Thứ Sáu, 11 tháng 11, 2022
Nguyễn Tường Thiết: Một chút tri kỷ muộn màng
“Truyện của Nguyễn Tường Thiết rất gần gũi với tôi. Khi đọc chúng tôi thấy cảm động một cách tin cậy và có nhiều mối đồng cảm với tác giả. Có thể chúng tôi có nhiều mẫu số chung với nhau trong thời trẻ tuổi của chúng tôi, mặc dù anh Thiết và tôi mãi đến... tuổi già mới quen nhau ở Hoa Kỳ. Một trong các mẫu số chung đó có thể là Tự Lực Văn Đoàn và nhà văn Nhất Linh, có thể là tình hình chính trị tại Việt Nam khi chúng tôi vừa bước vào tuổi thanh niên. Đó là những chuyện đã xa lắm rồi. Bây giờ chúng tôi bắt đầu bước vào tuổi già, anh Thiết lại bắt đầu viết hăng, tôi chỉ biết gửi gắm đôi nét của lòng mình vào tác phẩm của anh, gọi là đánh dấu một chút tri kỷ muộn màng...”
*
Anh Phạm Phú Minh ơi, câu kết của anh “đánh dấu một chút tri kỷ muộn màng” cũng là nội dung bài viết tôi dành riêng cho anh hôm nay đây.
Như anh Minh nói chúng tôi quen biết nhau khá muộn khi cả hai chúng tôi đều đã bước qua tuổi 60. Do duyên văn nghệ chúng tôi quen nhau đúng 20 năm trước. Năm 2002, anh Minh lúc ấy là chủ bút tờ Thế Kỷ 21 thực hiện ở Nam California một số báo Tưởng Niệm Nhất Linh nhân ngày 7 tháng 7. Cùng thời gian ấy ở Seattle tôi đánh máy sửa soạn tái bản tác phẩm Xóm Cầu Mới của thân phụ tôi. Để lần tái bản này thêm trang trọng tôi gửi bản sao một số trang bản thảo của ông Cụ tôi cho nhà văn Võ Phiến để nhờ anh viết Lời Bạt cho cuốn sách này. Anh Võ Phiến gửi tôi bài viết “Đọc bản thảo của Nhất Linh”. Cùng lúc ấy anh Phạm Phú Minh cũng xin anh Võ Phiến một bài để đi trong số Tưởng Niệm. Anh Võ Phiến cho anh Minh hay anh vừa viết xong một bài mới về Nhất Linh nhưng đã gửi bài ấy cho tôi rồi, nay nếu anh Minh muốn đăng bài ấy trên Thế Kỷ 21 thì anh nên “thương lượng với anh Thiết”. Thế là do môi giới của nhà văn Võ Phiến anh Minh và tôi quen nhau từ đó.
Trần Mộng Tú: Ngưng Lại Để Tiếp Tục Đi
Song Thao: Nước Mắm Vạn Vân
Tên của làng tôi cũng lôi thôi như vậy. Tên chính thức trên giấy tờ là Giáp Bát, tên dân chúng gọi nôm na là Làng Tám nhưng ngôi nhà thờ làng thì lại mang tên xứ Kẻ Sét. Nói cho rõ thì Giáp Bát là một trong 9 giáp của làng Sét (Thịnh Liệt). Về sau các giáp tách ra thành làng mang tên Giáp Nhất, Giáp Nhị…, dân gọi là làng Nhất, làng Nhì…Giáp Bát là làng Tám. Đầu thế kỷ 19, Giáp Bát là một thôn thuộc tổng Thịnh Liệt, còn gọi là tổng Sét, thuộc huyện Thanh Trì, trấn Sơn Nam Thượng, từ năm 1831 thuộc tỉnh Hà Nội. Năm 1904 đổi thành thuộc tỉnh Hà Đông, từ năm 1942 thuộc Đại Lý Đặc biệt Hà Nội và cuối cùng thành dân…Tràng An. Nói về quê hương bản quán của mình, ai cũng để vào đó một trái tim. Tôi cũng như vậy nên hơi dài dòng về nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Nhân tiện cũng nói thêm một chút về cái tôi. Tôi quê quán làng Giáp Bát nhưng nhau của tôi lại chôn tại Sơn Tây. Khi tôi ra đời, ông cụ tôi làm việc tại Sơn Tây nên bà cụ sanh tôi tại đó. Vì muốn khai sanh nơi quê quáncho có gốc gác nên phải chờ một thời gian sau (ông cụ tôi kề lại chỉ khoảng một tháng), tôi mới được làm giấy khai sanh tại làng. Biến cố này khiến tôi không có tử vi để nhờ ông Võ Kỳ Điền giải về hậu vận khiến cuộc đời tôi trôi ngoài vòng tay với của ông bạn họ Võ.
Thứ Sáu, 4 tháng 11, 2022
Song Thao: Happy Birthday Mr. President
Sau khi cầu sập, trên mạng xuất hiện một video do một công dân Ukraine làm. Video được chia ra hai phần. Phần bên trái là đoạn quay cảnh cây cầu đang bốc lửa, bên phải là đoạn video cô đào cũng bốc lửa Marilyn Monroe hát bài “Happy Birthday Mr. President”. Coi đoạn video này, tôi thầm phục người đã sáng chế ra lối chọc quê ông Putin một cách hóm hỉnh và cay đắng. Ông Putin chắc phải chửi thề khi nhận được món quà sinh nhật này.
Thứ Sáu, 21 tháng 10, 2022
Trần Mộng Tú: Thủy Tinh Hóa
Tôi đun một nồi nước xông với lá sả, vỏ cam và ngải cứu khô (ba thứ này tôi luôn có sẵn trong nhà).
Tôi chỉ mặc một cái áo lót mỏng rồi ngồi trước nồi nước xông vừa bắc ra khỏi bếp còn sôi sùng sục, nhờ chồng chùm một cái chăn lên.
Tôi ở trong một cái lều kín mít với cái khăn lau mặt, từ từ hé mở nắp nồi cho hơi nóng của nước xông tỏa ra. Tôi hít nhè nhẹ cái mùi thơm của lá sả, lá ngải cứu và vỏ cam vào lồng ngực. Hơi nước nóng xông lên làm mí mắt nặng chĩu vì sũng nước.
Tôi nghe văng vẳng bên tai: Thủy Tinh Hóa… Thủy Tinh Hóa… ngăn chặn sự chết…
Con người không cần phải chết hẳn…Cứ cho vào cái bồn này…Thời gian và sự chết sẽ ngưng lại….
Song Thao: Ngày Cao Niên
Từ trái sang phải: Song Thao - nhà thơ Hoàng Chiều Nhân - nhà thơ Nguyễn Minh Đức - nhà thơ Trang Châu - nhà văn Hồ Đình Nghiêm (ngồi trên sàn nhà) - nhà thơ Lưu Nguyễn - nhà thơ Hoàng Xuân Sơn - nhà thơ Luân Hoán tại nhà Song Thao (Montréal, 1996) |
Thứ Sáu, 14 tháng 10, 2022
Trần Mộng Tú: Tiếng Thông Xào Xạc
- Đánh dấu ngày đi dự “Trà Đạo” với các bạn
Người phụ nữ Nhật ngồi trên hai gót chân mình, bà cúi đầu thật sát vào hai bàn tay úp trên mặt chiếu, bà chào khách. Mười người khách ngồi chung quanh chiếu tatami, họ lễ phép cúi đầu chào lại, sau lưng họ những cánh cửa Shoji khép kín. Trong chiếc kimono cổ truyền, bà thong thả cử hành nghi thức pha trà.
Bên ngoài trà thất, mùa xuân mới đi được một phần ba đời xuân, xuân còn trẻ lắm. Buổi sáng tháng năm, trời quang, nắng như mật, vàng ươm, ấm áp; hoa nở trên mỗi bước chân đi: tử đinh hương, linh lan, thạch thảo, đỗ quyên, sơn lựu, bồ công anh, diên vỹ, anh túc… Mỗi hoa một vẻ, một màu, không hoa nào chịu nhường sắc, thua hương. Cỏ xanh ngọc bích, trải những tấm thảm nhỏ, mỗi nơi một mảnh, lá nõn vừa nhú ra trên những bụi phong Nhật, cá anh vũ bơi lượn trong hồ khoe những chiếc lưng màu son đỏ hay màu trắng bạc lấp lánh, những con rùa nâu chui ra từ dưới một cành hoa súng màu tím. Thỉnh thoảng từ đâu một cặp vịt trời, con đực với đôi cánh sặc sỡ vươn lên, cất tiếng kêu khàn đặc, gây chú ý cho thiên nhiên, con cái đập đôi cánh khiêm nhường vỗ vỗ xuống mặt hồ, một con ếch nhỏ nhảy tõm xuống nước rung mặt hồ khiến du khách liên tưởng đến câu thơ hài cú (Haiku) bất tử của thi sĩ Nhật: Matsuo Basho
Bài Furuike ya (Ao xưa)
Chiếc ao xưa
Ếch nhẩy tõm
Tiếng nước khua
Thứ Sáu, 30 tháng 9, 2022
Nguyễn Văn Tuấn: Việt Nam có gì mới? Việt Nam có gì đáng ngạc nhiên? (*)
Trùng Dương: Thăm lại mộ thuyền nhân Việt ở Đông Nam Á
Anh bạn nhà báo Lưu Dân bên Úc gửi cho bản tin phổ biến cuối tháng Tám vừa qua trước ngày nghỉ gọi là Quốc khánh của Hà Nội, tựa là“Khuyến cáo du khách Việt không nên đến một số khu vực tại Indonesia, Philippines và Malaysia”. Lý do: “Tổng cục Du lịch Việt Nam cho biết khuyến cáo này nhằm đảm bảo an toàn cho khách du lịch outbound (khách trong nước ra nước ngoài).”
“Để đảm bảo an toàn cho khách du lịch và tránh phát sinh những vấn đề về chính trị, ngoại giao, đề nghị Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Liên chi hội Lữ hành Việt Nam thông tin, khuyến cáo các doanh nghiệp lữ hành tạm thời không đưa khách đến 3 địa điểm trên,” thông báo của Tổng cục Du lịch Việt Nam cho hay.
Đọc bản tin, tôi không khỏi bật cuời. Vào thời buổi Internet phát triển vượt bực và tạo cơ hội cho mọi người có dịp tiếp cận với đủ loại thông tin và kiến thức của Thế kỷ 21 này, bất kể các nỗ lực ngăn chặn mà tôi gọi là “lấy thúng úp voi” của chế độ, mà nhà nuớc, qua Tổng cục Du lịch VN, vẫn còn đối xử với người Việt trong nước như một lũ con nít không biết gì.
Cái mà họ thực sự quan tâm không phải là “an toàn cho du khách”, mà chính là cho thế đứng của chế độ tư bản đỏ song vẫn độc tài của họ đấy thôi.
Chuyện thuyền nhân VN vào cuối thập niên 1970 và suốt thập niên 1980 có mấy ai mà không biết, nếu muốn. Chỉ cần đánh cụm từ “thuyền nhân Việt Nam” hay “Vietnamese boat people” trong bất cứ hộp Search của bất cứ browser nào—Safari, Google, Microsoft Edge, Firefox, Omega, Duckduckgo, vv…--là thấy hiện lên đầy các tài liệu, hình ảnh và phim liệu về thảm kịch kéo dài gần hai thập niên này. Cho là trong nước những trang Web này có bị chặn thì vẫn có vô vàn các cách khác để tiếp cận thông tin trên Mạng. Người Việt trong nước, khả năng kỹ thuật điện toán nghe nói nhiều khi còn hơn cả nhiều người hải ngoại nữa.
Tại sao phải đến tận nơi chôn cất các nạn nhân vượt biển đi tìm tự do không may bị bỏ mạng tại các địa điểm như Galang (Indonesia), Bidong (Malaysia) và Palawan (Philippines)? Các du khách trong nước muốn tới tận các nơi này thăm viếng thực ra phần lớn chính là thân nhân của các nạn nhân vượt biển muốn viếng người thân để vun đắp, sửa sang mộ phần và thắp lên một nén hương tưởng nhớ. Cấm đoán họ vì những lý do “an toàn” đâu đâu là một lời dối trá không che dấu được ai, nếu không nói là một sự tàn nhẫn, táng tận lương tâm đối với những người không quên được thân nhân đã chết thảm trên đường đi tìm tự do mấy thập niên trước.
Thứ Sáu, 23 tháng 9, 2022
Song Thao: Nhạc Bolero
Tôi không nhớ năm nào nhưng trước 1975, khi bản nhạc Hàn Mặc Tử của Trần Thiện Thanh đang phổ biến hết cỡ, một nhà trong xóm tôi ở Thị Nghè ngày nào cũng mở oang oang như muốn có lòng tốt cho cả xóm được nghe ké. Tội cho Hàn Mặc Tử, sáng sớm, khoảng 7 giờ mỗi ngày, đều bị đánh thức dậy đi bán trăng. Có lẽ trăng khó bán nên rao bán cả ngày cũng chưa xong. Ngày hôm sau bán tiếp. “Ai mua trăng tôi bán trăng cho / Trăng nằm im trên cành liễu đợi chờ / Ai mua trăng tôi bán trăng cho / Chẳng bán tình duyên ước hẹn hò”.
Tôi không phải là người thích nghe nhạc bolero nên cũng có lúc khó chịu. Nhưng biết nói sao, dân chúng mải mê với chuyện bán trăng, có kêu cảnh sát can thiệp về chuyện làm ồn ào cả xóm cũng không nỡ. Xóm giềng qua lại nhìn mặt nhau hàng ngày, ai nỡ cản chuyện bán buôn của ông nhà thơ Hàn Mặc Tử.
Nhạc bolero ngày đó quả đã lấn át tất cả các loại nhạc khác. Với lời ca trữ tình bình dân, giản dị được viết trên những giai điệu chậm buồn đều đều có pha âm hưởng dân ca, hát bằng giọng thứ quãng âm trung hoặc trầm, nhạc bolero dễ nghe, dễ hiểu, dễ đi vào lòng người, chất chứa nỗi niềm của lớp người bình dân trong xã hội. Hầu như mỗi người nghe đều tìm được niềm tâm sự hoặc kỷ niệm của mình trong những bản nhạc này. Nhạc bolero có tại miền đất phía Nam trong những năm từ 1955 tới 1975. Theo một tài liệu chưa thật chính xác thì bài bolero đầu tiên của Việt Nam là bài “Duyên Quê” của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ:“Em gái vườn quê /cuộc đời trong trắng/ Dầm mưa giãi nắng mà em biết yêu trăng đẹp ngày rằm / Anh biết mặt em / một chiều bên thềm / Giọng hò êm đềm và đôi mắt em long lánh sau rèm / Ai hát ngoài ao / chừng ngồi giặt áo / Giọng hò êm quá mà anh ngỡ ai rót mật vào lòng / Anh cuốc vườn sau mặt trời trên đầu / Ruộng vườn lên màu vì em ước mong đây đó chung lòng”. Nhưng nhạc sĩ Vũ Đức Sao Biển, trong bài báo “Bài Bolero Đầu Tiên Trong Âm Nhạc Việt Nam”, đã cho bài “Nắng Chiều” của Lê trọng Nguyễn, được sáng tác vào năm 1952, mới đích thị là bản bolero đầu tiên của Việt Nam. Nhưng có người phản biện là bài “Nắng Chiều” không phải là bolero mà là rumba-bolero! Tôi mù tịt về nhạc nên chẳng dám có ý kiến.
Ngô Nguyên Dũng: Về Giữa Mùa Mưa (Phần 2) - Năm Ngày Ở Sài Gòn
Trong một quán cà-phê ở con đường sách, Nguyễn văn Bình, Sài Gòn |
Thứ Sáu, 16 tháng 9, 2022
Song Thao: Cờ Tây
Một buổi sáng, mắt nhắm mắt mở ngủ dậy, thấy có một e-mail của một anh bạn ở Toronto gửi mà giật mình. Dụi mắt nhìn cho rõ mà lòng còn hồ nghi. E-mail cho biết là tại Toronto vừa có một công ty chuyên bán thịt chó mời khách vãng lai nếm thử tại một công viên đông người.
Logo của « Elwood’s Organic Dog Meat”.
Thiệt không? Ngụ cư tại Canada gần bốn chục năm, tôi chưa hề nghe nói là ở đây có bán cầy tơ công khai. Lùng sục một hồi trên mạng, tìm thấy bài báo của tờ báo địa phương Thời Báo cho biết sự tình. Ngày thứ năm 4/8/2022, công ty Canada chuyên bán thịt chó Elwood’s Organic Dog Meat đã thiết lập một lều ngay trong công viên Christie Pits của thành phố Toronto và mời khách vãng lai ăn thử thịt chó. Công ty này có trụ sở tại Labrador thuộc miền Bắc Canada. Chó được làm thịt là chó được thả chạy tự do trong vườn, không cho ăn những chất hóa học, nuôi với mục đích cung cấp thực phẩm cho người chứ không phải là chó kiểng hay chó hoang. Vậy đây là thịt chó organic đàng hoàng!
Thử tìm vào báo tây cho chắc ăn, tôi đọc được trên trang TO. Họ cho biết là chuyện này có thật. Khách vãng lai được mời ăn thử. Có người ăn và nói cũng giống như thịt bò thôi. Có người kinh tởm, tức giận khi được mời nếm thử. Công ty Elwood’s Organic Dog Meat phát cho khách tờ quảng cáo có ghi: “Thịt chó ngon, từ năm 1981. Hãy dọn lên bàn ăn thứ thịt được ưa thích nhất. Nếu thịt chó của chúng tôi làm quý vị bối rối, xin nghĩ lại: thịt chó của chúng tôi làm từ chó được nuôi để ăn thịt. Ăn thịt chó là sự lựa chọn của từng người. Có người thích vị của thịt chó. Thịt này cung cấp nhiều chất bổ dưỡng. Chó được giết một cách êm thắm”. Họ có hẳn một website. Tôi tìm vào ngay, chuyện…sống chết vậy mà không tò mò ngay tức thì sao đặng. Họ viết như sau: “Hãy dọn bàn ăn với thứ thịt ngon nhất. Elwood’s Organic Dog Meat là một công ty gia đình đã hoạt động qua hai thế hệ. Chúng tôi cam đoan gửi tới các bạn thứ thịt chó ngon nhất được nuôi để ăn thịt. Chúng được nuôi trong các cánh đồng trong những ngày tháng hạ và chỉ được ăn những thực phẩm organic và không có đậu. Chó của chúng tôi: được chạy nhảy tự do, giống chó địa phương, organic, tươi ngon không bao giờ đông lạnh, không ăn thực phẩm có trụ sinh, được nuôi cẩn thận, giết thịt một cách êm ái, được thương yêu. Website ghi rõ: khách hàng có thể mua một miếng, một phần tư con, nửa con hay nguyên con. Công ty cũng có một số ít nước hầm xương chó, khách có thể đặt mua trước”.
Thứ Sáu, 9 tháng 9, 2022
Nguyễn Đức Tùng: Mặt Hồ Êm Ả (Thư gởi con trai nhân ngày tựu trường 2022)
Song Thao: World Cup 2022
Khi tôi trở lại Montreal, vui chuyện với bạn bè, tôi cho biết mới từ Doha về, ông nào ông nấy há hốc miệng. Doha là cái xứ quỷ quái chi, nằm ở đâu. Doha là thủ đô của xứ Qatar, nằm trong vùng vịnh Trung Đông. Thường thì người ta biết nhiều tới Dubai của Liên hiệp Ả Rập Emirates trong vùng này hơn. Nhìn vào bản đồ thì Dubai và Doha nằm ngang nhau, cách một eo biển có tên là Persian Gulf. Khoảng cách chỉ có 380 cây số, gần xịt. Nhưng Dubai danh vang cuồn cuộn, còn Doha khỉ ho cò gáy, ít người biết tới, ngay cả chỉ cái tên. Thực ra tôi chẳng điên gì mà nhắm đi du lịch Doha, chỉ là một sự tiếc của trời. Tôi đi Thái Lan bằng máy bay của hãng Qatar Airways, trên đường về, máy bay ghé Doha rồi đi tiếp. Nếu muốn ở lại để đi chuyến khác sau đó cũng chẳng tốn thêm đồng nào nên tôi ghé chơi, vừa có dịp duỗi chân duỗi cẳng vừa biết thêm một nơi chốn ít người biết. Đặt chân xuống phi trường tôi mới biết Doha sẽ tổ chức giải Bóng Tròn Thế Giới năm 2022.
Khi tôi tới Doha thì còn đúng 3 năm nữa nơi đây mới quần hùng tụ hội nhưng cả thành phố đã nhộn nhịp chuẩn bị. Các sân vận động đang được xây cất. Tôi có tới một sân, chỉ mới có cái khung nhưng coi hình thấy đẹp hết biết. Là nơi có trữ lượng dầu hỏa hàng đầu thế giới, Qatar không tiếc tiền để cho thế giới rõ mặt cái xứ sở ẩn khuất này. Họ dự trù chi ra tới 220 tỷ đô Mỹ cho dịp ra mắt thế giới này. Tất cả có 12 sân được xây cất hoặc trùng tu, mỗi sân đều là một công trình kiến trúc ngoạn mục. Sân Al Shamal, Al Gharrafa, Education City, Al Khor, Lusail Iconic, Sports City, Al Rayyan, Qatar University, Umm Slal, Doha Port, Al Wkrah và Khalifa International . Sân nào cũng có sức chứa trên 45 ngàn khán giả. Lớn nhất là sân Lusail Iconic với sức chứa khủng là 86.250 khán giả. Tha hồ sút bóng. Trận chung kết sẽ diễn ra tại đây.
Thứ Sáu, 2 tháng 9, 2022
Song May: Người Việt và muôn nẻo đường tiếp tục ra đi
An Hiên: Eo biển Manche và giấc mộng không thành
(Bờ biển Manche, 25 tháng 8/2022) |
Trong các chuyến du ngoạn mùa hè năm nay 2022, tôi ghé đến vùng Pas de Calais. Calais là một thành phố nằm ở miền cực Bắc nước Pháp. Thành phố này có vị trí đặc biệt, nằm sát eo biển Manche, đây là phần biển hẹp nhất của Đại Tây Dương ngăn cách nước Anh và Pháp, chỉ với bề rộng chừng 33 km . Paris đang mùa hè đầy nắng nóng, nhưng nơi đây lại gió lạnh và âm u, thời tiết giống như ở Luân Đôn bầu trời luôn bao phủ một lớp "sương khói mờ nhân ảnh". Phía xa tận bên kia là lãnh thổ Vương quốc Anh, mắt tôi không thể nào trông thấy được .Chính nơi vùng biển này, dân nhập cư vô Anh bắt đầu cuộc hành trình. Vượt qua 33 cây số trên mặt biển không phải là chuyện dễ dầu gì. Thế nhưng với người mang hy vọng đổi đời, khoảng cách ấy coi bộ không mấy nguy hiểm xa xôi chi.
Calais là vùng trung chuyển từ đất Pháp để vượt qua eo biển Manche. Lớp di dân đi theo tuyến đường biển đa số từ các vùng nghèo đói Trung Phi, hay Trung Đông chiến tranh, tuy nhiên đám người Việt con cháu của " bên thắng cuộc" cũng khá đông. Hơn 40 năm hòa bình phát triển với thị trường định hướng XHCN, họ vẫn nuôi trong lòng giấc mộng lớn, trốn khỏi quê hương. Đổ dồn về vùng đất này, đám người di dân tụ họp trong rừng Calais, sống tạm bợ với cuộc sống hoang dã trong các tấm vải nhựa che mưa nắng, đói khổ, bệnh tật, nảy sinh ra những vụ lừa đảo thanh toán nhau hỗn loạn. Các nhóm này chịu sự điều khiển của mấy tên trùm đường dây, chờ đợi ngày lành tháng tốt để vượt qua bên kia đại dương, dù chưa biết khi nào, bao giờ. Trong trí tưởng của người di dân, Anh và Mỹ có cùng gốc ngôn ngữ, chắc là hai anh em cùng cha mà khác mẹ, không đi Mỹ được thì đi Anh cũng tốt. Không thể đến thiên đàng Mỹ, thì đến địa đàng Anh. Tại địa đàng này, nghe nói " việc nhẹ lương cao ". Cũng đúng, giá lương công nhân tại Anh khá cao, nhưng bù lại giá sinh hoạt rất đắt đỏ so với Pháp, nhất là nhà cửa chật hẹp, vấn đề y tế không được bảo trợ tốt bằng hệ thống y tế của Pháp. Tuy nhiên chuyện đó tính sau. Dòng người mỗi ngày đổ về Rừng Calais mỗi đông sinh ra nhiều rắc rối không thể giải quyết. Thấy hoàn cảnh bi đát, các nhóm thiện nguyện ở Pháp thỉnh thoảng đem thức ăn và vật dụng cần thiết đến phân phát trong khi thị trưởng Calais muốn dẹp bỏ mà không biết cách nào. Làm mạnh tay thì bị mang tiếng vô nhân đạo, bị phe Cánh Tả chỉ trích.
Trần Thị Nguyệt Mai: Nhân Sinh Nhật Lần Thứ 21 Những Kỷ Niệm Cùng Thư Quán Bản Thảo
Thời giờ thấm thoát thoi đưa
Nó đi đi mãi có chờ đợi ai...
Ôi thời gian! Thế là hôm nay Thư Quán Bản Thảo (TQBT) đã ở ngất ngưởng con số 100. Con số của một đời người. Tôi thỉnh thoảng vẫn hay ngâm nga câu thơ đầu của Kiều: “Trăm năm trong cõi người ta”... để nghe lòng ngậm ngùi quá đỗi:
Trăm năm còn lại những gì
Còn chăng những nỗi sầu bi đắng lòng... (TTNM)
Nghe như tiếng thở than của Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều trong Cung Oán Ngâm Khúc:
Trăm năm còn có gì đâu
Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh rì...
Ơ hay, TQBT đang vui mừng đạt tới số 100, cớ sao nói chi những chuyện buồn phiền như thế? Xin nói ngay, tôi bị dính “Cô” khi đi nghỉ hè ở miền Nam California. “Đắng” này là từ hậu quả của thuốc Paxlovid. Một lúc sau khi uống 3 viên đầu tiên, tôi đã text cho Bác sĩ Ngô Thế Vinh: “Thuốc bắt đầu ngấm. Miệng em đắng nghét”. Ông Thầy an ủi học trò: “Thuốc đắng dã tật. Bộ thuốc trị bệnh mà NM đòi ngon như ô mai sao?” Ước gì mọi thứ trên đời đều ngon như ô mai thì dễ chịu biết bao! Tôi bị “Cô” chiếu cố tận tình hết sức! Đã hơn 10 ngày mà kết quả vẫn còn dương tính. Phải tiếp tục cách ly với hết thảy mọi người, lúc nào ra ngoài cũng phải mang mặt nạ thật khó thở, dù trước đây khi tự nguyện nên cảm thấy rất thoải mái, còn bây giờ thì bắt buộc nên bỗng thấy... khó chịu! Hôm qua, thứ hai đầu tuần, boss gọi điện thoại hỏi có thể đến sở sau giờ làm việc để làm một số việc “không thể chờ được” không, tôi OK liền. Làm cái test nhanh, chụp hình text cho boss xem: “Kết quả không chắc chắn. Vẫn còn một đường chỉ mảnh màu hồng ở phần mẫu thử (sample)”. Một lúc sau boss viết lại: “Đã hỏi Bác sĩ W. “Cô” đang đi ra khỏi thân bạn vì đường hồng rất nhạt. Nhưng bạn vẫn phải tiếp tục cách ly 5 ngày. Và sau đó vẫn phải đeo mask thêm 5 ngày nữa...” Tôi xem đây như một “tin vui giữa giờ tuyệt vọng”, đã sắp thoát khỏi “Cô”, nên đến sở với tâm hồn phơi phới, đeo mask và đóng cửa phòng lại trong khi làm việc, chẳng khuấy động đến ai. Với niềm vui đó, hôm nay tôi ngồi viết những dòng chia sẻ này.
Thứ Sáu, 12 tháng 8, 2022
Nguyễn Ái Nhân: Bí Quyết Hạnh Phúc Gia Đình
Sau một lần cãi nhau, cả hai vợ chồng chúng tôi cùng nhượng bộ bằng cách lờ đi và coi như không có chuyện gì xảy ra. Hôm đó, nhân lúc vui vẻ cả hai cùng giảng hòa và đưa con đi chơi phố. Mọi chuyện có vẻ bình thường. Người đi đường nghĩ chúng tôi là một gia đình hạnh phúc. Đến gần ngã tư Phố Huế và Tràng Tiền chúng tôi đi ngang qua một tiệm pizza. Ở Hà Nội không có nhiều các tiệm Pizza, nói đúng hơn tôi chưa nhìn thấy tiệm nào khác ngoài tiệm chỗ này. Vợ tôi đứng lại, suy nghĩ và đề nghị: “Hôm nay không nấu cơm nữa, đi ăn pizza để thay đổi một chút đi.”
“Có chắc ăn được không đã. Không phải ai cũng ăn được pizza đâu. Nhiều người không quen, không thấy ngon,” đẩy xe chở con đi trước vài bước chân, tôi dại dột chân thành phản ứng và hỏi lại.
Tôi chỉ nói vậy thôi, mà vợ tôi nổi xung và lên giọng gay gắt: “Vâng, chỉ có anh là biết ăn pizza, thấy ngon … Chỉ anh là biết văn hóa ‘Âu Châu’ còn tôi không biết… Làm gì mà coi thường người khác thế !”
Tôi vừa bực, vừa thấy buồn cười và cố gắng giải thích nhưng… vô tác dụng.
Những lúc như thế này không thể giải thích và dùng logic với phụ nữ được.
Vợ tôi giận dữ, mặt hầm hầm và quay đầu bỏ về nhà. Còn tôi cũng nổi cáu và tiếp tục kéo con đi chơi. Nhưng chưa đi được bao xa, chưa kịp hết tức giận tôi lại nghe tiếng vợ tôi gọi giận dữ phía sau. Nàng không có chìa khóa về nhà và gọi bằng giọng trống không: “Chìa khóa… nhà. Đưa chìa khóa nhà đây.”
Không một lời, tôi cầm chùm chìa khóa quăng cho vợ và bực tức đi tiếp.
Chúng tôi lại cãi nhau. Lần này lại có vẻ nghiêm trọng hơn những lần trước, gia đình chúng tôi lại trên bờ vực thẳm của sự tan vỡ. Có lẽ không gì có thể ngăn lại được. Giọt nước cuối cùng làm tràn li là chiếc pizza. Nói đúng hơn, giọt nước đó bắt đầu từ chuyện vợ tôi muốn đi ăn pizza.
Thứ Sáu, 5 tháng 8, 2022
Song Thao: Cỏ Dại
Madonna, Miley Cyrus, Julia Roberts, Beyoncé, Drew Barrymore, Sophia Loren, Britney Spears, là ai? Trăm phần trăm chúng ta, nếu có nghía tới màn bạc, đều biết rõ họ là những nữ tài tử nổi tiếng của Holywood. Nhưng ít ai biết họ đều là những người để lông nách! Cái thứ cỏ nằm dưới nách ai cũng có nhưng hầu như các bậc nữ lưu đều cho đó là thứ cỏ dại cần nhổ bỏ. Nhất là những người nữ có danh vọng trong làng giải trí. Thường thì vùng nối giữa thân mình và cánh tay, nơi các minh tinh hay phô bày khi mặc những chiếc áo dạ hội, đều bóng láng, không một sợi lạc loài.
Từ trước tới nay, chẳng chỉ các nàng trong làng giải trí mà hầu như tất cả các chị em phụ nữ đều một mực xua đuổi những sợi lông mất thẩm mỹ nơi rất dễ lấp ló này, khiến nơi vùng tối này trơn láng sạch sẽ hơn. Đó là một…đạo mà họ tuân theo từ thời ông bành tổ tới chừ.
Nhưng chừ bành tổ già hung, họ lờn mặt. Cả một phong trào sống tự nhiên như nhiên khiến chuyện tưởng đã thành chân lý bỗng sụp đổ. Các bà thi nhau sum suê nơi góc tối này. Phong trào này được các ông cổ võ tức thời. Họ vẫn nghĩ chỗ này nhắc nhở tới chỗ khác. Như một thứ chim báo bão. Nơi đây sao nơi đó cũng vậy. Đàn ông là thứ được trời phú cho chí mạo hiểm. Cái chi cũng muốn tỏ tường tới nơi tới chốn. Khi không tới nơi tới chốn được, họ dùng óc tưởng tượng. Chuyện “cách mạng” của các bà làm cho trí tưởng tượng có chỗ dựa. Nơi này là hình bóng của nơi kia.
Các ông nghĩ chi, mặc các ông, chuyện các bà làm thì đường ta ta cứ đi, chẳng quan tâm tới những ánh mắt dại khờ chung quanh. Ngay từ năm 2014, nữ hoàng nhạc pop Madonna đã đăng trên trang cá nhân bức hình để lộ đám cỏ dưới nách với lời chú thích: “Lông dài, không sao cả. Đây là chuyện bình thường, không vi phạm pháp luật hay đạo đức”. Người ca sĩ có phong cách riêng này rất tự tin, muốn được là chính mình chứ không phải chạy theo những chuẩn mực sắc đẹp do người khác đặt ra. Bà có ngay một đệ tử, chính là cô con gái Lourdes Léon của bà. Cô này chủ trương để lông trên cơ thể phát triển tự nhiên. Khi đi dự Met Gala 2021, Lourdes còn cố tình mặc áo không tay để lộ phần kín phía dưới. Người đẹp trẻ tuổi này nói: “Thời học trung học, tôi thấy cách các cô gái nổi tiếng trong trường hành động để cua những chàng trai họ thích. Tôi biết mình không phù hợp với cung cách đó. Bởi vậy, tôi quyết định làm ngược lại. Tôi không trang điểm, không tạo kiểu tóc, không cạo lông chân và lông nách như số đông”. Năm 2015, nữ ca sĩ trẻ hay le lưỡi gợi tình Miley Cyrus không những xum xuê mà còn nhuộm mớ loăn xoăn cho nổi đình nổi đám. Màu nhuộm thay đổi xoành xoạch tùy theo sở thích.
Sophia Loren, thần tượng của thế hệ chúng tôi với thân hình bốc lửa, là một trong những ngôi sao tiên phong trong việc ủng hộ nữ quyền, đã được tờ Vogue đăng hình với lời bình luận: “Nàng đã chứng minh lông nách không khiến phụ nữ bớt thanh lịch. Tấm hình này nói lên điều đó”. Trong một buổi xuất hiện trước công chúng vào năm 1999 khi ra mắt cuốn phim Notting Hill, Julia Roberts mặc một chiếc áo đỏ, thấp thoáng dưới nách là vệt lông đen. Nàng tỉnh bơ rất tự tin khi các phóng viên xúm vào chụp khoảnh khắc rất thật này. Julia phát biểu: “Tấm hình thực sự sống động trong tâm trí tôi. Tôi nghĩ tôi chỉ thực sự chưa tính toán được chiều dài tay áo và cách vẫy tay. Hai thứ đó kết hợp với nhau và đã tiết lộ những điều cá nhân về tôi. Điều này không phải là một tuyên bố gì to tát, nó chỉ là một phần của việc thể hiện tôi với tư cách là một con người trên hành tinh sống cho bản thân mình”. Khi đến dự buổi ra mắt “Hồ Sơ Cadillac” vào năm 2009, Beyoncé bị giới chụp hình phát hiện chuyện lơ thơ tơ liễu dưới nách. Cô biện bạch đó là chuyện cô thích làm. Drew Barrymore, người đã xuất hiện trên màn ảnh từ thời thơ ấu, là một khuôn mặt khá dễ thương. Từ năm 2000, cô để cho cỏ mọc tự do, không thèm dọn dẹp chi. Britney Spears cũng vậy. Người ta đã thấy rất nhiều lần cô xuất hiện với vùng nách rậm rạp. Hỏi thì cô cho biết cô lười biếng không cạo. Thiệt vậy không, chẳng ai tin như vậy.
Khi các thần tượng màn bạc hùa nhau để cho cỏ dại um tùm nơi vùng mà từ trước tới nay phụ nữ thường cạo láng, các tín đồ của họ nhất định sẽ chạy theo.
Nữ sinh viên người Anh tên Laura Jackson đã khởi xướng phong trào Jamuhairy nuôi lông nách lông chân trong một tháng, được nhiều thanh nữ hưởng ứng, trưng hình rậm rạp lên mạng xã hội. Laura Jackson cho biết muốn tạo ra phong trào này vì muốn thách thức những gì gọi là “chuẩn mực vẻ đẹp xã hội”, những gì gọi là “điều cấm kỵ” đối với phụ nữ. Xã hội chị em đang sống là một xã hội tự do, không ai phải ép mình tuân theo những tiêu chuẩn không tự nhiên, không thực tế và cũ kỹ lỗi thời. Mục tiêu của phong trào Januhairy là khuyến khích tất cả các bạn gái tự tin vào chính mình, đẹp theo cách riêng của chính bản thân, không thèm theo một áp đặt nào của xã hội.
Nơi quê hương của Khổng Tử tưởng là sẽ yên ắng theo nếp cũ ngàn năm đông cứng nhưng cũng cựa mình dữ. Năm 2015, trên trang mạng Weibo, một thứ Facebook của Trung quốc, bà Xiao Meili phát động một cuộc thi “khoe lông nách” với mong muốn phụ nữ sẽ đạp tung những quan niệm xã hội lỗi thời để được tự do hơn với cơ thể của mình. Bà nói: “Tôi có nên cạo lông nách? Các cô gái thường lo âu về lông nách như thể nó là biểu hiện của dơ dáy, thiếu văn minh. Nhưng chúng ta cần được tự do để lựa chọn cho lông nách được mọc tự nhiên trên cơ thể”. Bà mang ngay ông Khổng Tử ra để biện minh khi nhắc lại lời dạy: không nên gây tổn thương tới cơ thể, lông tóc, da thịt do cha mẹ ban tặng. Chuyện “cách mạng” tại một đất nước bao ngàn năm sống trong những lời dạy của các bậc thánh hiền không phải là suông sẻ. Một người phản đối trên mạng: “Để lông nách hoặc không cạo râu đều là bất lịch sự cho dù là nam hay nữ”. Một phụ nữ phản bác: “Chẳng ai bắt tôi phải cạo lông nách cả. Tôi làm điều này chỉ vì tôi muốn làm như thế!”. Một nữ sinh viên dữ dội hơn. Cô post tấm hình cô đứng dựa vào chiếc giường trong một ký túc xá, khoe cánh tay: “Tôi là một sinh viên đại học. Tôi thích lông nách của tôi. Tôi ủng hộ lông nách tự nhiên, tự tin và bình đẳng”. Một nhà hoạt động cho nữ quyền rất năng nổ, cô Li Tingting, cũng đã post tấm hình bán khỏa thân với chùm lông nách và ghi chú: “Tôi nghĩ cuộc vận động này rất có ý nghĩa. Thị trường hiện nay tràn ngập các sản phẩm cạo lông dành cho phụ nữ. Chúng ta cần suy nghĩ xem tại sao phụ nữ lại có nghĩa vụ cạo lông nách? Phụ nữ chúng ta cần giải phóng tư tưởng và cơ thể. Đàn ông Trung Quốc có thể cởi trần đi lại trên đường suốt ngày, tại sao phụ nữ lại không thể? Đối với tôi, cơ thể là chiến trường!”.
Một anh đực rựa tên Shen Dian Tong Ji Lin chẳng…chiến trường chi. Anh là một blogger trên mạng Weibo được hơn 10 triệu lượt người theo dõi. Sau khi nhận được một tấm hình của một fan với lời than phiền về việc lông tay lông chân mình quá dài, anh nảy ra ý mở cuộc thi hình selfie độc đáo với hashtag# Girls BodyhairCompetition# với giải thưởng khá bèo. Giải nhất có 88 nhân dân tệ, nhì 66 tệ và ba 55 tệ. Tính ra tiền Mỹ giải nhất chỉ có 13 đô! Vậy mà cũng có tới 190 triệu lượt người vào theo dõi. Anh mở màn: “Giờ đang là mùa hè ở Trung quốc, các cô thường lựa chọn mặc áo cộc tay hoặc áo ba lỗ nhưng có người lại lo ngại về lông của mình. Vì vậy tôi đã đứng ra phát động phong trào này”. Tấm hình được mọi người khoái nhất, có tới 43 ngàn comment và 22 ngàn rưởi like là hình cánh tay của một cô gái phủ kín lông đen và dài, đôi chân cũng lún phún cỏ đen với một chú muỗi leo trèo trên mớ lông. Cô giải thích: “Đến vòi của muỗi còn không xuyên qua được lớp áo giáp này. Mình là con gái nhé. Có ai có nhiều lông hơn mình không?”. Một nàng khác hưởng ứng: “Mẹ em hay bảo em là con đàn ông. Thế mà vào xem hình của mấy chị (không biết có phải là chị không nữa), em thấy mình tự tin hơn nhiều”. Cô Yuan Jiayu, 20 tuổi, cho phổ biến một tấm hình lông ơi là lông: “Tôi nghĩ rằng đã là con gái, dù có nhiều lông hay không, da trắng hay da màu, hoặc cả cách ăn mặc nữa, đều phụ thuộc vào gu thẩm mỹ của mỗi người. Vì thế tôi chẳng mấy quan tâm đến việc cạo lông hay những điều người ta bàn tán về tôi”.
Thấy đàn bà con gái khoe khoang sự rậm rạp, một cậu trai tủi phận khi đăng một tấm hình tay trắng nõn, không một cọng lông với hàng chữ: “Mình cảm thấy lạc lõng và nữ tính quá đi mất!”.
Thiệt là một cuộc cách mạng thú vị. Nhiều ông bạn tôi chê ỏng chê eo cuộc cách mạng này. Các ông ấy bị sốc khi thấy khu rừng U Minh lồ lộ trên vùng chiến thuật. Trông không được mắt. Tôi nghĩ mắt các ông ấy quen với sự nhẵn nhụi từ bé tới chừ, nay bỗng thấy sự nhẵn nhụi biến mất, trông không được sáng sủa. Rừng lá thấp phải ở đúng nơi đúng chốn. Các ông này có cái nhìn cổ điển. Rừng nào chẳng là rừng. Rừng lá thấp hay rừng lá cao, khác chi mô mà bận tâm.
Sự nhẵn nhụi nơi cánh gà của các bậc nữ lưu là chuyện có từ xưa, xưa lắm rồi. Từ thời kỳ đồ đá lận. Thời kỳ đó, phương tiện để triệt lông chưa hiện đại và tiện lợi ngày nay. Họ dùng vỏ sò, sáp ong và một vài chất tẩy thô sơ khác. Người La Mã quan niệm da dẻ càng mịn thì càng có đẳng cấp cao. Ở Trung Đông và Đông Nam Á, người ta dùng sợi chỉ để tẩy lông trên mặt. Người Ba Tư cho rằng tẩy lông và tạo hình lông mày là dấu hiệu của tuổi trưởng thành và sẵn sàng đi vào hôn nhân của các thiếu nữ. Từ khi Nữ Hoàng Elizabeth I lên ngôi vào năm 1558, bà đã nâng việc tẩy lông mày lên thành mốt được nhiều người theo. Mãi tới thập niên 1800, phụ nữ ở cả hai bên bờ Đại Tây Dương mới biến việc tẩy lông là một phần không thể thiếu trong quy trình làm đẹp của phụ nữ. Mãi tới đầu thế kỷ 20, các phụ nữ da trắng thuộc tầng lớp thượng lưu và trung lưu mới coi da trắng mịn màng là biểu hiện của nữ tính. Lông lá trên người bị coi là một thứ ghê tởm, chỉ có ở những người nhập cư là thành phần thấp hơn trong xã hội.
Thứ cỏ dại dưới cánh tay mà chúng ta nói tới chỉ bị chỉ mặt vào năm 1915, khi tạp chí của nữ giới Harper’s Bazaar phát động chiến dịch tẩy thứ cỏ không được ưa chuộng này. Cùng năm đó, hãng làm dao cạo Gillette tung ra thị tgrường chiếc dao cạo đầu tiên dành cho phụ nữ. Tạp chí Harper’s Bazaar là một tạp chí lâu đời rất có uy tín về thời trang và trang điểm của phụ nữ. Ra đời từ năm 1867, sống liên tục tới nay, tạp chí vừa tái xuất hiện sau thời gian đình bản vì Covid-19. Từ thập niên 1930, nhiều phụ nữ Mỹ bắt đầu chú ý tới việc dọn dẹp lông chân. Khi chiếc áo tắm hai mảnh bikini ra đời vào năm 1946, cỏ dại nơi khu trung tâm vũ trụ của chị em mới được dọn dẹp. Năm 1953, tạp chí dành cho các ông Playboy ra đời, hình các người mẫu xuất hiện trên báo trơn láng tạo ra một tiêu chuẩn mới về sự gợi cảm khiến chị em phụ nữ ồ ạt làm theo. Từ năm 1964, người ta tính có tới 98% phụ nữ Mỹ từ 15 đến 44 tuổi thường xuyên cạo lông chân và các loại sáp và phương pháp triệt lông bằng laser ra đời.
Gió đổi chiều vào thập niên 1960. Giáo sư Heather Widdows của Đại học Birmingham, Anh, tác giả cuốn “Perfect Me: Beauty as a Ethical Ideal”, cho biết: “Vào cuối thập niên 1960 và 1970, làn song nữ quyền thứ hai và sự lan rộng của văn hóa hippie đã từ chối những cơ thể không có lông. Đối với rất nhiều phụ nữ, lông trên cơ thể là biểu tượng của cuộc chiến bình đẳng giới tính”.
Giáo sư Breanne Fahs của Đại học Arizona, Mỹ, từ năm 2010, nhìn thấy hiện tượng cỏ dại lan tràn như một trào lưu mới của giới trẻ. Bà nói: “Thông qua phong trào #MeToo, người ta nhận thức sâu sắc hơn về những hạn chế trên cơ thể phụ nữ, về nữ quyền, giới tính, tình dục và sẵn sàng đầy lùi tất cả, hoặc ít nhất là thoát ra khỏi vùng an toàn”.
Trên tạp chí Harper’s Bazaar, nữ diễn viên Emily Ratajkowski đã khoe bộ lông nách không cạo. Kể cũng tức cười. Chính tạp chí này từ khi ra đời vào năm 1915 để hướng dẫn các bà làm đẹp theo thời trang với sự làm láng da thịt, sau khoảng trăm năm, đã quay ngược 180 độ!
Các hãng làm dao cạo dành cho phụ nữ dọn dẹp thân hình cũng phải đằng sau quay để khỏi bị việt vị. Công ty chế tạo dao cạo Billie dành cho phụ nữ, được thành lập vào năm 2017, thay vì quảng cáo bằng những thân hình người mẫu trơn láng, đã trưng ra những hình ảnh của các người đẹp lông lá đó đây. Nhà sáng lập công ty Billie này vớt vát: “Lâu nay quảng cáo chỉ củng cố những đều cấm kỵ xung quanh chủ đề này. Chúng tôi muốn truyền tải thông điệp rằng phụ nữ có lông trên cơ thể hãy khoe nó vì tẩy lông chỉ là một lựa chọn”. Nhiếp ảnh gia Ashley Armitage của Billie thêm thắt: “Lông trên cơ thể là một lựa chọn cá nhân. Cạo, tẩy hay nuôi lông đều là lựa chọn hợp lệ và tất cả tùy thuộc vào từng người”.
Vậy là phe ta toàn thắng. Các giai nhân không có tí lấp ló dưới cánh tay coi bộ hụt hẫng. Phải có với người ta mới đúng trào lưu tân tiến.
Đó là chuyện cỏ dại của mấy bà. Đối với các ông, cỏ dưới nách không phải là cỏ dại mà là cỏ khẳng định nam tính. Có ông nào, trong phim ảnh hay ngoài đời, khi giơ tay lên mà chẳng một nạm.“Vai u, thịt bắp, mồ hôi dầu / Lông nách một nạm, chè tàu một hơi” là câu tục ngữ bỉ thử người đàn ông cục mịch quê mùa. Nhưng các công tử lịch thiệp, các văn nhân nho nhã cũng vẫn... một nạm. Chẳng thấy ông nào nghĩ tới chuyện vạt đi mớ cỏ bề bộn mỗi khi giơ tay ba hoa chích chòe. Cỏ này là cỏ quý. Cỏ của chị em phụ nữ ngày nay cũng... quý. Làm chi có cái thứ gọi là cỏ dại!
07/2022
Website: www.songthao.com