nào ngờ chưa tới bờ chiếc giây đứt, cái thuyền chìm lỉm trong sóng nước.

Chỉ còn vài tháng nữa, là đến ngày tưởng niệm 45 năm nền giáo dục của miền Nam Việt Nam – Việt Nam Cộng Hòa bị xóa sổ. Một nền giáo dục được kỳ công xây dựng với ba tiêu chí Nhân Bản – Dân Tộc – Khai Phóng. Nghe thì đơn giản nhưng nền giáo dục ấy kỳ công bởi gột rửa con người khỏi các âm mưu tuyên truyền chính trị, dạy để biết yêu thương người cùng màu da tiếng nói, dạy để biết lý trí của lẽ phải và vươn lên, chứ không nô lệ cho một chủ thuyết nào.

Dù bị hủy diệt, nhưng nền giáo dục đó cứ như những tiếng chuông an ủi, cứ vang lên vào lúc xã hội Việt Nam suy đồi văn hóa, giáo dục hỗn loạn. Cũng may, người Việt chúng ta cũng còn một chỗ để vịn vào và đứng dậy, dẫu đó là tro tàn.

Đã 45 năm rồi, chúng ta đứng giữa sự bất lực, nhìn những người chịu trách nhiệm loay hoay, vật vã, tranh cãi liên miên cho những điều cải cách vô nghĩa, biến các gia đình và học sinh thành chỗ thí nghiệm cho một nền giáo dục xã hội chủ nghĩa, mãi không thành.

Bạn là phụ huynh? Vậy thì xin dành chút thời giờ nhìn lại, và hãy tự hỏi con bạn đã nhận được bao nhiêu, trong nền giáo dục hôm nay, so với 3 đoạn văn ngắn học làm người của một cuốn sách giáo khoa sơ đẳng và rất cũ.

“So many times we lose our patience; me too, and I apologize for yesterday’s bad example.” 

Người thốt lên câu ấy là Đức Giáo Hoàng Francis. Nhiều người nghe hay đọc được câu xin lỗi ấy vào buổi sáng ngày đầu tiên của năm mới 2020. Tuy Ngài không nói rõ là xin lỗi vụ gì nhưng hầu như ai cũng biết về câu chuyện mà Ngài gọi là “bad example” ấy. 

Bản tin phổ biến trên nhiều tờ báo thuật lại rằng, vào đêm cuối năm 31/12 tuần rồi, sau khi đến thăm khu triển lãm hoạt cảnh mừng Chúa giáng sinh được dựng lên trong khu di tích ở quảng trường St. Peter, Đức Giáo Hoàng (ĐGH) đánh một vòng chào đón, thăm hỏi giáo dân và khách hành hương nơi đây theo truyền thống mỗi năm. Ngài vui vẻ vẫy tay chào đón, ban phép lành cho người khuyết tật và các trẻ em. Sau khi vươn tay vỗ vỗ vào má một em bé, lúc Ngài vừa quay lưng lại với đám đông thì một phụ nữ từ sau rào cản bất ngờ nhoài người ra chộp lấy bàn tay phải của Ngài và kéo mạnh Ngài quay ngược về phía mình. Người phụ nữ làm động tác lắc, giật cánh tay Ngài trong lúc miệng liên tiếp thốt ra những câu gì đó. Cú chụp bắt và giật lắc cánh tay khá mạnh bạo khiến vị Giáo Hoàng 83 tuổi sững sờ và hẳn cũng làm tay Ngài bị đau nữa nên phản ứng của Ngài là dùng bàn tay trái đập mạnh vào tay người phụ nữ để giải thoát bàn tay mình, trong lúc lớn tiếng hét vào mặt người phụ nữ. Khi rút tay được khỏi bàn tay nắm chặt của người phụ nữ, Ngài quay ngoắt đi, mặt đỏ lên và nét mặt Ngài chuyển từ trạng thái tình cảm hiền hòa, vui vẻ sang cáu kỉnh, bực bội. 

Video clip ghi lại diễn biến này truyền đi rất nhanh, hầu như ai cũng xem được. 

Chuyện xảy ra đêm giao thừa Tây thì sáng hôm sau, vào ngày Tết dương lịch ĐGH đã ngỏ lời xin lỗi về hành vi mà Ngài gọi là “mất kiên nhẫn” của mình trong bài giảng chào mừng năm mới 2020.

Nhiều người cho rằng ĐGH không cần phải xin lỗi. Người cần xin lỗi phải là người phụ nữ khiếm nhã ấy hoặc phải là những cận vệ của Ngài vì đã không phản ứng kịp thời khiến Ngài phải rơi vào tình huống xấu ấy.

Thẹn những bác i ô chi lải nhải

Mải sân Trình, cửa Khổng, mải Ba lê!

Mộng hầu quan tứ xứ lạc đường quê

Quê nước ở trong hồn người tự chủ.

(trích bài Quốc Sỉ)

Thái Dịch Lý Đông A (1)

Kể từ thời Nguyễn Gia Long, Việt Nam có thể xem như một quốc gia mới theo hai nghĩa. Một, là rời xa trung tâm thiên hạ trước kia là Trung Hoa; hai, là tiếp thu làn gió văn minh mới từ phương Tây thổi đến. 

Việt tộc, nếu tính từ khi lập quốc tại Phong Châu, trong vài ngàn năm tiến về phương Nam, hiện tiếp tục ra đi tới khắp các nẻo đường thế giới,đã tiếp cận hầu hết các nền văn minh nhân loại. Từ hậu Lê, suốt 500 năm biến động đầy sóng gió, với tình hình hiện nay, có thể xem như chúng ta đang ngày càng rời xa khỏi đạo thống Tiên Rồng trải từ thời Hùng Vương đến hai triều đại Lý-Trần, giờ lại còn bị đe dọa tiêu diệt bởi chủ thuyết Mác-Lê. Việt Nam tuy được xem như đã hội tụ hầu hết các tôn giáo và các nền văn minh lớn trên thế giới (Phật, Lão, Khổng, Cơ đốc; Hoa, Ấn, Tây), chúng ta vẫn chưa định hình được một nền văn hoá đặc thù làm nền tảng nhằm thoát Trung, bỏ Cộng để xây dựng đất nước. 

Làn gió Âu thổi qua Việt Nam đưa đến cả cơ hội lẫn thách thức. Cơ hội phát triển với kỹ thuật và học thuật Tây phương, nhưng cũng đầy thách thức, dễ bị tụt hậu đưa đến kiếp sống nô lệ nếu không tạo được nền tảng văn hoá vững chãi mang tính thế giới và thời đại, vừa Việt trong giòng chảy quốc tế, vừa dân tộc trong đời sống nhân loại làm cơ sở cho một tầm nhìn mới: Đa nguyên trong nhất nguyên; nhiều dân tộc nhưng duy nhất một loài người.

Ba trăm năm qua, Việt Nam hết thoát Hán lại sa vào nạn thực dân. Thoát thực dân lại rơi vào vòng nội chiến, điều khiển bởi Nga-Mỹ, rồi lệ thuộc Hán cộng. Hán cộng là mối đe dọa nguy hiểm nhất đối với sự tồn vong dân tộc trong suốt năm ngàn năm lịch sử. 

Nếu thoát Trung được trong nay mai, Việt Nam sẽ đi về đâu hay lại lệ thuộc nối tiếp lệ thuộc, như cũ?

Sau Giáng Sinh, một người bạn ở Việt Nam gửi thư cho tôi. Ông bạn kể mới đến thăm một ông bạn khác. Quen nhau hơn nửa thế kỷ, dù ở cách nhau vài góc phố giữa Quận Ba, Sài Gòn, nhưng có người đến thăm thì chủ nhà cũng vui mừng như cảnh “Hữu bằng tự viễn phương lai, bất diệc lạc hồ!” (Có bạn từ phương xa tới chẳng phải là vui lắm sao – Khổng Tử, Luận Ngữ, thiên Học Nhi).

Ông bạn đến thăm có một món quà, đưa cho ông bạn chủ nhà bức chân dung chụp từ năm ngoái, cũng trong dịp đến thăm nhau trước Tết. Bức hình đó tôi cũng đã được xem, trong đó thấy một cụ đeo kính, tóc trắng lơ thơ, chòm râu dài bạc phất phơ, trông đạo mạo, an nhiên. Ông bạn tôi kể: “(Ông được thăm) cầm tấm chân dung tôi chụp năm ngoái, chăm chú nhìn hồi lâu, rồi hỏi: ‘Thằng nào đây?’”

Sau khi nghe tác giả bức hình giới thiệu và kể lại sự tích tới thăm rồi chụp hình cuối năm 2018, cuối cùng ông chủ nhà cũng nhận ra cái thằng trong bức hình đó là “thằng… mình!”

Tuổi ngoài 80 phải chịu những phiền phức, hệ lụy, và tai ương trong cuộc đời. Nhìn chân dung mình mà không nhận ra chỉ là một nỗi khổ nhỏ. Có thể đoán rằng lão ông chủ nhà lâu lắm rồi không soi gương, vì không còn lo cạo râu nữa. Cho nên không còn biết dung mạo mình khác với năm, bảy năm trước như thế nào! Nhưng ông giáo sư vẫn tỉnh táo, lúc nào cũng còn nhớ, hãnh diện mình đã viết mấy cuốn sách toán học bán được khá nhiều.

Tôi khẳng định những việc tôi làm là đúng đắn và cần thiết để kiến tạo một xã hội tốt đẹp hơn. Những gì tôi làm không liên can đến vợ con và gia đình tôi. Vì thế, tôi yêu cầu công an Hồ Chí Minh chấm dứt ngay việc sách nhiễu, khủng bố gia đình tôi. 

Tài Xế Taxi Vũ Huy Hoàng

Tôi thường dùng taxi khi đến những quốc gia Á Châu, kề cận với Việt Nam: Lào, Mã, Miên, Miến, Tầu, Thái … Phnom Penh là nơi mà loại xe này (thường) chỉ tụ tập tại phi trường. Khách khứa không bao nhiêu nhưng taxi lại quá nhiều nên tiếng chào mời của những bác tài (ghe) khẩn thiết như những lời năn nỉ, khó thể chối từ. 

Cũng như ở Lào và ở Miến, taxi ở Miên không có máy tính tiền (odometer) như bên Phi hay Thái. Tuy thế, một cuốc xe từ sân bayPochentong về trung tâm thủ đô luôn được tính đúng giá 15 Mỹ Kim, 10 lần như chục. Không bác tài nào đòi thêm một cắc, và tất cả đều tử tế/ân cần quá mức cần thiết – dù có chút trở ngại về ngôn ngữ. Lúc trả tiền, nếu khách hào phóng đưa tờ bạc 20 USA dollar (và mỉm cười lắc đầu không nhận khoản tiền thừa) thì sáng hôm sau vừa bước chân ra khỏi khách sạn – bất kể giờ nào – sẽ thấy ông taxi chiều qua, đang ngồi chờ sẵn,với một nụ cười tươi tắn. Trông mà thương muốn ứa nước mắt luôn. Sao chuyện mưu sinh, ở xứ sở này, lại khó khăn và tủi cực đến vậy – hả Trời! 

Hôm 20 tháng 11, báo điện tử Dân Trí kể rằng, ông bà Nguyễn Ngọc Thê ngụ ở thôn Châu Thanh, xã Quảng Trường, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa đang kêu… Trời! 

Trước đó, do túng ngặt, con trai của họ là ông Nguyễn Ngọc Trung đã mượn cha mẹ giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất của họ, thế chấp cho Chi nhánh Nam Thanh Hóa của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) vay 50 triệu để có vốn làm ăn, nuôi ba đứa con dại. Hồi 2016, vợ ông Trung bị điện giật chết khi đang dệt chiếu… 

Họa vô đơn chí, sau khi vay 50 triệu, ông Trung bị tai nạn giao thông khi chạy từ Thanh Hóa ra Hà Nội để bán bong bóng, kiếm tiền nuôi con! Ông Trung để lại cho cha mẹ già (một ngoài 80, một ngoài 70) ba đứa trẻ, lớn nhất mới 13 tuổi, nhỏ nhất mới 7 tuổi và khoản nợ ngân hàng trị giá 50 triệu! Năm ngoái, báo điện tử Dân Trí từng kể chuyện này và độc giả đã góp được một số tiền để ông bà Thê nuôi ba đứa trẻ ăn học. 

Mới đây, sau khi biết tin ông bà Thê có một khoản tiền do bá tánh giúp đỡ để lo cho lũ cháu, nhân viên Chi nhánh Nam Thanh Hóa của Agribank đã đến nhà, “động viên” ông bà Thê lấy khoản tiền ấy trả một phần vốn và lãi đã quá hạn cho Agribank. Nếu không thì Agribank sẽ kê biên, phát mãi căn nhà của họ… Ông bà Thê kêu Trời vì không trả nợ cho Agribank thì mất nhà mà trả nợ thì dựa vào đâu để lo cho lũ cháu ăn học? 

Ông Nguyễn Ngọc Cường, Chủ tịch xã Quảng Trường bảo với phóng viên báo điện tử Dân Trí rằng, vì gia đình ông bà Thê thuộc diện “đặc biệt khó khăn” nên xã từng soạn văn bản gửi Agribank, đề nghị xóa nợ cho ông bà Thê nhưng Agribank không đồng ý. Ông Cường nói thêm, theo ông, số tiền mà ông bà Thê đang cầm trong tay không phải là của họ, đó là tiền của những người hảo tâm giúp riêng cho lũ trẻ. 

Thời nước mất, dân nô lệ, đảng cộng sản giương lá cờ yêu nước, chống xâm lược, giành độc lập và lá cờ yêu nước do người cộng sản phất lên đã tập hợp được đông đảo người dân đang đau đáu với vận nước đi theo cộng sản, từ những quan lại đầu triều nhà Nguyễn đến những công chức trong bộ máy hành chính của thực dân Pháp, từ những trí thức hàng đầu ở trong nước đến những trí tuệ lớn người Việt ở nước ngoài, từ nhà tư sản ở thành thị, đến người cùng đinh đi ở đợ nơi thôn dã.

Nhưng lá cờ yêu nước, lá cờ độc lập mà người cộng sản phất lên chỉ là lá cờ vay mượn, lá cờ ngụy trang. Lá cờ thực sự của họ, lá cờ họ tôn thờ và quyết chiến đấu để nó thống soái trên toàn cõi Việt Nam là lá cờ công nông, lá cờ búa liềm. Tổ quốc của người cộng sản là Đảng Cộng sản. Họ đặt đảng của họ lên trên dân tộc, trên nhà nước. “Hiến pháp là văn bản pháp lí cao nhất sau cương lĩnh của đảng” Câu nói bộc lộ đầy đủ sự trống vắng tư duy và tình cảm với quốc gia, dân tộc, với nhân dân, đất nước của ông đảng trưởng cộng sản Nguyễn Phú Trọng. Đưa cương lĩnh của đảng lên trên hiến pháp của nước, những người cộng sản không những tự tách mình đứng ngoài và đứng trên hiến pháp, pháp luật của quốc gia, mà họ còn đứng ngoài và đứng trên dân tộc. Những người cộng sản đích thực chỉ có đảng, không có tổ quốc, chỉ có giai cấp, không có dân tộc, chỉ có bốn phương vô sản, không có quốc gia. Bốn phương vô sản là mục đích, quốc gia, dân tộc chỉ là phương tiện đưa họ đi đến mục đích.

Quốc gia, dân tộc không phải là mục đích, không phải là lí tưởng phụng sự thiêng liêng, không phải là giá trị thẩm mĩ cao cả thì làm gì có lòng yêu nước. Không có lòng yêu nước nhưng tuyên truyền cộng sản đã làm được điều lừa dối vĩ đại là: Những người Việt Nam vì lòng yêu nước đi theo cộng sản đều đinh ninh rằng cộng sản đồng nghĩa với yêu nước và người phất lá cờ yêu nước đương nhiên phải là người lãnh đạo.

Đảng cầm quyền với ông đảng trưởng quyền lực tuyệt đối Nguyễn Phú Trọng lạc lõng cùng các nhân vật nắm quyền lực tuyệt đối ở các lĩnh vực và các vùng lãnh thổ trong nhóm quyền lực trung ương như các ông, các bà: 

– Ông Nguyễn Xuân Phúc, ủy viên bộ Chính trị. Là Thủ tướng Chính phủ nhưng ông Phúc chỉ như một diễn viên tấu hài, lăng xăng có mặt khắp chốn khắp nơi, nói những điều tưởng như phát hiện lớn lao, ví von tưởng là văn hoa, nơi nọ đầu tàu, nơi kia cũng đầu tàu, chỉ bộc lộ một hình hài văn hóa còi cọc tội nghiệp, một tâm hồn chưa được đánh thức để biết cảm hứng về cái đẹp, cảm hứng với cuộc đời, với số phận nhân dân, đất nước và một kiến thức kinh tế trống rỗng của người nắm quyền điều hành nền kinh tế đất nước. Những lời vàng của ông Thủ tướng Phúc chỉ đạo đời sống kinh tế cho các địa phương, các ngành đều trở thành những màn chọc cười rẻ tiền với dân chúng. 

– Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, ủy viên bộ Chính trị. Là Chủ tịch Quốc hội nhưng bà Ngân chỉ như một cô giao liên gùi bòng ý đồ, tham vọng của bộ Chính trị đến Quốc hội. Chỉ như viên thư lại triển khai thực hiện mọi đòi hỏi của bộ Chính trị với Quốc hội. Bà Ngân tự giới thiệu công việc giao liên của bà, tự xác định tư cách thư lại của bà bằng câu nói đã được tất cả các tờ báo chính thống ghi nhận và thông tin: Bộ Chính trị đã kết luận rồi, dự thảo luật đặc khu kinh tế không trái hiến pháp. Quốc hội phải bàn để ra luật chứ không thể không ra luật! Chỉ một câu đó cũng cho thấy đầy đủ sự thảm hại, sự thấp kém của Chủ tịch Quốc hội và sự thảm hại, sự thấp kém của cả cái Quốc hội đảng cử dân bầu, cái Quốc hội từ người đứng đầu đến các nghị sĩ được sang trọng hóa là đại biểu nhân dân đều chỉ là những con rối, những vai hề, nhất cử nhất động đều theo sự giật dây của bộ Chính trị đảng cộng sản. 

Nhà văn Tâm Thanh ra đi, như một cánh chim vút qua. Nhưng tiếng kêu của chim còn rớt lại, và sẽ còn ở với cõi nhân gian lâu dài. 

Phạm Xuân Đài

Tôi nhặt được cụm từ “Kho Trời đã khoá” trong truyện ngắn (Chân Dung Một Cô Gái Việt Nam) của Tâm Thanh. Người kể chuyện tên Diễm, sinh ra tại Na Uy, và làm việc như một thông dịch viên (on call) cho sở cảnh sát di trú tại thủ đô Oslo. Nhân vật chính tên Vân, bị bắt giữ về tội ăn cắp và nhập cư bấ́t hợp pháp. Đoạn kết như sau: 

“Xin cô nghe đây,” cô cảnh sát mở đề cho một cuộc thẩm vấn cuối cùng. “Cô không đủ lý do xin tị nạn, cộng thêm việc phạm pháp, cô không có con đường nào khác ngoài đường trở về nơi cô đã ra đi.” 

“Thế thì trả tôi về Ðức.” 

“Tại sao lại Ðức? Cô đi từ Việt Nam mà!” 

“Tôi từ bên Ðức sang...” 

“Trong hai lần thẩm vấn trước đây cô nói từ Việt Nam, đi bộ sang Trung Quốc rồi sang Nga. Bây giờ lại nói từ Ðức sang. Lời nào là thật?” 

Tám năm ông Nguyễn Phú Trọng là đảng trưởng đảng cộng sản cầm quyền ở Việt Nam là tám năm Tàu Cộng mặc sức lộng hành trên biển Đông của Việt Nam. Mặc sức giết người cướp tài sản của dân Việt Nam đánh cá trên biển Việt Nam. Mặc sức gây sự, đe dọa, xua đuổi nhà đầu tư nước ngoài hợp tác với Việt Nam khai thác dầu khí trong lãnh hải Việt Nam. Mặc sức đưa dàn khoan vào sâu trong lãnh hải Việt Nam, đến sát bờ biển Việt Nam khoan tìm kiếm dầu khí hết tháng này sang tháng khác. Tàu Cộng ngang ngược đòi Việt Nam phải chấm dứt hợp đồng khai thác dầu khí với nước ngoài trên biển Việt Nam và đảng trưởng Nguyễn Phú Trọng đã ngoan ngoãn và hèn nhát vâng lời, nhục nhã chấp nhận bồi thường bốn trăm triệu đô la cho hãng Repsol, Tây Ban Nha để hãng này nhổ mũi khoan tìm kiếm dầu khí, rút khỏi lô Cá Rồng Đỏ trong vùng biển Tư Chính của Việt Nam. 

Thời gian ông Nguyễn Phú Trọng đứng đầu bộ máy quyền lực ở Việt Nam cũng là thời gian đủ cho Tàu Cộng bồi đắp, xây cất những bãi đá chúng cướp được của Việt Nam ở Hoàng Sa năm 1974 và những bãi đá chúng cướp của Việt Nam ở Trường Sa năm 1988. Thời gian đủ cho chúng biến những doi san hô chưa nổi hẳn lên khỏi mặt nước biển, bị biển nuốt chửng khi thủy triều lên, thành những đảo nhân tạo có vườn hoa khoe sắc, có đèn điện sáng rực về đêm và có đường băng dài hơn ba ngàn mét cho những máy bay quân sự lớn nhất, hiện đại nhất cất hạ cánh. 

Thời gian ông Nguyễn Phú Trọng nắm quyền lực tuyệt đối ở Việt Nam cũng là thời gian quyền lực tuyệt đối đó được sử dụng để cướp đất của dân tàn bạo nhất. Thời đảng trưởng Nguyễn Phú Trọng nắm quyền lực tuyệt đối đã diễn ra những vụ chính quyền cướp đất của dân đẫm máu và nước mắt. Cướp đất Văn Giang, Hưng Yên. Cướp đất Dương Nội, đất Đồng Tâm, Hà Nội. Cướp đất Thủ Thiêm, đất Lộc Hưng, Sài Gòn. Đẩy hàng triệu người dân vào cảnh khốn cùng, không chốn dung thân, không đường kiếm sống rồi quyền lực tuyệt đối Nguyễn Phú Trọng thỏa mãn tuyên bố: Chưa có thời nào rực rỡ như hôm nay! 

Tôi gặp các bạn trong một quán nhỏ tại Đài Loan. Quán không mang tên là quán chửi nhưng rộn ràng cả quán là những tiếng chửi thề. Giọng chửi Long An, Cần Thơ, Rạch Giá của miền Tây hiền hoà sang đến Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình khô cằn sỏi đá. Và toàn là giọng nữ. Họ là những cô dâu, ô sin, lao động chính thức, lao động chui, lao động bằng tay chân, lao động bằng thể xác. Những thiếu nữ 16 cho đến ngoài 30 đã làm nên một tầng lớp người Việt Nam lạ lẫm ở xứ người: những nô lệ của thời đại mới.

Nếu bạn muốn tìm kiếm một thiếu nữ đoan trang, thuỳ mị để ăn khớp với hình ảnh một con người đầy thương xót trong lòng bạn, bạn sẽ thất vọng. Đây là những con người sinh ra và lớn lên trong cái máy nghiền nát tâm hồn của cộng sản. Và những cay đắng, tủi nhục giày xéo thêm lên cuộc sống của họ ở xứ người đã biến họ thành những con người chai đá, bất cần và nổi loạn. Ở họ, từ những tiếng chửi thề rổn rảng, đã toát lên thái độ sống của 2 câu thơ từ một nhà thơ mà tôi không biết tên: "Chuyến tôi đi xe đò đứt thắng / Đ. mẹ đời đ. má tương lai..." 

Năm 2017, trên 134.000 món hàng người được xuất khẩu, vượt kế hoạch 28,3%. Năm 2018, 142.000, vượt 30% so với kế hoạch. 6 tháng đầu năm 2019, gần 67.000, đạt 55,82% kế hoạch nguyên năm. Tính chung từ năm 2006 đến nay, đảng và nhà nước CSVN đã xuất khẩu hơn 1 triệu món hàng bằng xương bằng thịt được dán nhãn "lao động made in VN". 

Đây là những con số chính thức do Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh & Xã hội Nguyễn Thị Hà báo cáo tại Hội nghị truyền thông về xuất khẩu lao động vào đầu tháng 10/2019.. 

Thói thường, những gì xảy ra cho mình thì thường được đổ "tại, bị, do, bởi vì..." một điều gì đó. Nhưng nếu xảy ra cho người khác thì rõ ràng nó phải là lỗi của họ, vì họ sai, dốt, tham, gian... hay gì đó. Đó là một hội chứng tâm lý học, gọi là "đổ lỗi nạn nhân" khá phổ biến trong bất cứ nền văn hóa nào. Nhưng đáng buồn hơn khi sự nhẫn tâm đã lên ngôi đến độ người ta đổ lỗi, kết án với những nạn nhân đã chết. Và đó là câu chuyện những người chỉ trích, lên án các nạn nhân người Việt bị chết thảm tại Anh. Lẽ nào tâm cảm một dân tộc từng dạy nhau "bầu ơi thương lấy bí cùng" đã xuống đến mức này?

Ngành "Nạn Nhân Học" (Victimology) thuộc khoa Tâm Lý Học và Tội Phạm Học chuyên nghiên cứu về nạn nhân của tội ác nào đó cùng các ảnh hưởng tâm lý nạn nhân, về mối liên hệ giữa nạn nhân và kẻ tội phạm, sự tương tác giữa nạn nhân cùng hệ thống hình luật, thường đứng về phía nạn nhân và tìm cách giảm nhẹ những định kiến cùng nhận thức chống lại nạn nhân, xem họ là những người chịu trách nhiệm một phần hay toàn bộ những bi kịch nào đó đã xảy ra với họ.

Điều thông thường gặp ở phương Tây là những đổ lỗi cho nạn nhân liên quan đến các cuộc tấn công tình dục hay bị cưỡng hiếp, đại loại là do nạn nhân ăn bận khêu gợi, say rượu, lả lơi hay mời chào đã kích thích kẻ cưỡng hiếp phạm tội. Hoặc những vụ bạo hành gia đình là do nạn nhân đã làm điều gì sai quấy nên dẫn đến sự tấn công của người phối ngẫu. Đây là một dạng phản ứng tiêu cực của xã hội được các nhà tâm lý xã hội học nghiên cứu và tìm giải pháp khắc phục. Nó bị các nhóm dân quyền phản đối, cũng như hệ thống pháp lý không xem là yếu tố truy xét trách nhiệm của nạn nhân hay kẻ phạm tội.

Đi cùng với sự hình thành nền văn minh nhân loại, là những giấc mơ. Những ước mơ riêng của mỗi con người đã tạo nên một thế giới đầy khát vọng và kỳ diệu của loài homo sapiens, so với các loài khác cùng tồn tại trên hành tinh. Lịch sử đã ghi lại rằng, đôi khi chỉ cần một ước mơ của Gandhi hay của Luther King, thế giới phải chuyển mình.

Và cũng có vô số những giấc mơ nhỏ bé và giản đơn, dù thành công hay thất bại, nhưng đã góp phần tạo dựng nên một hình dạng độc đáo khác thường của giống loài duy nhất trên địa cầu – loài động vật có khả năng ngôn ngữ và mơ ước.

Ai biết được những người Việt tử nạn trên chiếc xe thùng đông lạnh, tìm cách vượt biên giới vào Anh đã ôm ấp những ước mơ gì. Mỗi số phận là một câu chuyện. Và những câu chuyện đó phác thảo hình ảnh về nơi chốn mà họ đang sống.

Những đoàn người Kurd hôm qua tất tả chạy dạt khỏi vùng biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, phác thảo một số phận dân tộc long đong và cam chịu. Họ không có bạn, chỉ có đồng minh giai đoạn và kẻ thù luân phiên.

Một người tài xế Uber người Armenia kể với tôi về quê hương của anh, và lý do anh lưu lạc đến Úc. Câu chuyện đời và ước mơ ra đi của anh, phác thảo về vùng đất Artsakh tuyệt đẹp cổ xưa, mà nay những người thương buôn quằn mình chịu nạn băng đảng đến từ Nga.

Quốc Hội cộng sản tuần qua bàn cãi về Dự luật quy định “thế người nào là nhân tài?”, theo Báo Dân Trí ngày 24/10/2019, đại biểu Nguyễn Quang Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, đưa ý kiến: 

“Có rất nhiều thạc sỹ, tiến sỹ ở nước ngoài về đang thất nghiệp; có rất nhiều lái xe ôm, Grab là thạc sỹ. Xin hỏi những người đó được đào tạo tốt như vậy có là nhân tài hay không? Xin thưa là không!” 

Tốt nghiệp thạc sỹ, tiến sỹ nước ngoài chứng tỏ người tốt nghiệp có khả năng làm việc và nghiên cứu độc lập, về nước lại không có việc làm chuyên môn là vấn nạn mang tầm vóc quốc gia. 

Ở các nước tự do, không dân cử nào dám mở miệng kết luận những người như thế không phải nhân tài, mà cả Quốc Hội phải tìm hiểu cặn kẽ lý do và tìm ra giải pháp khắc phục. 

Bài viết xin dựa trên triết lý của triết gia Lý Đông A "Nuôi tâm sinh thiên tài, nuôi trí sinh nhân tài, nuôi thân sinh nô tài" để bàn luận vấn đề nhân dụng tại Việt Nam. 

Triết lý này có thể giúp giải thích được hành vi và kết quả việc làm của con người và của tập thể. 

Để dễ dàng thảo luận xin đảo thứ tự câu trên thành "Nuôi thân sinh nô tài, nuôi trí sinh nhân tài, nuôi tâm sinh thiên tài". 

Nhân kỳ họp Quốc hội cuối năm 2019 tôi muốn nêu vấn đề ổn định xã hội, mong các vị đại biểu quan tâm, đem ra thảo luận tại Quốc hội. Tôi đã nghe QH thảo luận nhiều vấn đề của đất nước, nhưng chưa bao giờ nghe thảo luận việc này. 

Ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng xã hội nước ta ổn định, chưa bao giờ có được tình hình tốt đẹp như bây giờ. Ông Nguyễn Xuân Phúc cũng nói: Xã hội ổn định. Từ đó nhiều quan chức cũng nói theo như vậy. Tôi xin bàn về các ý kiến này. 

Khi các ý vừa nêu là đúng thì đó là may mắn cho đất nước, nhưng nếu chúng không đúng với thực tế, sai với sự thật thì sẽ gây tác hại lớn vì đó là một nhận định cơ bản, quan trọng để Đại hội ĐCS vạch đường lối, để Quốc hội và Chính phủ vạch kế hoạch phát triển đất nước. 

Cần phân biệt ổn định chính trị và ổn định xã hội. Để phát triển rất cần ổn định xã hội. Ổn định chính trị là một trong những điều kiện để tạo nên ổn định đó. 

Trong cơ học, ổn định thường được xét ở dạng tĩnh và có các mức khác nhau: phiếm định, bất biến và tạm thời. Ổn định tạm thời như ngôi nhà cao, kết cấu và nền móng yếu, bình thường vẫn đứng yên, nhưng khi gặp rung lắc mạnh (do động đất hoặc gió bão) sẽ đổ sập, như công trình bằng gỗ, bên ngoài sơn phết đẹp đẽ, nhưng bên trong bị mối, mục, mọt làm ruỗng nát, chỉ cần một tác động hơi nặng từ ngoài là tan rã. 

Sự ổn định về chính trị và xã hội thường thuộc dạng động, tạm thời, có mức độ cao thấp khác nhau về bền vững. 

Ổn định trong dạng động nghĩa là nó không giữ nguyên một trạng thái lâu dài mà thường chịu sự tác động, tạo ra thay đổi để chuyển sang một trạng thái ổn định khác. 

Ngày 14/07/2016, lần cuối cùng ông Jean-Noël Poirier chủ trì lễ Quốc khánh Pháp với tư cách là đại sứ Pháp tại Việt Nam. Tiếng nhạc rộn ràng, tiếng chúc mừng, cười nói, nhưng tâm trí của ông đồng thời hướng ra phía ngoài thành phố, nơi để lại cho ông biết bao kỉ niệm trong bốn năm làm đại sứ. 

Khác với đa số đại sứ thường viết hồi kí, ông Jean-Noël Poirier chọn làm phim Mon Hanoi - Hà Nội của tôi để lưu lại cảm xúc, cũng như chia sẻ quan sát của ông về người dân Việt Nam qua cách sống của họ ở Hà Nội. Vì những thước phim sống động, những lời tự sự thân mật, dễ đi vào lòng người và ít hàn lâm hơn, như giải thích của ông với RFI Tiếng Việt. 

“Ở Hà Nội, ngay lập tức tôi có cảm giác như đang ở nhà, tôi thấy rất thoải mái. Ở Hà Nội, tôi có cảm giác gần gũi, thân quen. Khi phân tích sâu hơn một chút cảm giác này, tôi thấy Hà Nội có gì đó hơi giống Paris khi tôi còn trẻ trong những năm 1960-1970. Đó là một thành phố còn rất bình dân, rồi sau đó phát triển nhanh chóng với những công trình được xây khắp nơi, nhưng lại luôn giữ được nếp sống dân dã ở góc phố. 

Chính sách liên tục thay đổi, nội bộ các đảng chính trị liên tục bất đồng, các đảng chính trị liên tục tranh cãi, luận tội, truất phế, là đặc tính nổi bật trong sinh hoạt chính trị tại Hoa Kỳ. 

Vậy tại sao nhiều người vẫn tin tưởng vào thể chế tự do và xem nền dân chủ Mỹ như một mẫu mực chính trị tiến bộ nhất thế giới? 

Nước Mỹ thành lập từ 13 thuộc địa Anh Quốc, nên ngay từ thời lập quốc người Mỹ đã lo ngại quyền lực chính trị bị tóm thâu vào tay 1 cá nhân, 1 nhóm chính trị gia, 1 tiểu bang lớn đông dân hay 1 đa số quá bán ủng hộ độc tài. 

Vì thế Bản Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ nêu rõ mọi người phải được bình đẳng và có quyền được sống, được tự do và được hạnh phúc. 

Các nhà lập quốc Mỹ xây dựng một Hiến pháp với nguyên tắc chủ quyền thuộc về toàn dân, chính phủ chỉ được làm những điều người dân cho phép. 

Người dân cho phép Tổng thống đại diện cho quốc gia, Thượng viện đại diện cho tiểu bang và Hạ Viện đại diện cho cử tri quận hạt. 

Chính phủ trung ương với 3 nhánh có thẩm quyền và chức năng rõ rệt: Quốc Hội làm luật, Tư pháp giải thích luật và Hành Pháp thi hành luật. Mọi đạo luật phải được cả Thượng viện và Hạ Viện thông qua và đồng thời phải được Tổng thống ký ban hành. 

Chỉnh đốn Đảng … để lấy lại niềm tin và tình thương yêu của nhân dân. 

Nguyễn Phú Trọng

Vài tháng trước, rất nhiều FB đã tận tình chia sẻ thông tin (và bầy tỏ sự ái ngại) về tình cảnh của một du khách bị mất cắp hết cả giấy tờ và tiền bạc ở VN. 

Cần mọi người giúp đỡ, share giúp e cả nhà ạ

Tối nay dưới bãi biển đoạn gần tháp trầm Hương

1 cô người Colombia ở bãi biển Nha Trang bị lấy cắp mất 1 túi đen trong đó có nhiều giấy tờ quan trọng gồm : 

Passport tên Alejandra 

Colobia ID (Cmnd) 

Thẻ Ngân Hàng

Điện thoại iphone X

Cô ấy đang hoảng loạn tinh thần vì ko có tiền mà ko còn 1 giấy tờ tuỳ thân nào hết. 

Tôi chỉ biết lờ mờ Colombia là một quốc gia thuộc Nam Mỹ và đoán chừng rằng những người lãnh đạo đất nước này hẳn toàn là cái bọn giá áo túi cơm thôi. Chứ dân Việt đi du lịch thế giới thì chả ai lại phải rơi vào tình cảnh “hoảng loạn” đến độ thê thảm như cái cô Alejandra này cả. Dẫu có lâm vào tình cảnh khó khăn đến đâu chăng nữa, họ chỉ cần bấm ĐT thôi là mọi việc sẽ trơn tru và êm ru bà rù ngay – theo như tin loan của trang Giáo Dục Việt Nam, đọc được vào hôm 3 tháng 2 năm 2015: