Ngày 18 tháng 2 năm 2014, phiên tòa phúc thẩm xét xử luật sư Lê Quốc Quân về tội "trốn thuế" diễn ra tại Tòa án Nhân dân Tối cao tại Hà Nội.

Trong phiên sơ thẩm ngày 2 tháng 10 năm 2013, Toà đã xử phạt luật sư Lê Quốc Quân 30 tháng tù giam và số tiền phạt 1,2 tỷ đồng. Luật sư Lê Quốc Quân bị bắt ngày 27 tháng 12 năm 2012.

Chúng ta thường xuyên nghe cụm từ “Đảng và Nhà nước”. Tại sao phải đưa từ Đảng vào cụm từ đó và đứng trên Nhà nước, làm nhà nước mất thiêng, vừa tốn kém giấy mực vừa gây nhầm lẫn cho quốc tế ? (vì đảng tiếng anh còn có nghĩa là bữa tiệc )


Phải dùng cụm từ đó là vì nhân dân Việt Nam đang “một cổ hai tròng”, có 2 bộ máy song trùng đè đầu cưỡi cổ. Cứ bên Chính phủ có một “Bộ” là bên Đảng có một “Ban”. “Ban” chỉ đạo còn “Bộ” thực hiện. Dân phải kiếm tiền nuôi hai người tự nhận là lãnh đạo cỡi trên lưng, thỉnh thoảng lại có một cái bóng nằm giữa cũng tự xưng là lãnh đạo.

Công khai lấy tiền của dân

Điều 46 điều lệ của Đảng cộng sản, có quy định là: “tài chính đảng gồm các nguồn thu từ: Đảng phí, hoạt động kinh tế của Đảng và ngân sách Nhà nước”. Đảng phí thì ít, hoạt động kinh tế thì lỗ, thậm chí phải bù thêm. Phần nhiều nhất, quan trọng nhất cho hoạt động của đảng là là đến từ ngân sách Nhà nước.

Khi cần tiền thì đảng sang Bộ tài chính lấy và hầu hết chi bằng tiền mặt. Hoạt động của Đảng có ghi ra thành mục, tương ứng với các dòng vốn chi cho các hoạt động đó nhưng một số cơ quan của trong ngành an ninh, nội chính còn lấy lý do bảo mật thậm chí không ghi hạng mục và hạn mức, tự “vẽ” dự án, chuyên án cho riêng mình để chi tiêu.

Cho đến nay dân chưa bao giờ được nhìn thấy báo cáo kiểm toán công khai xem cơ quan Đảng đã sử dụng bao nhiêu tiền của dân và chi tiêu về vấn đề gì ?. Người dân không ai biết được ngoại trừ bộ phận kinh tài của đảng, và các đơn vị đi thanh tra, kiểm tra với nhau. Kiểm toán Nhà nước thì cũng đưa thông tin nhỏ giọt và có mục đích riêng.  

Tại sao nhân dân lại phải đóng thuế nuôi đảng ? Có người đã hỏi điều này ở đại hội thì ông Đỗ Mười khi đó là tổng bí thư trả lời là: “Đảng lãnh đạo dân thì nhận lương của dân là hợp lý”. Nhưng dân có cần đảng lãnh đạo không khi họ đã có Nhà nước ?. Nghiêm trọng hơn là sau này nếu có một đảng nào đó lên lãnh đạo rồi học theo cách đảng Cộng sản cũng đòi tiền ngân sách thì sao ?

Tóm lại ta có thể hình dung Mẹ Việt Nam hằng ngày, bán mặt cho đất bán lưng cho trời, nhưng lại phải cõng trên lưng 2 người rất béo, rất khỏe và ông nào cũng đòi lãnh đạo. Một ông thì lãnh đạo bằng Nghị quyết còn ông kia thì bằng Luật pháp, mẹ giống như con trâu đã bị xâu mũi kéo cày, hai bên 2 dây thừng, thỉnh thoảng ông lãnh đạo này lại giật sang bên trái, lúc thì ông khác ghì về bên phải.

Đảng là “bà” của luật

Một điều tréo cẳng ngỗng nữa là Quốc hội làm ra luật và Điều 4 Hiến pháp cũng quy định là đảng hoạt động “trong khuôn khổ Hiến Pháp và pháp luật”.Nhưng quốc hội lại phải dựa vào Nghị quyết để làm luật. Đảng nằm trong luật, luật nằm trong Nghị quyết nhưng Đảng lại “đẻ” ra Nghị quyết. Điều đó nghĩa là Đảng là “bà”, luật là “cháu” nhưng bà lại nằm trong bụng cháu.

Điều này dẫn đến sự thất bại thảm hại về thực tiễn. Lý do là thực tiễn rất sinh động và đời sống xã hội phải thay đổi luôn luôn. Như Tố Hữu đã nói cái “hòn máu đỏ” vô tổ quốc, vô gia đình (không quê hương sương gió tơi bời) đó cũng phải lớn lên, thay đổi, chạy theo để “rượt đuổi” thực tiễn phát triển xã hội và ban hành ra “Nghị Quyết” mới, từ Nghị quyết đó lại đi xây dựng Luật mới. Như vậy là bắt đầu lại khởi tạo một vòng tròn lập quy ngẫu hứng và nhiều khi mang tính phản động cao.

Đất nước đã có luật thì cứ theo luật mà làm, sao lại còn phải có Nghị Quyết. Chính việc ban hành các Nghị quyết đã thể hiện rõ tính chất lâm thời của đảng. Cứ tưởng có cả Nghị Quyết và cả Luật thì chắc ăn nhưng thực ra chính là nơi tạo ra khe hở. Sau đây là ví dụ thoát hiểm.

Đồng chí X thắng hai kiện tướng

Đồng chí X vừa là uỷ viên BCT vừa là Thủ tướng, ngài tồn tại với 2 tư cách và chuyên môn khác nhau, thậm chí đôi khi trái ngược nhau. Với tư cách là ủy viên BCT, đồng chí X cùng 13 người khác ra một Nghị quyết. Sau đó đồng chí X dựa vào Nghị quyết để thực hiện với tư cách là Thủ tướng. Khi hậu quả xảy ra, lẽ ra đồng chí X, với tư cách là ủy viên BCT thì phải “chịu trách nhiệm chính trị theo nghị quyết” và với tư cách là Thủ tướng ông phải“chịu trách nhiệm pháp lý theo luật”

Thế nhưng ông đã thắng cả 2 cửa. Trong Đảng Đồng chí X bảo tôi làm theo “quy định của pháp luật” và chịu trách nhiệm pháp lý vì Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp Luật. Ông cũng không quên giải trình về sự liên quan của 13 vị khác trong một trách nhiệm pháp lý chung theo luật định. Nhưng khi ở diễn đàn quốc hội, nơi dân chúng quan tâm và bàn về Luật và trách nhiệm pháp lý thì Đồng chí X lại khẳng định là mình theo đảng, làm theo Nghị quyết của Đảng và “chịu trách nhiệm chính trị với đảng”.

Điều này làm cho chúng ta nhớ lại một câu chuyện là cậu bé đánh thắng cả 2 nhà quán quân. Một kiện tướng cờ và một kiện tướng bài Poker. Chính cậu bé thách đấu cả 2 và khi cậu bé chạy đi chạy lại giữa 2 toa tàu là lúc cậu dùng kiến thức của kiện tướng này để đánh với người kia và ngược lại.

Đồng chí X đã dùng kiến thức kinh tế, pháp lý của mình để nói rất đúng trong  nội bộ đảng về Luật, sau đó lại chạy sang Quốc hội để đáp lại quốc hội tại diễn đàn chung theo Nghị quyết.

Phải độc lập và chỉ tuân theo pháp luật

Hiến pháp và Pháp luật phải đại diện cho công lý, là nền tảng vững chắc cho đất nước và con người phát triển. Nó không phải là một ông kễnh với bộ não của một cậu bé vừa muốn nhận mình là khiêm tốn lại thích phán ra những điều kinh thiên động địa cho mai sau.

Và để không còn một cổ hai tròng, để đảng không còn lấy tiền dân chi tiêu cho riêng mình, không còn ai làm sai và thoát hiểm nữa thì Quốc hội phải độc lập làm ra luật, chính phủ thực thi luật và tòa án đứng ra canh giữ luật đó. Các cơ quan phải độc lập và đối trọng lẫn nhau thì mẹ Việt Nam mới đỡ bị một lúc 2 kẻ xâu mũi dắt đi lung tung theo chủ trương đầy ngẫu hứng như kẻ say rượu.

Luật sư Lê Quốc Quân, người được biết nhiều qua các hoạt động cổ vũ dân chủ - nhân quyền và thường tham gia vào các cuộc biểu tình chống Trung Quốc.


Mới đây ông đã bị Phường Yên Hòa (Quận Cầu Giấy, Hà Nội) tổ chức đấu tố về những điều mà chính quyền gọi là kích động chống đối chế độ, đòi lật đổ chính quyền. Mặc Lâm phỏng vấn LS Quân để biết thêm chi tiết sau đây.

Ép đi làm việc


Mặc Lâm: Thưa Luật sư, theo tin chúng tôi nhận được thì vào sáng thứ Bảy 14 tháng 7 vừa rồi Luật sư đã bị một nhóm nhân viên an ninh cũng như đại diện chính quyền đã tới văn phòng của Luật sư để hỏi han về việc gì đấy. Xin ông cho biết diễn tiến câu chuyện như thế nào ạ?

LS Lê Quốc Quân: Như thường lệ, buổi sáng thứ Bảy, tôi đến văn phòng làm việc. Khi Quân đến làm việc bình thường như thế thì họ ào đến một toán người rất đông, có cả đồng phục là đại diện cho chính quyền địa phương, rồi cơ quan của cái ông đại diện nơi văn phòng trụ sở phường và một số người mặc thường phục khác. Họ đưa ra một cái giấy triệu tập, mà giấy triệu tập thì mới chỉ ghi lần thứ nhất thôi, nên Quân bảo triệu tập phải có thời gian nhưng họ nói họ nhận chỉ đạo là “đề nghị anh đi làm việc luôn và đây có đại diện của địa phương đây rồi, cho nên là yêu cầu đi làm việc”.

Và họ ép Quân đi nhưng Quân chống cự lại. Quân bảo “Không đi được!”. Sau đó họ ngồi xuống, rồi có anh em bạn bè của Quân đến sau khi được vợ Quân liên lạc. Anh em cũng có trình bày và sau đó Quân giải thích theo luật rõ ràng, tức là muốn triệu tập người ta thì phải có thời gian. Hai nữa là có thể triệu tập đến 3 lần, và nếu đến lần thứ 3 mà không đi thì mới bị áp giải, còn ở đây các anh mới triệu tập lần đầu.

Mặc Lâm: Vậy thì mục đích chính họ đến văn phòng của ông là gì, thưa ông?

LS Lê Quốc Quân: Nội dung bản chất thì chắc là họ muốn làm rõ chuyện liên quan đến cuộc biểu tình tuần vừa rồi, hôm 8 tháng 7, và cũng có thể nếu tôi đi thì họ giữ luôn và ngăn cản chuyện ngày mai vì họ sợ biểu tình. Những chuyện về biểu tình vào ngày 8 tháng 7 thì trước đây công an quận Hoàn Kiếm có mời đến 2 giấy, tức là lần 1 và lần 2, nhưng bây giờ công an quận Hoàn Kiếm không có lần 3, mà đùng một cái, công an của thành phố Hà Nội mới bắt đầu cho nên chỉ ghi là “lần 1”. Vì là lần thứ nhất nên Quân không đi. Cuối cùng sau đó thì họ không lập biên bản, hơn nữa vì mọi người đến đông nên công an phải rút về và họ hẹn ngày khác. Ngay bây giờ công an vừa mới liên lạc với tôi, họ bảo là sẽ tống 2 cái giấy nữa, nhưng tôi không rõ là giấy gì.

Giáo dục tại phường


Mặc Lâm: Vào đầu năm nay phường Yên Hòa là nơi Luật sư cư ngụ đã nhận trách nhiệm quản lý giáo dục tại phường đối với ông trong vòng 6 tháng. Xin Luật sư cho biết tại sao việc quản lý này lại xảy ra và nguyên do vì đâu ạ?

LS Lê Quốc Quân: Cái quyết định giáo dục tại phường xã không phải là do công an quận Hoàn Kiếm, mà do phường của tôi, nơi tôi cư trú là phường Yên Hòa, thuộc quận Cầu Giấy, đã ra quyết định. Cái quyết định giáo dục tại phường xã này ra từ ngày 13-1-2012 lại căn cứ vào hai cái quyết định xử phạt hành chính trước đó của công an quận Hoàn Kiếm, đó là một lần do tôi đi tham dự phiên tòa xử Cù Huy Hà Vũ và bị giữ, lần thứ hai tôi đi biểu tình chống Trung Quốc cũng bị giữ.

Công an quận Hoàn Kiếm ra 2 quyết định cảnh cáo tôi, nhưng mà hai cái quyết định đấy thì tôi không thừa nhận vì họ tự ra và họ tự ký với nhau chứ tôi không hề biết. Họ chuyển hai cái quyết định đó lên cho quận Cầu Giấy, rồi quận Cầu Giấy đưa xuống phường Yên Hòa là nơi tôi cư trú, và phường này ra quyết định giáo dục. Cá nhân tôi không công nhận hai cái quyết định đó cho nên việc họp hành hay là nhận xét phê bình về việc thực hiện quyết định đó tôi không tham dự.
.
Chưa bao giờ tôi tham dự vào chuyện đấy vì hai cái quyết định ấy là trái pháp luật và tôi đang khởi kiện về căn cứ để ra cái quyết định giáo dục tại phường xã đó, cho nên tôi không đi. Thực tế hôm qua họ vẫn tiến hành họp, tiến hành thu hình, có cả an ninh. Theo tôi được biết có cả báo An Ninh, có cả truyền hình đến để thu hình lấy ý kiến của dân phố ở đấy. Nói chung thì đấy là kiểu lên án tôi. Ngày hôm qua tôi thực sự có các việc khác quan trọng hơn, đó là tôi chở vợ con đi dự sinh nhật một người bạn của tôi, và có một buổi tối vui vẻ với gia đình thay vì đến nghe họ đấu tố mình.

Bị đấu tố? 

Mặc Lâm: Mới đây phường Yên Hòa đã tổ chức một cuốc đấu tố đúng theo nghĩa đen của từ này đối với cá nhân của Luật sư. Cuộc đấu tố này lên án ông rất nặng nề và cho rằng ông có hành vi coi thường pháp luật. Ông nghĩ sao về sự việc này, thưa Luật sư?

LS Lê Quốc Quân: Tôi không bao giờ có hành vi coi thường pháp luật. Tôi là người tuân thủ pháp luật đến mức hết sức tỉ mỉ, thậm chí nhiều người bảo là cứng nhắc. Tôi chỉ làm những điều mà pháp luật không cấm đối với công dân. Hai nữa là đối với bài báo mà anh đề cập tới đó thì tôi cho là nó không phản ánh đúng ý chí của người dân.

Hôm qua tôi không tham dự cuộc họp đấy nhưng tôi cũng photo bản lên tiếng về quan điểm của tôi, sau đó tôi để ngay tại phòng thường trực của tổ dân phố để cho mọi người đọc. Khi tôi về thì mọi người đã nhận hết, đọc hết, thậm chí họ còn kêu ông thường trực bảo là còn nữa thì đưa thêm cho họ. Tôi còn có 2 bản cũng đưa luôn. Mọi người cơ bản là đồng ý và giữ một thái độ không tôn trọng thì cũng hết sức là bình thường với tôi. Khu phố của tôi là Tổ 64 nhưng cái nhà ngày hôm qua họ tổ chức đấu tố lại ở Tổ 50 và hầu hết là những người ở đâu đến phát biểu ý kiến chứ không phải là những người ở trong tổ của tôi.

Tôi tin rằng nếu có người trong tổ tôi phát biểu thì họ cũng nói theo tôi, không đến mức nặng nề đối với tôi vì khi sống ở đó tôi tuân thủ pháp luật, ôn hòa với mọi người và thực sự tôi cũng làm việc chung với mọi người trong khu phố và mọi người đều biết cả. Nhưng ở đây thì họ tổ chức tại một nơi khác rồi sau đó lên tiếng qua lăng kính của các nhà báo theo ý của họ nữa.

Cá nhân tôi có thể tóm lược lại là tôi tuân thủ pháp luật và sống ôn hòa với mọi người xung quanh, không có sự gì nặng nề cả. Còn ý đồ của chính quyền thì họ muốn làm như thế nào thì đó là việc của người ta. Theo tôi, họ mới là những người hành động trái pháp luật.

Mặc Lâm: Ngay sau đó thì báo Hà Nội Mới khi đăng lại bản tin về cuộc đấu tố thì đã có ghi thêm ý kiến của phóng viên cáo buộc rằng ông đã kích động và lợi dụng người đi biểu tình chống Trung Quốc để gây bất ổn đến an ninh chính trị. Luật sư nghĩ sao về những cáo buộc này ạ?

LS Lê Quốc Quân: Theo tôi, đã gọi là biểu tình yêu nước thì không thể có khái niệm là kích động hay lôi kéo những người biểu tình khác. Cá nhân tôi cũng không có hành vi nào như họ nói, nhưng tôi có bày tỏ quan điểm của tôi về việc tôi cho rằng hành động của Trung Quốc gây hấn, xâm lấn một cách ngang ngược ngày càng gia tăng ở Biển Đông như thế là hết sức nghiêm trọng. Tôi cho đó là một nguy cơ nhãn tiền đối với dân tộc, đối với đất nước của chúng ta, cho nên những người con yêu nước, ngay cả bây giờ tôi trả lời anh thì tôi cũng nói là những người nào yêu nước mà trăn trở trước vận mệnh của dân tộc thì có quyền bày tỏ chính kiến, bày tỏ quan điểm của mình về vấn đề đó. Việt Nam chưa có luật biểu tình để ngăn cấm hay là cho phép chuyện đấy, nhưng trong quá trình đi biểu tình lúc nào tôi cũng giữ thái độ ôn hòa.

Tôi có một ý ra ngoài câu hỏi của anh, tôi thấy người ta muốn làm cao hơn việc này, có nghĩa là họ đòi giáo dục tôi 6 tháng trong phường xã của tôi mà không đạt kết quả như họ mong muốn thì họ có thể sử dụng những biện pháp mạnh hơn, có nghĩa rằng theo như quy định thì có thể đưa tôi đi giáo dục tập trung ở cơ sở giáo dục như là chị Bùi Thị Minh Hằng. Nhưng tôi nghĩ rằng như thế là hoàn toàn vô lý và tôi thực sự chưa biết sẽ như thế nào, nhưng mà như thế thì chẳng còn gì để nói nữa.

Mặc Lâm: Một lần nữa xin cám ơn LS Lê Quốc Quân về cuộc phỏng vấn ngày hôm nay.

LS Lê Quốc Quân: Xin cảm ơn anh. Chào anh.

M.L. – L.Q.Q.
Nguồn: rfa.org

Fareed Zakaria

Người dịch: Lê Quốc Quân