Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger và tác giả Osin Huy Ðức

Hình: internet

Hình: internet

Hình: internet

Ảnh: Internet

FACEBOOK HUY ĐỨC

Cùng Bắc Nhịp Cầu Hoàng Sa

1. Bắt sâu.
 Đất nước như một rừng cây đang bị những bày sâu tham ăn (sâu nào không tham ăn?) tàn phá.

Phải bắt sâu là đúng rồi. Bắt được càng nhiều sâu càng tốt. Điều đó có ích nước lợi dân hẳn hỏi đấy. Hỡi các đồng chí bắt sâu, hãy cố lên!

2. Diễn tiến của việc bắt sâu.
Bắt bầu Kiên, bắt anh em nhà Dương Chí Dũng là bắt được hai con sâu bự rồi.

Công việc bắt sâu của phe bắt sâu nhất định không dừng ở đây. Những con sâu lãnh chúa tới phiên sẽ tiếp tục bị bắt. Mục đích chính của phe bắt sâu nhất định phải bắt cho kỳ được sâu Chúa mới thôi.

Ta hãy ngắm lại khuôn mặt của lãnh tụ số một phe bắt sâu khi ông ta uất ức đến mặt không còn hạt máu, tiếng nói như bị ai lấy mất hơi khi đọc diễn văn kết thúc HN trung ương 6. Sau hội nghị, sự uất ức vẫn còn nguyên, đến mức không thể kìm chế được, phải noi theo anh thợ cắt tóc hô to lên “nhà vua có đôi tai lừa” mà ngắc ngứ trước quốc dân đồng bào: “đồng chí x” và “ đồng chí – cả một bầy sâu”.

Tiếp đó, việc hai đệ tử bị rớt khỏi BCT làm phe bắt sâu như bị thêm một cái tát trời giáng nữa.

Tuy xã hội ta đang ở thời “đồng chí không bằng đồng tiền” nhưng bị sâu Chúa cho đo ván như vậy, cũng không thể dùng tiền xoa dịu, làm lành với nhau được, vì nó không chỉ là một mối hận.

Sâu Chúa lo đi, tính kế thoát hiểm đi là vừa.

Vì rằng, sâu Chúa có thể thắng trên nghị trường bằng những lá phiếu của sâu lãnh chúa chứ không thể thắng khi phe bắt sâu cứ lần lượt bắt từng con sâu, từng nhóm sâu một, nó tựa như người ta bẻ từng cái đũa và cơm vào miệng vậy.

Hơn nữa, các sâu lãnh chúa lâu nay theo sâu Chúa để cầu lợi, cầu danh, nay cái lợi danh đang bị soi mói và có nguy cơ bị bắt bất cứ lúc nào, họ sẽ như kỳ nhông đổi màu lần lượt gia nhập vào đội quân của phe bắt sâu để “lập công chuộc tội” nhằm bảo toàn tính mạng cùng cái danh, cái lợi của chính bản thân họ.

Thời gian đang ủng hộ phe bắt sâu.

3. Kết cục của việc bắt sâu.
Dân nước mình, đại đa số chỉ có nhận thức, nhìn thấy sâu thì ghét sâu, bởi vậy mà thấy ai đó giết được sâu thì hỉ hả lắm, nhưng lại không biết từ đâu mà sinh ra cái sâu đó. Họ chỉ biết ghét sâu mà không biết ghét cái Từ Đâu sinh ra cái sâu đó. Đồng bào cũng không biết rằng, nếu cái cây ấy tất yếu phải có sâu thì bắt được con sâu này, không chóng thì chầy người bắt con sâu đó lại lập tức trở thành sâu. Nhất định là như vậy. Từ trước năm 1917, ông Le nin ở nước Nga chả từng cảnh báo nhóm ám sát Nga Hoàng rằng “giết được Nga hoàng này lại có Nga Hoàng khác lên thay” hay sao?

Việc bắt sâu của phe bắt sâu tôi tin cũng chỉ như việc Nga Hoàng bị âm mưu ám sát.

Vậy thì việc bắt sâu có ích lợi gì? Chẳng có ích lợi gì cho dân cho nước cả. Nó chỉ mang lại ích lợi cho phe nhóm. Nó như cái đèn cù quay vòng vậy?

4. Hai ngả đường
Giả sử rằng, phe bắt sâu bắt được hết sâu, nhưng thể chế vẫn y như cũ thì đương nhiên sâu sẽ lại phát triển thành bày, thành đàn. Ích nước, lợi dân của việc bắt sâu đem lại là không có gì đáng kể. Nhưng nếu chúng ta vừa bắt sâu vừa đổi mới thể chế hoặc chưa vội bắt sâu mà cần tập trung đổi mới thể chế trước theo hướng dân chủ đa nguyên, tổ chức bộ máy nhà nước pháp quyền theo hình thức tam quyền phân lập thì việc bắt sâu, diệt sâu mới có sở để sâu không còn đất để sống nữa, tức là ta đã diệt tận gốc cơ sở khách quan và biện chứng sinh ra sâu.

Đó mới đích thị là điều dân muốn. Đó mới đích thị là việc bắt sâu chân chính và có ý nghĩa dân sinh và tiến bộ xã hội.

Dân tộc ta sẽ ra sao khi phe bắt sâu thắng? Rõ từ lâu rồi. “Giang sơn dễ đổi, bản tính khó rời”, Dân tộc ta sẽ nhằm hướng chủ nghĩa xã hội mà thẳng tiến, mà sự thẳng tiến đó “chưa chắc đã hoàn thành nó trong thế kỷ 21 này (Lời TBT Nguyễn Phú Trọng)” và đương nhiên họ sẽ lấy Quốc Cộng làm điểm tựa, thế thì rồi đời Tổ quốc, rồi đời Dân tộc rồi, Giao chỉ quận là cái chắc, có còn gì mà tính với toán nữa.

BĐX

Qua chuyện này, có thể nói, hệ thống ngân hàng Việt Nam yếu kém, cán bộ không chuyên nghiệp, Ngân hàng Nhà nước với chức năng quản lý hệ thống ngân hàng chắc là ngủ ở văn phòng. Còn người gửi tiền VN cực dễ tin người, thấy đâu lãi xuất cao là xô nhau đi, gửi tiết kiệm theo tin đồn.

Kinh nhất là VietinBank thông báo, 4000 tỷ không đi qua ngân hàng, mà chỉ qua túi em Huyền Như, nên VietinBank không chịu trách nhiệm. Nhiều khách hàng đã chứng minh là có giao dịch qua Ngân hàng hẳn hoi, nghĩa là có chuyện gửi tiền vào tài khoản của VietinBank.

Một ví dụ trên VNN. ”Từ ngày 18/5/2011 đến 31/8/2011, Huỳnh Thị Huyền Như đã làm giả 14 hợp đồng ủy thác đầu tư giữa Công ty CP Chứng khoán Saigonbank-Berjaya (SBBS) với Vietinbank chi nhánh Nhà Bè. Sau khi SBBS chuyển tiền vào tài khoản mở tại Vietinbank – chi nhánh TP.HCM, Như đã giả lệnh chi để chuyển tiền từ tài khoản này đi trả tiền cho các tổ chức, cá nhân đã vay trước đó, chiếm đoạt của SBBS 210 tỷ đồng.

Tài khoản của SBBS mở tại Vietinbank – chi nhánh TP.HCM là hoàn toàn hợp pháp, giấy đề nghị mở tài khoản do đích thân Tổng giám đốc SBBS ký, được ông Trương Minh Hoàng – đại diện Vietinbank chi nhánh TP.HCM duyệt. Như vậy, tài khoản được mở hợp pháp thì đương nhiên phát sinh giá trị thực hiện giao dịch giữa chủ tài khoản là SBBS và Vietinbank.

Từ đó, Huyền Như làm giả lệnh chi để chiếm đoạt tiền là chiếm đoạt tài sản của Vietinbank chứ không phải của khách hàng. Việc Viện kiểm sát cho rằng hành vi phạm tội của Như đã hoàn thành ngay sau khi các đơn vị chuyển tiền vào tài khoản Vietinbank là không đúng. Nếu đã hoàn thành, đã chiếm đoạt được tiền thì tại sao bị cáo Như lại phải làm giả lệnh chi và gian dối trong các công đoạn tiếp theo?”

Đó là luật sư bảo vệ nói thế. VietinBank cãi, tiền không giao dịch qua tài khoản của ngân hàng nên họ không chịu trách nhiệm.

Kiểm tra việc này quá đơn giản. Tòa án ra lệnh cho Vietinbank xuất trình các giao dịch vào khoảng thời gian SBBS có gửi tiền là biết ngay. Nhưng chả hiểu tòa án nước mình có đủ thầm quyền lệnh cho một nhà băng hay không.

Nếu là giao dịch online, VietinBank có thể xóa dấu vết các giao dịch trên máy nhà mình, nhưng không thể xóa dấu vết trên máy chủ của SBBS. Máy chủ chứa dữ liệu, các băng từ chứa dữ liệu hàng ngày, các thư từ trao đổi giữa hai bên trong thời gian giao dịch là bằng chứng, tiền đã đi qua Vietinbank. Thích làm tới chốn thì cãi đằng trời.

Mình không hiểu lắm về nghiệp vụ ngân hàng, nhưng biết chắc là, nếu đã gửi tiền vào đó, ngân hàng đánh mất thì phải đền. Còn việc ai đánh mất, ai lừa đảo, tôi không quan tâm. Trả tiền cho chúng tôi về quê
Giới ngân hàng còn nhớ, tỷ phú Blavatnik đâm đơn kiện JP Morgan Chase sau khi bị thiệt hại nặng nề do cuộc khủng hoảng trên thị trường tín dụng thứ cấp của Mỹ vào năm 2009. Leonid Blavatnik đã chuyển cho JP Morgan gần 1 tỷ USD dưới dạng các khoản đầu tư. Theo các điều khoản của hợp đồng được ký kết năm 2006 giữa hai bên, ngân hàng này phải đầu tư tiền vào các tài sản có độ rủi ro thấp.

Tuy nhiên, phần lớn khoản đầu tư đó lại được ngân hàng đặt mua trái phiếu chính phủ Mỹ mà sau đó đã bị mất giá nghiêm trọng sau cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính năm 2008. Leonid Blavatnik cho biết, ông ta đã bị mất ít nhất 10% trong tổng số tiền đầu tư gần 1 tỷ USD của mình, do những tính toán sai lầm không đúng với điều khoản hợp đồng đã ký từ phía JPMorgan Chase.

Do vậy, Leonid Blavatnik đã đâm đơn kiện đòi ngân hàng này phải bồi thường cho mình 100 triệu USD. Thẩm phán Melvina Shvaittsera cho rằng, những lỗi của JPMorgan Chase không nghiêm trọng như cáo buộc của nguyên đơn. Tuy nhiên, tòa án cuối cùng đã thừa nhận rằng tập đoàn tài chính hàng đầu của Mỹ này đã vi phạm hợp đồng. JP Morgan phải đền gần 50 triệu đô la cho tỷ phú gốc Nga.

Dân Mỹ gốc Việt kiện Chase Manhattan New York và 4 nhà băng của Mỹ. Năm 2003, một nhóm người Mỹ gốc Việt ở Californi nộp đơn kiện một số nhà băng quốc tế đã đóng cửa chi nhánh ở Sài Gòn vài ngày trước khi xe tăng miền Bắc tiến vào thành phố, làm họ lúc đó không thể nào rút tiền kịp. Đơn kiện nói rằng các nhà băng đã đóng cửa mà không cảnh báo trước.

Năm 1981, một nhóm người Việt khác cũng kiện Chase Manhattan NY cùng lý do tương tự. Năm 1989, một vụ kiện Citibank cũng vậy.

Dù đã sang Mỹ, nhưng người Việt vẫn bắt nhà băng “trả lại tiền cho chúng tôi về quê”

Một anh bạn còn kể, năm 1918, khi cách mạng tháng 10 Nga thành công, nhiều người đã bỏ của chạy lấy người, ngân hàng bị chính quyền Xô Viết quốc hữu hóa, nên mất hết. Nhưng khách hàng chạy sang phương Tây đã kiện các các ngân hàng và đòi lại tiền. Đó là vụ Tòa án New York phán quyết National Citibank phải trả tiền cho khách ở Nga từ trước cuộc CM Tháng 10 (Sokoloff v National Citibank).

Trên đây là vài ví dụ về trách nhiệm của ngân hàng đối với người gửi tiền. Bạn đọc nào biết thêm các vụ kiện tương tự, xin chia sẻ lên đây.

Vài thông tin vỉa hè cho các bạn tìm hiểu. Biết đâu khách hàng VietinBank dựa vào Cua Times mà tìm ra thêm chứng cứ và lấy lại được 4000 tỷ. Lúc đó hang Cua chỉ xin 1 tỷ làm từ thiện

HM. 17-1-2014



Hôm qua (17-1-2014), Tổ chức Media Tenor International có trụ sở tại Berlin đã tổ chức một cầu truyền hình giữa Berlin, Washington DC và Boston, bàn về chủ đề tranh chấp biển đảo ở vùng Đông Nam Á và nguy cơ xung đột.

Khách mời phát biểu có ông Mark Fuller, Chủ tịch và CEO của Global Rosc và cũng là một trong những người tổ chức Hội nghị kinh tế thế giới.  Marvin Kalb, cựu phóng viên nổi tiếng của CBS, NBC News, Fox Radio, hiện là người nghiên cứu cho viện Brookings, một trong những think tank của Hoa Kỳ tại DC. Cựu Đại sứ Bindenagel của Hoa Kỳ tại Germany, chuyên bàn về vai trò của thông tin và truyền thông. Nguyễn Anh Tuấn (cựu TBT VNN) cũng dự cầu truyền hình từ Boston.

Giáo sư Ngô Vĩnh Long bay từ đại học Maine về DC để dự cuộc gặp ngắn 1 tiếng đồng hồ này. Giáo sư Long được mời nói về vấn đề tranh chấp biển đảo đúng vào dịp 40 năm  Trung Quốc xâm lược và chiếm đóng Hoàng Sa của Việt Nam.

Hiệu Minh Blog được anh Nguyễn Anh Tuấn gửi giấy mời tham dự tại đầu cầu Washington DC ở phòng họp trong trung tâm think tank Brookings trên đường Massachusetts. Có hai nhà báo Thu Hà và Việt Lâm của VNN cũng tới dự nhưng chưa thấy đưa tin.

Các diễn giả tập trung bàn làm thế nào để tránh được những xung đột do tranh chấp biển đảo gây nên, nhất là những cường quốc, trước khi xuống tay, bấm nút tên lửa, hãy nghĩ kỹ về hậu quả. Chiến tranh thế giới 1, 2 và chiến tranh Việt Nam là những bài học cay đắng trong lịch sử nhân loại bởi các chính khách tính toán sai lầm.

Chủ đề tranh chấp giữa Nhật và Trung Quốc trong quần đảo Điếu Ngư, giữa Trung Quốc và Philippines, Việt Nam và nhiều nước trong khu vực, đã được các diễn giả mổ xẻ và đưa ra những ý kiến mang tính toàn cầu.

Việc trỗi dậy trong hòa bình của Trung Quốc sẽ được hoan nghênh bởi sự đóng góp to lớn của họ cho thế giới. Tuy nhiên, nếu họ giương cao ngọn cờ dân tộc chủ nghĩa quá khích và đại hán thì sự trỗi dậy đó trở nên nguy hiểm.

Mỹ, Trung Quốc và các nước lớn nên coi sự tranh chấp biển Đông và Nam Trung Hoa là vấn đề quốc tế bởi nó liên quan đến lợi ích chung, giao thương hàng hải, nguồn tài nguyên cần được chia sẻ.

Giáo sư Ngô Vĩnh Long có nhắc lại trận hải chiến Hoàng Sa mà trong đó Trung Quốc đã giết hại 74 lính của CP VNCH, cướp luôn đảo Hoàng Sa từ đó đến nay. 40 năm kỷ niệm là dịp nên nhìn lại cách giải quyết một cách hòa bình.

Trong cuộc nói chuyện riêng, Giáo sư Long có nói, Việt Nam cần quốc tế hóa vấn đề tranh chấp. Hiện ta ở thế yếu, chưa có đồng minh, phải dựa vào dư luận quốc tế. Nếu chỉ bàn song phương thì các nước sẽ coi đó là tranh chấp giữa hai quốc gia, và họ sẽ không để ý tới nữa.

Mỹ hiện đã cảm thấy mất quyền kiểm soát trong khu vực. Tuy nhiên quyền lợi của Mỹ tại Trung Quốc rất lớn, rất nhiều nhà đầu tư Mỹ có dự án tại quốc gia hàng tỷ người này, mà giới làm ăn có tiền nên có thể lobby nhiều nơi để kéo phần lợi cho họ.

Hiện Mỹ đang cần Việt Nam. Nhưng một khi quyền lợi Mỹ Trung được dàn xếp thì Việt Nam sẽ đứng ngoài cuộc chơi. Liệu mấy cái tầu Kilo có đủ sức đương đầu với Trung Quốc như đã từng xảy ra tại Hoàng Sa cách đây 40 năm. Hạm đội 7 ngay cạnh nhưng cũng không cứu tầu Nhật Tảo bị đánh chìm.


Nghe tin Đà Nẵng bị việt vị khi định tổ chức kỷ niệm 40 năm Hoàng Sa bị Trung Quốc chiếm đóng, chắc bạn đọc cũng buồn. Ngồi nghe các diễn giả trong trung tâm Brookings sang trọng giữa DC nối với trung tâm tri thức Boston, và quyền lực của Châu Âu là Berlin, người viết bài này chợt thấy cô độc lạ lùng.

Các học giả thế giới đang cố tìm giải pháp toàn cầu cho xung đột, trong đó có cả quyền lợi quốc gia rất lớn của Việt Nam ở biển Đông, thì dường như Việt Nam ta đứng ngoài cuộc.


Trong giấy mời dự cuộc họp của Media Tenor có lời giới thiệu rất hay. What lessons can be learned from the Paracel-Island Crisis 40 years ago? Why is Vietnam still the Elephant in Oval-Office for each US president since Nixon till Obama? Những bài học gì có thể rút ra sau khủng hoảng ở đảo Hoàng Sa 40 năm trước? Tại sao Việt Nam vẫn là con voi to tướng trong phòng Bầu Dục của Nhà Trắng kể từ thời Nixon đến Obama.

Với Việt Nam ta, có lẽ có một con voi Hoàng Sa đang lang lang ở Ba Đình, ai cũng thấy, ai cũng biết, nhưng không ai dám nói. Bởi cách đó một phố có một tòa đại sứ, nơi người Việt thích biểu tình về Hoàng Sa và Trường Sa, nhưng có người cũng gần đó lại không thích.

Các học giả thế giới nghe tin ta bỏ cuộc tưởng niệm tri ân Hoàng Sa, chắc sẽ ít nói đến quyền lợi của Việt Nam hơn trong các hội thảo quốc tế về xung đột.
HM. 18-1-2014


Chú thích. Viện nghiên cứu chiến lược Brookings (think tank) là một tổ chức tư nhân phi lợi nhuận ra đời hơn 100 năm nay, có trụ sở tại Washington DC trên đường Massachusetts. Việt Nam từng có IDS có vai trò tương tự nhưng đã bị giải thể.

Brookings nghiên cứu các vấn đề toàn cầu một cách độc lập và dựa vào kết quả đưa ra những cố vấn mang tính chiến lược nhằm (1) Nâng cao sức mạnh dân chủ Mỹ; (2) Thúc đẩy kinh tế, giá trị xã hội dân sinh, an ninh và cơ hội cho người Mỹ; và (3) Đảm bảo hệ thống quốc tế được hợp tác tốt hơn, thế giới được an toàn và mở hơn.

Brookings là một trong những viện có công trình được trích dẫn nhiều nhất và được tin cậy nhất trên thế giới.
Quality. Independence. Impact. – Chất lượng, độc lập và gây ảnh hưởng

The Brookings Institution is a nonprofit public policy organization based in Washington, DC. Our mission is to conduct high-quality, independent research and, based on that research, to provide innovative, practical recommendations that advance three broad goals:
• Strengthen American democracy;
• Foster the economic and social welfare, security and opportunity of all Americans; and
• Secure a more open, safe, prosperous and cooperative international system.
Brookings is proud to be consistently ranked as the most influential, most quoted and most trusted think tank.

Website http://www.brookings.edu/

Sau này khi nói đến sự hèn hạ thấp kém, con cháu chúng ta chỉ cần đưa những tấm ảnh nầy ra là đủ. Một thời đại sẽ được đánh dấu trong lịch sử qua các tấm hình sau mà không cần phải viết gì nhiều. Đó là thời đại Hèn Nhục








Nói về cung cách phục vụ của Hãng hàng không Việt Nam (VNA) thì có lẽ là câu chuyện không có hồi kết. Điều này cũng dễ hiểu vì một công ti tương đối lớn và phục vụ cho hàng vạn người, và mỗi người có một cá tính cũng như kì vọng rất khác nhau, thì chẳng khác gì “làm dâu trăm họ”. Nhưng về mặt văn hoá phục vụ và cách ăn nói của nhiều nhân viên thuộc VNA quả thật có vấn đề. Rất hiếm khi nào tôi thấy người của VNA có phong cách lịch lãm, hiểu biết, và cảm thông; họ hành xử như là những cỗ máy hành chính và lạnh lùng một cách đáng sợ.  Do đó, những “ta thán” về VNA không phải là ngẫu nhiên, mà là những tín hiệu về phong cách phục vụ và làm việc của VNA hình như có vấn đề.


Tiêu biểu cho vấn đề phục vụ là … cách nói. Hôm làm thủ tục check-in ở phi trường Cam Ranh, tôi chứng kiến một câu chuyện làm tôi có cảm hứng ghi chép đôi ba dòng. Người khách hàng của VNA bằng một giọng lịch sự và có chút ngần ngại nói với người trưởng nhóm tiếp viên rằng hôm nay là ngày sinh nhật của anh ấy, và hỏi VNA có dịch vụ gì đặc biệt cho anh không. Cô trưởng nhóm tuổi bậc trung, mặc bộ đồ veston (kiểu business suit) màu đen, khoanh tay trước ngực nói như thách thức: “Không, VNA không có dịch vụ nào cho ngày sinh nhật cả”. Rồi hình như chưa hài lòng với câu trả lời, cô trưởng nhóm mỉa mai nói tiếp: “Tôi ngạc nhiên là anh hỏi câu đó.” Anh hành khách lủi thủi rời khỏi quầy làm thủ tục làm tôi áy náy trong lòng dù sự việc chẳng dính dáng gì đến tôi.

Tôi bèn nhân cơ hội nói với người tiếp viên rằng tôi từng có một kinh nghiệm với Singapore Airlines (SA) về ngày sinh nhật. Hôm đó tôi đi Trung Đông trong một chuyến bay SA. Tôi ngỡ ngàng một cách lí thú khi máy bay vừa cất cánh khoảng 10 phút thì trên loa có lời chúc mừng sinh nhật tôi. Tôi nhớ y chang lời chúc: “Today is the birthday of our passenger, Dr Nguyen, and we wish you a happy birthday”. Họ tặng tôi một ly rượu champagne và một cái bánh nhỏ. Thật là phục vụ đến mức độ cá nhân hoá. VNA thì không có dịch vụ này, và có lẽ chúng ta cũng không quá ngạc nhiên. Nhưng ngạc nhiên là ở cách ứng xử của VNA.

Tôi nghĩ cô tiếp viên có thể nói tốt hơn với anh hành khách. Tôi thử tưởng tượng nếu tôi là cô ấy, tôi sẽ nói: “Oh, chúc mừng sinh nhật anh. Hãng của chúng em chưa có dịch vụ chúc mừng sinh nhật cho hành khách, nhưng em thấy việc làm đó rất hay. Em sẽ trình báo lên sếp để hi vọng trong tương lai có một dịch vụ như thế. Mong anh thông cảm.” Tôi nghĩ lời nói không mất tiền mua, và một câu nói đại khái như thế sẽ làm cho người khách hài lòng. Đằng này, với cách nói sẵn giọng của cô tiếp viên làm cho mọi người đang xếp hàng thấy có gì không ổn, nếu không muốn nói là mất lịch sự.

Chợt nhớ đến Trịnh Công Sơn khi ông nói về “tấm lòng” với ca sĩ Khánh Ly. Trong một chương trình nhạc “50 năm đời vẫn hát”, Khánh Ly hỏi Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn rằng ở đời ông quí cái gì nhất, và ông trả lời [đại khái] rằng sống ở đời cần phải tử tế với nhau và phải có một tấm lòng; tấm lòng dù chẳng để làm gì cả, thậm chí để gió cuốn đi. Sống tử tế với nhau qua hành xử và lời nói. Tôi sợ là cách nói của cô tiếp viên trên là cách nói thiếu tử tế.

Tôi thấy các phi công và tiếp viên của VNA cũng rất tiết kiệm lời. Bay với VNA là chấp nhận mù thông tin. Có chuyến bay dài suốt 9-10 giờ đồng hồ, hành khách chẳng nghe lời nói nào từ phi công trưởng (ngoại trừ những câu họ nói với phi hành đoàn lúc cất cánh và sắp đáp). Gần đây thì phi công trưởng của VNA bắt đầu … biết nói. Họ cung cấp vài thông tin kĩ thuật, như tốc độ bay, chiều cao trên mặt biển, nhiệt độ nơi sắp đến, v.v. Nói chung là những thông tin nhàm chán, chứ chẳng có thông tin nào mang tính thân thiện và cá nhân hoá. Ngược lại, trong các chuyến bay với các hãng hàng không nước ngoài, các phi công trưởng nói với hành khách như là nói với người nhà. Có khi anh ta đọc một bản tin nào đó về bóng đá, anh ta cũng chia sẻ với hành khách làm nhiều người cười vui vẻ, bớt căng thẳng và buồn chán trong chuyến bay. Tôi đoán có lẽ một phần do tiếng Anh của các phi công VN còn hạn chế, nên họ thiếu tự tin và khó có thể nói tự nhiên như phi công của các hãng danh tiếng ở nước ngoài. Còn tiếp viên trưởng của VNA có nói, nhưng thật ra là họ đọc từ những văn bản đã được soạn sẵn. Nhưng vì tiếng Anh còn hạn chế nên nhiều khi họ đọc mà khách cũng cảm thấy khó hiểu.

Do đó, tôi nghĩ có lẽ một trong những ưu tiên của VNA là huấn luyện cho nhân viên của họ về cách nói. Họ cần học để biết nói có văn hoá với khách hàng, với hành khách. Nếu muốn cạnh tranh với các hãng nước ngoài, người của VNA cần phải học phong cách lịch sự trong những tiếp xúc với hành khách.  Họ còn cần phải có một tấm lòng biết cảm thông cho những khó khăn của hành khách, chứ không phải là những cỗ máy “hành là chính”. Khẩu hiệu của VNA là đem văn hoá Việt Nam đến thế giới, nhưng tôi sợ văn hoá phục vụ của VNA là một nỗi xấu hổ cho Việt Nam.