Thứ Ba, 28 tháng 9, 2021
Hôm nay chúng tôi có một tin tức mới gửi đến các bạn.
Diễn Đàn Thế Kỷ, ra mắt độc giả từ năm 2010, đến nay đã được 11 năm, suốt thời gian ấy bài vở luôn luôn đến với độc giả đều đặn hàng ngày. Hiện nay, vì các lý do khách quan lẫn chủ quan, nhịp độ ấy không còn thích hợp nữa, chúng tôi quyết định đưa bài vở lên diễn đàn mỗi tuần một lần, vào ngày Thứ Sáu. Nội dung bài vở cũng gần như cũ, gồm các mục thời sự, nghiên cứu và văn học.
Xin kính báo cùng quý văn hữu và độc giả.
DĐTK
Chủ Nhật, 26 tháng 9, 2021
Lưu Văn Vịnh: Mò Gươm Dưới Đáy Thời Gian !
Nguyễn Lê Hồng Hưng: Trên Một Dòng Sông
Hồ Phú Bông: Những Viên Sỏi
![]() |
Hình minh hoạ FreePik |
Phan Quốc Sơn: Thần Thoại Bách Việt
Bô Lão, người giữ thần thoại Việt
Thứ Bảy, 25 tháng 9, 2021
Phong Tử Khải: Thu (Nguyễn Văn Thực dịch từ nguyên văn chữ Hán)
秋
Thu
Phong Tử Khải
豐子愷
Vô ngôn độc thướng tây lâu, nguyệt như câu: Im lặng một mình lên lầu tây, trăng như móc câu/ Văn Trị Tiên Sinh Thôi Mã: Ông Thôi Mã, người Văn Trị/ Tranh: Tử Khải |
Văn Công Tuấn: Vô Ngã thì ai là tôi?
Vương Đình Thanh: Cú Đấm
S.T.T.D Tưởng Năng Tiến – Một Người Việt Tên Dang
Thứ Sáu, 24 tháng 9, 2021
Ngô Nhân Dụng: Thị trường công việc đảo lộn vì Covid
Ngô Thế Vinh: Việt Nam Một Thế Kỷ Qua – Nguyễn Tường Bách và Tôi
Hình chụp một buổi ca nhạc trong gia đình Nguyễn Tường Bách - Hứa Bảo Liên ở Phật Sơn, 1967. (Hình: Tư liệu Hứa Bảo Liên) |
Thứ Năm, 23 tháng 9, 2021
Phạm Phú Khải: Nguyên nhân và bối cảnh hình thành AUKUS
Vào ngày thứ Năm 16 tháng 9 (múi giờ Úc), ba lãnh đạo của Úc – Anh – Mỹ, gồm Thủ tướng Scott Morrison và Boris Johnson, và Tổng thống Joseph Biden, đã họp báo trực tuyến để công bố sự hình thành quan hệ đối tác an ninh chung giữa ba nước AUKUS.
Một ngày trước đó, thứ Tư 15 tháng 9, Morrison đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp liên quan đến an ninh quốc phòng với một số thành viên nội các của mình, và bốn nhân vật hàng đầu phe đối lập cũng được mời. Có lẽ Morrison muốn bảo đảm rằng phía cầm quyền hay đối lập đều hỗ trợ quyết định này, và dù ai lên nắm quyền sau này cũng có đầy đủ thông tin từ quyết định hệ trọng này. Vì gần như toàn nước Úc đang bị phong tỏa, những thành viên thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia đã được chính quyền tiểu bang cấp giấy thông hành đặc biệt để có thể bay đến thủ đô Canberra tham dự. Tình trạng khẩn cấp như thế này không phải là điều xảy ra thường xuyên.
Rõ ràng quyết định hợp tác chung với Mỹ và Anh để xây tàu ngầm xử dụng nhiên liệu hạt nhân là một quyết định vô cùng quan trọng và sẽ ảnh hưởng lâu dài. Nó sẽ thay đổi sâu sắc chính sách ngoại giao và quốc phòng Úc, không chỉ với Trung Quốc mà còn trong vùng và quốc tế. Với quyết định này, Úc chỉ còn con đường tiến, không phải lùi, trong việc đối đầu với Trung Quốc. Trong ba nước, Úc nằm ở trong vùng Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, gần Trung Quốc hơn Anh và Mỹ. Sự ảnh hưởng của Trung Quốc lên nước Úc trong nhiều thập niên qua là rất lớn, nhất là về mặt kinh tế. Vì thế, quan hệ giữa hai nước kể từ 16 tháng 9 sẽ đi qua một bước ngoặc lớn mới. Như Thủ tướng Morrison xác định, Úc đang bước vào một thời kỳ mới, mà tương lai của Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương sẽ ảnh hưởng đến tất cả tương lai của Úc.
Tuy nhiên, những gì chính quyền Morrison hay giới truyền thông cho biết và đưa tin trong những ngày qua, vẫn chưa trả lời thỏa đáng vì sao quyết định xây tàu ngầm dùng hạt nhân cũng như quan hệ đối tác AUKUS được hình thành một cách khẩn cấp, và được công bố đột ngột như thế?
Thái độ của lãnh đạo Bắc Kinh
Chính trị, hay mọi điều khác, đều có nguyên lý nhân (và) quả. Sự kiện 16 tháng 9 chỉ là hệ quả của chuỗi sự kiện kéo dài bao năm qua.
BBC Tiếng Việt: Covid - Chủ tịch VN Nguyễn Xuân Phúc đề nghị LHQ hỗ trợ vaccine
Bùi Bích Hà: Bà Nhất Linh Nguyễn Tường Tam
(Bài nói chuyện nhân dịp ra mắt tuyển tập Nhất Linh, Người Nghệ Sĩ-Người Chiến Sĩ, tại nhật báo Người Việt, quận Cam, ngày 22/8/2004).
Trong trí tưởng tôi như một độc giả con nít những năm 40, thiếu nữ những năm 50 và trẻ tuổi những năm 60, Nhất Linh trong Tự Lực Văn Đoàn cùng những vị cầm bút thời của ông là những nhân vật gần như huyền thoại, chỉ hiện hữu bằng tài năng, thanh danh và tác phẩm, không bằng nhục thể có thể nhìn thấy hay tiếp cận, như những con người bình thường khác xung quanh tôi.
Chân dung bà Nguyễn Tường Tam, do Nguyễn Gia Trí vẽ |
Giữa năm 1963, tuy đã tốt nghiệp đại học, đi dạy, đã bước vào một cuộc hôn nhân khó khăn và đang sinh sống tại một tỉnh lỵ trù phú gần cực nam miền nam Việt Nam, tin nhà văn Nhất Linh Nguyễn Tường Tam tự vẫn để phản đối sự bất công chuyên chính của chính quyền đương thời tới với tôi là một nỗi buồn lặng lẽ. Dường như một phần của ông, cái hồn Tự Lực Văn Đoàn mà tôi gắn bó mật thiết thời còn đi học, trước đó, đã được tôi chôn cất kỹ trong hoàn cảnh làm vợ không có chỗ nào dành cho văn chương của tôi. Nay ông thực sự ra đi, là một tên tuổi chính trị lẫy lừng, một tư cách chính trị hiếm hoi, khuôn mặt này của ông, dẫu thế, hoàn toàn xa lạ trong cảm thức của tôi. Có vẻ như thế hệ chúng tôi, nhút nhát, lãng mạn, nên yêu thích cái đẹp trừu tượng, thậm chí trừu tượng hóa mọi vẻ đẹp của đời sống để thấy chúng tinh khiết, linh thiêng, và như thế, chúng càng đẹp hơn, an toàn và bền bỉ hơn.
Phải đợi đến bây giờ, những năm đầu thế kỷ 21 và do tạp chí Thế Kỷ 21 đề xuất, chúng tôi mới có dịp nhìn lại thần tượng Nhất Linh của chúng tôi suốt hơn nửa thế kỷ vừa qua.
Nguyễn Hữu Phước: Từ Việt Gốc Pháp - Phần 2 (Tiếp theo kỳ trước)
Bom, bôm, và bơm
Trong các loại tráng miệng sau bữa cơm, chúng ta có thể dùng trái “bôm” (pomme) hay còn gọi là trái táo tây. Gần đây có một loại bôm nổi tiếng của Nhật tên Fuji. California đã sản xuất tràn ngập loại bôm nầy.
Tiện đây xin cho nói luôn kẻo quên, trong tiếng Việt có đến ba từ Việt gốc Pháp có âm đọc gần như nhau: “bôm,” “bơm,” và “bom.”
Bơm (pomper) là động từ chỉ động tác đem không khí, hay một chất lỏng vào một chỗ nào đó như bơm bánh xe, bơm nước từ giếng lên thùng chứa nước, bơm mỡ bò vào bạt đạn xe. Vật dùng để bơm, gọi là cái bơm, ống bơm hoặc máy bơm (pompe).
Từ thứ ba là “bom” (bombe) chỉ một loại vũ khí gây nổ có tác dụng phá hoại và giết chóc. Ném bom, dội bom (bombarder) là động từ chỉ việc dùng phi cơ thả bom xuống từ trên không.
Từ Việt gốc Pháp trong giao thiệp và ăn mặc
Chào hỏi
Các ông tây bà đầm (madame) khi gặp nhau, chào nhau bằng cách bông rua hoặc bủa sua (bonjour: bắt tay chào nhau). Khi từ giã nhau thì nói ô rờ voa (au revoir: sẽ gặp lại) hay a-dơ (adieu: vĩnh biệt). Khi cần thoái thác hay xin lỗi điều chi thì bắt đầu bằng từ bạt đông (pardon: xin lỗi). Lại nhớ có câu thơ rằng :
Bạt đông anh chớ pha sê (1)
Ắt tăn moa rắc công tê tú xà
(1) (fâcher: giận; attendre: đợi ; moi: tôi; raconter: kể; tout ca: tức thời; phụ âm c trong từ ca của tiếng Pháp, còn thiếu cái râu bên dưới).
Thứ Tư, 22 tháng 9, 2021
Hoàng Trường: 23/9 này ông Nguyễn Xuân Phúc có dám ‘kháng chỉ thiên triều’?
Luật quốc tế hay luật rừng?
Anh Vũ (RFI): Mất hợp đồng tàu ngầm với Úc, Pháp có thể quay sang Ấn Độ
Nguyễn Hữu Phước: Từ Việt Gốc Pháp
Giọng Hán Việt và các địa danh
Nguyễn Văn Trung: Góp Ý Với Số Đặc Biệt Về Phan Thanh Giản Của Tạp Chí Thế Kỷ 21 (Số Tháng Chín, 2004)
Thứ Ba, 21 tháng 9, 2021
sử mặc hoàng xuân sơn: V À I K H Ú C T Ớ I R Ằ M T H Á N G T Á M
Tao Lengyue, The MET Museum |
{ c ó n g ư ờ i b ả o t a p h o n g l ư u }
phong lưu gì đâu vẫn tàng tàng
quậy đời cho mộng đỡ khô khan
chữ nghĩa vẫn rách hồn vẫn nát
đâu phong lưu gì cái hở hang
{ n h ớ. đ ể q u ê n }
phải đến
phải đi
phải chờ
phút yên lặng
đợi
tới giờ giấc
quên
nhớ ra rằng
mất cái tên
vào lăn lóc
tuổi miếu đền
hương
hoa
{ về n h ữ n g k h u ô n m ặ t c ư ờ I }
ôn ni là ai sao cười toe
đọc bài thơ buồn {răng} cứ nhe
cuộc đời thú nhỉ. à. vui nhỉ
nỏ biết khi mô giọt lệ nhòe
{ t u y ệ t đ ỉ n h n ó i l á i }
tôi bây giờ chả lo gì
chỉ lo già khú làm chi hết đời
))
vũ như cẩn là tên tôi
vẫn như cũ không một lời phân bua
{ áo l ụ a h à đ ô n g }*
này em sư tử của tôi ơi
hà đông chiều đã tắt nắng rồi
cớ chi tơ lụa còn mê mải
từ rạng đông hồng tới thôi nôi
{ c ụ c h ạ c h t h ơ }
mần thơ cục hạch như ri
nống thêm chút nữa
thành thi công tồi!
)))
sử mặc hoàng xuân sơn
hai mươi tháng chín, 2021-09-20
*Áo Lụa Hà Đông: Nguyên Sa/Ngô Thuỵ Miên
*Song Thao: Tiến Sĩ Giấy
Vinh Quy bái tổ trong tranh Đông Hồ. |
Ngô Nhân Dụng: Cả thế giới ‘lên đồng’
Ts Đinh Xuân Quân: Hệ Quả Thỏa Thuận Quốc Phòng Mới Aukus
Trần Đông A: Ngoại giao Việt Nam liệu có mất đà?
Bối cảnh mới: Liên minh tay ba - AUKUS
Chủ Nhật, 19 tháng 9, 2021
Kate Chopin: The Story Of An Hour ( Gió ViVu phỏng dịch )
![]() |
Bà Kate Chopin - 1894 |
Lê Thiệp: Tâm Kinh
Trùng Dương: 1,000 số báo Sóng Thần ‘tái xuất giang hồ’ trên Liên Mạng do công lao của một người trẻ yêu sách báo
Hệ thống scan báo từ microfilm sang dạng PDF trên comupter tại thư viện. (Ảnh Võ Phi Hùng) |
Thứ Bảy, 18 tháng 9, 2021
Dương Như Nguyện: Nói về nhạc phẩm Nguyệt Cầm của Cung Tiến - Nguyệt Cầm và trí thức lạc loài
Nhạc sĩ Cung Tiến |