Hiển thị các bài đăng có nhãn Lê Quốc Tuấn. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Lê Quốc Tuấn. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Sáu, 22 tháng 6, 2012



Vũ Đức Khanh Lê Quốc Tuấn
viết riêng cho BBCVietnamese.com

Các nhà quan sát cho rằng từ đầu năm 2012 đến nay, quan hệ Việt-Mỹ thực sự bắt đầu nóng dần lên theo dòng thời gian.


Chỉ mới cách đây chưa đầy hai tuần, hôm 3/6, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta vừa có chuyến thăm ‘lịch sử’ đến vịnh Cam Ranh thì chiều 18/06 Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lại loan tin Trợ lý Ngoại trưởng Andrew J. Shapiro phụ trách Chính trị và Quân sự sẽ đến Việt Nam trong hai ngày 19 và 20 trong khuôn khổ chuyến đi Đông Nam Á đến Việt Nam, Brunei và Thái Lan từ 19 đến 23 tháng 6.

Bản tin báo chí của Bộ Ngoại giao nói trên cho biết, tại Hà Nội, Trợ lý Ngoại trưởng Andrew J. Shapiro sẽ dẫn đầu một đoàn Hoa Kỳ tham dự cuộc họp đối thoại song phương Việt-Mỹ về các vấn đề chính trị, an ninh, và quốc phòng.

Cuộc họp này được xây dựng trên sự thành công của cuộc đối thoại năm ngoái tại Washington, nhấn mạnh đến lập trường tiếp tục giao tiếp của Hoa Kỳ tại khu vực và quan hệ song phương ngày càng mạnh mẽ với Việt Nam.


Bản tin còn cho biết thêm, hai phái đoàn Việt-Mỹ sẽ tập trung vào việc cải thiện quan hệ song phương trong các lĩnh vực hoạt động gìn giữ hòa bình và huấn luyện, giúp đỡ nhân đạo và thiên tai, tìm cứu nạn trên biển, an ninh khu vực, không phổ biến vũ khí hạt nhân, nhân quyền và, hồi hương quân nhân Mỹ hy sinh, mất tích tại Việt Nam.

Tập trung vào nhân quyền?

Trong thực tế thì cuộc đối thoại lần này chỉ sẽ chủ yếu tập trung vào ba vấn đề chính đó là cải thiện tình trạng nhân quyền Việt Nam để nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược và thúc đẩy thương mại quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ.

Giới thạo tin cho rằng, đây là một chuyến đi chuẩn bị sẵn sàng cho một trang sử mới trong quan hệ đặc biệt giữa hai quốc gia cựu thù, tiếp theo cuộc viếng thăm của Bộ trưởng Quốc Phòng Leon Panetta đến Việt Nam hồi đầu tháng 6/2012 và những trao đổi giữa ông Panetta cùng Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh và Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng về yêu cầu tháo gỡ lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam.

Có dấu hiệu biểu hiện giờ đây giữa Hà Nội và Washington sắp gần đạt được một số cơ sở đồng thuận nhất định nào đó cho những thương vụ này.

Đối với Hoa Kỳ, ‘công việc mở rộng hợp tác an ninh với các đồng minh và đối tác... là rất quan trọng đối với an ninh quốc gia của Hoa Kỳ và sự thịnh vượng kinh tế. Và đấy cũng là một phần quan trọng của những nỗ lực quản trị kinh tế của Bộ Ngoại giao. Công việc này cũng phục vụ lợi ích an ninh quan trọng của đất nước bằng cách giúp các đồng minh và đối tác đảm bảo an ninh của mình và đóng góp vào các nỗ lực an ninh quốc tế. Mục đích các thương vụ của chúng ta là để phục vụ các lợi ích về an ninh quốc gia và chủ đề ấy sẽ bao trùm trong từng thương vụ mà chúng ta tiến hành. Chúng ta đánh giá như thế từ những hỗ trợ về an ninh quốc gia và lợi ích của chính sách đối ngoại mà công việc này mang lại.’ Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc trách vấn đề Chính trị và Quân sự Andrew J. Shapiro đã tuyên bố như thế hôm 14/6 trong buổi Họp Báo về những nỗ lực mở rộng Thương mại Quốc phòng của Hoa Kỳ.

Ông Shapiro tiếp tục thuyết trình làm sao để có thể tiếp cận vũ khí Hoa Kỳ và những điều kiện cần thiết không ngoại lệ cho riêng bất cứ quốc gia nào: ‘Chúng ta chỉ cho phép thương vụ sau khi đã cẩn thận kiểm tra các vấn đề như nhân quyền, an ninh khu vực, mối quan tâm hạt nhân phổ biến và phải xác định thương vụ mua bán là có lợi nhất cho chính sách đối ngoại và các lợi ích về an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.’

Trước sức ép ngày càng lớn từ Trung Quốc, hầu hết các quốc gia trong khu vực Á châu - Thái Bình Dương đang trông đợi vào sự có mặt mạnh mẽ hơn của Hoa Kỳ như một lực đối trọng có hiệu quả đối với Trung Quốc.


Nhân quyền là một chủ đề quan trọng trong quan hệ song phương

Dù ở trong một hoàn cảnh đặc biệt về vị trí với Trung Quốc so với các nước khác và, dù ở trong sự chồng chéo, lệ thuộc nhất định về chủ nghĩa, lịch sử hình thành, giới lãnh đạo đảng Cộng Sản Việt Nam vẫn cố dò dẫm đi dây căng thẳng trong mối quan hệ tay ba với Hoa Kỳ trước sự tức giận của Trung Quốc, tất cả không ngoài sự an nguy của chính bản thân giới lãnh đạo Hà Nội.


Cơ hội thay đổi

Nhiều người vẫn nhìn sự trở lại châu Á của Mỹ và mối quan hệ tuy còn những bất đồng nhưng ngày càng ấm hơn giữa Việt Nam và Hoa Kỳ là một cơ hội cho những thay đổi ở Việt Nam.

Và nếu "nhân quyền" là chìa khóa vàng để mở được cánh cửa nâng cấp quan hệ Mỹ-Việt, thiết tưởng mọi người không quên lời gợi ý của Thượng Nghị sỹ John McCain qua lời tuyên bố với đài BBC tại Malaysia hôm 31 tháng 5 vừa qua: "Chúng tôi (Hoa Kỳ) mong đợi một sự tiến bộ chứ không phải một sự thay đổi tức thì" về tình trạng nhân quyền ở Việt Nam.

Lời mách nước này có nghĩa là Hà Nội chỉ cần cải thiện (thêm nữa) tình trạng nhân quyền ở Việt Nam (có thể như họ đã từng làm trước đây) là đã có thể đủ để đáp ứng với đòi hỏi của hành pháp và lập pháp Hoa Kỳ.

Chuyến đi Việt Nam lần này của ông Andrew J. Shapiro vô cùng quan trọng trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, thiết lập một giai đoạn mới cho mối quan hệ này và thiết lập một ‘con đường tự do dân chủ cho Việt Nam’.

Hơn bao giờ hết, ‘con đường tự do dân chủ cho Việt Nam’ sắp đến gần với Việt Nam hơn, và với những tình hình biến động ở Việt Nam từ những ngày qua và hiện tình kinh tế chúng ta thấy rõ ràng rằng Hà Nội đang chuẩn bị cho một bước đi lịch sử.

Trong tình hình này, lại có thêm những nguồn tin thân cận từ Tòa Bạch Ốc cho biết rằng, dù số phận chính trị của Tổng thống Obama có như thế nào trong cuộc tranh cử tổng thống vào tháng 11 năm nay, có thể Tổng thống Obama sẽ ghé thăm Việt Nam trong tháng 11 tới đây trên đường đi dự hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ở Phnom Penh của mình.

Trong tháng 5 vừa qua, Trợ lý Ngọại trưởng Hoa Kỳ, ông Kurt Campbell đã xác nhận là Tổng thống Obama có thể sẽ đến Phnom Penh trong tháng 11 này và ngay sau khi gặp Ngoại trưởng Hillary Clinton, chính Ngoại trưởng Campuchia đã xác nhận với giới truyền thông tại Washington hôm đầu tháng 6 là Campuchia đã chính thức mời Tổng thống Obama đến dự hội nghị vào tháng 11/2012.

Nếu cuộc viếng thăm lịch sử này xảy ra, chắc chắn Tổng thống Obama sẽ có một món quà đặc biệt cho Hà Nội và đổi lại, Hà Nội cũng sẽ đáp lễ cho "kế hoạch chuyển trọng tâm và tái cân bằng" của Hoa Kỳ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Ngoài ra cũng theo nguồn tin (thân cận) này, trước ngày bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ vào đầu tháng 11 năm nay, Tổng thống Obama sẽ chính thức tuyên bố bãi bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương với Việt Nam trước khi ông đến Hà Nội để công bố "Thông cáo chung Việt-Mỹ" còn sẽ có tên gọi khác là "Thông cáo Hà Nội 2012" về khu vực Biển Đông Việt Nam và ký "Tuyên bố Đối tác Chiến lược Việt-Mỹ".

Từ chuyến đi của Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc trách vấn đề Chính trị và Quân sự Andrew J. Shapiro đến Hà Nội trong hai ngày 19 và 20 tháng 6 đến chuyến đi có thể được thực hiện của Tổng thống Obama vào tháng 11 này, cùng tất cả những chuyển biến dồn dập trong khu vực, một ‘con đường Việt Nam’ ngày càng hy vọng cho dân chủ, nhân quyền và thịnh vượng đang được mở ra.

Nếu không được những người lãnh đạo Việt Nam khôn ngoan nắm lấy, ‘con đường Việt Nam’ ấy cũng sẽ được khai mở bằng chính sự thức tỉnh của tất cả những người Việt Nam yêu nước chân chính.


Thứ Ba, 14 tháng 6, 2011

Các nước Đông Nam Á nổi lên trong hoàn cảnh Hoa Kỳ xét lại chính sách trong khu vực.

Peter Lee/Asia Times
Người dịch: Lê Quốc Tuấn


Hoa Kỳ đang thay đổi trọng tâm chính sách về an ninh của mình từ Bắc xuống vùng Nam Á trong khi phải đau khổ để khẳng định rằng chính sách này dựa trên sự hợp tác chứ không nhằm chống lại Trung Quốc.

Trong khi đó, chính phủ Trung Quốc đã quyết định tiến hành biểu hiện một chính sách cực kỳ thô lỗ của mình về vùng biển Nam Trung Hoa, có lẽ trong một nỗ lực để chứng tỏ sự không thích hợp của Hoa Kỳ trong khu vực. Tuy nhiên, chính sách của Bắc Kinh có lẽ lại đưa đến một kết quả hoàn toàn ngược lại.

Thứ Năm, 9 tháng 6, 2011

Tiến hay Thoái trong vùng biển Nam Trung Hoa

David Brown/Asia Times
Lê Quốc Tuấn dịch Việt Ngữ

Gần đây Trung Quốc đã phô bày bày triệu chứng rối loạn lưỡng cực trong cách tiếp cận của mình đến vấn đề chủ quyền hóc búa trong vùng biển Nam Trung Hoa.

Nói chuyện với các đối tác Đông Nam Á cuối tuần qua, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt đã lắp bắp những câu thần chú quen thuộc về viễn cảnh của mình trên Biển Đông: Trung Quốc sẽ không bao giờ tìm kiếm, mở rộng quyền bá chủ quân sự ... Trung Quốc cam kết duy trì hòa bình và ổn định thông qua hợp tác an ninh ... Trung Quốc có chính sách kiên định trước sau như một trong việc hình thành các mối quan hệ hữu nghị và láng giềng tốt.

Chủ Nhật, 5 tháng 6, 2011

Hoa Kỳ và Trung Quốc nhìn nhau ra sao trước vấn đề tranh chấp lãnh hải

Patrick Cronin/The Diplomat
Lê Quốc Tuấn dịch

Những thương thảo giữa quân đội Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể là quan trọng. Nhưng việc đối thoại có thể vừa làm suy giảm lại vừa gia tăng những khác biệt về vùng biển.

An ninh trên biển, đặc biệt trong vùng Biển Đông và Nam Trung Hoa, vẫn còn quan trọng trong chương trình nghị sự của Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản và các thành phần tham dự khác trong khu vực. Những sự cố xẩy ra trong hai năm qua đã làm căng thẳng các mối quan hệ, dẫn đến các cuộc đối thoại chính thức và không chính thức, bao gồm cuộc hội nghị hai ngày dành cho các chuyên viên do Viện hàn lâm Khoa học Xã hội Thượng Hải liên kết với Trung tâm Carnegie - Thanh Hoa về Chính sách Toàn cầu đứng ra tổ chức. Cuộc tranh luận bắt nguồn ở đây từ Thượng Hải, đã lập tức cho thấy cả mặt giá trị và giới hạn của sự đối thoại.

Thứ Ba, 8 tháng 3, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Mục Đích Của Hoa Kỳ

Kỳ 8

Cuộc tranh đua xem ai là người cứng rắn đã đẻ ra những ý tưởng mới - những ý tưởng đã đi từ dở đến mất trí. Romney, người tự xem mình là một thứ thông minh, một nhà quản trị tài giỏi xứng đáng, gần đây đã giải thích rằng dù "một số người từng nói rằng chúng ta nên đóng cửa trại Guantánamo, quan điểm của tôi là chúng ta cần phải nhân đôi diện tích của trại tù này", vào năm 2005 Romney đã từng hỏi "Chúng ta có đang theo dõi (các đền thờ Hồi giáo) không ? Chúng ta có cài máy nghe lén chúng không ?". Dĩ nhiên, những đề xuất này còn là nhẹ so với những gì dân biểu Tom Tancredo, một ứng viên tổng thống khác, trong cùng năm ấy từng đề nghị. Khi được hỏi về một cuộc tấn công bằng hạt nhân có thể xảy đến bởi những người Hồi giáo cực đoan ở Mỹ, ông đề nghị rằng quân đội Hoa Kỳ nên đe dọa "chiếm lấy" Mecca.

Thứ Hai, 28 tháng 2, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Mục Đích Của Hoa Kỳ

Kỳ 7

6. Tính chính đáng là sức mạnh: Ngày nay, Hoa Kỳ có tất cả các loại sức mạnh trong nguồn tiếp liệu phong phú trừ một thứ: tính chính đáng. Trong thế giới ngày nay, đây là một thiếu sót quan trọng. Tính chính đáng cho phép một đất nước thiết lập chương trình hành động, xác định một mối khủng hoảng và huy động sự ủng hộ cho các chính sách giữa các sức mạnh của cả nhà nước lẫn dân sự như các giới doanh thương tư nhân và các tổ chức đại chúng. Tính chính đáng là tính cách khiến đã cho phép ca sĩ ngôi sao nhạc Rock Bono, chẳng hạn, thay đổi được chính sách của chính phủ trong một vấn đề hệ trọng, giải trừ nợ nần. Sức mạnh của ông ta nằm trong khả năng nắm bắt được căn bản quan trọng của trí thức và đạo lý của mình.

Thứ Ba, 22 tháng 2, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn


Mục Đích Của Hoa Kỳ

Kỳ 6

3. Hãy là Bismark nhưng đừng là Anh Quốc : Josef Joffe từng lập luận rằng có hai điều tương tự của lịch sử Hoa kỳ có thể nhìn vào mà xây dựng chiến lược vĩ đại của mình: Anh Quốc và Bismark. Anh Quốc đã từng nỗ lực để cân bằng với các quyền lực đe dọa và đang nổi lên nhưng mặt khác vẫn giữ một vai trò thấp trong lục địa châu Âu. Ngược lại Bismark đã chọn lựa cách tham dự với tất cả các quyền lực lớn. Mục đích của ông là có những mối quan hệ với tất cả các quyền lực lớn tốt hơn là các quan hệ giữa họ với nhau - để trở thành một trung tâm cho cơ chế thế giới của Âu châu.

Thứ Tư, 16 tháng 2, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Mục Đích Của Hoa Kỳ

Kỳ 5

Để diễn tả các loại hoạt động nào trong thế giới mới này sẽ ra sao cụ thể hơn, tôi đặt ra sáu chỉ hướng đơn giản :

1. Lựa chọn: Quyền năng vô hạn của Mỹ đã khiến Washington tin rằng mình được miễn trừ khỏi nhu cầu có các quyền ưu tiên. Washington muốn có tất cả. Việc Hoa Kỳ trở nên kỷ luật hơn về chủ đề này rất là hệ trọng. Thí dụ như trong các vấn đề về Bắc Triều Tiên, Iran, chính quyền Bush đã không thể quyết định được mình muốn thay đổi chế độ hay là thay đổi chính sách (trong việc tạo nên một vùng không có vũ khí hạt nhân). Cả hai đều có hiệu quả chồng chéo nhau. Nếu ta đe dọa thay đổi chế độ tại một quốc gia, chỉ khiến thúc đẩy mong muốn hạt nhân của chính phủ nước ấy, nghĩa là một chính sách không an toàn cho chính trị thế giới.

Chủ Nhật, 13 tháng 2, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn


Mục Đích Của Hoa Kỳ

Kỳ 4

Những quy luật mới cho một Kỷ nguyên mới

Một số người Mỹ tin rằng chúng ta chỉ cần bắt chước chứ không cần phải học hỏi từ lịch sử. Nếu chúng ta đã có thể tìm được một chính quyền Truman khác để có thể thiết kế nên một tập hợp các định chế mới cho một kỷ nguyên mới, nhiều người Cộng hoà và Dân chủ có lẽ mong mỏi lắm. Nhưng điều này chỉ là nỗi luyến tiếc quá khứ chứ không phải là chiến lược. Khi Truman, Acheson và Marshall xây dựng trật tự hậu chiến, cả thế giới còn lại đang ở trong tình trạng tả tơi. Dân chúng đã nhìn thấy các hậu quả tàn hại của chủ nghĩa quốc gia, chiến tranh và chủ nghĩa bảo hộ kinh tế. Hậu quả là, đã có được một sự ủng hộ rộng rãi ở mọi nơi, đặc biệt là tại Hoa Kỳ, cho một nỗ lực rộng lớn và hào phóng nhằm dự phần vào thế giới, đưa thế giới ra khỏi nghèo đói, tạo nên các định chế toàn cầu và bảo đảm các hợp tác quốc tế - để một cuộc chiến tranh như thế không xảy ra nữa. Hoa Kỳ đã có một căn bản đạo lý cao có được từ việc đánh bại chủ nghĩa phát xít và đồng thời Hoa Kỳ cũng có được một sức mạnh không thể so sánh. GDP của Mỹ gần đạt đến 50 phần trăm của nên kinh tế toàn cầu. Bên ngoài quỹ đạo Xô Viết, vai trò lãnh đạo của Mỹ trong việc phát kiến ra các định chế mới không hề bị thử thách. Ngày nay, thế giới là khác biệt, và vai trò của Mỹ trong thế giới ngày nay cũng khác biệt. Nếu Truman, Marshall và Acheson còn sống, hẳn các vị đó đã phải đối diện với những thử thách hoàn toàn mới. Nhiệm vụ của ngày nay là phải thiết lập một lối tiếp cận mới đến một kỷ nguyên mới, một kỷ nguyên sẽ giải quyết được một hệ thống toàn cầu mà trong đó quyền lực đã khuếch tán hơn nhiều so với trước đây, trong đó mọi người đều cảm thấy mình đang được tăng thêm sức mạnh.

Thứ Năm, 10 tháng 2, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch : Lê Quốc Tuấn

Mục đích của Hoa Kỳ

(3)
Lần này là khác hẳn

Rất dễ dàng để gạt bỏ tính thù địch từng phát triển từ chiến dịch Iraq như chỉ là một loại ghen tỵ với chủ nghĩa chống Mỹ (dù rằng một phần nào có thực là như thế). Giới bảo thủ Mỹ cho rằng đã từng có một sự chống đối lớn và phổ biến ở Âu châu mỗi khi Hoa Kỳ có hành động quân sự mạnh mẽ - chẳng hạn như khi Hoa Kỳ triển khai các đầu đạn hạt nhân Pershing ở Âu châu trong những năm đầu thập niên 1980. Thực ra, các ghi chép lịch sử đã nêu bật sự trái ngược. Các cuộc biểu dương và tuần hành của công chúng trên đường phố chống lại việc triển khai Pershing là chỉ để cho truyền hình, sự thực chính là, căn cứ vào hầu hết các thăm dò, 30 đến 40 phần trăm người châu Âu, và có thể hơn thế nữa, đã hết sức ủng hộ các chính sách của Mỹ. Ngay cả ở Đức, nơi các tình cảm hoà bình dâng cao ngất trời, 53 phần trăm dân số ủng hộ việc triển khai Pershing, theo một cuộc thăm dò năm 1981 ở Der Spiegel. Một khối đa số người Pháp đã ủng hộ chính sách của Mỹ qua hết hai nhiệm kỳ của Ronald Reagan và còn đã ưa chuộng ông hơn là ứng viên Dân chủ Walter Mondale trong cuộc bầu cử năm 1984. Ngược lại, ngày nay, một đa số dao động trong hầu hết các quốc gia ở Âu châu - lên đến 80 phần trăm ở nhiều nơi - chống lại chính sách đối ngoại của Mỹ và còn cho rằng Hoa Kỳ là mối đe dọa lớn nhất cho thế giới.

Thứ Ba, 1 tháng 2, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Mục Đích Của Hoa Kỳ

Kỳ 2

Hiệu quả của sự cạnh tranh

Hoa Kỳ đã khởi đi như thế nào ? Hoa Kỳ đã từng có một vai trò phi thường để tham dự trong chính trường toàn cầu - một vai trò tốt nhất hơn bất kỳ quốc gia nào trong lịch sử. Tuy nhiên, từ bất cứ lãnh vực nào - khả năng giải quyết khó khăn, thành công đạt được, xây dựng cơ chế, tăng cường uy tín – Washington đã sử dụng vai trò này kém. Hoa Kỳ đã từng có một giai đoạn của ảnh hưởng không cân bằng. Đất nước này đã cho thấy gì từ điều đó?

Thứ Ba, 25 tháng 1, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Mục đích của Hoa Kỳ

Kỳ 1

Khi các sử gia tìm cách để am hiểu thế giới của thế kỷ hai mươi mốt, họ nên lưu ý đến cuộc khủng hoảng Parsley. Vào tháng Bảy năm 2002, chính phủ nước Morocco gởi mười hai binh sĩ đến một hòn đảo nhỏ tí mang tên Leila, cách đất liền vài trăm bộ, trong dải Gibraltar để dựng một cột cờ ở đó. Hòn đảo không có người ở, chỉ có một số dê, mọc đầy trên đảo là toàn rau mùi, thành ra mới có cái tên Tây Ban Nha là Perejil. Nhưng từ lâu chủ quyền đảo bị tranh giành bởi Tây Ban Nha và Morocco và chính phủ Tây Ban Nha phản ứng rất mạnh mẽ với sự "xâm lược" của người Morocco. Chỉ trong vài tuần lễ, bảy mươi lăm binh sĩ Tây Ban Nha đã được thả dù xuống đảo. Họ nhổ lá cờ của Morocco, trồng lên hai cột cờ Tây Ban Nha và đuổi những người Morocco về xứ. Chính phủ Morocco lên án "hành vi gây chiến" này và tổ chức biểu tình, hàng ngàn thanh niên tràn ra đường xướng lên “Linh Hồn và Máu huyết chúng tôi sẽ hy sinh cho em, hỡi Leila!” Tây Ban Nha duy trì những chiếc trực thăng quần vũ bên trên hòn đảo và các tàu chiến ngoài khơi. Nhìn từ xa, toàn bộ sự kiện tựa như một màn hí kịch. Nhưng dù có giống như bao nhiêu ngu xuẩn, một ai đó sẽ phải dỗ dành hai quốc gia này dịu xuống.

Thứ Ba, 11 tháng 1, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST AMERICAN WORLD)

Frareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Sức Mạnh Hoa Kỳ

Kỳ 6

Mọi người đều tham dự cuộc chơi

Cho tôi được bắt đầu bằng một suy diễn rút ra từ quần vợt, môn thể thao ưa thích của tôi. Những người Hoa Kỳ say mê quần vợt từng ghi nhận một chiều hướng lo ngại gần đây: sự đi xuống của Mỹ trong giải vô địch quần vợt. Aron Pilhofer của tờ New York Times đã đăng tải những con số. Ba mươi năm trước đây, Hoa Kỳ có được một nửa số ứng viên (128 cầu thủ tham dự) trong giải US Mở rộng. Vào năm 1982, 78 trong số 128 tay vợt là người Mỹ. Năm 2007 chỉ có 20 tay vợt vào được vòng lựa, một con số phản ánh chính xác khuynh hướng tụt hậu qua hai mươi lăm năm. Hàng triệu phân tử trên màn hình máy tính đã tận hiến vào sự băn khoăn tại sao Hoa Kỳ lại có thể tụt hậu quánh xa và quá nhanh như thế. Câu trả lời nằm trong một tập hợp khác của các con số. Trong những năm 1970, khoảng hai mươi lăm nước gởi cầu thủ đến dự giải US Mở rộng. Ngày nay, vào khoảng ba mươi lăm nước gửi đi, nghĩa là tăng lên 40 phần trăm. Các nước như Nga, Nam Triều Tiên, Serbia và Úc ngày nay đang sản xuất ra các tay vợt đẳng cấp quốc tế, và Đức, Pháp cùng Spain đang rèn luyện nhiều cầu thủ hơn bao giờ. Vào những năm 1970, các nước khối Anglo Saxon - Mỹ, Anh và Úc - thống trị tuyệt đối môn quần vợt. Vào năm 2007, mười sáu tay vợt vào vòng chung kết là từ mười nước khác nhau. Nói cách khác, không phải là Mỹ đã trở nên dở đi trong hai thập niên qua. Mà chính là, bỗng nhiên, mọi người đều tham dự cuộc chơi.

Chủ Nhật, 2 tháng 1, 2011

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn


Sức Mạnh Hoa Kỳ

Kỳ 5


Vũ khí Bí mật của Hoa Kỳ

Các lợi thế của Hoa Kỳ có thể nhìn thấy rõ ràng khi so sánh với Á Châu, vốn là một lục địa với đa phần là những quốc gia đang phát triển. Với Âu Châu, sự chênh lệch mỏng nhẹ hơn là nhiều người Mỹ từng biết. Khu vực Âu châu đã từng phát triển nhanh chóng ở mức độ ấn tượng, vào khoảng tốc độ tính theo đầu người gần tương đương với Hoa Kỳ từ năm 2000. Khu vực này có được một nửa số lượng các đầu tư nước ngoài, tự hào về năng lực sản xuất của mình mạnh mẽ như nền sản xuất của Hoa Kỳ và đã tạo được 30 tỉ thặng dư thương mại từ tháng Giêng đến tháng Mười vào năm 2007. Trong chỉ số Cạnh tranh WEF, các nước Âu châu chiếm bảy trong mười hàng đầu. Châu Âu có các khó khăn của họ - tỉ lệ thất nghiệp cao, thị trường lao động cứng nhắc - nhưng cũng có các lợi thế, bao gồm hệ thống y tế và hưu bổng linh động, hiệu quả về tài chính. Quan trọng hơn cả, Âu châu đại diện cho sự thử thách ngắn hạn đáng kể với Hoa Kỳ trong khu vực kinh tế.

Thứ Ba, 28 tháng 12, 2010

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn


Sức Mạnh Hoa Kỳ

Kỳ 4 (Tiếp theo)

Kỹ nghệ tuyệt hảo nhất của Hoa Kỳ

"Nhưng mà", những kẻ còn lo lắng sẽ nói "quý vị chỉ đang nhìn vào một bức tranh chụp thoáng nhanh của hiện tại mà thôi. Nền kỹ nghệ của Hoa Kỳ đang nhanh chóng bị ăn mòn khi đất nước này đang mất đi các nền tảng công nghệ và khoa học". Theo nhận xét của một số người, sự xuống dốc của khoa học là triệu chứng của một tình trạng suy tàn lớn hơn về văn hóa. Một đất nước từng tán thành đạo đức của Thanh giáo về sự tự chế (delayed gratification) đã trở thành một quốc gia hé lộ cho thấy sự tán thành sảng khoái tức thời. Chúng ta đang mất đi niềm ham thích trong những sự cơ bản – toán học, chế tạo, siêng năng làm việc, cần kiệm – và trở nên một xã hội hậu kỹ nghệ chú trọng đến tiêu thụ và an hưởng, “Nhiều người sẽ tốt nghiệp ở Hoa Kỳ vào năm 2006 với các văn bằng có liên quan đến tập luyện thể thao hơn là các văn bằng kỹ thuật điện”, Jeffrey Immelt, giám đốc điều hành hãng General Electric đã cho biết, “Thành ra, nếu chúng ta muốn trở thành một thủ đô về đấm bóp của thế giới, thì rõ ràng là chúng ta đang ở đúng đường rồi”.

Thứ Ba, 21 tháng 12, 2010

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Sức Mạnh Hoa Kỳ

Kỳ 3 (Tiếp theo)

Thời kỳ dài lâu của Hoa Kỳ

Tuy nhiên, thật quan yếu để ghi nhận rằng yếu tố quan trọng cho sự suy tàn của Anh Quốc - sự suy thoái không thể đảo ngược được về kinh tế - không thực sự áp dụng được vào Hoa Kỳ ngày nay. Tình trạng vô địch về kinh tế của Anh Quốc tồn tại trong vài thập niên. Nền kinh tế vô song của Hoa Kỳ đã kéo dài hơn 130 năm. Kinh tế Hoa Kỳ từng là nền kinh tế lớn nhất thế giới từ giữa những năm 1880 và vẫn tồn tại đến ngày nay. Trong thực tế, Hoa Kỳ đã liên tục giữ một phần chia GDP của toàn cầu từ thời gian ấy. Với một ngoại lệ ngắn của thời cuối những năm 1940 và 1950 – khi tất cả các phần còn lại của thế giới kỹ nghệ hóa đã bị hủy diệt, phần chia của Hoa Kỳ còn tăng đến 50 phần trăm ! – Hoa Kỳ được tính là một phần tư đầu ra của cả thế giới trong cả thế kỷ (32 phần trăm vào năm 1913, 26 phần trăm vào năm 1960, 22 phần trăm vào năm 1980, 27 phần trăm vào năm 2000 và 26 phần trăm vào năm 2007). Có thể suy giảm nhưng không đáng kể lắm trong hai thập niên tới. Vào năm 2005, hầu hết các ước tính đều cho rằng kinh tế Hoa Kỳ vẫn lớn gấp đôi kinh tế Trung Quốc trong khuôn khổ của GDP danh nghĩa (nominal GDP),(mặc dù trong các ý nghĩa về lực khuyến mãi, khoảng cách còn nhỏ hẹp hơn).

Thứ Tư, 15 tháng 12, 2010

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

(Tiếp theo)

Sức Mạnh Hoa Kỳ

Kỳ 2

Cuộc vươn dậy Lạ thường của Sức mạnh Anh Quốc

Anh Quốc từng là một đất nước giàu có từ hàng nhiều thế kỷ (và từng là một quyền lực vĩ đại hầu như trong suốt thời gian đó), nhưng chỉ là một siêu quyền lực về kinh tế chỉ trong hơn một thế hệ. Chúng ta thường lầm lẫn trong việc xác định thời cực thịnh của Anh Quốc bằng những biến cố lớn lao của thời đế chế, chẳng hạn như cuộc Lễ mừng Sáu Mươi Năm, vốn khi ấy được xem như một dấu ấn của quyền lực. Thực ra, tính đến năm 1897, những năm tháng huy hoàng nhất của Anh Quốc đã ở trong quá khứ. Thời cực thịnh của Anh Quốc là một thế hệ trước đó, từ năm 1845 đến 1870. Khi ấy, Anh Quốc làm nên hơn 30 phần trăm GDP toàn cầu. Tiêu thụ năng lượng của Anh là năm lần lớn hơn Hoa Kỳ và 155 lần hơn Nga. Anh Quốc tiêu biểu cho một phần năm giao thương của cả thế giới và hai phần năm của các loại giao thương về kỹ nghệ. Và đã đạt được tất cả những thành quả này chỉ với một dân số bằng 2 phần trăm dân số thế giới.

Chủ Nhật, 12 tháng 12, 2010

Toàn văn phát biểu của ông Thorbjørn Jagland tại Lễ trao giải Giải thưởng Nobel Hòa bình

Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Tâu Bệ hạ, thưa quý ngài, thưa quý vị,

"Ủy ban Nobel Na Uy đã quyết định trao giải Nobel Hòa bình năm 2010 cho ông Lưu Hiểu Ba vì công cuộc đấu tranh lâu dài bất bạo động của ông cho các quyền cơ bản của con người ở Trung Quốc. Ủy ban Nobel Na Uy từ lâu đã tin rằng có một sự liên kết chặt chẽ giữa nhân quyền và hòa bình. Các quyền ấy là điều kiện tiên quyết cho ‘tình anh em giữa các quốc gia’ mà Alfred Nobel đã viết trong di chúc của ông".

Đó là đoạn đầu trong thông báo về giải thưởng Hoà Bình năm nay vào ngày 8 tháng 10 của Ủy ban Nobel Na Uy.

Chủ Nhật, 5 tháng 12, 2010

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Tác Giả: Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

(Tiếp theo)

Sức Mạnh Hoa Kỳ
Kỳ 1

Vào ngày 22 tháng Sáu năm 1897, khoảng bốn trăm triệu người trên thế giới, nghĩa là một phần tư nhân loại, được nghỉ một ngày. Ngày đó là ngày Kỷ niệm lần thứ Sáu mươi ngày đăng quang của Nữ Hoàng Anh Victoria. Dịp Lễ Mừng Sáu Mươi năm đã kéo dài năm ngày trên biển và đất liền, nhưng đỉnh cao của buổi lễ là cuộc diễu hành và lễ tạ ơn vào ngày 22 tháng Sáu. Mười một vị thủ tướng các thuộc địa tự quản của Anh quốc đều cùng các hoàng thân, công chúa, các đại sứ và các phái đoàn từ mọi phần còn lại của thế giới đều tham dự. Một cuộc diễu binh của năm mươi nghìn quân nhân gồm các kỵ binh nhẹ Gia Nã Đại, lực lượng kỵ binh từ New South Wales, bộ binh súng trường từ Naples, đội quân lạc đà từ Bikaner, Gurkhas từ Nepal và nhiều binh chủng khác nữa. Đấy đúng là một niềm “Tự hào La mã” như một sử gia đã ghi lại.

Thứ Tư, 24 tháng 11, 2010

MỘT THẾ GIỚI HẬU HOA KỲ (THE POST-AMERICAN WORLD)

Tác giả: Fareed Zakaria
Người dịch: Lê Quốc Tuấn

Người Đồng Minh

Kỳ 7 (Tiếp theo)

Lạ lùng thay, ngăn cản thực sự đến thoả thuận ấy đã không đến từ Washington mà lại từ Tân Đề Li. Khi được trao cho một lời mời chào có giá trị lâu dài, một số bậc trí giả và chính khách Ấn độ đã từ chối. “Có lẽ chúng tôi đã không biết làm thế nào để trả lời ưng thuận”, một nhà bình luận trên hệ thống tin tức NDTV của Ấn đã nhận xét. Trong khi thủ tướng Ấn độ và các nhân vật cao cấp khác nhìn thấy được thỏa thuận (hạt nhân) là những cơ hội cực lớn lao để mở toang cửa cho Ấn độ, những người khác lại vẫn cứ nhìn thế giới qua lăng kính của Nehru - rằng Ấn độ là một nước nghèo, đoan hạnh thuộc về Thế giới Thứ Ba, là một nước có chính sách ngoại giao tách rời và trung lập (và, một ai đó có thể thêm là: không thành công). Họ hiểu cách thức vận hành trong thế giới như thế, với ai thì cần phải xuống nước và với ai thì có thể đánh nhau. Nhưng đối với một thế giới mà Ấn độ là một quyền lực lớn và di chuyển tự tin trên sân khấu thế giới, xếp đặt các lề luật chứ không hoàn toàn bị định dạng bởi chúng, trong một thế giới mà mình là đối tác của một quốc gia hùng mạnh nhất trong lịch sử - tất cả đấy là một tiền đề mới và chưa được định rõ. “Tại sao hiện nay Hoa Kỳ lại tử tế với chúng tôi như thế ?” một số các nhà bình luận thời cuộc đã từng hỏi tôi. Vào năm 2007, họ vẫn còn đi tìm cội nguồn bí ẩn đó.