Thứ Sáu, 30 tháng 12, 2022

Linda Lê: Tôi còn nhớ (Je me souviens) (Đào Trung Đạo chuyển ngữ)

http://terresdefemmes.blogs.com/photos/uncategorized/linda_l_1.jpg

Linda Lê sinh năm 1963 tại Dalat, Việt Nam, cha gốc Việt, mẹ gốc Pháp,14 tuổi cùng mẹ và chị em "hồi hương" qua Pháp (cha ở lại Việt Nam), năm 1981 học tại Lycée Henry IV để chuẩn bị thi vào École Normale Supérieure nhưng không đậu nên vào học Sorbonne. Tiểu thuyết đầu tay xuất bản năm 1984. Đã xuất bản trên hai muơi tiểu thuyết và khảo luận: Autres jeux avec le feu, Les aubes, Calomnies, Lettre morte, Les trois Parques, Voix, Personne, Lame de fond... (đều do Christian Bourgois xuất bản), Tu écriras sur le bonheur (Presses Universitaires de France P.U.F. xb), Les évangiles du crime (Julliard xb), Marina Tsvetaieva, Comment ça va la vie? (Jean-Michel Place, col. Poésie xb.) Một vài tác phẩm của Linda Lê đã được dịch sang tiếng Việt như: Tiếng Nói (VOIX Nguyễn Đăng Thường dịch, nxb Văn – USA,) Vu Khống (CALOMNIES Nguyễn Khánh Long dịch, nxb Nhã Nam – VN) và Lại Chơi Với Lửa (AUTRES JEUX AVEC LE FEU Nguyễn Khánh Long dịch dở dang Ba Nữ Thần Số Mệnh (LES TROIS PARQUES), Thư Chết (LETTRE MORTE do Bùi Thu Thủy dịch), Sóng Ngầm (LAME DE FOND do Hà Thanh Vân và Bùi Thu Thủy dịch, nxb Nhã Nam – VN), À l’enfant que je n’aurai pas, In memoriam, Au fond de l’inconnu pour trouver du nouveau…

****

Tôi còn nhớ ngày tôi đến nước Pháp. Tôi đã không được thấy Paris nhưng lại là Sarcelles, vùng ngoại ô ủ rũ trông giống như một người đàn bà chưa tỉnh rượu hẳn. Tại nơi tiếp đón, người ta cho chúng tôi ăn sáng bằng trái lê. Cái vị đầu tiên tôi biết về nước Pháp là vị trái lê của vùng Sarcelles.

   


Trần Trung Đạo: Bài thơ cuối năm hay nhất tôi được đọc

Khoảng đầu thập niên 1990, căn nhà của vợ chồng tôi ở Dorchester, Massachusetts, trở thành “trụ sở” không phải của một hội văn bút mà của cả một thế hệ cầm bút lưu vong đang định cư miền Đông Bắc Mỹ.

Gọi là thế hệ bởi vì đa số nhà văn nhà thơ cùng một tuổi. Họ là Trần Hoài Thư (1942), Lâm Chương (1942), Lê Mai Lĩnh (1942), Phạm Nhã Dự khoảng 1942, Trần Doãn Nho (1945) v.v… Trước 1975, họ biết nhau, chơi với nhau, viết chung một báo và nhiều trong số họ còn vào trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức cùng một khóa. Tổng cộng khoảng 30 chục người tính cả chúng tôi, những người cầm bút yêu mến họ thuộc thế hệ sau.

Họ mượn căn nhà của vợ chồng tôi để sinh hoạt chứ không phải tôi là một phần của họ. Tôi không biết nhiều về họ nên chỉ ngồi nghe. Những người họ gọi bằng tên, bằng “thằng”, bằng “nó” là những tên tuổi lớn mà tôi đọc và kính trọng từ Văn, Bách Khoa, Khởi Hành thời trước 1975.

Mỗi người trong số họ có vài “bí kíp” họ thích, có kỷ niệm và nhất là họ thuộc.


Chùm thơ cuối năm

Minh họa: tranh Nguyễn Thanh Bình.

Cuối năm 

Hoàng Xuân Sơn


Ru tới chân xước thảo 

Bến rực mù phương xa

Buổi chiều ăn mây tía 

Nơi đâu cũng không nhà 


@hxs.281222





Tự tình cuối năm 

Quảng Tánh Trần Cầm

Minh họa: Bức tranh Approaching snowstorm (1915) của họa sĩ Tom Thomson (1877-1917); Wikimedia

1.

cơn lạnh bắc cực quất ngang thành phố 

nụ hôn đông đặc trên khuôn mặt lạnh cóng 

đọng long lanh trên cửa kính 

một ngày khít khao trong khoảng cách với tay 

mà mông lung mù mịt 

khắc khoải như con chim trốn bão 

ngơ ngác trên cánh đồng hiu quạnh 


Nguyễn Đức Tùng: Giữ nắng gìn mưa (Thư gởi con trai)

Có lần cha và mẹ đánh mất con trong đám đông. Lúc con năm tuổi. 

Đó là ngày trước lễ Giáng Sinh, chúng ta dẫn con đi mua sắm. Những cửa hàng đông nghẹt người giờ cuối cùng. Lẽ ra ta phải biết rằng đó là thời khắc cần cảnh giác. Mẹ con dặn kỹ hai cha con đứng đợi một chỗ trước khi đi sắp hàng ở hiệu bán quà, người xếp hàng dài nhiều vòng. Thế rồi một cuộc gọi điện thoại bất ngờ, một chuyện quan trọng gì đó làm ta mất tập trung mấy phút, không, chưa đầy một phút. Không phải, mấy giây thôi, và con biến mất. 

Làm sao con có thể biến mất được? Nhưng đúng như thế. Vì chúng ta đứng sát tường, phía trước là cây cột lớn nên phản ứng tự nhiên là ta gọi lớn lên và chạy vòng quanh cây cột. Không thấy. Chỉ cần không thấy con thôi, tâm trí đã hoảng loạn. Khi bạn hoảng loạn, mọi phán đoán đều sai. Vì người đi dày đặc, không ai có thể chú ý đến ai nên ta buộc phải len lỏi qua hàng người chạy về phía trước, nơi có nhiều khả năng tìm ra con ở đó. Ta càng chạy càng hồi hộp, càng gọi lớn tên con. Có những người quay lại giúp đỡ, nhưng càng không nhìn thấy con đâu, phản ứng tự nhiên làm ta càng di chuyển nhanh hơn. Càng đi nhanh ta càng tưởng rằng sẽ có cơ hội tìm ra con.


Ngô Nhân Dụng: Bao giờ kinh tế Trung Quốc vượt Hoa Kỳ? Hay không bao giờ?

Đối với ông Tập Cận Bình, 2022 là một năm “tiền cát hậu hung.” Đầu năm, ông được phong nhậm thành vị hoàng đế mới của nước Trung Hoa cộng sản. Ông đã thành công trị được bệnh dịch Covid, số dân bị nhiễm bệnh và số người chết thấp nhất thế giới. Ông có thể khoe khoang rằng chế độ chính trị độc đảng, độc quyền của ông có hiệu quả tốt hơn các nước dân chủ tự do. Ông kêu gọi cả loài người hãy noi gương sống theo lối của người Trung Quốc.

Cuối năm, ông Tập Cận Bình bắt buộc phải “quẹo chữ U,” đổi chiều 180 độ. Chế độ công an có thể bắt giam bất cứ một người nào không tuân phục bọn nắm quyền, với hệ thống kiểm soát tối tân bằng trí khôn nhân tạo, có thể nhận mặt, gọi tên hàng tỉ người dân, biết rõ ai đã làm gì, ở đâu, ngày giờ nào. Nhưng công an không nhận diện được và không bắt được mấy con virus!

Chưa đầy một tháng, số người mắc bệnh vọt lên gần một nửa dân số 1.4 tỷ, và đang tiếp tục tăng thêm. Nhiều tổ chức nghiên cứu tiên đoán số người chết trong năm 2023 sẽ lên một đến hai triệu. Nguyên nhân chủ yếu là do chính sách sai lầm ngay từ những ngày đầu.


Từ Thức: Tôi

N. hẹn sẽ gọi khi trở về Paris. Tôi có thói quen không trả lời điện thoại vì, với đàn ông, nói chuyện qua điện thoại là một cực hình, câu chuyện không ra khỏi ''oui, non, ờ, vậy hả ?, OK'', nhưng ngày đó ngồi, nằm, đi lại, đánh răng hay tắm rửa, lúc nào cũng rình chuông điện thoại.


Suốt ngày N không gọi. Gọi, N không trả lời.

Đâm lo. Đời sống thiếu gì những bất trắc. Hôm qua truyền hình loan tin một trực thăng rớt xuống một tiệm ăn. Một xe lửa trật đường rầy. Những người đàn bà bị bắt cóc khi chạy jogging. Hàng ngàn người ở Á Châu vào nhà thương vì ăn lẹ, nghẹn cơm. Cuộc đời không phải là một con sông êm đềm

Đi ra đi vào không yên, bồn chồn, lửa đốt trong bụng.

Gởi cho N. vài cái SMS, vẫn không thấy tăm hơi. N. ở trong một tình trạng không thể xử dụng điện thoại di động?

Mở laptop, tính viết cho N. một e–mail. Ngạc nhiên thấy hộp thư trống, không nhận được một cái mail nào.


Nguyễn Ngọc Hoa: Không bỏ bạn lại

Tháng Tám năm 1985.  Thành phố Los Angeles với nhà cửa san sát và xe cộ đông như kiến hiện rõ dần dưới ánh nắng chiều, tiếng cô tiếp viên hàng không loan báo phi cơ chuẩn bị hạ cánh khiến tôi háo hức.  Nhân đi công tác ở Palo Alto ở bắc California, tôi bay xuống Los Angeles chơi cuối tuần với vợ chồng Canh; Canh là bạn đồng nghiệp dạy ở Đại học Khoa học Kỹ thuật Minh Đức.  Cuối tháng Sáu năm 1975, tôi đã gặp Canh trong trại tỵ nạn Pendleton, nhưng từ đó đến nay mặc dù thư từ và điện thoại thường xuyên, chúng tôi chưa gặp lại nhau.  Canh mừng rỡ khoát tay lia lịa khi thấy tôi ở cuối jetway (hành lang dẫn từ phi cơ vào phòng đợi phi trạm).  Hai đứa ôm chầm lấy nhau; tôi nhìn bạn từ đầu đến chân và cố dấu vẻ xúc động,

“Mày không chịu bơ sữa đế quốc hay sao mà người ngợm tang thương thế kia?”

“Còn mày trông như thằng cha thiếu thuốc, có khác gì tao?  Chúng mình già rồi Ba Hoa ạ,” Canh đỡ lấy chiếc cặp da trên tay tôi.

“Cô Lòng Heo. . . à Long Huê có khỏe không?  Chiều nay cô ấy đi làm hả?”

Ngày còn là sinh viên ban Điện tử của Đại học Khoa học Sài gòn, Canh bị bạn bè gọi đùa là “Tiết Canh.”  Khi Canh cặp bồ với cô sinh viên lớp Lý Hóa Nhiên (hay “chứng chỉ” SPCN) Long Huê người Việt gốc Hoa quê ở Rạch Giá, lũ bạn bèn tức cảnh sinh tình phang ngay cho nàng cái tên “Lòng Heo” để đi đôi với Tiết Canh cho . . . hợp duyên.  Canh mỉm cười trách nhẹ,


Tin Sách: “Nu Na Nu Nống Xứ Mêman” và “Cõi Người Ở Lại” của Nguyễn Viện

Nhà văn Nguyễn Viện cùng lúc vừa cho ra mắt hai tác phẩm mới, NXB Cửa ấn hành, DĐTK xin trân trọng giới thiệu cùng độc giả.


C:\Users\DELL\Downloads\image0 (97).jpeg

NU NA NU NỐNG – XỨ MÊMAN 

Những câu chuyện đằm thắm và thơ mộng được gọi là cổ tích mới, kèm theo minh họa của họa sĩ Bảo Huân. 

“Khi viết Nu Na Nu Nống- xứ Mêman, tôi nghĩ đến những đứa bé. Và tôi muốn có một món quà cho chúng. 

Bằng một cách viết khác biệt hoàn toàn với tất cả những gì tôi viết xưa nay, từ văn phong đến đề tài... Tôi đã bỏ lại bên ngoài mọi buồn phiền, sự phẫn nộ và bất mãn trong cuộc sống, để nâng niu và thương yêu cuộc đời này như tôi muốn nó được hướng tới là sự tha thứ, hy sinh, lòng cao thượng và tình yêu con người dành cho nhau trong tác phẩm này, như một người mơ mộng. Tôi đã tự nhủ, nếu phải vất đi tất cả thì tôi chỉ xin giữ lại những câu chuyện cổ tích này.”(Nguyễn Viện trả lời trên BBC)


Trần Doãn Nho: Từ Coronavirus Đến “Dịch Hạch” Của Albert Camus

Siêu vi: một nghịch lý


Siêu vi coronavirus (Hình: WIkipedia)


Một tấm hình đẹp của siêu vi coronavirus (COVID-19).

Cái đẹp chết người!

Siêu vi, dịch từ chữ “virus”, có gốc la-tinh là “poison” (chất độc), tuy là một thực thể lan truyền rất nhanh và gây bệnh cho sinh vật nhưng điều lý thú (và khôi hài) là nó lại không được xem là sinh vật (living creature). Vì sao? Nó có mặt hàng tỷ năm trên trái đất với một cách tồn tại nghịch lý: sinh sôi nẩy nở không ngừng, nhưng không hề “sống” (alive), một loại “xác chết cử động” (zombie). Chẳng thế mà nó đã trở thành một đề tài tranh cãi không ngừng kể từ lúc được khám phá vào cuối thế kỷ thứ 19: sinh vật (living) hay phi-sinh-vật (non-living)?


Hoàng Quân:Duyên nợ văn tự

Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. 

Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”. Khi thêm vài dấu chấm phết. Khi bớt đôi chữ “thì, là, mà”. Chị tôi, chị Hoàng Thanh Tâm, qua những hoạt động với trung tâm Độc Lập của Tây Đức, quen nhà báo Từ Nguyên, ông Trần Văn Ngô bên Pháp. Ông Từ Nguyên mời chị Thanh Tâm tham gia Văn Bút. Chị Thanh Tâm chuyển thư của ông Từ Nguyên đến tôi. Ông Từ Nguyên cho biết có làm việc với báo Thế Kỷ 21. Tôi thầm nghĩ, Thế Kỷ 21 “cao” quá. Được là độc giả đã quý rồi. Chứ nào dám mơ xa thêm. Đôi đũa tre mộc mạc của mình biết làm sao để “chòi” tới mâm son.  



Hoàng Đình Tạo: Giá trị tự do dân chủ luôn bị thử thách qua lịch sử

 I. GIÁ TRỊ TỰ DO DÂN CHỦ


A. TƯ TƯỞNG CÁC HỌC GIẢ THẾ KỶ ÁNH SÁNG 

Vào thế kỷ 17,18 các tác giả tinh hoa về chính trị học đã liên tiếp đưa ra những tư tưởng khai phá mới về chính quyền và công dân, mang lại một trào lưu sinh động và cách mạng cho hai tầng lớp cai trị và bị trị .

Thomas Hobbes (1588–1679)


Sớm nhất là Hobbes. Ông ta chủ trương chỉ có khế ước xã hội giữa các công dân với nhau về các quyền tự nhiên. Nhưng sự thỏa thuận này được nhà cầm quyền điều phối, chứ không phải khế ước giữa nhà cầm quyền và công dân. Công dân chỉ tuân lệnh hay là chết. Ngay cả tôn giáo cũng phải lệ thuộc vào chính quyền. Hobbes vẫn ưa thích chế độ vương quyền hơn hết .


John Locke (16321704)


Nhất Linh: Giòng sông Thanh Thủy

CHƯƠNG MƯỜI HAI

Sáng hôm sau Ngọc lấy cớ ra Đảng bộ Tàu, ngồi lại nói chuyện ba hoa với một vài nhân viên để làm chậm cuộc đi lại. Chàng vui mừng thấy trời không có một đám mây nào; cả ngày hôm nay chắc nắng. Buổi sáng hơi mát nhưng chàng đoán mười giờ trở đi trời sẽ nắng gắt lắm.

Ngọc nghĩ đến những ngày nắng và có gió heo may ở vườn nhà; chị chàng mỗi khi đi qua chỗ nắng vẫn thường lấy cánh tay hoặc lấy vạt áo che trán cho đỡ nắng và thường bắt chàng phải đội mũ:


“Chú không biết nắng tháng tám nám bưởi à?”


Khí hậu ở Ma-Lì-Pố, chàng thấy giống như hệt khí hậu ở bên nước nhà; chàng vẫn thích nhất những ngày thu trong sáng có gió heo may; khi chàng còn ở quê nhà chàng thường ra ngồi dưới gốc cây nhãn ở bờ sông, nhìn ngắm những ngôi sao lấp lánh trên gợn nước. Hôm nay thấy trời nắng chàng lại vui vì một lẽ khác. Ngọc tự nhủ:


Thứ Ba, 27 tháng 12, 2022

Trần Mộng Tú: Thơ Tuyết

Bướm Tuyết

Xô khung cửa hẹp bước ra

trăm con bướm tuyết bay sa xuống lòng

cánh nào gẫy vụn bên song

cánh nào gẫy giữa mênh mông mái hồn


Đông Trắng


Mùa đông trắng giữa mái nhà

câu thơ trắng giữ hồn ta vô đề

bông hoa trắng giữa đam mê

mối tình trắng xuống lời thề bỗng tan


Hinh minh hoạ,NoName_13, Pixabay

Hoa Tuyết


Đóa tan trên ngón tay gầy

Đóa tan giữa ngọn tóc mây hững hờ

đóa tan giữa một bài thơ

tình em đóa ấy bao giờ mới tan



Nguyễn Đức Tùng: Tuyết

Hình minh hoạ, Albina White
Lần đầu tiên tôi nhìn thấy tuyết. Tuyết thật đẹp, mịn như tơ, rơi trắng đất trời mờ ảo. Đó là đêm chúng tôi hạ cánh xuống phi trường trong dịp lễ Giáng sinh. Máy bay đến trễ bốn giờ vì thời tiết xấu. Trong khi mưa là dòng chảy liên tục của nước thì tuyết là sự ngừng lại, sự hoá thân, sự kết tụ giữa đất trời do nhiệt độ lạnh. Mặc dù nhiệt độ đông của nước là không độ Celsius, tuyết có thể hình thành khi nhiệt độ chạm tới ba độ thậm chí cao hơn do những điều kiện khác. Tuyết là những tinh thể sáu cạnh đều răm rắp như kỷ hà học, vừa tách rời nhau và ép sát vào nhau, khi rơi xuống trên lá cỏ, trên ngọn cây, trên vách tường hay cửa kính, tạo ra những hình dạng biến đổi kỳ ảo. Nhưng vào lúc ấy trong khi thưởng thức vẻ đẹp của tuyết, lần đầu, đẹp điếng hồn, thì chúng tôi cũng ngơ ngác sợ hãi trước mùa đông đầy đe dọa. Một mùa đông khủng khiếp, băng giá, gió thổi liên hồi như tiếng chó sói hú qua các đỉnh đồi trên thảo nguyên. Trời đêm lạnh hai mươi độ âm. Khi xuống đất, trước khi nhận ra rằng không một taxi nào chạy được trong bão tuyết, nhóm người tị nạn chúng tôi đứng rất lâu ở hành lang chờ đợi. Một số người được chính phủ bảo trợ liền có người đến đón, một số người không liên lạc được với gia đình. Tôi tìm cách gọi cho nhà thờ. Tôi đứng trước máy gọi công cộng, lúc ấy mới nhớ ra rằng người ta cần đồng tiền kẽm thả vào cái khe nhỏ mới quay máy được. Tôi không có một đồng tiền hai mươi lăm xu nào như thế cả. Một người đàn ông da trắng trung niên, râu rậm, hoàn toàn im lặng, đứng sau lưng tôi chờ đến lượt dùng máy gọi. Thời ấy không có điện thoại cầm tay như bây giờ, tất nhiên. Thấy tôi lúng túng quá lâu, ông ta hỏi và biết ra tôi không có tiền. Ông đưa cho tôi đồng hai mươi lăm xu (cents) để quay số. Thấy gã thanh niên da vàng gầy nhom mặt đen như bôi nhọ nói tiếng Anh không rõ lắm, broken English, hoa chân múa tay liên tục, ông ta cố gắng giúp đỡ. Cuối cùng khi kết thúc cuộc nói chuyện trên điện thoại và an tâm biết rằng người bảo trợ đang trên đường tới phi trường, tôi quay lại bảo, đến lượt của ông, nhưng ông lắc đầu.


Thận Nhiên: Món hàng

“Anh có gì để bán không?”

“Dạ, có.”

“Món gì vậy? Sao tôi không thấy anh bày hàng ra như những người ở chợ này?”

“Dạ, tôi bán thời gian của cuộc đời của tôi. Món này không có hình thể cụ thể để bày, nhưng sau khi thương lượng và thỏa thuận thì tôi sẽ giao hàng cho người mua.”

“Anh giải thích rõ hơn đi, tôi chưa hiểu lắm.”

“Tôi sẽ chuyển thời gian trong quỹ đời tôi sang quỹ thời gian của đời người mua. Nghĩa là đời của tôi sẽ ngắn lại một thời lượng thỏa thuận và đời người mua sẽ dài ra đúng với thời lượng đó, như thể chuyển khoản trong giao dịch ngân hàng.”

“Bán thời gian của đời sống, lạ thường và thú vị đấy.”

“Mọi thứ đều có thể là hàng hóa. Từ bom nguyên tử, đến một quả thận đến tinh trùng. Thời gian cũng vậy thôi.”

Ngô Nhân Dụng: Mỹ được lợi hại những gì ở Ukraine?

Chuyến đi của ông Volodymyr Zelensky từ Bakhmut, tỉnh Donetsk, Ukraine qua Washington diễn ra trong bí mật như phim gián điệp. Buổi sáng ông đến thăm binh sĩ đang chiến đấu bảo vệ một thành phố đang bị quân Nga tấn công hàng ngày. Sau đó ông đi hơn 400 cây số đường bộ tới một phi trường Ba Lan gần biên giới, rồi bay 11 tiếng đến căn cứ Andrews, ở thủ đô Mỹ. Từ ngày Ukraine bị Nga xâm lăng ông chưa đi thăm thủ đô một nước nào trong khối NATO dù việc đi lại dễ dàng giản dị hơn nhiều.

Zelensky biết rằng Mỹ sẽ không viện trợ tất cả những thứ vũ khí mà Ukraine yêu cầu. Vì ông Joe Biden muốn tránh không để Vladimir Putin lấy cớ mở rộng cuộc chiến. “Khối NATO không muốn một cuộc chiến tranh trực tiếp với Nga,” ông Zelensky nói, “Họ không muốn thấy Thế Chiến Thứ Ba bùng nổ!” Tổng thống Biden cũng nghĩ như vậy. Nhưng ông Zelensky vẫn thấy cần thuyết phục quốc hội Mỹ, là cơ quan nắm “quyền chi tiền” cho Tòa Bạch Ốc!

Sự kiện ông Zelensky đứng nói trước các đại biểu cả hai viện quốc hội ở Washington đã là một thông điệp mạnh mẽ. Tháng 11 năm ngoái, Mỹ đã khuyến cáo ông rằng chắc chắn Putin sẽ đánh, và đề nghị kế hoạch giải cứu ông ra khỏi thủ đô Kyiv. Các nước Âu châu cũng nghĩ rằng quân Nga sẽ chiếm được Kyiv trong vài ngày, và biết rằng gián điệp Nga đang thi hành kế hoạch ám sát Zelensky cùng toàn bộ các nhà lãnh đạo Ukraine. Nhưng Zelensky can đảm ở lại, thề sống chết với thủ đô Kyiv, tiếp tục lãnh đạo cuộc kháng cự. Quân đội và nhân dân Ukraine đã chứng tỏ họ sẽ chiến thắng, họ chỉ cần thêm vũ khí và rất đáng được giúp! Trước khi ông Zelensky đến, quốc hội Mỹ đã biểu quyết các ngân sách $1.85 tỷ và $45 tỷ viện trợ Ukraine.


Chính luận Trần Trung Đạo: Bài học láng giềng

Các nhà lãnh đạo quốc gia phân tích tương lai của một quốc gia dựa trên các điều kiện kinh tế chính trị quân sự đang diễn ra. Tuy nhiên, như lịch sử đã chứng minh, khi quyết định, phần lớn các lãnh đạo đều nhìn về quá khứ. Lý do, quá khứ đã được chứng nghiệm giúp cho họ yên tâm và xem đó như là nguồn bảo đảm cho quyết định của mình.

Lịch sử nhân loại để lại những bài học trong quá khứ không thể bỏ qua. Ba Lan là bài học xương máu nhất. Các diễn biến chính trị, quân sự đang diễn ra tại Á Châu cho thấy Tập Cận Bình “yêu” láng giềng Việt Nam cũng giống như Hitler từng “yêu” láng giềng Ba Lan.

Trong diễn văn đọc trước Quốc Hội Đức ngày 21 tháng Năm, 1935, Hitler ca ngợi tình láng giềng giữa Đức và Ba Lan: “Chúng tôi công nhận, với sự hiểu biết và tình hữu nghị thắm thiết của những người Quốc Xã dành cho Ba Lan, quê hương của một dân tộc ý thức quốc gia. Quốc Xã Đức, và đặc biệt chính phủ Đức hiện nay, không có mong muốn nào hơn là sống trong điều kiện hòa bình, hữu nghị với tất cả các nước láng giềng.”


Nguyễn Xuân Thọ: Bi kịch lạc quan

Sinh quyển trái đất đang bị tàn phá nặng nề. Nguồn nước, không khí, lòng đất đều bị ô nhiễm. Mỗi ngày có đến 150 loại thực vật và động vật bị tận diệt. Số sinh vật ít ỏi còn lại trong thiên nhiên nay không còn có thể trung hòa các chất độc do loài người thải ra. Những cuộc chiến tranh đẫm máu, nạn diệt chủng, nạn cướp đất v.v. càng tăng tốc quá trình tàn phá hành tinh.

Các thế lực cực hữu, độc tài, phân biệt chủng tộc toàn cầu ngày càng bành trướng. Tôi thường đặt các câu hỏi: Nền dân chủ Mỹ liệu có sống sót được không? Liệu Ukraine có trụ được qua mùa đông khắc nghiệt với sức tàn phá điên cuồng của Putin không? Liệu liên minh EU có tan vỡ không? Liệu mô hình XHCN phát xít của Trung Quốc có lấn át các nền dân chủ tự do? v.v…

Trong thực tế thì năm 2022 là một năm thất thu của bọn độc tài. Ở các quốc gia quan trọng, chúng phải hứng chịu những thất bại nặng nề. Còn lâu dân chủ tự do mới chiến thắng độc tài trong cái thế giới đầy rẫy những mâu thuẫn kinh tế, văn hóa, tôn giáo này. Nhưng trong năm qua, đại diện của cái ác đã phải nuốt nhiều quả đắng.


Nguyễn Tiến Cường: Đảng Cộng sản Việt Nam và món quà cuối năm cho Tập Cận Bình

Ngày 20.12.2022, báo chí, truyền thông của chế độ cộng sản Hà Nội đồng loạt đưa tin đình chỉ nhiệm vụ của 2 cán bộ trường Đại Học Kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội (KD&CN) vì (vô tình) dính dáng đến việc thực hiện một tấm biểu ngữ lớn (pano) có in nền cờ Trung Cộng. "Sự cố" này (đương nhiên) gây xôn xao dư luận, mạng xã hội cũng như ngoài đời, nhiều người dân (bức xúc) lên tiếng (1).

Đại diện của trường đại học KD&CN Hà Nội cho biết "sự cố" xẩy ra nằm trong cơ sở của trường ở...tỉnh Bắc Ninh, có nghĩa là lãnh đạo của trường ở Hà Nội...không biết, không liên can. Tấm biểu ngữ trước cổng trường thật ra chẳng có gì đặc biệt cho lắm ngoài cái nền trên đầu ghi tên trường Đại học Kinh doanh và công nghệ Hà Nội, bên dưới là Khoa Giáo dục, quốc phòng và an ninh chào mừng 78 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2022); 33 năm ngày Hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 – 22/12/2022); 50 năm chiến thắng Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không (12/1972 – 12/2022). Vậy thôi! Chuyện nhỏ như...ngọn cỏ gió đùa...

Tuy nhiên, có một điều đáng chú ý, rất dễ nhìn thấy là ngay góc bên trái nền của tấm pa-nô có in quốc kỳ Trung Cộng và điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi: - Hành động này là vô tình hay cố ý?


Trần Thị Nguyệt Mai: Đỗ Hồng Ngọc với Áo Xưa Dù Nhàu...

Được biết những năm sau này, tác giả Đỗ Hồng Ngọc chọn “về thu xếp lại” khi một “chiều hôm thức dậy / ngồi ôm tóc dài / chập chờn lau trắng trong tay” (*). “Áo xưa dù nhàu...” là tựa tác phẩm mới nhất của ông do Phanbook.vn xuất bản với mười tám chân dung:

1. Nguyễn Hiến Lê, “… để cho người quân tử… hò ơ…”

2. Võ Hồng, “nỗi cô đơn uy nghi”

3. Cậu tôi, Ông Ngu Í Nguiễn Hữu Ngư, “người điên thứ thiệt”

4. Giáo Sư Trần Văn Khê, “Đời thường…”

5. Dương Cẩm Chương, “Kẻ lữ hành không mệt mỏi của đường dài” 

6. Thăm nhà văn Trang Thế Hy “… thì cứ hỏi cuộc đời” 

7. Thi sĩ Quách Tấn, “đọng bóng chiều” 

8. Gặp gỡ với Nhà thơ Huyền Chi của “Thuyền viễn xứ” 

9. Tôn Nữ Hỷ Khương, “Chỉ có tình thương để lại đời”


Thơ Ngô Quốc Phương

DÁNG CỦA CÂY NGAY


Anh ngồi đó,
không có quyền nói chi,
chỉ một bức ảnh để lại,
nhưng nhắn gửi nhiều điều,
ấy là bức ảnh của người không cúi đầu,
(chắc ai mong thế lắm),
ấy là bức ảnh của người không chịu khuất phục,
(chắc ai đó lại càng mong),
những gì anh cần nói, anh đã nói,
những việc gì anh cần làm, anh đã làm,
tuổi của anh đã trọng,
có người móc hỏi sao anh lại không ngồi yên, dưỡng già?
học hàm, học vị của anh đầy,
ngày 20/11 nhà anh không còn chỗ để đựng hoa học trò tặng,
sao anh không an thú ngồi cao, hạ cánh an toàn?
nhưng ai ơi, có nghe và nhìn lại một lần những gì anh nói và anh làm không?

Đào Như: Phạm Xuân Tích - Suy tư và Ước mơ

Khi nhận được tập tiểu luận “ SUY TƯ VÀ ƯỚC MƠ” của tác giả Pham Xuân Tích, tôi liền điện thư cho tác giả với chân tình: “Tích ơi! Cuối năm bạn gửi đến tôi một quả bom tấn”. Tác giả, người bạn chí thân của tôi, trả lời “Anh Thể! Anh chịu khó đọc thật kỹ, đó là công trình suy tư của tôi trong nhiều năm tháng ’’. Tôi sực nhớ đây là tác phẩm của tác giả vừa bước vào tuổi tám mươi mốt. Chắc chắn phải là tiếng hót của con chim bị nhốt trong chiếc lồng hạn hẹp của không gian và thời gian còn lại...Chính tác giả đã viết trong phần “Lời Mở” của tập tiểu luận này: “Không có tuổi nào hạn định ước mơ, cũng không có ước mơ nào hạn định tuổi tác...”.

Có thể nói “Lời Mở” của tâp tiểu luận, thật sự nói lên nội dung của thiên tiểu luận mà tác giả Phạm Xuân Tích có tham vọng triển khai và phân tích khả năng trí tuệ của con người mà ông thu gọn trong 5 chữ “Suy Tư và Ước Mơ”. 


Bùi Văn Phú: Một nghìn VF8 đã lăn bánh trên đường phố Mỹ

Tôi đã thấy hàng trăm xe Vinfast VF8 chạy trên đường ở California. Không phải nói đùa mà sự thật là như thế.

Chiều thứ Hai 19/12 ở bến cảng Benicia, cách San Francisco 30 dặm đường, những chiếc xe VF8 đủ các mầu đã được chạy từ tầu hàng ra bãi đậu xe của cảng.

Tầu hàng và những chiếc xe VinFast VF8 tại bến cảng Benicia, vùng Vịnh San Francisco ngày 19/12/2022 (Ảnh: Bùi Văn Phú)

Đoạn đường trong khu vực có kiểm soát an ninh, dài chừng 2 kilômét, từ cầu tầu chạy dọc theo đường Bayshore trước bến cảng Benicia, thủ phủ cũ của tiểu bang California, vào bãi đậu xe của cảng.

Thứ Sáu, 23 tháng 12, 2022

Thiệp Chúc mừng Giáng Sinh và Năm Mới của DĐTK


 


Lê Hữu: Đêm rất thánh, đêm không cùng

Hát là cầu nguyện đến hai lần.

~ St. Augustine

Một anh bạn tôi, lấy cô vợ có đạo, nói với tôi là anh chỉ theo vợ đến nhà thờ hai lần trong một năm, vào ngày lễ Phục Sinh và lễ Giáng Sinh.  

“Vậy là anh lấy hết hai ngày lễ lớn nhất của người công giáo rồi còn gì,” tôi nói đùa. 

“Riêng lễ Giáng Sinh,” anh bạn nói, “không chỉ đi lễ nửa đêm, tôi còn hát theo được bài thánh ca nữa.”  

Tôi hỏi “Bài gì?”, anh nói “Đêm thánh vô cùng.” 


Selma Lagerlöf: Đêm Thánh (Den Heliga Natt) - (Nguyễn Văn Thực dịch)

Đêm Thánh

Den Heliga Natt

Từ cuốn Kristuslegender/ Những Huyền thoại về Chúa Kitô (1904)


SELMA LAGERLÖF,

Nữ văn sĩ  Thuỵ Điển, đoạt giải văn chương Nobel năm 1909

(1858 – 1940)


Nguyễn Văn Thực dịch từ tiếng Thuỵ Điển


Tranh: Chúa Giêsu giáng sinh, của Anders Eriksson, Thuỵ Điển, vẽ năm 1806. Photo: Birgit Brånvall / Nordic Museum (CC BY-NC-ND)


Khi tôi năm tuổi, tôi phải chịu đựng một nỗi buồn thật lớn; từ ngày ấy tôi thấy khó mà có một nỗi buồn nào lớn hơn. Đó là lúc bà nội tôi qua đời.

   

Cho đến ngày mất, mỗi ngày bà nội tôi cứ ngồi trên ghế bành kê trong một góc nhà mà kể truyện đời xưa.



Trần Mộng Tú: Giáng Sinh – Chiến Tranh và Ngưng Chiến

Theo những tin tức truyền thông mới nhất trên các trang báo thì sẽ không có ngưng chiến giữa Nga và Ukraine trong dịp Giáng Sinh.

Thành phố cả hai phía sẽ tiếp tục nhận bom đạn, lính và thường dân sẽ tiếp tục thương vong.


Moscow hôm Thứ Tư (14/12) tuyên bố, sẽ không có “ngừng bắn dịp Giáng sinh” vì không nhận được yêu cầu thành ý từ Kyiv, trong bối cảnh chiến tranh tàn khốc ở Ukraine đã sang tháng thứ 10. Quyết định trao đổi thêm hàng chục tù binh, trong đó có một người Mỹ, cho thấy hai bên vẫn đang duy trì liên hệ ở một cấp nhất định, theo Reuters đưa tin. (Trí Thức VN)


Mọi nơi, mọi người trên thế giới đều theo dõi chiến tranh ở Ukraine, người ta đều tự hỏi liệu chiến tranh có tạm thời ngưng tiếng súng trong dịp cuối năm để đón Giáng Sinh và Năm Mới.


Người Việt Nam hơn ai hết có kinh nghiệm “ngưng bắn cuối năm*” này. Ngưng bắn ở phía nào và ngưng bắn ở đâu. Điều này thì chỉ có Cộng Sản Miền Bắc biết rõ theo kiểu của họ.


Trần Trung Đạo: Giáng Sinh của hai tử tù

 (Lược dịch từ Finding Freedom của Jarvis Jay Masters)

Giới thiệu: Đại sư Chagdud là bậc cao tăng nổi tiếng của Phật Giáo Tây Tạng. Trong thời gian hoằng dương Phật Pháp tại Tây Phương, ngài thu nhận một tử tù làm đệ tử. Tử tù tên là Jarvis Jay Masters, người da đen, sinh năm 1962 tại Long Beach, California. Anh bị kết án tử hình vì có liên can đến việc một nhân viên an ninh nhà tù bị hai tù nhân đâm chết. Mặc dù anh không trực tiếp giết và cũng không có mặt khi án mạng xảy ra, nhưng bị kết án vì đã mài lưỡi dao. Trong thời gian ở Death Row, Jarvis tìm hiểu về tôn giáo và cảm thấy đạo Phật đã đem lại cho anh sự an lạc mà từ lúc sinh ra anh chưa được hưởng. Năm 1989 (có tài liệu cho rằng năm 1991), Jarvis phát nguyện làm môt Phật tử theo truyền thống Tây Tạng và được ngài Chagdud truyền giới ngay tại nhà tù San Quentin, California. Đại sư Chagdud Tulku rất thương Jarvis Jay Masters và thường đến nhà tù San Quentin, California để thăm anh ta cho đến khi ngài viên tịch năm 2002. Bài này dịch trước đây với tựa “Hai Tử Tù và Tình Mẹ”, đăng lại nhân mùa Giáng Sinh nên chọn một tựa khác thích hợp với mùa.


******


Không lâu sau khi được tin đại sư Chagdud viên tịch, có lẽ một tuần, tôi được đưa ra phòng thăm viếng. Tôi ngồi ở đó, nhìn xuyên qua cửa sổ, cố gắng đoán chừng ai sẽ đến thăm tôi. Ai lại phải dành thời gian thông qua bao thủ tục nhà tù phức tạp để vào thăm tôi? Tôi nghĩ về những người từ lâu tôi chưa từng gặp lại. Và trong ánh mắt rưng rưng, hình ảnh của thầy tôi, ngài Chagdud, lại đến với tôi. Tôi thầm ước đó chính là thầy. Nhưng rồi tôi chợt ý thức ngài sẽ không còn xuất hiện từ góc phòng thăm và bước tới gần cánh cửa kiếng này lần nào nữa, như thầy đã đến bao lần trước đây.



Trùng Dương: Leonardo và ‘Bữa Tiệc Cuối Cùng’: Tuyệt phẩm ‘tình cờ’ và công trình trùng tu kéo dài 21 năm

Báo NY Times, 7/2/1995, Mục 2, trg. 31

Một trong những tác phẩm hội hoạ cổ điển còn tồn tại tới nay “Last Supper” (Bữa tiệc cuối cùng) của danh họa Leonardo da Vinci, hoàn tất vào năm 1498 sau bốn năm thực hiện, là một trong những tác phẩm cổ điển được giới nghiên cứu nghệ thuật bàn thảo nhiều nhất. Đó cũng là tác phẩm đòi hỏi nhiều lần trùng tu hơn cả, với lần cuối vào cuối thế kỷ trước kéo dài tới 21 năm. Đây cũng là tác phẩm tuy là về một đề tài tôn giáo song đã vượt ra ngoài lãnh vực tôn giáo tới giới yêu nghệ thuật không thuộc hoặc thấm nhuần đạo Thiên Chúa giáo, với một quan tâm hoàn toàn có tính cách nghệ thuật. 


Trong bài này người viết sẽ duyệt qua bối cảnh thực hiện và kỹ thuật sử dụng của thiên tài Leonardo trong tác phẩm “Last Supper” một kỹ thuật không phù hợp với tranh tường và là một trong các nguyên do dẫn tới nhiều nỗ lực trùng tu liên tiếp, không lâu sau khi bức tranh vĩ đại này hoàn tất. Tại sao có người gọi tác phẩm này là một “tuyệt tác tình cờ” (accidental masterpiece)? Những công trình trùng tu nào đã được thực hiện trên “Last Supper”? Và cuối cùng, bài viết sẽ tập trung vào công trình trùng tu, có thể nói là đại qui mô, kéo dài 21 năm của bà Pinin Brambilla Barcilon và một nhóm nhỏ chuyên viên Ý tại nơi chứa bức tranh tường vĩ đại vĩ đại cả ở vóc dáng lẫn giá trị nghệ thuật vượt trên cả mục đích tôn giáo của tác phẩm tại nhà thờ Santa Maria delle Grazie ở trung tâm thành phố Milan, Ý. 



Dazai Osamu: Merry Christmas (Nguyễn Văn Thực dịch)

 メリイクリスマス

Merry Christmas


太宰治

Thái Tể Trị

Dazai Osamu

(1909-1948)


Nguyễn Văn Thực dịch từ nguyên tác Nhật ngữ


Món lươn nướng truyền thống của Nhật Bản, Hình 加藤 俊,Pixabay


Đông Kinh/Tokyo là một nơi nhộn nhịp mà buồn, tôi nghĩ như thế khi tôi trở lại Đông Kinh, ý nghĩ này giống như giòng chữ đầu tiên của một bài văn, nhưng trong mắt tôi, "cuộc sống Đông Kinh" cũng chẳng khác gì trước đây. 


Tôi đã sống ở Tân Khánh/Tsugaru, nơi chôn nhau cắt rốn của tôi được một năm ba tháng, và chuyển về Đông Kinh với vợ con vào giữa Tháng Mười Một năm nay, nhưng khi nhìn lại tôi có cảm tưởng như đi chơi hai hay ba tuần gì đó rồi trở về.



Trần Mộng Tú: Giáng Sinh Ở Đó

Gửi về Ukraine


Khi mặt trời bỏ đi

tuyết đầu mùa tìm đến

những cánh tay màu trắng

cầm trái tim trẻ em


Ở nơi xa xăm đó

Tuyết ngập trắng con đường 

Những bàn chân rất bé

Cùng bom đạn thầm thì


Ở nơi xa xăm đó

đạn thở trên mái nhà

những mái nhà đổ nát

phủ kín xác mẹ già


Ở nơi xa xăm đó

bom rót vào từng gian

đạn xuyên qua cánh cửa

tất cả cùng vỡ toang


Ông Già Giáng sinh đến

tìm mãi không thấy ai

lò sưởi và ống khói

đều vỡ vụn cả rồi


Chỉ thấy một em bé

đang nhặt những ngôi sao

Ông già ôm mặt khóc

Ngôi sao ôi! ngôi sao!


Trần Mộng Tú

Dec.2022