Tóm Tắt Điểm Nhấn Trong Thi Ca Nam Phi

Mạc Ngôn (Giải Nobel Văn học 2012). Ngu Yên dịch từ bản Anh ngữ của Howard Goldblatt và giới thiệu.

Mạc Ngôn, (Mo Yan 㥿㿔), tên khai sinh là Guan Moye ᄣ䇳Ϯ năm 1955, được trao giải Nobel Văn học năm 2012, sản phẩm phong phú và phong cách sáng tạo đã mang lại cho ông gần như mọi giải thưởng quốc gia tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) kể từ khi bắt đầu xuất bản năm 1981. Ông cũng đã giành được danh tiếng quốc tế với kịch bản phim “Cao Lương Đỏ” (Red Sorghum) (㑶指㊅, 1987). Mạc Ngôn đã góp phần định hình dòng tiểu thuyết Trung Quốc bằng cách giới thiệu một phong cách văn học pha trộn giữa hiện thực và siêu nhiên, giống như hiện thực hóa ảo của Gabriel García Márquez. Ông công nhận điều này” (Mạc Ngôn 1991: ix), mặc dù đã không đọc cuốn tiểu thuyết này cho đến sau khi viết tác phẩm nổi tiếng nhất của mình, Cao lương đỏ (㑶指㊅ᆊᮣ฀, 1986).

Cả tuần lễ nay, đêm nào cũng chờ sáng.
Không vì thức khuya cố kéo sống dài thêm.
Vì thời gian sắp hết là thời giờ quá khứ.

 

Sáng nay, ngày Phục Sinh.

Đáng lẽ mùa xuân, sao ám sương mù?

Có lẽ, phục sinh, hồi sinh, chỉ là cách nói.

Cứ nhìn xung quanh, cây cỏ héo khô.

Chuông nhà thờ mới, nghe, chuông nhà thờ cũ.

Gần nửa thế kỷ qua,

Xác chiến tranh thối rữa trong hòa bình.

Ai bắt được tiếng chuông

cho nguyện cầu có kết quả?

Mỗi năm phục sinh chỉ để chết hay sao?

Trên đỉnh lầu cao, cờ tiểu bang bay không đổ máu.

Bắt đầu bình minh trời đất gỡ màu tang.

- “Đừng ngồi dậy. Nằm nghỉ. Cả đêm không ngủ.”

Cô ý tá nói.

- “Làm ơn, nhắm mắt lại.”

6 giờ 30 sáng. Bác sĩ trực đêm mở cửa phòng bệnh nhân. Nữ bệnh nhân này có lẽ đã tắt thở. Tất cả bác sĩ đều bó tay trước căn bệnh kỳ lạ. Nhịp tim bà quá yếu, hơi thở không đều, dù đã gắn máy trợ sinh. Khí lực đã cạn. Sau khi chữa chạy hơn ba tuần lễ, bằng kinh nghiệm và kiến thức y khoa, họ đều biết bà sẽ không qua khỏi trước khi trời sáng. Đêm hôm qua không y tá nào vào chăm sóc bệnh nhân, họ tôn trọng, dành riêng đêm cuối cùng, đêm hấp hối cho người chồng. Người đàn ông này rất bình tĩnh, dù đã được bác sĩ thông báo tin dữ. Thậm chí không thấy nét buồn lai vãng trên mặt, cử chỉ và không khí xung quanh ông. Dường như ông đã nắm vững mọi chi tiết trong tình huống tử biệt. Cả người ông toát ra sự quả quyết, tự tin, và có phần nào khó hiểu.

Bác sĩ bước vào, kinh ngạc khi thấy người chồng trần truồng đứng một bên giường bệnh, cầm tay vợ. Màn ảnh ghi diễn nhịp tim vẫn lên xuống đều đặn, có phần sinh lực hơn chiều hôm qua. Bác sĩ vội vàng bước đến gần bệnh nhân, bắt mạch tay. Đặt ống lên ngực, lắng nghe.

- “Bà đã qua được thời kỳ nguy hiểm. Lạ thật. Việc gì đã xảy ra?” Bác sĩ hỏi người chồng, đang mặc quần và tròng áo qua đầu. Ông cầm cuốn sổ cũ, bìa cứng ố vàng. Có vẻ đã trải qua một thời phiêu lưu mưa gió. Đến gần bác sĩ, lật ra trang sau cùng, chỉ vào dòng chữ viết tay: “Sống, ai cũng cho là do may mắn ngẫu nhiên hoặc do số mạng, nhưng tại sao không do ý muốn?”