Nguyễn Đình Toàn Tranh Đinh Cường

(Nhớ tưởng thi sĩ Nguyễn Đình Toàn)

Tôi đã định không viết gì liên quan đến sự ra đi của Thầy Tuệ Sỹ vì cảm thấy không đủ tư cách, hiểu biết về Thầy. Tôi cũng không chuyển tiếp, bình luận về văn thơ, những lời giảng của Thầy về đạo pháp, cuộc sống..., tất cả chỉ vì dốt, không hiểu nổi ý nghĩa thâm sâu chất chứa trong những lời đơn giản.

 Khoảng trống quyền lực ở Gaza sau cuộc chiến hiện tại có thể sẽ lại gây ra một chu kỳ bạo lực và khủng bố mới. 

Tôi vừa trải qua năm ngày ở Trung Đông. Cùng với Ukraine, nơi đây đã trở thành một trong những khu vực bất ổn nhất thế giới. Một vài khoảnh khắc bình yên có thể tạo ấn tượng rằng căng thẳng đang giảm bớt, nhưng xung đột Israel-Palestine vẫn đang lan rộng hơn bao giờ hết và vẫn sẽ tiếp tục tồn tại. Sự thiển cận về mặt chính trị của chúng ta, khi cho rằng cuộc xung đột này có thể giải quyết được chỉ bằng cách nói suông về giải pháp hai nhà nước mà không chịu bắt tay “chữa lành vết thương,” phải chấm dứt. Không chỉ vì lý do nhân đạo, công lý, hay đạo đức, mà còn bởi nếu chúng ta không giải quyết vấn đề ngay bây giờ, nó có thể dẫn đến một làn sóng di dân, bao gồm cả hướng về châu Âu, đồng thời làm trầm trọng thêm nguy cơ khủng bố và căng thẳng giữa các cộng đồng. 

“Còn đảng, còn công an”, rất có thể cái khẩu hiệu cực kỳ quái gở đối với những xã hội dân chủ và văn minh này đã lỗi thời, ngay lập tức, với vụ bắt giữ ông Lưu Bình Nhưỡng.

Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Bình đọc lệnh khởi tố, bắt tạm giam ông Lưu Bình Nhưỡng. (Ảnh do cơ quan công an cung cấp)

Biến cố chính trị này đã tạo ra một không khí lạnh tanh, đến rợn người, trái ngược với những tranh cãi nhốn nháo quanh cuốn phim Đất rừng phương Nam thế nhưng, nếu chịu khó để ý, chúng ta có thể nhận ra những mẫu số chung nào đó giữa hai sự việc, dẫu có phần mờ nhạt, mơ hồ.

 “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”. Nội hàm cốt lõi của điều 25 Hiến pháp 2013 hiện hành là công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do hội họp, tự do lập hội và tự do biểu tình. Thực hiện điều 25 Hiến pháp hiện hành, tiến sĩ kinh tế Phạm Chí Dũng đứng ra lập hội Nhà Báo Việt Nam Độc Lập, nói tiếng nói tự do ngôn luận của quyền con người, của trách nhiệm công dân. Hội Nhà Báo Việt Nam Độc Lập có mặt trong đời sống xã hội Việt Nam từ ngày 4.7.2014.

Tôi ưa tiếng hát của ca sĩ quá cố Duy Quang vì vẻ hiền hòa, da diết, chậm rãi và tâm tình của anh. Duy Quang hát rất tới một bài hát của Trần Thiết Hùng, bài “Cô Bé Có Chiếc Răng Khểnh”. “Này cô bé có chiếc răng khểnh / Sao thừa một cái chắc để làm duyên / Vội vàng chi mà hình như lơ đễnh / Để lại sau lưng tiếng hót vành khuyên”.

Nữ sinh Lê Thị Hồng Hạnh (thường gọi là Hạnh Lê) với chiếc răng khểnh. Ảnh: Báo Dân Trí.

MỘT THOÁNG CHIÊM BAO

Mặc dù đã được tiên liệu, nhưng sự viên tịch của Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ vẫn tạo ra một xúc động lớn với những ai quan tâm đến Phật giáo Việt Nam trong giai đoạn phức tạp này. Riêng với thày Tuệ Sỹ, không chỉ là một vị lãnh đạo tinh thần đáng kính của giáo hội Phật giáo Thống nhất, thày còn là một thi sĩ tài hoa, một học giả uyên bác.

Với cá nhân tôi, tôi thành thật kính ngưỡng một khí phách đã trở nên hiếm có trong thời đại chúng ta. Đó là tinh thần vô úy không khoan nhượng, không thỏa hiệp với cái xấu, cái ác của Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ.

LIÊN KHÚC HAIKU KÍNH TIỄN THẦY

Chùa Đậu. Ảnh: Hồng Anh

(Kính tiễn Thầy Tuệ Sỹ, 1943-2023!)

 Chưa một lần gặp Thầy

Con cung kính cúi đầu tiễn Thầy

Về mù sa một cõi

.

Thưa! một sớm nơi nầy

Con nghe ngân nga tiếng chuông chùa

Từ bên kia quê nhà

.

Cựu Tổng thống Jimmy Carter và cố Đệ nhất phu nhân Rosalynn tại lễ nhậm chức Tổng thống, năm 1977.

Cụ bà Rosalynn Carter, cựu đệ nhất phu nhân và là người hoạt động nhân đạo không mệt mỏi, vừa qua đời, thượng thọ 96 tuổi.

Cụ bà Rosalynn Carter đã cống hiến cả đời mình cho các hoạt động phục vụ xã hội, bao gồm các chương trình hỗ trợ nguồn lực chăm sóc sức khỏe cho các bệnh nhân tâm thần, nhân quyền, công bằng xã hội và nhu cầu của người già.

Giá nhà cửa ở Trung Quốc từ tháng Chín qua tháng Mười đã tụt xuống năm tháng liền, mạnh nhất kể từ tháng Hai năm 2015, theo bản tin kinh tế Bloomberg. Cả nền kinh tế xuống theo vì ngành xây dựng đóng góp một phần tư trong Tổng Sản Lượng Nội Địa (GDP) của Trung Quốc. Kinh tế xuống không phải chỉ do thị trường địa ốc. Nguyên nhân sâu xa là sự thất bại của cả mô hình kinh tế bất chấp thực tế cũng như lý luận, vì chỉ nhắm mục đích bảo vệ quyền hành của đảng Cộng sản.

 Cuộc chiến mới nhất ở Trung Đông sẽ có tác động địa chính trị lan rộng.

Tưởng niệm các nạn nhân trong cuộc chiến Israel-Hamas.

NHỮNG GƯƠNG MẶT “ĐEN” CỦA BỘ CÔNG THƯƠNG

Tổ chức đoàn thanh niên trở thành bệ phóng đưa thủ lĩnh thanh niên vào không gian quyền lực, vào chính trường đã tạo ra lực hấp dẫn mạnh mẽ với những hạng cơ hội chính trị. Quan cơ hội chính trị lặng lẽ và hối hả cõng con vào đặt lên ghế lãnh đạo tổ chức đoàn như Nông Đức Mạnh, Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Nhân Chiến . . . Tuổi trẻ cơ hội chính trị không có quan bố, quan mẹ cõng lên bệ phóng quyền lực thì phải cố tỏ ra xăng xái hoạt động trong phong trào thanh niên để leo lên lãnh đạo tổ chức thanh niên như Tất Thành Cang . . .

Tầm nhìn của một quy hoạch gia miền Nam

Những thư từ, văn bản lưu trữ về quá trình hồi hương và làm việc của Ngô Viết Thụ tại Văn phòng tư vấn và chỉnh trang lãnh thổ vào đầu thập niên 1960, có thể thấy, dự án mà ông dành nhiều tâm sức nhất là chỉnh trang Sài Gòn - Chợ Lớn. Nhưng...

Đại dự án trong ngăn tủ

Dự án chỉnh trang Sài Gòn - Chợ Lớn mang tính biểu tượng của chính quyền miền Nam lúc bấy giờ: muốn xây dựng hình ảnh một đô thành với tên gọi khác, diện mạo khác, quy mô và bề thế. Tuy vậy, mong muốn và tầm nhìn đó từ phía bản thân ông Ngô Viết Thụ lẫn những yếu nhân trong chính quyền VNCH đã chỉ dừng lại ở... tầm nhìn và mong muốn, không thành tựu trong thực tế vì nhiều lý do.

Trong một chế độ độc tài độc đảng như ở Việt Nam, người dân hoàn toàn không có quyền bầu chọn những quan chức có trình độ, có tâm có tầm, xứng đáng với vị trí, chức vụ của mình; người dân cũng hoàn toàn không có quyền kêu gọi từ chức hay dùng lá phiếu để truất phế những quan chức kém tài kém đức, hại dân hại nước. Quan chức, cán bộ là do đảng chỉ định. Chính vì vậy mà từ “quan trí” cho đến tình trạng tham những, vi phạm pháp luật, băng hoại về tư cách của quan chức từ trên xuống dưới cứ ngày càng nhiều, mỗi một vụ án lớn lại hàng chục, hàng trăm quan chức “bị lộ”, phải mất chức hoặc vào tù. 

Ghê thì ghê nhưng chớ vội khinh thường, đừng máy móc nghe theo những gì Nguyễn Du nói mà hãy nhìn kỹ những gì Tú bà làm: bà hoàn toàn xứng đáng để dạy bảo khối người, thậm chí cả một guồng máy nhân sự dày cộm bằng cấp và cao ngất năng lực “lý luận chính trị”.

Ngòi bút của Nguyễn Du khiến chúng ta tởm. Cây cọ của Tô Ngọc Vân, dù là diễn tả lúc “người” nhất, thư thái nhất -- “Vừa tuần nguyệt sáng, gương trong / Tú bà ghé lại thong dong dặn dò” – lại khiến chúng ta kinh. Tởm và kinh nên chẳng ai muốn dây nhưng thật sự là phải học bà.

Thế hệ Z đã được nuôi dạy để khinh miệt phương Tây và mọi thứ mà phương Tây đại diện.

 So sánh các cuộc biểu tình ủng hộ Israel gần đây với các cuộc tuần hành ủng hộ Palestine ở Mỹ và Anh, bạn sẽ thấy sự khác biệt rất rõ ràng. Các cuộc tụ họp để bảo vệ Israel có số lượng ít hơn, ít người tham dự hơn và thu hút một đám đông lớn tuổi hơn thấy rõ. Có vẻ như giới trẻ có xu hướng biểu tình chống Israel hơn, ngay cả khi điều đó có nghĩa là tuần hành cùng với những người bài Do Thái và những người ủng hộ Hamas.

Câu hỏi dành cho các nhà lập pháp Hoa Kỳ về Ukraine

Lời người dịch: Timothy Snyder là giáo sư sử, Đại Học Yale, Mỹ. Ông viết 15 tác phẩm lịch sử như: Bloodlands, Black Earth, On Tyranny, The Road to Unfreedom… trong đó cuốn sách Bloodlands ghi lại cuộc tàn phá Âu châu của Hilter và Stalin, đã được dịch ra 30 thứ tiếng. Ông sử dụng 10 ngôn ngữ, trong đó có tiếng Nga.