Thứ Ba, 31 tháng 10, 2023
Phân tích: Khủng hoảng bất động sản của Việt Nam có thể tồi tệ đến mức nào?, Reuters, Cù Tuấn biên dịch
Nguyễn Tiến Cường: Cảm nghĩ về cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Thanh Việt (Pulitzer Prize về văn chương 2016) của đài VOA
Ông Nguyễn Thanh Việt, tác giả cuốn The Sympathizer (Cảm Tình Viên), cuốn sách được giải Pulitzer năm 2016 vừa có một cuộc phỏng vấn do cơ quan truyền thông VOA, ban Việt Ngữ thực hiện (1). Sẽ không có gì đáng nói nếu ông Việt không có những phát ngôn vừa thiếu hiểu biết vừa vô trách nhiệm của một người có học vị giáo sư (Professor) tại trường đại học Nam California (University of Southern California) Hoa Kỳ.
Thứ Sáu, 27 tháng 10, 2023
Nguyễn Hoàng Văn: Đất hứa và đảo dữ: từ Địa Trung Hải đến Bắc Cực
Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ: Tìm hiểu chiến lược quốc gia của Trung Quốc, Trịnh Khải Nguyên-Chương biên dịch
![]() |
Máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-15 bay từ tàu sân bay Sơn Đông trong cuộc tập trận quân sự quanh Đài Loan |
Văn phòng Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ báo cáo thường niên trước Quốc hội: Những diễn biến quân sự và an ninh liên quan đến Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc
Ngô Nhân Dụng: Rồi ai sẽ thắng ở Gaza?
Oz Katerji và Vladislav Davidzon: Ukraine đã phản công thành công hơn chúng ta nghĩ, Foreign Policy, Nguyễn Thị Kim Phụng biên dịch
Thứ Ba, 24 tháng 10, 2023
Michael Bennon và Francis Fukuyama: Con đường dẫn tới sự hủy diệt của Trung Quốc, Foreign Affairs, Cù Tuấn biên dịch
Năm nay đánh dấu kỷ niệm 10 năm Sáng kiến Vành đai và Con đường (Belt and Road Initiative, BRI) của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, dự án phát triển cơ sở hạ tầng lớn nhất và tham vọng nhất trong lịch sử nhân loại. Trung Quốc đã cho hơn 100 quốc gia vay hơn 1 nghìn tỷ USD thông qua chương trình này, làm giảm tiền của phương Tây chi cho các nước đang phát triển và gây lo ngại về sự lan rộng quyền lực và ảnh hưởng của Bắc Kinh. Nhiều nhà phân tích đã mô tả hoạt động cho vay của Trung Quốc thông qua BRI là “ngoại giao bẫy nợ”, được thiết kế để mang lại cho Trung Quốc lợi thế trước các quốc gia khác, và thậm chí chiếm đoạt cơ sở hạ tầng và tài nguyên của họ. Sau khi Sri Lanka chậm thanh toán cho dự án cảng Hambantota gặp khó khăn vào năm 2017, Trung Quốc đã có được hợp đồng thuê cảng này trong thời hạn 99 năm như một phần của thỏa thuận đàm phán lại khoản nợ. Thỏa thuận này làm dấy lên mối lo ngại ở Washington và các nước phương Tây khác rằng mục đích thực sự của Bắc Kinh là giành được quyền tiếp cận các cơ sở chiến lược trên khắp Ấn Độ Dương, Vịnh Ba Tư và châu Mỹ.
Ngô Nhân Dụng: Ukraine chuẩn bị chiến tranh lâu dài
![]() |
Quân đội và cảnh sát Ukraine tái chiếm làng Klishchiivka ở vùng Donetsk của Ukraine |
Cả thế giới đang chờ đợi cuộc chiến tranh sắp tới, khi Israel tấn công quân Hamas ở giải Gaza; cuộc chiến Ukraine sẽ không được chú ý như trước. Điều đáng lo cho nước Ukraine là dân Mỹ và các nước Âu châu sẽ dần dần quên lãng, không thiết tha đến việc viện trợ vũ khí để giúp Ukraine ngăn chặn tham vọng của ông Vladimir Putin muốn tái lập đế quốc của các Nga hoàng và Liên bang Xô Viết.
Ross Douthat: Tại sao Mỹ nên sợ Trung Quốc hơn chiến tranh Trung Đông?, The New York Times, Nguyễn Thị Kim Phụng biên dịch
China: Beijing celebrations mark 100 years of Communist rule
Hôm thứ Năm, Tổng thống Joe Biden đã có bài phát biểu liên hệ cuộc xung đột Israel-Hamas với cuộc xâm lược Ukraine của Nga, đồng thời khẳng định sự can dự của Mỹ là một phần trong đại chiến lược nhằm kiềm chế kẻ thù và đối thủ của chúng ta. Ông tuyên bố “Chừng nào những kẻ khủng bố chưa phải trả giá cho tội ác khủng bố của chúng, chừng nào những kẻ độc tài chưa phải trả giá cho sự hung hãn của chúng, thì chúng vẫn sẽ tiếp tục. Và cái giá phải trả cũng như các mối đe dọa đối với nước Mỹ và thế giới sẽ còn gia tăng.”
Trần Trung Đạo: Mảnh giấy lộn của Churchill và số phận bảy nước Đông Âu
![]() |
Thỏa thuận Tỷ lệ phần trăm (The percentages agreement) được Winston Churchill viết trên một chiếc khăn ăn, vào ngày 9 tháng 10 năm 1944. |
Bán đảo Balkans là khu vực địa lý bao gồm các quốc gia ở phía nam Châu Âu giữa Biển Adriatic và Địa Trung Hải trong đó có những quốc gia nằm hẳn hay nằm một phần trong bán đảo như Albania, Bulgaria, Hy Lạp, Romania, Thổ Nhĩ Kỳ v.v...
Chuyến viếng thăm lịch sử này được ghi lại trong cuốn thứ sáu của bộ sách về Thế Chiến Thứ Hai của Winston Churchill (The Second World War. Volume VI, Triumph and Tragedy by Winston Churchill).
Vào buổi tối ngày đầu sau khi đến Churchill nói với Stalin: “Cho đến nay, như Anh và Nga quan tâm, làm thế nào để Nga có được 90% ưu thế tại Romania, để chúng tôi có 90% Hy Lạp, và 50-50 Nam Tư?"
Thứ Sáu, 20 tháng 10, 2023
Trùng Dương: Cái giá của trường sinh
![]() |
Hình minh họa: cottonbro studio |
Chuyện xưa kể rằng có người nọ cắc cớ một bữa lên gặp Ngọc Hoàng than phiền là tại sao để người già chết, còn rắn già thì rắn lại chỉ cần lột da. Ngọc Hoàng phán: “Vậy ta cho nhà ngươi một câu thần chú, chỉ dùng được một lần thôi nghe, như sau, ‘Rắn già rắn chết, người già người lột da.’ Thôi, ngươi đi về.” Người nọ hớn hở về trần, vừa đi vừa nhẩm câu thần chú để khỏi quên. Chắc người đó có trí nhớ đang lão hóa, về tới trần, hấp tấp hô lớn câu thần chú có thể thay đổi cả vận mệnh nhân loại: “Người già người chết, rắn già rắn lột da!” Báo hại, trải qua bao nhiêu đời sau, con người không ngừng rủ nhau đi tìm thuốc trường sinh.
Nguyễn Hoàng Văn: Người Mỹ gấp hai và người Việt như không
Nếu những người Mỹ như Enrique Tarrio hay Vivek Ramaswamy gồng sức lên để, nói theo Đỗ Hữu Vị, khẳng định mình như một thứ công dân đang gánh vác gấp hai thì, ngược lại, cũng có những Việt mà nhẹ tênh, lợt lạt như thể là thứ Việt một nửa, Việt một phần năm, Việt một phần mười và, thậm chí, là “vô Việt”, “bất Việt”.
Ian Lovett: Nga phát động tấn công Ukraine và chịu tổn thất nặng nề, The Wall Street Journal, Cù Tuấn biên dịch
Bão tố Trung Đông: Bài học của VNCH 1973 cho Ukraine 2023, BBC
Trong gần 20 tháng của cuộc chiến, truyền thông quốc tế nói đến Ukraine hầu như hàng ngày.
Nhưng từ hơn một tuần qua, Ukraine đã biến khỏi các trang đầu trên báo, nhường chỗ cho Trung Đông, cho cuộc chiến Israel-Hamas.
Một số điều tra dư luận tại Hoa Kỳ phản ánh việc gió đổi chiều này. 65% người dân Mỹ cho rằng Mỹ nên công khai ủng hộ Israel, và điều đó đúng với đa số cử tri cả hai đảng: 77% Cộng hòa và 69% Dân chủ (NPR 13/10/2023).
Hoàng Đình Tạo: Trung Cộng và ngoại giao bẫy nợ
Chính sách đối ngoại của Trung Cộng đối với tất cả các quốc gia trên thế giới, là hợp tác, hai bên cùng có lợi, và không xen vào chuyện nội bộ của nhau.
Từ lâu Trung Cộng hỗ trợ nhiều phong trào giải phóng giành độc lập ở Phi Châu. Từ năm 1950, Ngoại trưởng Trung Cộng đã thăm Châu Phi.
Ngoại trưởng Vương Nghị đã thăm tất cả 48 quốc gia Châu Phi. Trong tháng 1 / 2023 Ngoại trưởng Tần Cương đã thăm 5 quốc gia Châu Phi. Tập Cận Bình, từ 2014–2020 đã có 10 cuộc viếng thăm Châu Phi.
Thứ Ba, 17 tháng 10, 2023
Micheal Kimmage và Hanna Notte: Giải mã trật tự toàn cầu qua lăng kính cuộc khủng hoảng Trung Đông và các nơi khác, Foreign Affairs, Đinh Tỵ biên dịch
![]() |
Vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, Hamas phát động một cuộc tấn công bất ngờ, tuyên bố đã bắn hơn 5.000 quả tên lửa vào Israel từ Dải Gaza trong vòng 20 phút. |
Giuseppe Paparella: Chính trị nội bộ Mỹ ảnh hưởng đến chính sách Trung Quốc như thế nào?, The Diplomat, Cung Nguyễn Thế Anh biên dịch
Lịch sử cho thấy, mối quan hệ của Mỹ với Trung Quốc thường phản ánh các biến động của sự đoàn kết trong nước.
Trong các diễn ngôn chính trị gần đây, ngày càng có nhiều người Mỹ bày tỏ lo ngại rằng cuộc đấu đá chính trị nội bộ đang làm suy yếu các chính sách đối ngoại và an ninh của Mỹ đối với Trung Quốc. Một mặt, các vụ truy tố cựu Tổng thống Donald Trump và cuộc điều tra con trai Tổng thống Joe Biden có thể làm lung lay sự ổn định trong nước; mặt khác, chiến dịch tranh cử tổng thống sắp tới có thể khiến quan hệ Mỹ – Trung tiếp tục xấu đi. Với hơn 80% người dân Mỹ có quan điểm không tốt về Trung Quốc, cả hai đảng dự kiến sẽ củng cố các luận điệu chống Trung Quốc để chiếm sự ủng hộ của công chúng.
Thứ Hai, 16 tháng 10, 2023
Ngô Thế Vinh: Từ Đế chế Phù Nam – Khmer tới con kênh lịch sử Funan Techo của Vương quốc Cam Bốt
Gửi 20 triệu cư dân ĐBSCL
Gửi Nhóm Bạn Cửu Long
Hình 1: Dự án Funan Techo Canal, sẽ là Con Kênh Lịch sử của Vương quốc Cam Bốt 2024-2028 kết nối Cảng Phnom Penh ra tới Vịnh Thái Lan.
DẪN NHẬP_ Dự án “Funan Techo Canal” nhằm phục hồi một hệ thống đường thủy đã được xây dựng và vận hành từ triều đại Đế chế Funan-Khmer [sic] có từ khoảng 500 năm trước Công Nguyên (BCE). Công trình này nhằm cải thiện giao thông đường thủy trong lãnh thổ Cam Bốt. Con kênh này có chiều dài 180 km, kết nối 4 tỉnh: Kandal, Takeo, Kampot, và Kep. Mục đích chính của dự án này như một kết nối lại với lịch sử và nhằm cải thiện giao thông đường thủy cho các cộng đồng cư dân địa phương. Triển khai dự án này phù hợp với cam kết của Cam Bốt theo điều khoản 1 và 2 của Hiệp Định Sông Mekong 1995, với sự bình đẳng về chủ quyền, tôn trọng những quyền hạn và các lợi ích chính đáng.(1) [trích Thông Báo của Cambodia gửi Ủy Ban Thư Ký Sông Mekong]
Phạm Phan Long: Đại Vận Hà Phù Nam của Vương Quốc Cam Bốt
Âm mưu thâm độc của Bắc Kinh
Trung Quốc và Lào tích lũy nước, phù sa và cắt đứt sinh lộ của di ngư trên sông Lancang-Mekong tại các hồ chứa thủy điện của họ, đe dọa sự sinh tồn của Cam Bốt và Việt Nam, nên đã đến lúc Trung Quốc và Lào phải nhận trách nhiệm. Họ đã gây ra khô hạn cho hạ vực, chịu khát giữa mùa mưa. Ở Cam Bốt khoảng 70% châu thổ hữu ngạn sông Bassac không có nước, Biển Hồ đã mất 56% nước chảy ngược và 20% điện tích đồng lũ. Ở Việt Nam châu thổ sông Cửu Long có nước nhưng là nước mặn xâm nhập không phải nước ngọt. Hai nước hạ du vất vả tranh nhau phần nước mà thượng nguồn tùy tiện để sót lại. Dự án Kênh Phù Nam tại Cam Bốt do Trung Quốc đỡ đầu, tuy nói là tuyến thủy vận thôi nhưng vẫn có thể là kênh dẫn thủy nhập điền. Trung Quốc có chiến lược khai thác mối hận thù giữa dân tộc Cam Bốt và Việt Nam để chia rẽ họ, đồng thời viện trợ tài trợ hàng chục tỉ Mỹ kim mua chuộc Lào và Cam Bốt, ràng buộc họ thành con nợ, để cô lập Việt Nam. Bài tham luận này trình bày một chiến lược hoàn toàn mới cho Việt Nam và liên minh chiến lược cho Việt Nam và Cam Bốt để đối phó với Trung Quốc và Lào.