Lê Diễn Đức - 

Cùng với sự thông qua Hiến pháp sửa đổi vào ngày 28/11, tức Hiến pháp 2013, bản hiến pháp thể chế hoá cương lĩnh hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), một nghị định khác của Chính phủ được áp dụng từ ngày 15/01/2014.

Việt Nam có lẽ là quốc gia sản xuất các loại nghị định vô tội vạ nhất, cho dù rất thiếu thực tế và bất khả thi.

Điều 7, hành vi vi phạm trật tự công cộng, trong đó điểm "đ) Tụ tập nhiều người ở nơi công cộng gây mất trật tự công cộng mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự", rất chung chung, mơ hồ. Khi triển hai thực hiện thì "tụ tập hơn 5 người tại nơi công cộng để đưa kiến nghị đều phải xin phép" là một trong những ví dụ hết sức bất hợp lý của Nghị định 38/2005 và Nghị định 73/2010/NĐ-CP của Chính phủ về việc tập hợp đông người.

Mặc dù cũng có cái gọi là quốc hội, cơ quan lập pháp, nhưng nghị định là thứ văn kiện dưới luật được chính phủ ban hành, mâu thuẫn và xung đột ngay với bộ luật khung Hiến pháp do chính họ tạo ra.

Điều 25 của Hiến pháp (HP) 2013 nêu rõ:

"Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định".

Với các quyền biểu tình, tiếp cận thông tin, lập hội, ... quốc hội đã gian dối trì hoãn, không luật hoá chúng để đưa vào đời sống, trong khi đó lại cho ra các nghị định giới hạn và cấm đoán. Bộ luật khung, trở nên vô nghĩa!

Nghị định 174/2013/NĐ-CP áp dụng từ ngày 15/01/2014 là sự tiếp diễn của quy trình sản xuất này. Theo đó, các hành vi hành vi tuyên truyền chống phá nhà nước Việt Nam và truyền bá tư tưởng phản động, nói xấu nhà nước trên mạng xã hội bị phạt từ 70 đến 100 triệu đồng.

Báo chí nước ngoài, ít đăng về Việt Nam như báo chí Ba Lan cũng đưa tin này với những cái tít như "Nhà cầm quyền Việt Nam dị ứng với việc nói xấu", "Phạt gần 5.000 USD cho việc phê phán chính phủ", v.v...

Trước đó, vào ngày 15/07/2013 ông Nguyễn Tấn Dũng cũng đã ký Nghị định 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, công bố ngày 31/07 và có hiệu lực từ ngày 1/09/2013, trong đó quy định "những tài khoản được lập thông qua các mạng xã hội như Facebook sẽ chỉ được đăng thông tin của riêng cá nhân đó (...) Các trang cá nhân thì được phép đưa thông tin về những thứ của chính mình, không được dẫn thông tin tổng hợp, tức là không được trích dẫn thông tin từ các cơ quan báo chí hay các trang web của cơ quan nhà nước".

Trong bài "Nghị định bịt miệng xã hội" tôi đã viết:

"Nghị định 72/2013/NĐ-CP là một thứ văn bản ngớ ngẩn, nếu không phải là một hình thức bịt miệng toàn xã hội, tước đoạt những tiếng nói có thể cuối cùng".

Thế nhưng hàng loạt nghị định phản nhân quyền, tước đoạt thô bạo các quyền dân sự tối thiểu của công dân, cái nọ chồng lên cái kia, có vẻ vẫn chưa đủ cho bộ máy cai trị của nhà cầm quyền. Càng ngày càng thấy nhà cầm quyền lúng túng, hoảng loạn trong việc xiết chặt hơn đời sống chính trị của người dân trong hệ thống kiểm duyệt.

Không có một quốc gia bình thường nào áp đặt bộ máy cai trị lên đầu dân chúng rồi sau đó cứ mặc sức hoành hành, người dân chỉ biết cúi đầu cam chịu thân phận nô lệ, không có bất kỳ phản ứng nào.

Luật khung (HP 2013) Điều 4 chỉ rõ "Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình".

"Chịu sự giám sát" kiểu gì mà phê phán, chỉ trích và vạch ra những tệ hại, xấu xa trong quản lý, điều hành đất nước trên mạng xã hội thì bị phạt? Thế thì cái gọi là Hiến pháp dùng để làm gì? Tạo ra một bộ luật để cai trị dân mà lại đẻ ra cái nghị định phủ nhận nó? Có xã hội nào mà người dân không được nói tới cái xấu của nhà nước, không được chỉ trích các chính sách của chinh phủ và đảng cầm quyền? Ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng nói “người lãnh đạo là đầy tớ trung thành của nhân dân”, “Đảng phải chịu trách nhiệm... từ những cái như tương, cà, mắm, muối, cái kim, sợi chỉ. Một người dân đói là Đảng phải chịu trách nhiệm”, đó sao? Vật giá gia tăng, đời sống khó khăn, y tế, giáo dục sa sút, thất nghiệp, phá sản, cướp giật thường xuyên diễn ra, dân không được kêu à?

Hơn thế, ngồi vào ghế thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, cho ra Nghị định này, ông Nguyễn Tấn Dũng không biết xấu hổ là gì ư?

Nói cho cùng, ra nghị định chỉ nhẳm mục đích đe doạ mà thôi, khó có khả năng thực hiện. Trên mạng xã hội, mà phổ biến nhất là facebook với khoảng 20 triệu người sử dụng, người ta vẫn chia sẻ thông tin, vẫn trích nguồn từ báo chí chính thống, vẫn vạch trần những trò mị dân, dối trá của nhà cầm quyền và bộ máy quan liêu, tham nhũng thối nát. Làm gì nhau? Chả lẽ đi soi mói và phạt tiền hàng triệu người? Nghị định 72/2013/NĐ-CP vì vậy đã không mang lại hiệu quả nào!

Sự phẫn nộ của người dân trước bất công và bất bình đẳng xã hội, trước các hiện tượng tham nhũng, rút ruột công trình của quan tham, khó có thể bịt kín và giấu giếm trong lòng. Nếu không có khả năng khác thì ít nhất dân chúng còn được quyền nói, được kêu, thậm chí chửi rủa. Trong đời sống hàng ngày, việc tự xử của người dân bất chấp luật pháp là thể hiện phản ứng trước một nhà nước mà pháp luật bị chà đạp.

Nghị định 174/2013/NĐ-CP, trong xu hướng này, cũng sẽ thế thôi, sẽ chẳng có tác dụng gì. Dân nói, dân bàn, dân kiểm tra là việc không thể cấm đoán, đe doạ, dù là nhà cầm quyền của bất cứ thể chế chính trị nào. Tự do ngôn luận là quyền tối quan trọng của con người.

© Lê Diễn Đức – RFA

Lê Diễn Đức - 

Vị thế địa lý đã mang lại cho miền Trung Việt Nam nhiều bất hạnh. Như cơ thể oằn lưng hứng mọi cơn bão từ biển Đông tràn vào, năm này qua năm khác.

Miền Trung lại là xứ nghèo, thiên nhiên chẳng ưu đãi gì nhiều về vật chất. Kiếp nghèo lại nghèo thêm vì thiên tai. Nhưng "nhân tai" từ mấy năm nay cũng tạo ra nhiều bi kịch.

"Sự phát triển ồ ạt của các nhà máy thủy điện tại miền Trung đã bắt đầu có những tác động tiêu cực đến môi trường, dân sinh... Suốt dọc các tỉnh miền Trung, ở đâu cũng thấy những “túi nước” khổng lồ có thể “dội” vào đầu hàng triệu người dân bất kỳ lúc nào, nhất là mùa mưa, lũ. Ðiển hình là 4 tỉnh gồm Quảng Nam, Thừa Thiên-Huế, Kontum và Ðắc Nông có gần 150 dự án thủy điện lớn nhỏ đã, đang và sẽ triển khai, tờ Tin Mới Online ngày 9/9/2011 viết.

Báo Mới nói ông Lê La Sơn, chi cục trưởng Chi Cục Thủy Lợi Quảng Trị phát biểu rằng, “Tôi thấy, cứ ở đâu có nhà máy thủy điện là người dân đều khổ. Ðó là người dân mất đất, nhà nước mất rừng. Ðời sống nơi tái định cư thiếu thốn đủ thứ, kể cả điện chiếu sáng. Trong khi đó, cứ đến mùa mưa lũ thì chính họ cũng là người hứng chịu những ‘túi nước’ do chính các nhà máy thủy điện xả xuống”.

Năm ngoái đã có vài đập chắn thủy điện bị vỡ cuốn trôi hàng chục tấn hoa màu, thiệt hại khoảng hàng chục tỷ đồng.

Trong lúc bão lụt ở Philippines hàng ngàn người chết, hàng triệu người bơ vơ không nhà cửa, không còn điều kiện sinh sống, các chiến dịch cứu trợ được phát động trên thế giới, thì ở miền Trung Việt Nam cũng ngập tràn trong cơn đại hồng thuỷ.

Tính đến hết ngày 16/11, tại 6 tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên đã phải gánh chịu cơn áp suất thấp nhiệt đới, hậu bão số 15, tạo nên trận lũ lịch sử từ trước đến nay, làm 41 người chết, 5 người mất tích, hàng trăm ngàn ngôi nhà bị nhấn chìm, giao thông chia cắt...

Bài "Ai chịu trách nhiệm về việc xả lũ vào dân?" trên tờ Đất Việt Online ngày 18/11/2013, mô tả cảnh màn trời, chiếu nước của dân chúng miền Trung: "thương thay miền Trung, vừa thoát bão thì nay lại lũ ập xuống đầu...".

Tờ báo cũng cho hay, nguyên do mà trong đó "phần chính là nước từ 15 hồ thủy điện đồng loạt xả tràn" và đặt câu hỏi "Chết người, mất tài sản, ai phải chịu trách nhiệm?".

Ông Phạm Thế Dũng, Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân tỉnh Gia Lai đã khẳng định "các hồ chứa nước thủy điện xả lũ mà báo trước quá gấp nên dân trở tay không kịp, nhiều gia đình chỉ kịp chạy tháo thân mà không kịp mang theo gì, tất cả tài sản bị nhấn chìm dưới nước".

Trong cuộc chất vấn tại Quốc hội ngày 19/11, đại biểu Nguyễn Văn Phúc nhắc lại thực tế, khi kỳ họp khai mạc, người dân miền Trung đang phải đối phó với bão lũ và giờ phút này "bà con ở Nam Trung Bộ đang khốn khổ vì ngập lụt".

"Không thể chấp nhận được việc xả lũ mà chính quyền địa phương và người dân không biết. Phải điều tra, xử lý hình sự, không thể để hàng chục người chết như thế, bao nhiêu tài sản bị thiệt hại mà không ai bị xử lý", ông Phúc nói, và thẳng thắn và đề nghị cần điều tra, xử lý nghiêm các vụ phá rừng và làm nhà tránh lũ cho người dân.

Còn ông Đỗ Văn Đương xót xa, khi Quốc hội ngồi họp thì đồng bào miền Trung ngập tràn trong lũ, được cho là do thủy điện gây ra, mong chờ câu trả lời từ Bộ trưởng Công thương. Thế nhưng, lỗi được Bộ Công thương đá qua cho Bộ Nông nghiệp. Cấp Bộ đổ lỗi cho cấp địa phương phê duyệt quy hoạch, nhưng cấp địa phương lại phản pháo cho rằng không lãnh đạo địa phương nào dám đặt bút ký quy hoạch thủy điện của địa phương mình nếu không có sự đồng thuận của Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.

Cả hệ thống chính trị vô cảm và hững hờ trước cảnh nước lũ mênh mông nhấn chìm nhà cửa, dân chúng bồng bế nhau di tản, "rối ren như kiến chạy mưa".

Không thấy một cán bộ cao cấp nào tới hiện trường quan sát vào lúc lũ tràn. Không trực thăng, tàu thuyền, xe lội nước cứu trợ, những thứ mà trong cuộc diễn tập chống "tụ tập đông người" chống nhân dân đã có đầy đủ. Dân chúng chỉ còn biết tự thân chịu đựng, nỗ lực chống lại cái chết, đói và cầu nguyện may mắn.

Tôi vẫn nhớ trận lụt năm 2010 tại Ba Lan, vào tháng 8, khi các đại biểu quốc hội Ba Lan trong mùa nghỉ phép đã đi nghỉ ở khắp nơi trên thế giới. Những nhân viên các câu lạc bộ của quốc hội đã gọi điện thoại gọi từng người một, thậm chí cả từ những nơi xa tận Á Châu như Thái Lan, đề nghị họ trở về Ba Lan để họp thông qua một đạo luật đặc biệt nhằm khắc phục hậu quả lụt và giúp đỡ người bị thiệt hại vì lụt.

Nghĩ đến đồng bào đang gặp khó khăn, cùng với tinh thần trách nhiệm của một người đại biểu khi dân cần đến, các đại biểu đã quy tụ về thủ đô đủ cơ số để bỏ phiếu.

Ấy là vì Ba Lan là nước dân chủ, quốc hội do dân lựa chọn trực tiếp qua bầu cử tự do. Bất kỳ sự sao nhãng, tắc trách nào cũng đồng nghĩa với việc mất đi lá phiếu của người dân trong kỳ bầu cử tiếp theo. Quyền lực do dân tạo dựng và vì quyền lợi của dân, cơ quan đại diện là quốc hội phải gánh vác kịp thời vào những lúc cần thiết.

Ở Việt Nam hiện nay, quốc hội được xem là cơ quan quyền lực cao nhất, đều do đảng cử, dân bầu (lấy lệ), chỉ làm một việc duy nhất là hợp thức hoá, hành chính hoá các quyết định của Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN).

Toàn bộ thực quyền nằm trong tay một nhóm lãnh đạo của ĐCSVN, họ vung tay phê duyệt các quy hoạch ở cấp Bộ, nơi mà lẽ ra phải có những người trách nhiệm kiểm tra chấn chỉnh hoạt động của thủy điện tại các địa phương. Thế nhưng, cùng trong băng nhóm lợi ích, trung ương và địa phương đã ngoắc nhau trục lợi. Chẳng cần phải tính đền tầm dài hạn của một dự án, những hệ lụy nghiêm trọng của nó với môi trường và cuộc sống an lành của dân chúng.

Văn hoá từ chức là sự xa xỉ, thậm chí chưa bao giờ có, của hệ thống chính trị hiện hành. Ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã từng tự khen mình chưa kỷ luật ai, còn ông Chủ tịch quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nói kỷ luật hết thì lấy ai làm việc. Vả lại, nếu hiếm hoi xảy ra với một vài Bộ trưởng, thì cũng chỉ là hình thức, bởi vì những người đứng đầu nhà nước, quốc hội, chính phủ vẫn nguyên vẹn. Vị trí của họ do ĐCSVN ấn định, có cần dân bầu bán gì đâu. Cái ghế của họ chẳng hề suy chuyển và có khi còn tiếp tục cao hơn nữa. Đây là nguyên nhân dẫn đến sự bế tắc trong điều hành quản lý. Vô trách nhiệm trở thành chuyện thường ngày, chẳng gây ra ảnh hưởng gì đáng kể. Mấy chục người đã chết và bao nhiêu người mất tích, sẽ chẳng có ai kết luận vì sao họ chết và trách nhiệm tại ai?

Tờ báo Đất Việt bức xúc:

"Thật sợ hãi biết bao khi trước những tai họa mà người dân đang hàng ngày gánh chịu, những người chịu trách nhiệm là đại-biểu-của-dân, để bảo vệ quyền lợi của dân lại im lặng, thờ ơ, vô cảm thế này.

Sự thờ ơ, nín câm, vô cảm này đang gây ra “nhân tai” cho chính chúng ta, và cái thứ “nhân tai” này mới đáng sợ làm sao, ghê rợn hơn nhiều “thiên tai” khi nó đến từ sự dốt nát và lạnh lùng của chính con người".

   

Sự bức xúc của tờ Đất Việt chỉ đúng một phần. Xả lũ không thèm báo trước, gây nên cái chết cho hàng chục người là một tội ác tàn nhẫn, là tội phạm hình sự. Không mấy khó khăn để xác định ai là người ra lệnh, ai là người thực hiện mệnh lệnh. Phải đưa họ ra trước toà án và phải bồi thường thiệt hại về người và của cho dân chúng, nếu như còn có một cái gì đó được gọi là luật pháp.

Ở đây cần nhấn mạnh rằng, không phải là "sự dốt nát và lạnh lùng" của những con người cụ thể, như tờ báo viết, mà là hậu quả đau lòng tất yếu từ hệ thống chính trị. Một hệ thống mà trong đó, quyền và tiền đã làm mờ ảo, bất chấp mọi giá trị nhân văn. Còn hệ thống chính trị này, dân nghèo còn khổ và không bao giờ hết được cảnh "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" và còn chịu đựng cả thiên tai và "nhân tai".

Mất mùa bởi tại thiên tai

Chết người cũng bởi... "thiên tài" đảng ta!

Nhưng đáng buồn hơn là không hề thấy sự phản kháng nào của người dân. Có vẻ như mọi thứ chỉ dừng lại ở sự ca thán, bực dọc, phẫn nộ. Tinh thần phản kháng đã tắt lịm trong nỗi thống khổ bị đè nén hàng chục năm và sự cam chịu của thân phận nô lệ. Dường như người nông dân lao động không hiểu thế nào là hạnh phúc và công bằng xã hội. Tiếng kêu của họ từ cơn hồng thuỷ chỉ vọng vào đêm tối của lợi ích quyền-tiền, nơi mà lũ ma quỷ mang mặt người thi nhau nhảy múa.

© Lê Diễn Đức – RFA

Lê Diễn Đức - 

Lê Diễn Đức - 

Đón Uy trước cổng trại giam Long An ngày 29/10 - Ảnh: Facebook

Đinh Nhật Uy lãnh án 15 tháng tù treo trong ngày 29/10 và được trở về nhà với gia đình.

Bản án dành cho Uy rất khiên cưỡng, bất công và hài hước. Bởi vì đúng với bản chất của sự việc Uy không hề có tội. Những sinh hoạt của anh trên Facebook là những việc làm hết sức bình thường, giống như hàng triệu người khác có tài khoản trên Facebook. Họ cũng phê phán, chế diễu các chính sách của nhà nước hay những tiêu cực xã hội, thậm chí với mức độ còn nặng nề hơn.

Đinh Nhật Uy lập ra trang cá nhân trên Facebook, với mục đich chính là kêu gọi sự hỗ trợ, đòi tự do cho em trai mình, người bị cầm tù vì tội "tuyên truyền chống phá nhà nước" và đang bị quy chụp tội danh "khủng bố" khác.

Lợi ích nhà nước bị xâm phạm đến mức nào từ những việc làm của Đình Nhật Uy không biết, nhưng 4 tháng 10 ngày Uy bị giam cầm mới chính là sự xâm phạm lợi ích công dân của nhà cầm quyền.

Đã bắt là phải có tội, dường như là nguyên lý của nhà nước CHXHCN Việt Nam. Luật lệ, quyền lực nằm trong nằm trong tay, họ muốn làm gì mà chẳng được, cho dù bất công đến đâu. Cũng may mà họ không thể tách rời khỏi cộng đồng quốc tế, nên đôi lúc cũng phải xem xét.

Các tổ chức nhân quyền quốc tế, báo chí quốc tế lên án mạnh mẽ việc bắt giữ Uy và đòi trả tự do cho anh. Cái ghế uỷ viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc mà nhà nước cộng sản Việt Nam đang nhắm tời, có lẽ là lý do thúc đẩy một bản án nhẹ hơn.

Tuy nhiên, sau phiên toà, ông Phil Robertson, Phó Giám đốc phụ trách khu vực Châu Á thuộc Human Rights Watch phát biểu:

“Việc Hà Nội phạt tù một người dân dùng Facebook đòi công lý về tội ‘lợi dụng quyền dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước’ phơi bày cho thế giới thấy các chính sách nhân quyền của Việt Nam đã phá sản. Tôi kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam rút lui ý định tranh cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc vì họ không thích hợp và không xứng đáng”.

Dù sao đi nữa thì Đinh Nhật Uy cũng không còn bị đoạ đày trong ngôi nhà tù nhỏ. Uy trở về với mẹ, với chị và bè bạn thương quý mình. Còn em trai Đinh Nguyên Kha trong tù, con đường tranh đấu vì sự bất công vẫn tiếp tục. Và như Uy nói với VOA, đài Tiếng nói Hoa Kỳ:

“Những việc tôi làm như là lên tiếng bảo vệ lãnh thổ của Việt Nam, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân hay là đấu tranh chống tiêu cực, hay những việc tôi đưa lên Facebook của bản thân tôi nó không vi phạm pháp luật. Tôi vẫn tiếp tục tôi làm chứ tôi không có gì phải ngần ngại cả. Những việc như bảo vệ em tôi khỏi vụ án chụp lên đầu em tôi là vụ án khủng bố thì tôi phải đứng ra tôi bảo vệ thôi. Và không chỉ riêng về bản thân của em tôi nữa. Những việc nào mà tôi thấy là bất công thì tôi sẽ tiếp tục lên tiếng. Những việc đó làm là có ích cho mọi người chứ không phải là làm xấu cho mọi người. Những gì mà pháp luật không cấm thì bản thân tôi sẽ tiếp tục làm”.

Nhưng điều mà tôi xúc động nhất trong vụ án này là sự có mặt của những người tới tham dự phiên toà. Trừ vài người như chị Kim Liên, mẹ của Uy, Nguyễn Thị Nhung (mẹ Phương Uyên) hay Trần Thị Nga, là những người tương đối lớn tuổi, còn lại hầu hết là thanh niên trai gái trẻ trung.

Mặc dù phiên toà được tuyên bố xét xử công khai, nhưng tôi vẫn không thể cắt nghĩa nổi, vì sao công an, an ninh, dân phòng, lại có thái độ bắt giữ thô bạo như thế. Sự trấn áp này cho thấy nhà cầm quyền không chấp nhận bất kỳ sự ủng hộ nào của dân chúng với người mà họ cho là tội phạm? Đồng thời, bất luận tiến trình xét xử và kết quả ra sao, họ vẫn cứ ra tay ngăn chặn, không tạo tiền lệ? Họ lo sợ kịch bản tiếp theo nếu tỏ ra nhân nhượng.

Mặc dù ở Sài Gòn và những địa phương khác nhau, những người thanh niên đã tề tựu tại Long An để hỗ trợ cho Đinh Nhật Uy. Châu Văn Thi (Yêu Nước Việt) và em gái của Nguyễn Hoàng Vy bị tai nạn giao thông dọc đường đã phải vào bệnh viện cấp cứu.

Những người khác, trong chiếc ao thun trắng có biểu tượng 258 gạch chéo và hình của Đinh Nhật Uy với dòng chữ "Tự do cho Đinh Nhật Uy", đã đứng đến trước cổng Toà. Không thân quen ngoài đời, họ thường chỉ biết nhau qua mạng xã hội, nhưng họ bên nhau, đoàn kết, thân ái và hêt long che chở nhau khi hoạn nạn. Họ gặp nhau ở lòng yêu nước, ở tinh thần tranh đấu vì dân chủ và tự do và vì bảo vệ lẽ phải, công bằng xã hội. Không tổ chức nào. Không ai lãnh đạo. Tự nguyện. Một thứ tự nguyện thiêng liêng và cao cả.

Đó là, Đào Trang Loan (Hư Vô), Nguyễn Nữ Phương Dung (Miu Mạnh Mẽ), Nguyễn Cao Cường (từ Vinh, Nghệ An), Trương Thị Quang, Phạm Nhật Thúy Vượng, Hoàng Dũng, Nguyễn Phương Uyên, Lê Doãn Cường, Trương Trường Bình, Đỗ Văn Xinh, Nguyễn Hồng Kỳ, Nguyễn Hoàng Vi (An Đỗ Nguyễn), Bùi Thị Nhung (Bé Mập Lai), Vũ Sỹ Hoàng (Hành Nhân), Lê Hồng Phong (Lê Thiện Nhân), Nguyễn Thị Yến Trang (Mí Rưỡi), Nguyễn Thị Kim Thủy, Peter Lâm Bùi, Nguyễn Thị Nhan Hương, Lưu Trọng Kiệt, Trần Đình Kế (Tâm Kế), và nhiều người khác mà tôi không thể kể hết.

Khi mọi người đồng thanh hát bài "Việt Nam - Quê hương ngạo nghễ" ở phía ngoài cổng trại giam Long An để chờ đón Đinh Nhật Uy, với những khuôn mặt vui tươi, rạng rỡ, đâu có biết rằng, mới vài giờ trước đó, tất cả họ đều bị xua đuổi, bị hốt lên xe về đồn công an và một số người bị đánh đập dã man.

Niềm vui của họ khi công kênh Đinh Nhật Uy lên vai, những cái ôm thật chặt, những giọt nước mắt... mọi thứ đã làm nên một bức tranh sống động tình người, ngay bên cạnh cái nhà tù hoành tráng, khổng lồ, đầy công an mặc sắc phục. Không có sự sợ hãi nào. Cái đau thể xác từ cuộc xô xát với công an biến mất. Trước công lý con người chiến thắng bỗng hồn nhiên, mạnh bạo.

Rồi họ tới liên hoan tại một nhà hàng, đi vòng quanh bàn tiệc cùng nhau hát vang bài ca "Dậy mà đi".

Tôi chợt nghĩ đến bối cảnh của xã hội Việt Nam hôm nay. Một cái nhìn bi quan về sự vô cảm, chạy theo vật chất, lười biếng nhưng tham lam của giới trẻ Việt Nam. Mà có vẻ là số đông.

Họ sẵn sàng, chen chúc hỗn loạn tranh giành những áo mưa miễn phí được Đại sứ quán Hà Lan phát tặng trước cửa Ủy Ban Nhân Dân quận Ba Đình (Hà Nội). Thậm chí nhiều người chạy hẳn lên sân khấu, giật áo mưa từ tay vị đại diện người Hà Lan và các tình nguyện viên. Một việc làm đẹp của toà đại sứ Hà Lan bỗng biến thành quang cảnh lộn xộn, thô thiển, mất văn hoá.

Cũng một cảnh khác. Hàng nghìn người chủ yếu là thanh niên đã chen lấn tại một cửa hàng sushi mới khai trương trên phố Đoàn Trần Nghiệp (Hà Nội) để ăn buffet miễn phí, hôm 25/10.

Họ chẳng phải là người đói ăn, đói mặc, tôi nghĩ thế, nhưng vấn đề chính là tâm lý của những kẻ ham chơi, lười biếng nhưng thích hưởng thụ của chùa. Vì miếng ăn, họ bất chấp tất cả. Lòng tự trọng, danh dự đều trở nên vô nghĩa.

Đất nước sẽ trôi dạt về đâu với một thế hệ thanh niên như thế? Đạo đức xã hội đã xuống cấp thê thảm, chẳng còn cách nào cứu vãn trong mọi lĩnh vực đời sống. Ý thức hành xử văn minh nơi công cộng đã bị triệt tiêu ngay trong đầu giới trẻ. Điều này thật nguy hiểm.

May mắn thay, trong sa mạc mênh mông bạt ngàn cái ác, vẫn có một dòng sông nhỏ. Dòng sông đang chảy và mang lại sức sống. Dòng sông xanh nhỏ ấy chính là những người thanh niên nam nữ trong phiên toà Đinh Nhật Uy.

"Mọi cuộc cách mạng đều bắt đầu từ một nhúm người", nhà dân chủ Ba Lan Adam Michnik đã nói như thế. Trong bóng tối của cuộc tranh đấu còn lắm khó khăn, gian nan, những thanh niên trai gái ấy đang thắp lên những ngọn nến soi đường. Ngọn nến của chính nghĩa và hy vọng! Tương lai của đất nước đặt ở các bạn một niềm tin mãnh liệt và tuyệt đối.

Như Peter Lâm Bùi viết:

"Hãy lên tiếng, và hãy cứ lên tiếng, vì chúng ta là con người... Chúng ta không phải là những con cừu. Chúng ta không kêu gọi lật đổ hay tranh giành, chúng ta chỉ muốn họ thay đổi, hãy xóa bỏ những điều luật không đúng, sai trái, hãy tôn trọng quyền con người của mỗi người công dân... Hãy thay đổi cả chúng ta và cả họ... Hãy thay đổi... Thay đổi vì Việt Nam, cho Việt Nam".

Vâng, các bạn sẽ là người làm nên những thay đổi, người cầm tay người, thế hệ tiếp thế hệ, trước những rào cản của chế độ độc tài toàn trị tưởng chừng như vĩnh cửu.

© Lê Diễn Đức - RFA Blog

Lê Diễn Đức

Bác sĩ Nguyễn Mạnh Tường bị bắt - Ảnh: TPO

Sự việc Nguyễn Mạnh Tường, bác sĩ bệnh viện công Bạch Mai, giám đốc Viện thẩm Mỹ tư Cát Tường, giải phẩu làm chết bệnh nhân rồi mang xác vứt xuống sông Hồng, đã làm xôn xao dư luận.

Tối 22/10, bà Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên đã ký văn bản thay mặt ngành y tế xin lỗi toàn thể nhân dân.

Câu chuyện tràn vào cả hành lang quốc hội khoá 13 đang họp. Sáng 24/10 bà Bộ trưởng Nguyễn Kim Tiến, tham gia buổi thảo luận tổ của đoàn đại biểu quốc hội TP.HCM đã nói: "Vấn đề đạo đức nghề nghiệp trong thời gian qua phải nói là một sự báo động rất lớn. Chúng tôi cũng hết sức đau đớn, xót xa trong chuyện này thời gian vừa rồi. Với trách nhiệm trong ngành, tôi cảm thấy rất nặng nề".

Ngành Y tế Hà Nội, sau khi mất bò mới lo làm chuồng, mở chiến dịch kiểm tra toàn bộ các thẩm mỹ viện trên địa bàn thủ đô.

Tại Hà Nội có 33 cơ sở thẩm mỹ viện được cấp phép hoạt động, trong đó, có 3 bệnh viện tư nhân, còn rất nhiều cơ sở làm chui không thể kiểm soát hết (!?). Lỗi được đá đi như quả bóng.

Đại biểu quốc hội Lê Như Tiến, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng, nói rằng: “Hành vi của bác sỹ ném xác nhằm phi tang khi gây chết người là không thể tha thứ, nhưng tại sao lại để cho cơ sở này mọc lên mà buông lỏng khâu thanh tra, kiểm soát. Để xảy ra việc này trách nhiệm thuộc về Sở Y tế Hà Nội, cụ thể là Thanh tra Sở Y tế Hà Nội”.

Trong khi đó, ông Nguyễn Việt Cường, Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội nói:

"Nguyễn Mạnh Tường là bác sĩ, đang công tác tại bệnh viện Bạch Mai dưới sự quản lý trực tiếp của Bộ Y tế. Chính vì vậy, Bộ trưởng mới phải trực tiếp đứng ra nhận lỗi".

Bác sĩ Nguyễn Mạnh Tường đã được Bộ Y tế cấp Chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa Ngoại-Phẫu thuật tạo hình số 00372/BYT-CCHN ngày 21/06/2012. Nhưng về kinh nghiệm, Nguyễn Mạnh Tường chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực ngoại khoa mà cụ thể là chấn thương chỉnh hình, phẫu thuật cột sống, nội soi khớp gối, thay khớp gối. Trung tâm thẩm mỹ Cát Tường hoạt động hoàn toàn chui, không được cấp phép theo quy định của Luật khám chữa bệnh.

Thế nhưng trên các báo mạng, thẩm mỹ viện Cát Tường quảng cáo rất ầm ĩ về hoạt động nâng ngực, hút mỡ bụng,

Thông tin tại trang web của Trung tâm thẩm mỹ viện Cát Tường giới thiệu ông Tường là bác sỹ giỏi của Bệnh viện Bạch Mai, là thành viên Hiệp hội phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ châu Á - Thái Bình Dương, thành viên Hiệp hội thẩm mỹ Hà Nội, thành viên Hiệp hội thẩm mỹ TP.HCM…, nhiều năm công tác tại Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện 108, Bệnh viện Bình Dân TP.HCM...

Thẩm mỹ viện Cát Tường nằm đối diện Bệnh viện Bạch Mai chứ chẳng phải ở nơi nào xa xăm, hẻo lánh gì và vẫn kinh doanh tưng bừng từ hơn nửa năm nay, cho đến lúc xảy ra sự cố chết người.

Điều này chứng minh cho sự thả nổi của ngành y tế, việc kiểm tra, phát hiện thực chất chỉ làm cho có, và chắc chắn tình trạng "bôi trơn", "hối lộ" đã giúp họ nhắm mắt làm ngơ.

Tuy nhiên đáng nói nhất vẫn là sự suy đồi đạo đức trong ngành y tế Việt Nam. Chạy theo đồng tiền, bất chấp tất cả, dường như là mục tiêu của họ. Ở Trung Quốc đã có thuật ngữ "mammonism", nhắm vào thứ chủ nghĩa này. Ở Việt Nam cũng không khác. Xã hội băng hoại đạo đức, dối trá, lừa gạt nhau, vô cảm với thời cuộc và người xung quanh, có lẽ đã trở thành bản chất. Bởi vì sự bất lương đã len lỏi vào tới bệnh viện, nơi mà con người cần một tấm lòng nhân ái, cao thượng và sự dấn thân của nhân viên y tế. Các hiện tượng xấu xa, tệ hại đã thành hiện tượng thường xuyên, phổ biến.

Hàng loạt trẻ tử vong sau khi được tiêm vác-xin, vụ ăn gian nhân bản xét nghiệm bệnh viện Hoài Đức, vụ tráo phim X-quang tại Bệnh viện chấn thương chỉnh hình, TPHCM, vụ đánh tráo thủy tinh thể tại Viện Mắt Hà Nội, vụ tham nhũng tại Bệnh viện Răng hàm mặt TPHCM... là những sự kiện làm náo động xã hội vừa qua.

Thái độ tắc trách, nghiệp vụ kém, làm chết người gây phẫn nộ cho dân chúng đã quen thuộc như cơm bữa.

Mới đây thôi, ngày 18/10, hàng chục người dân đã kéo đến Bệnh viện đa khoa huyện Thiệu Hóa (Thanh Hóa) để yêu cầu bệnh viện làm rõ nguyên nhân gây ra cái chết của sản phụ Nguyễn Thị Xuân (40 tuổi) và khiêng quan tài đi qua các đường phố biểu tình. Ngày 25/10, dân chúng bao vây Bệnh viện khu vực Thị xã Thái Hoà (Nghệ An) đòi hỏi lãnh đạo phải trả lời vì sao sản phụ sau khi sinh xong thì bị chết?

Tại Hưng Yên, anh Nguyễn Văn Thụy bị điện giật, nhiều lần gia đình đưa đi cấp cứu nhưng bị các bác sĩ từ chối, khuyên đưa về nhà chờ chết. Tuy nhiên, đến nay anh Thụy đã dần khỏe lại và nói rất đau lòng “sao bác sĩ lại muốn em chết?”.

Ngày 1/10, nhân viên bệnh viện đa khoa Bình Phước quát “Mày mập như heo mà không biết rặn hả?” với chị Đặng Thị Xuân Lộc (sinh năm 1988) và đứa con của chị Lộc đã tử vong do không được hỗ trợ kịp thời, chỉ vì không có "phong bì"!

Ông Lê Văn Cuông, đại biểu quốc hội, đã nói:

"Những vụ người nhà bệnh nhân vây bệnh viện, hành hung bác sĩ xảy ra trong thời gian qua đang khiến cho dư luận rất quan tâm và tạo ra sự bức xúc trong nhân dân. Về nguyên nhân dẫn đến những vụ việc này thì có nhiều nhưng, theo tôi, nguyên nhân chính, sâu xa là do y đức của một bộ phận y, bác sỹ ở các bệnh viện hiện nay giảm sút nghiêm trọng so với trước".

"Họ đặt mục tiêu lợi nhuận, thu nhập lên trên, bất chấp tất cả... Ở đâu có tiền, đối xử tốt thì họ quan tâm còn ở đâu ít tiền hoặc không được chu đáo thì họ xao nhãng, thậm chí là vô cảm trước nỗi đau của bệnh nhân, sự lo lắng của người nhà bệnh nhân".

"Một nguyên nhân nữa là do vấn đề thiếu nhân lực và trình độ của một bộ phận cán bộ ở các cơ sở y tế hiện nay còn yếu. Không ít người giỏi, có trình độ nhưng do không có tiền phải đi ra ngoài làm hoặc làm trái ngành nghề còn một số tuy trình độ thấp nhưng có tiền, có quan hệ lại được vào bệnh viện".

"Vì mất tiền để được vào bệnh viện nên khi vào người ta tìm cách thu lại khoản tiền đó bằng cách móc túi bệnh nhân chứ không lo trau dồi kiến thức, lấy y đức phục vụ bệnh nhân. Tình cảm, trách nhiệm lúc này vì đồng tiền mà bị tha hoá đi. Cho nên trình độ đã yếu lại cộng thêm phẩm chất đạo đức lại kém, trách nhiệm kém nữa khiến cho lòng tin của bệnh nhân đối với bệnh viện giảm sút".

Ông Lê Văn Cuông cũng nhấn mạnh "nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì hiện tượng xã hội này sẽ gây ra sự mất ổn định xã hội, niềm tin của người dân" và "Bộ Y tế cần vào cuộc".

"Vào cuộc" sao nổi khi văn hoá phong bì là phổ cập trong bệnh viện, nhưng Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Kim Tiến lấp lửng chấp nhận “việc đưa quà biếu sau điều trị đó là tấm lòng của người bệnh”. Còn người trong ngành, ông Nguyến Tiến Quyết, giám đốc Bệnh viện Việt Đức, cho rằng “việc cảm ơn bác sĩ là văn hóa của người Việt”. Thật không còn điều gì để nói nữa!

Định nghĩa về bác sĩ, trong wikipedia viết, "Bác sĩ là người có trình độ chuyên môn thích hợp, được xác nhận bằng các giấy tờ cần thiết, cung cấp các xác nhận y tế, đặc biệt là: nghiên cứu tình trạng sức khoẻ, chẩn đoán bệnh và phòng tránh, điều trị và phục hồi chức năng của bệnh nhân, cung cấp các tư vấn y tế, cũng như đưa ra các ý kiến và quyết định y tế trong chuyên ngành của mình".

Từ xa xưa, Leonardo da Vinci đã nói "Bác sĩ, người chăm sóc bệnh nhân, nhất thiết phải hiểu con người là gì, cuộc sống là gì và sức khỏe là gì, và làm thế nào để giữ cân bằng và hài hòa của các yếu tố này".

Nhưng giờ đây, ý nghĩa "bác sĩ" trong lương tri và y đức Việt Nam đã không còn như ngày nào nữa. Bác sĩ đã bị một xã hội vật chất lưu manh hoá. Với họ trước hết là lợi nhuận, là tiền, dù đồng tiền ấy móc ra từ sự khổ đau vì bệnh tật, sức khỏe của bệnh nhân.

Lần đầu tiên trong làng báo chính thống Việt Nam, tờ PetroTimes với bài "Ai phải chịu trách nhiệm đây?", kêu gọi bà Bộ trưởng Y tế Nguyễn Kim Tiến từ chức. Tác giả Như Thổ, nhân vụ bác sĩ thẩm mỹ viện Cát Tường làm chết người rồi ném xác nạn nhân xuống sông, viết: “Lãnh đạo Bộ Y tế đã “trút” tội này cho Sở Y tế Hà Nội, rồi sở lại đổ cho quận... Và rồi, có lẽ sẽ chẳng ai phải chịu trách nhiệm về việc này cả” và cho rằng: “Nếu như bà Bộ trưởng Bộ Y tế có tự trọng hơn nữa thì nên từ chức”.

Nếu trong một xã hội dân chủ bình thường, thì không cần tới báo chí kêu gọi, bà Nguyễn Kim Tiến đã tự động từ chức, ít nhất từ trách nhiệm đạo đức.

Nhưng trong hệ thống chính trị độc quyền, thối nát vì tham nhũng, các tiêu chuẩn đạo đức bị lệch loạn, không có văn hoá từ chức. Và nếu có từ chức cũng sẽ chẳng giải quyết được điều gì. Thay bà Tiến sẽ là một bộ trưởng khác, có khi còn tệ hơn.

Hệ thống này đã hết khả năng chữa trị. Nó là nguyên nhân sâu xa của mọi vấn đề trong đó có việc làm suy tàn đạo đức xã hội, đặt giá trị tiền lên cung bậc cao nhất, cao hơn cả mạng sống con người.

© Lê Diễn Đức – RFA

Lê Diễn Đức - 

Lý Khắc Cường, Thủ tướng Trung Quốc, 

thăm Việt Nam từ 13-15/10 - Ảnh: AFP

Dường như cuộc Bắc thuộc hoá ngày càng nhích dần vào đúng quỹ đạo mà Bắc Kinh mong muốn.

Chúng ta thử điểm qua một số nét chính trong cuộc xâm lược mềm không tiếng súng của Trung Quốc, với sự nhân nhượng, thụ động tiếp tay để trục lợi của tập đoàn lãnh đạo Ba Đình.

Trên đất liền

Trước hết, gần 300 ngàn héc ta rừng đầu nguồn, trong đó có 264 ngàn ha thuộc 10 tỉnh biên giới xung yếu đã được giao cho người Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan thuê với thời hạn 50 năm!

Đến mức Trung tướng Đồng Sĩ Nguyên và Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh đã công bố lá thư về việc 10 tỉnh trong nước "đã cho 10 doanh nghiệp nước ngoài thuê đất rừng đầu nguồn dài hạn (50 năm) trồng rừng nguyên liệu với tổng diện tích 305.3534 héc ta, trong đó Hong Kong, Đài Loan, Trung Quốc chiếm trên 264.000 héc ta ; 87% ở các tỉnh xung yếu biên giới".

Hai vị tướng đã vạch rõ rằng, "đây là một hiểm họa cực lớn liên quan đến an ninh nhiều mặt của quốc gia" và "mất của cải còn làm lại được, còn mất đất là mất hẳn".

Các doanh nghiệp Trung Quốc đã khoanh vùng, cấm người Việt bén mảng, tha hồ tự tung tự tác. Thử hỏi ai biết họ làm gì trong những khu rừng mênh mông ấy?

Ngoài nguy cơ về an ninh quốc phòng, về môi trường cũng đã được thực tế chứng minh qua mấy mùa mưa lũ gần đây. Tình trạng phá rừng đầu nguồn và khai thác khoáng sản bừa bãi bằng hình thức khai thác man rợ, được nhà chức trách địa phương dung túng hoặc thậm chí ăn chia, là hai nguyên nhân chính dẫn đến thảm họa lũ bùn đất.

Điểm thứ hai cực kỳ nghiêm trọng là, bằng chiêu bài giá rẻ để đấu thầu, Trung Quốc đã chiếm tới 90% tổng thầu các dự án kinh tế quốc gia quan trọng nhất.

Ðầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam trong 20 năm qua chỉ tương đương 1,5% tổng vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài FDI, nhưng tới hơn 90% các công trình điện, khai khoáng, dầu khí, luyện kim, hóa chất... của Việt Nam, đều do Trung Quốc đảm nhiệm theo hình thức tổng thầu EPC (thiết kế, cung cấp máy móc và xây dựng).

Theo con số của Bộ Công thương tháng Bảy năm 2009, có 30 doanh nghiệp Trung Quốc tham gia làm tổng thầu EPC hoặc đối tác đầu tư trong 41 dự án ở Việt Nam. “41 dự án này đều là dự án kinh tế trọng điểm, hoặc dự án thượng nguồn, liên quan mật thiết tới tài nguyên quốc gia hoặc an ninh năng lượng”, trong số này có 12 dự án về điện lực, 4 dự án dầu khí, 5 dự án khai khoáng, 5 dự án luyện kim, 5 dự án hóa chất, 3 dự án cơ khí và 7 dự án thuộc lĩnh vực công nghiệp nhẹ và dịch vụ.

Thắng thầu, các công ty Trung Quốc mang vào Việt Nam trang thiết bị, máy móc, nguyên liệu dẫn đến tình trạng gia tăng nhập siêu. Tám tháng đầu năm 2013 Việt Nam đã nhập siêu của Trung Quốc gần 15 tỷ đô la, trong khi vào năm 2002 chỉ 1,5 tỷ đô la và xu hướng không hề giảm. Sự phụ thuộc phụ tùng thay thế và bảo trì kỹ thuật còn tiếp diễn trong nhiều thập niên nữa.

 “Mặt khác, những dự án sử dụng nhà thầu EPC Trung Quốc không tránh khỏi thực trạng hàng nghìn lao động thủ công Trung Quốc tới làm việc tại công trường gây ảnh hưởng và mất đi cơ hội việc làm, nâng cao tay nghề của công nhân Việt Nam”, tờ Dân Trí 24/06/2009 viết.

Ðiều đáng chú ý hơn là Việt Nam trở thành bãi rác để Trung Quốc đổ công nghệ lạc hậu, lỗi thời, nhiều thứ đã đã bị loại bỏ tại nước họ.

Ngoài đường chính ngạch, hàng hoá có hoá chất độc hại cũng tràn ngập thị trường Việt Nam theo đường tiểu ngạch, gây tác hại lâu dài về sức khoẻ và duy trì nòi giống. Do việc sử dụng chất độc hại trong thực phẩm, người Việt đang có tỷ lệ ung thư cao nhất thế giới, với 75 ngàn người chết mỗi năm, theo số liệu của Viện Phòng Chống Ung Thư Việt Nam hồi tháng 1/2013.

Một điểm nữa là, tình trạng người Trung Quốc đổ qua Việt Nam làm việc, sinh sống bất hợp trở thành phổ biến.

Họ xuất hiện khắp ba miền, ở Hải Phòng, Thanh Hoá, Hà Tĩnh,... và tất cả những nơi nào có các dự án của các doanh nghiệp Trung Quốc. Đội quân hàng chục ngàn người này hầu như không chịu sử quản lý của nhà chức trách, họ kết bè nhóm, gây lộn, quấy rối người dân xung quanh. Có thể nói không gì khác hơn là nuôi ong tay áo.

Dưới biển

Năm 1974, lợi dụng tình thế khó xử của nhà nước cộng sản Việt Nam, Trung Quốc đã cho quân tấn công chiếm đóng quần đảo Hoàng Sa, lúc bây giờ chịu sự cai quản của Việt Nam Cộng Hoà. Năm 1988, Trung Quốc lại nổ súng xấm chiếm một phần quần đảo Trường Sa (đảo Gạc Ma).

Từ đó đến nay, Trung Quốc đã biến đổi Hoàng-Trường Sa thành khu vực hành chính Tam Sa, xây dựng đường bay quân sự, đưa người tới cư ngụ, du lịch... Ngư dân Việt Nam đánh cá trên khu vực biển quanh Hoàng Sa - Trường Sa luôn luôn bị khiêu khích, bắt giữ, đánh đập và cướp bóc tài sản. Tàu nghiên cứu khoa học của Việt Nam bị cắt cáp. Chính sách xem biển Đông là của mình bằng lưỡi bò chín đoạn được Trung Quốc ngang nhiên áp đặt. Không chỉ với Việt Nam mà con cả với những nước khác như Philippines.

Sự quả quyết trở lại châu Á- Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, phản ứng của Philippines bằng việc kiện Trung Quốc ra Toà án quốc tế và cái nhìn chẳng mấy thiện cảm của cộng đồng thế giới nói chung, đã khiến Bắc Kinh thay đổi ứng xử.

Chính vì thế mà có chuyến thăm Việt Nam từ ngày 13 đến 15/10 của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Công du Việt Nam, Lý Khắc Cường kết thúc chuyến đi con thoi này sau khi dự hội nghị Đông Á ở Brunei và thăm chính thức Thái Lan.

Tại Việt Nam , ông Lý đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và cũng gặp gỡ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng.

Hai nước đã ra tuyên bố chung 10 điểm về Hợp tác chiến lược toàn diện Việt Trung, trong đó những điểm hợp tác về kinh tế, đặc biệt trên những vùng biển chồng lấn sẽ cùng hợp tác khai thác.

Với sự thoả thuận của tập đoàn lãnh đạo Việt Nam, việc khai thác chung trên biển (đánh cá, dầu khí...) sẽ là cách hợp thức hoá dễ dàng nhất sự hiện diện của Trung Quốc trên những vùng thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Chưa kể, với trình độ kỹ thuật cao hơn của phía Trung Quốc, sự chung chạ này chỉ mang lại lợi ích cho Trung Quốc mà thôi. Từ vị trí hung hăng gây hấn, lấy của người làm của mình, bây giờ được chuyển qua tư thế cùng được chia chác hưởng lộc, thật chẳng còn gì bằng nữa!

Mặt trận văn hoá

Từ nhiều năm nay, những trong ngôn ngữ Việt Nam, những ngôn từ bất lợi cho Trung Quốc đều bị các phương tiện báo chí truyền thông nhà nước né tránh. Thay "Trung Quốc" bằng từ "lạ", "nước ngoài", thậm chí kẻ thù của hai Bà Trưng cũng không được nêu tên đích danh trong sách giáo khoa dành cho trẻ em.

Ở Nghĩa trang Liệt sĩ Trung-Việt Thủy Khẩu, Long Châu một phái đoàn Việt Nam đã đặt vòng hoa tưởng nhớ lính Trung Quốc chết trận năm 1979.

Báo “Hà Nội Mới” ngày 19/09/2008 đăng bài dịch ca ngợi tướng Hứa Thế Hữu, tổng chỉ huy quân đội Trung Quốc trong cuộc tấn công Việt Nam hồi 1979, người đã từng chặt đầu thường dân ở thôn Tổng Chúc, cho quân tàn phá thị xã Cao Bằng, Lạng Sơn.

Cuốn sách “Ma Chiến Hữu” của Mạc Ngôn ca ngợi "người lính anh hùng đã hy sinh vì tổ quốc Trung Hoa vĩ đại trong chiến tranh phía Nam Trung Hoa tháng Hai năm 1979” được Nhà Xuất Bản Văn Học phát hành với những quảng bá ồn ào. Blogger "Người buôn gió" gọi đây là "một sự khốn nạn trong nền văn hóa Việt Nam hiện nay", đồng thời nguyền rủa ông Trần Trung Hỷ, người dịch "Ma chiến hữu" từ nguyên tác "Chiến hữu trùng phùng".

Các sách viết về nhà cải cách Đặng Tiểu Bình, kẻ đã "dạy cho Việt Nam một bài học" năm 1979, cũng được bầy bán công khai tại Việt Nam.

Trong năm 2011, tỉnh Lào Cai đã đổi ngày tái lập tỉnh từ 10/10 sang ngày 1/10 trùng với quốc khánh Trung Quốc và căng đèn lồng sặc sỡ đón chào.

Cũng tương tự, trước đó, đại lễ Nghìn năm Thăng Long cũng được chuyển đổi từ ngày 10/10/2010 qua ngày 1/10. Trong dịp này người ta còn có ý định ra mắt bộ phim 19 tập "Lý Công Uẩn: Đường tới thành Thăng Long" do Cận Đức Mậu, người Trung Quốc làm Tổng đạo diễn, dường như được quay hoàn toàn (70%) trên đất Trung Quốc. Nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam Nguyễn Đắc Xuân cho đây là một sự lệ thuộc văn hóa Trung Quốc và ông nói “Cần cho bộ phim vào trong kho, để đánh dấu rằng trong điện ảnh Việt Nam đã từng có một sự kiện ngu dốt đến như vậy".

Tuyên bố chung Việt-Trung trong chuyến công du của Lý Khắc Cường đề cập tới việc xây dựng Viện Khổng Tử tại Hà Nội. Với cái đà tiếp tay của nhà cầm quyền phổ cập văn hoá Trung Hoa như đã nói ở trên, Viện Khổng Tử có mặt ở Hà Nội là một thách thức rất đáng quan tâm. Nó là mũi công kích có công lực nặng nhất trong việc xâm nhập văn hoá Trung Hoa vào đời sống xã hội Việt Nam vốn chịu nhiều ảnh hưởng từ một ngàn năm Bắc thuộc. Cuộc xâm lược mềm này sẽ gây tác hại to lớn, bởi vì khắc phục các hậu quả văn hoá phải mất nhiều thế hệ.

Kết luận

Chi phối và khuynh loát kinh tế trên đất liền, xâm chiếm Hoàng Sa, một phần Trường Sa như một việc đã rồi, lấn chiếm dần các vùng lãnh hải, nắm thế thượng phong trong hợp tác khai thác tài nguyên biển, và xâm nhập văn hoá, là chiến lược nắm trọn Việt Nam không cần tiếng súng.

Cuộc Bắc thuộc hoá lần thứ Tư đang êm thắm diễn ra bởi những mưu mô gian ngoan, xảo quyệt nhất của Bắc Kinh, trong sự "cõng rắn cắn gà nhà" của tập đoàn lãnh đạo Hà Nội!

© Lê Diễn Đức - RFA Blog