Từ ngày 21 – 29/4/2023 tại tại May ArtSpace. 36/70 Nguyễn Gia Trí, quận Bình Thạnh, Sài Gòn, đã diễn ra cuộc triển lãm có tên "Bước xuống cầu thang & Tìm" của họa sĩ, nhà thơ Bùi Chát. 

Về họa sĩ Bùi Chát: (họa sĩ tự dạy) như chính anh tự nhận:

Theo học và tốt nghiệp cử nhân văn chương, rồi cử nhân luật

Cựu thi sĩ, đã xuất bản 7 tập thơ, đồng thời là người làm xuất bản

Bắt đầu cầm cọ lai rai vào đầu những năm 2000, nhưng phải bỏ dở nhiều lần trước khi theo hẳn hội họa vào năm 2019

Bức “La Famille dans le jardin” của họa sĩ Lê Phổ. Hình do Sotheby’s cung cấp cho tác giả.

Từng xuất hiện tại nhà đấu giá Christie's Singapore ngày 28/3/1999, nay “La famille dans le jardin” (Gia đình ở ngoài vườn, mực và bột mực [gouache] trên lụa, 91,3cm x 61,5cm, 1938) của Lê Phổ lại tái xuất hiện.

Dù phần giá ước định để chế độ “theo yêu cầu” (Estimate: Upon Request), nhưng có thể dự đoán bức này khi lên sàn sẽ sớm vượt ngưỡng 1 triệu USD. Bất chấp kinh tế đang suy vi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các lĩnh vực xa xỉ phẩm như đấu giá.

TẠI SAO VẬY?

THỨ NHẤT, đây là bức tranh lụa được sáng tác trong giai đoạn thứ hai của Lê Phổ - giai đoạn quan trọng nhất của đời ông. Năm 1937, ông trở lại Pháp, rồi định cư cho đến khi qua đời năm 2001 tại Paris, mà chưa một lần quay trở về quê hương. 

Họa sĩ Hoàng Đăng Khanh tại phòng triển lãm

Lời giới thiệu: “Mây Cao Nguyên” là tên cuộc triển lãm tranh cá nhân của họa sĩ Hoàng Đăng Khanh, tại REI Artspace | 371/4 Hai Bà Trưng, Quận 3, Saigon từ ngày 18/03 đến hết 02/04/2023. Triển lãm gồm 27 tác phẩm được vẽ bằng màu acrylic trên vải canvas, về thành phố Đà Lạt, theo họa sĩ, là lời tri ân của anh với thành phố nơi anh từng sống và học tập, nơi hội tụ gia đình, bạn bè và người thân.

Hoàng Đăng Khanh là một hoạ sỹ tự học đến từ Huế. Anh là con trai của họa sĩ tài hoa xứ Huế Hoàng Đăng Nhuận (1942-2021). Họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận từng có tranh tham dự triển lãm tại Mỹ, Pháp, Hong Kong, Singapore…, được sưu tập tại Viện Bảo tàng mỹ thuật Việt Nam và Singapore, cũng như trong các bộ sưu tập tư nhân ở châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ.

Họa sĩ Nguyễn Gia Trí, Wikipedia

“Tôi làm sơn mài từ khi nó mới có, nên tuổi của tôi cùng tuổi với sơn mài. Tôi sống với nó như cá sống với nước nên không biết mình sống nữa”. Đó là lời họa sĩ Nguyễn Gia Trí nói với họa sĩ trẻ Nguyễn Xuân Việt, người mà ông nhận làm đệ tử vào những năm cuối đời. [1]

Đã 90 năm từ ngày cậu Trí ra đời trong một làng quê vùng đá ong Bắc Bộ (làng An Tràng, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Đông). Giấy Chứng minh Nhân dân (CMND) của ông sau này ghi ông sinh ngày 6 tháng 10 năm 1912, nhưng ông Trí cùng mọi người thân đều khẳng định ông sinh năm 1908 (Kỷ Dậu). Không có tài liệu nói rõ về gia thế ông. Sinh thời ông Trí chỉ kể sơ với vợ con: cụ tổ Nguyễn Gia Phúc là người chuyên thêu y phục triều đình, đến đời ông thân sinh là Nguyễn Gia Cư còn làm công việc ấy. Chỉ riêng một việc: ba anh em ruột Nguyễn Gia Tường là giáo sư nổi tiếng của Collège Bưởi, Nguyễn Gia Trí học Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương ngành hội hoạ (theo hoạ sĩ Hoàng Tích Chù [2] thì ông Trí học Collège Bưởi rồi thi ngay vào Cao Đẳng Mỹ Thuật, bà Trí lại cho biết chồng mình có kể rằng ông đã theo học trường Y một thời gian rồi mới bỏ đi học vẽ), Nguyễn Gia Đức học Cao Đẳng Mỹ Thuật ngành Kiến trúc (và sau này trở thành một kiến trúc sư hàng đầu), cũng khiến ta hình dung được môi trường văn hoá gia đình rất thuận lợi cho một người đi vào con đường nghệ thuật.

Lời giới thiệu: Họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Gia định, Sài Gòn năm 1973. Tên tuổi của ông đã được khẳng định từ trước 1975, khi ông làm minh họa bìa sách và báo cho Nhà xuất bản Vàng Son giai đoạn 1971–1975 cũng như qua các cuộc triển lãm tranh, liên tiếp từ năm 1972–1988. Sau khi sang Mỹ định cư từ năm 1988 cho đến nay, Họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi tiếp tục có những cuộc triển lãm tại nhiều nơi ở Mỹ (cá nhân hay nhóm) và ông cũng trở về Việt Nam, triển lãm nhiều lần tại Hội An, Huế, Sài Gòn, Hà Nội… Tranh của ông đa dạng về thể loại, phong cách và bút pháp: từ Hiện thực, Hiện thực Biểu hiện, Trừu tượng cho tới Siêu thực…

Quý mão của tôi

Andy Warhol, hình Wikipedia

Tất cả bắt đầu với một cô mèo nhỏ màu xanh tên Hester. Sau đó thì thành viên mới là chàng Sam xuất hiện và phải lòng nàng ngay từ cái nhìn đầu tiên, chẳng mấy chốc, những bé Sam nối tiếp nhau ra đời, một đàn 25 con trong căn hộ, và chúng đều mang cùng tên của bố. Trong khi lũ mèo vui sướng nô đùa chạy khắp xưởng vẽ của chú Andy, giữa những lon súp của chú, mà chú biết rằng mọi thứ rồi sẽ phải thay đổi. Vì vậy, chú Andy đã nghĩ ra một cách tuyệt vời để khiến những con mèo của mình trở nên nổi tiếng và cũng để dễ tìm ra nhà hơn nếu như chúng có thất lạc. Đó là kí ức thời thơ ấu của người cháu trai James Warhola (vốn là hoạ sĩ minh hoạ truyện thiếu nhi) về những chuyến lên thành phố New York để thăm chú Andy Warhol. Và kỉ niệm này cũng đã truyền cảm hứng cho Warhola viết cuốn truyện tranh cho trẻ em, Uncle Andy’s Cats (Những con mèo của Chú Andy), xuất bản năm 1987, trong đó ông minh hoạ một câu chuyện dễ thương, hài hước và ấm cúng về ngôi nhà đầy nhóc mèo của một nghệ sĩ nổi tiếng.

Báo NY Times, 7/2/1995, Mục 2, trg. 31

Một trong những tác phẩm hội hoạ cổ điển còn tồn tại tới nay “Last Supper” (Bữa tiệc cuối cùng) của danh họa Leonardo da Vinci, hoàn tất vào năm 1498 sau bốn năm thực hiện, là một trong những tác phẩm cổ điển được giới nghiên cứu nghệ thuật bàn thảo nhiều nhất. Đó cũng là tác phẩm đòi hỏi nhiều lần trùng tu hơn cả, với lần cuối vào cuối thế kỷ trước kéo dài tới 21 năm. Đây cũng là tác phẩm tuy là về một đề tài tôn giáo song đã vượt ra ngoài lãnh vực tôn giáo tới giới yêu nghệ thuật không thuộc hoặc thấm nhuần đạo Thiên Chúa giáo, với một quan tâm hoàn toàn có tính cách nghệ thuật. 

***

Xem triển lãm này của Nguyễn Văn Tùng, có thể gợi nhớ đến tiểu thuyết “Chúa trời của những chuyện vụn vặt” (The God of Small Things, 1997) của Arundhati Roy.