Trước đây, bà Frances chưa bao giờ được ngồi trên xe tang. Ông O'Shea, người làm dịch vụ tang lễ, lái nhập vào dòng xe cộ, chạy dọc theo đường North Circle, ngang qua khu dành cho nữ phạm nhân nhà tù Mountjoy và thư viện ở Eglinton Terrace, nơi bà đã làm quản thủ thư trong mười hai năm trước khi nghỉ hưu. Tiếng động cơ, tiếng thành phố bên ngoài khiến bà cảm thấy dễ chịu. Trong tâm trí, bà luôn giữ khoảng cách với ông O'Shea. Bà thoáng quên bẵng chiếc quan tài chứa hài cốt anh trai Denis nằm phía sau cho đến lúc chiếc xe tang hãm thắng khi xuống dốc. Bà tưởng tượng cảnh chiếc quan tài tụt tới đâm sầm xuyên qua vách kính chắn, tông vào hai người ngồi phía trước.

    Ông Phượng họ Đặng ở làng Kinh, người cao to lực lưỡng, nổi tiếng là một chàng trai lực điền, có nhẽ hàng trăm năm làng mới xuất hiện một người như thế. Các cụ kể lại những ngày mùa, ông gánh hai bó lúa to như hai quả núi, đi không lọt cổng làng, phải thả xuống ngay chỗ ấy, hàng chục người phải dỡ ra, gánh dần về nhà, nửa ngày mới hết.

Có một nhà buôn trong vùng nghe tiếng, bèn tìm đến, chiêu mộ ông theo thuyền buôn của mình. Ông đi khoảng chục năm, không có tin tức gì, dân làng đã tưởng mất tích. Một hôm ông bỗng trở về làng, tậu hẳn một mẫu vườn, rồi cất nhà, cưới vợ… Dân làng mừng cho ông. Thế rồi ông lại ra đi. Lần này không phải đi làm thuê, mà làm ông chủ. Ông bỏ tiền đóng một chiếc thuyền lớn, thuê trai làng theo ông đi buôn đá tảng, chở về bán cho làng Kinh và các làng trong vùng để lát đường, lát sân…

I. CHUỒNG TRẠI MÙA XUÂN

Nhà văn Cung Tích Biền

I. MƯA CÔ HỒN TRÊN XỨ TOÀN-CHUỒNG

1

Tảo còn nhỏ nhưng có khuôn mặt già dặn một thanh niên chừng ba mươi lăm, vừa lùn vừa ốm quắt queo, da màu gỗ khô.

Đặc biệt Tảo có đôi mắt sáng đến kinh dị, làm ta nhớ tới đôi mắt thi sỹ Bùi Giáng. Toàn tròng đen. Tròn như mắt rắn. Hoang mơ. Mê hoặc. Khó phân biệt giữa điên, tỉnh. Nhưng người đời thường, rất tĩnh trí, có nhiều cảm tình với loại mắt điên điên ấy. Không dễ ai cũng có được hai cái lỗ đen tịch mịch minh triết như thế.

Nhà văn Haruki Murakami.

Haruki Murakami (1949-hiện tại): Tiểu thuyết gia, nhà văn truyện ngắn và dịch giả Nhật Bản có những cuốn sách giàu trí tưởng tượng và thường mơ hồ đã trở thành sách bán chạy nhất quốc tế. 

Cuốn tiểu thuyết đầu tay của Murakami, Kaze no uta o kike (1979; Hear the Wind Sing; film 1980), đoạt giải tiểu thuyết hay nhất của một nhà văn mới. Ngay từ đầu, bài viết của ông đã được đặc trưng bởi những hình ảnh và sự kiện mà bản thân tác giả cảm thấy khó giải thích nhưng dường như chúng xuất phát từ những ẩn sâu bên trong ký ức của ông. Một số người lập luận rằng sự mơ hồ này, không hề gây khó chịu, là một lý do khiến ông được độc giả yêu thích, đặc biệt là những người trẻ tuổi, những người đã chán ngán với những lời tự thú vốn đã hình thành nên xu hướng chủ đạo của văn học Nhật Bản đương đại. Việc ông bị cho là thiếu lập trường chính trị hoặc trí tuệ đã khiến các tác giả “nghiêm túc” (chẳng hạn như Ōe Kenzaburō) khó chịu, những người coi những tác phẩm ban đầu của ông chỉ là trò giải trí không hơn không kém.

Nhà thơ, nhà văn Nguyễn Chí Thiện (27/2/1939-2/10/2012)

Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện là một trong những người đã nhận ra từ rất sớm, thảm họa của chủ nghĩa Cộng sản Marx-Lenin, bản chất của chế độ độc tài toàn trị tại Việt Nam và con người thật của Hồ Chí Minh; là một trong những tù nhân chính trị bị giam cầm nhiều lần và lâu nhất dưới chế độ cộng sản – tổng cộng 27 năm và cũng là một trong những nhà thơ bất đồng chính kiến nổi tiếng nhất của Việt Nam. Con người trung thực, kiên cường, dũng cảm phi thường đó đã rời cõi tạm 11 năm (2/10/2012–2/10/2023).