Ông Trương Duy Nhất, người viết blog cho Đài Á Châu Tự Do, mất tích tại Bangkok vào cuối tháng 1 vừa qua với nghi ngờ bị mật vụ Việt Nam sang bắt cóc, hiện đang bị giam ở Hà Nội. 

Con gái Ông Trương Duy Nhất và một nhà văn Việt Nam cho biết như vừa nêu vào ngày thứ tư 20 tháng 3. 

Trương Thục Đoan, con gái của ông Trương Duy Nhất, hiện đang ở Canada nói với Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do rằng phía Trại giam thông báo cho mẹ của cô là ông Nhất bị bắt vào ngày 28 tháng 1 và bị đưa vào trại T16 ở Thanh Oai, Hà Nội trong cùng ngày. 

Các nhà hoạt động cho nhân quyền nghi rằng lực lượng chức năng Thái Lan bắt giữ ông Trương Duy Nhất ở ngoại ô Bangkok và rồi giao cho phía Việt nam hôm 26 tháng 1; sau khi ông này chạy sang Thái Lan để tìm qui chế tỵ nạn. 

Kết quả, từ một cuộc khảo sát xã hội học của Viện nghiên cứu phát triển Mekong, với 1.400 người Việt được chọn lựa ngẫu nhiên: 90% cho rằng mình hạnh phúc, 90% tin tưởng vào hệ thống giáo dục, 90% tin tưởng vào hệ thống y tế và pháp luật, 68% tin tình hình tham nhũng sẽ được cải thiện trong 5 năm tới, 75% cho rằng triển vọng kinh tế và việc làm sẽ được cải thiện trong 5 năm tới (*).

Tôi tin, cuộc khảo sát có thể là nghiêm túc, khách quan. Nhưng, không quá ngạc nhiên về kết quả này.

Năm 2011, Viện dư luận BVA và tổ chức quốc tế Gallup cũng từng công bố một kết quả khảo sát tại 53 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới về chỉ số lạc quan của người dân: nước Việt đứng đầu, dân Việt được xem là lạc quan nhất thế giới.

“Hôm nay anh chị ngủ ở đâu?

Hôm nay anh chị vẫn ngủ tại nhà, đồ đạc trong phòng còn nguyên vẹn, chưa một món nào được chuyển đi. Mặc dù họ cố tình cho mọi người trong vườn rau biết ngày mai sẽ đến cướp phá nhưng anh chị không thể đi.

Ra tù, chị quen và cưới anh, người đàn ông tù gấp 4 lần án chị phải chịu. Khi bé Tôm ra đời, hai vợ chồng những tưởng cuộc đời sẽ mỉm cười sau bao bất công và mất mát. Nhưng rồi sắp tới đây, chính quyền Cộng Sản có thể lại tiếp tục phá hủy tất cả, một lần nữa giết chết cuộc đời anh chị.

Chị là nhà hoạt động Phạm Thanh Nghiên, người phải chịu 4 năm tù cho việc giăng băng rôn Hoàng Trường Sa là của Việt Nam và những bài viết về hai quần đảo này. Nhiều người sẽ nghĩ rằng làm gì có chuyện đó, nhưng sự thật là ngày đó, chị đã phải trả giá từ rất sớm, khi mà Internet chưa phát triển, nhiều người không biết Hoàng Trường Sa ở đâu trên bản đồ địa lý.

10 phát ngôn ấn tượng nhất, trong hàng núi những phát ngôn ấn tượng của quan chức Việt, qua bình xét từ Một Góc Nhìn Khác. 

1- “Trình độ, năng lực, sự hạn chế của tôi là rất rõ, sự hiểu biết là không đáp ứng được yêu cầu, trong khi đó tuổi tác đã lớn rồi” - Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước. 

2- “Đã đến lúc phải chinh phục thế giới, mang thế giới về Việt Nam” - Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng chính phủ. 

3- “Việt Nam là cô gái đẹp, tất cả cơ thể này chỗ nào cũng đẹp. Chúng ta phải lựa chọn những bàn tay tinh tuý nhất, chứ không phải là ai cũng cho vào…” - Phùng Quốc Hiển, Phó chủ tịch quốc hội. 

4- “Chúng ta phải có những nỗ lực đến mức khiến thế giới ngạc nhiên, thậm chí kinh ngạc” - Vương Đình Huệ, ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng. 

5- “Soi sáng cuộc cách mạng 4.0 bằng tư tưởng của Các Mác” - Nguyễn Xuân Thắng, Chủ tịch hội đồng lý luận trung ương, giám đốc học viện quốc gia Hồ Chí Minh. 

6- “Đói khát là một lợi thế” - Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng thông tin - truyền thông. 

Loạn tướng. Phải gọi đúng thế. 

Kết thúc chiến tranh, sau 1975, Việt Nam chỉ vỏn vẹn 36 tướng. Nay, quân đội đã tăng đến 415 tướng (3 đại tướng, 18 thượng tướng, 81 trung tướng, 313 thiếu tướng) [1]. 

Cộng thêm 205 tướng bên công an [2]. 

Chỉ tính 8 năm từ 2006 đến 2014, riêng quân đội đã có 231 sỹ quan cấp tướng được thụ phong, gồm 10 thượng tướng, 65 trung tướng và 157 thiếu tướng, gấp 20 lần số tướng trong kháng chiến chống Pháp và hơn 4 lần số tướng trong kháng chiến chống Mỹ. 

Chưa kể một lượng khá khủng “thiếu tướng chìm”. Gọi nôm na là “đại tá nhô”, tức sỹ quan cấp đại tá không được phong hàm tướng nhưng lại hưởng lương tướng [3]. 

Trong chiến tranh, tướng chỉ để phong cho những chỉ huy thực tài và có chiến công hiển hách. Thời bình, nhiều sỹ quan văn phòng, giáo dục, y tế, bán buôn… cũng đeo hàm tướng. 

Loạn từ đấy. 

Giáo dục hiện đại là làm sao để học sinh trở thành chính nó, chứ không noi gương ai.

Tôi thích tư duy giáo dục này của giáo sư Hồ Ngọc Đại. Dạy trẻ, từ thuở lên 3, đã buộc chúng phải biết yêu thương ông Bác Hồ, là thứ giáo dục bậy bạ, phản giáo dục.

Không am hiểu chuyên sâu nhiều về mặt ngữ âm, nên tôi không dám lạm bàn đúng - sai, nên - không ở việc dạy trẻ đánh vần và tiếp cận con chữ kiểu những ô vuông tròn của “công nghệ giáo dục”. Nhưng tư duy một bộ sách, một kiểu dạy “đồng phục” là thứ giáo dục huỷ hoại và triệt tiêu sáng tạo. 

Tại sao cứ duy trì một cách tiếp cận con chữ duy nhất cho con trẻ, mà không phải nhiều cách, lối khác nhau?

Đó là với trẻ bắt đầu tiếp cận con chữ ở lớp vỡ lòng. Với cấp học phổ thông và cao hơn, càng phải “thả” học sinh vào trường tư duy tự do hơn, không cột nhốt trong một khuôn mẫu bất kỳ nào. Con gái tôi, hồi học cấp 3, đã mấy lần tỏ vẻ khó chịu khi “cô giáo cứ bắt con phải thích Thuý Kiều, trong khi con lại thích Thuý Vân”. Tôi bảo “hãy cứ là chính con, thích ai thì viết thích”. Nó nhăn “không được, viết thế cô cho 0 điểm”. 

Bùi Tín. Không quen, cũng chưa có cơ hội gặp. Nhưng tôi vẫn tâm nguyện rằng sẽ tìm ông, nếu dịp nào đó ngao du đến Pháp.

Nhưng không kịp. Ông đi mất rồi.

Như nhiều nhân vật bất đồng chính kiến khác đang sống lưu vong, mà tôi đã có cơ duyên trò chuyện. Trong số họ, không phải ai cũng tự tìm đường ra đi, nhiều người thoát khỏi ngục tù là bị trục xuất với đôi dép tổ ong rời tổ quốc.

Khi còn trong tù, Hải Điếu Cày đã từng trằn trọc, đắn đo suốt hai tháng sau khi được đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ vào thăm, và “được” Bộ Công an Việt Nam yêu cầu anh phải rời tổ quốc. Anh thức đến rạc người trong những tính suy, chọn lựa. Và chính tôi, là người khuyên anh nên ra đi. Án anh quá dài, anh không thể chết trong tù. Anh ra đi, để còn có thể trở về, để còn cơ hội gặp lại gia đình, vợ con. 

Nghe đâu, Bùi Tín cũng từng thổ lộ rằng ông muốn về để... chết trên quê hương.

Bộ phim tài liệu “mẹ vắng nhà” về nữ tù nhân Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (mẹ Nấm) đang được trình chiếu trên nhiều quốc gia, cũng là lúc thêm một “mẹ vắng nhà” nữa. 

Tôi lặng người, trước những bản tin chia sẻ dồn dập trên mạng từ sáng đến giờ. Cuộc vây bắt, dứt khỏi vòng tay bà mẹ một đứa trẻ mới 22 tháng tuổi. 

                        (Nguyễn Chiêu Anh) 

Là những dòng thơ, của một người bạn tranh đấu viết tặng Huỳnh Thục Vy. 

Chín năm trước. Sau chuyến “thức ngủ” với Cuba về, tôi nảy ra ý tưởng: Đừng mở cửa, đừng bỏ cấm vận, đừng cho Cuba, Triều Tiên phát triển! 

Hãy giữ nguyên thế, biến hai quốc gia Cộng sản này thành hai bảo tàng sống sinh động của mô hình Chủ Nghĩa Xã Hội (CNXH). Để vài chục năm nữa, vài trăm năm sau, cả thế giới sẽ ngùn ngụt kéo về đây tham quan. Để du khách trên khắp quả đất này, khắp các màu da, châu lục còn có cơ hội chiêm ngưỡng một mô hình di sản mang tên CNXH nguyên bản không bị tiết tấu, biến hóa. Để thế hệ những cháu con ta, còn có thể biết và tin rằng: Đã có những “con người XHCN”, trong những mô hình quốc gia XHCN… kỳ lạ thế. 

Kẻo nay mai, khi cái thể chế, mô hình CNXH kia biến mất khỏi cuộc sống loài người, con cháu ta lại không biết, không hiểu thế nào là CNXH, và thế nào là “con người XHCN”? 

Thế nên, hôm rồi thấy Kim Jong Un bắt tay Trump đâm… hoảng!

2h30 sáng ngày 4/3/2014 tôi dậy, suy nghĩ có nên tham dự phiên tòa không, trước đó tôi không có ý định đi vì sức khỏe còn mệt mỏi. Sau khi đắn đo, tôi quyết định nên đi vì đến để chứng giám cho quyền mở miệng, có góc nhìn khác của công dân, trong đó có tôi.

Chỉ còn hai hôm nữa nhà báo Trương Duy Nhất ra tòa. Anh bị xét xử vì bị cáo buộc vi phạm điều 258 Bộ Luật Hình sự “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”.

Trước phiên xử của Trương Duy Nhất những nhà báo, blogger, bạn bè thân hữu của ông đã được chúng tôi thăm dò hai việc. Thứ nhất là ý kiến của họ về điều 258 ra sao, thứ hai là thái độ ủng hộ ông trước phiên tòa này như thế nào.