Các nghệ sĩ tham dự Liên hoan phim Cannes (ảnh được chụp vào những năm 1990 và 2000). Wikipedia

Báo chí trong nước lại được dịp gáy khản cổ: Việt Nam vừa "đoạt chiến thắng lịch sử" tại đại hội điện ảnh Cannes. Quên rằng cả hai đạo diễn được giải, đều là những "khúc ruột ngàn dặm", đang sống và hành nghề ở nước ngoài, Trần Anh Hùng ở Pháp, Phạm Thiên Ân ở Mỹ, và đã gặp đủ khó dễ, cấm đoán ở Việt Nam. Trần Anh Hùng, sau khi phim Cyclo bị cấm chiếu ở Việt Nam, nói không muốn về thực hiện phim ở Việt Nam nữa

Là người Việt, không ai không vui mừng khi thấy người đồng hương thành công ở nước ngoài.

Nhưng thay vì vác cờ reo hò chiến thắng, những người nắm vận mệnh quốc gia cũng nên tự hỏi: tại sao nhân tài Việt Nam phải ra nước ngoài mới có thể hành nghề, mới phát triển được tài năng? 

Từ ngày 21 – 29/4/2023 tại tại May ArtSpace. 36/70 Nguyễn Gia Trí, quận Bình Thạnh, Sài Gòn, đã diễn ra cuộc triển lãm có tên "Bước xuống cầu thang & Tìm" của họa sĩ, nhà thơ Bùi Chát. 

Về họa sĩ Bùi Chát: (họa sĩ tự dạy) như chính anh tự nhận:

Theo học và tốt nghiệp cử nhân văn chương, rồi cử nhân luật

Cựu thi sĩ, đã xuất bản 7 tập thơ, đồng thời là người làm xuất bản

Bắt đầu cầm cọ lai rai vào đầu những năm 2000, nhưng phải bỏ dở nhiều lần trước khi theo hẳn hội họa vào năm 2019

Trong bầu không khí bị ô nhiễm bởi chiến tranh Ukraine và bóng dáng của dịch bịnh Covid-19 vẫn còn lảng vảng đâu đó, cuộc sống tại các nước châu Âu bị ảnh hưởng về nhiều mặt. Tại Pháp, vị thế và vai trò của Tổng thống Pháp-Emmanuel Macron, một trong những cột trụ lãnh đạo liên minh châu Âu (EU) không ngừng bị thử thách. Mặc dù vậy, sanh hoạt văn học nghệ thuật của châu Âu, nhất là của Pháp, vẫn không ngừng phát triển. Cụ thể nhất, mới đây, hôm 21-4-2023 trong khuôn khổ Lễ Hội Sách Paris-Festival du Livre de Paris-nhà văn nữ Việt Nam Dương Thu Hương được trao giải “Cino del Duca-2023”, một trong những giải văn học danh giá của nước Pháp với số tiền thưởng trị giá 200,000 Euros. 

Họa sĩ Hoàng Đăng Khanh tại phòng triển lãm

Lời giới thiệu: “Mây Cao Nguyên” là tên cuộc triển lãm tranh cá nhân của họa sĩ Hoàng Đăng Khanh, tại REI Artspace | 371/4 Hai Bà Trưng, Quận 3, Saigon từ ngày 18/03 đến hết 02/04/2023. Triển lãm gồm 27 tác phẩm được vẽ bằng màu acrylic trên vải canvas, về thành phố Đà Lạt, theo họa sĩ, là lời tri ân của anh với thành phố nơi anh từng sống và học tập, nơi hội tụ gia đình, bạn bè và người thân.

Hoàng Đăng Khanh là một hoạ sỹ tự học đến từ Huế. Anh là con trai của họa sĩ tài hoa xứ Huế Hoàng Đăng Nhuận (1942-2021). Họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận từng có tranh tham dự triển lãm tại Mỹ, Pháp, Hong Kong, Singapore…, được sưu tập tại Viện Bảo tàng mỹ thuật Việt Nam và Singapore, cũng như trong các bộ sưu tập tư nhân ở châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ.

Họa sĩ Nguyễn Gia Trí, Wikipedia

“Tôi làm sơn mài từ khi nó mới có, nên tuổi của tôi cùng tuổi với sơn mài. Tôi sống với nó như cá sống với nước nên không biết mình sống nữa”. Đó là lời họa sĩ Nguyễn Gia Trí nói với họa sĩ trẻ Nguyễn Xuân Việt, người mà ông nhận làm đệ tử vào những năm cuối đời. [1]

Đã 90 năm từ ngày cậu Trí ra đời trong một làng quê vùng đá ong Bắc Bộ (làng An Tràng, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Đông). Giấy Chứng minh Nhân dân (CMND) của ông sau này ghi ông sinh ngày 6 tháng 10 năm 1912, nhưng ông Trí cùng mọi người thân đều khẳng định ông sinh năm 1908 (Kỷ Dậu). Không có tài liệu nói rõ về gia thế ông. Sinh thời ông Trí chỉ kể sơ với vợ con: cụ tổ Nguyễn Gia Phúc là người chuyên thêu y phục triều đình, đến đời ông thân sinh là Nguyễn Gia Cư còn làm công việc ấy. Chỉ riêng một việc: ba anh em ruột Nguyễn Gia Tường là giáo sư nổi tiếng của Collège Bưởi, Nguyễn Gia Trí học Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương ngành hội hoạ (theo hoạ sĩ Hoàng Tích Chù [2] thì ông Trí học Collège Bưởi rồi thi ngay vào Cao Đẳng Mỹ Thuật, bà Trí lại cho biết chồng mình có kể rằng ông đã theo học trường Y một thời gian rồi mới bỏ đi học vẽ), Nguyễn Gia Đức học Cao Đẳng Mỹ Thuật ngành Kiến trúc (và sau này trở thành một kiến trúc sư hàng đầu), cũng khiến ta hình dung được môi trường văn hoá gia đình rất thuận lợi cho một người đi vào con đường nghệ thuật.

Lời giới thiệu: Họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Gia định, Sài Gòn năm 1973. Tên tuổi của ông đã được khẳng định từ trước 1975, khi ông làm minh họa bìa sách và báo cho Nhà xuất bản Vàng Son giai đoạn 1971–1975 cũng như qua các cuộc triển lãm tranh, liên tiếp từ năm 1972–1988. Sau khi sang Mỹ định cư từ năm 1988 cho đến nay, Họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi tiếp tục có những cuộc triển lãm tại nhiều nơi ở Mỹ (cá nhân hay nhóm) và ông cũng trở về Việt Nam, triển lãm nhiều lần tại Hội An, Huế, Sài Gòn, Hà Nội… Tranh của ông đa dạng về thể loại, phong cách và bút pháp: từ Hiện thực, Hiện thực Biểu hiện, Trừu tượng cho tới Siêu thực…

Quý mão của tôi

Hình mầu được phát minh từ giữa thế kỷ XIX, khoảng bốn thập niên sau khi Joseph Niepce đã sáng chế tấm ảnh đen trắng đầu tiên của nhân loại vào năm 1814. Dương bản Kokachrome ra đời vào năm 1936. Từ đó hình mầu mau chóng ngự trị thế giới nhiếp ảnh. Mặc dù vậy, hình đen trắng, một loại hình một mầu (monochrome), với hai hay nhiều độ đậm nhạt (shade) khác nhau, vẫn được nhiều người ưa chuộng. 

Trên thực tế, môn hình đen trắng vẫn sống mạnh. Bộ hình bất tử của Ansel Adams (1902-1984) vẫn được ngưỡng mộ cho đến ngày nay một phần nhờ dạng đen trắng. Bất cứ một cuộc thi nhiếp ảnh quốc tế nào cũng bao gồm thể loại riêng cho hình một mầu mà phần lớn là đen trắng. Ngoài ra trong các loại ảnh thiên nhiên (nature), du lịch (travel) và phóng sự (photojournalism) hình đen trắng luôn luôn được chấp nhận cùng với ảnh mầu. 

Nhiều nhiếp ảnh gia coi môn nhiếp ảnh đen trắng là hình thức thuần khiết nhất của nghệ thuật nhiếp ảnh.  Nhìn từ góc cạnh nhiếp ảnh mỹ thuật, “mầu mô tả sự thật, đen trắng giải thích sự thật.” Từ ngày máy ảnh kỹ thuật số và đặc biệt loại là máy “nhắm và bắn” và điện thoại di động ra đời, hình mầu tràn ngập khắp nơi. Hình đen trắng trở nên tương đối hiếm hoi và có giá trị mỹ thuật cao nên được quý trọng vì chỉ có những người nặng tình với nghệ thuật nhiếp ảnh mới chụp hình đen trắng.

Nữ họa sĩ Thanh Trí (1939–2023)

ĐẶNG TIẾN: GIỚI THIỆU NỮ HỌA SĨ THANH TRÍ

 Con dế hát rong đã vào cõi lớn. Mười năm.

Andy Warhol, hình Wikipedia

Tất cả bắt đầu với một cô mèo nhỏ màu xanh tên Hester. Sau đó thì thành viên mới là chàng Sam xuất hiện và phải lòng nàng ngay từ cái nhìn đầu tiên, chẳng mấy chốc, những bé Sam nối tiếp nhau ra đời, một đàn 25 con trong căn hộ, và chúng đều mang cùng tên của bố. Trong khi lũ mèo vui sướng nô đùa chạy khắp xưởng vẽ của chú Andy, giữa những lon súp của chú, mà chú biết rằng mọi thứ rồi sẽ phải thay đổi. Vì vậy, chú Andy đã nghĩ ra một cách tuyệt vời để khiến những con mèo của mình trở nên nổi tiếng và cũng để dễ tìm ra nhà hơn nếu như chúng có thất lạc. Đó là kí ức thời thơ ấu của người cháu trai James Warhola (vốn là hoạ sĩ minh hoạ truyện thiếu nhi) về những chuyến lên thành phố New York để thăm chú Andy Warhol. Và kỉ niệm này cũng đã truyền cảm hứng cho Warhola viết cuốn truyện tranh cho trẻ em, Uncle Andy’s Cats (Những con mèo của Chú Andy), xuất bản năm 1987, trong đó ông minh hoạ một câu chuyện dễ thương, hài hước và ấm cúng về ngôi nhà đầy nhóc mèo của một nghệ sĩ nổi tiếng.

 Nghệ thuật là một chuỗi các tình huống đã được xử lý, trong quá trình thực hành