Thứ Năm, 31 tháng 1, 2019
Trọng Thành (RFI): Trung Quốc đưa Venezuela đến bờ vực hỗn loạn như thế nào
![]() |
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro (T) gặp lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, Bắc Kinh, 22/09/2013. REUTERS/Lintao Zhang/Pool |
Tình hình tại Venezuela cuối tháng 1/2019 này đang hết sức căng thẳng. Xung đột có thể bùng nổ, giữa một bên là một tổng thống bị mất lòng dân, nhưng được quân đội và Nga, Trung Quốc ủng hộ, và bên kia là chủ tịch Quốc hội tự phong làm tổng thống, được Hoa Kỳ và nhiều nước phương Tây hậu thuẫn.
Vì sao một quốc gia giàu tài nguyên bậc nhất thế giới lại chìm trong lạm phát kinh hoàng, kinh tế hoàn toàn kiệt quệ, chế độ chính trị ngày càng độc đoán và bất lực, đẩy đất nước đến bờ vực rối loạn, có nguy cơ nội chiến hoặc can thiệp quân sự từ bên ngoài?
Đất nước Venezuela sở dĩ rơi vào tình trạng bên bờ hỗn loạn hiện nay một phần rất lớn là do chính sách của Trung Quốc với Caracas, từ gần 20 năm qua. Dùng dòng tín dụng lớn để khuyến khích chế độ Venezuela bám chặt lấy ảo tưởng ý thức hệ "xã hội chủ nghĩa", bám chặt lấy việc xuất khẩu tài nguyên, khoáng sản như phương thức sống còn chủ yếu. Kết quả là tạo ra một tầng lớp quan chức ăn bám, tham nhũng, một bộ phận đông đảo dân chúng bị ru ngủ trong các ảo ảnh. Sau đây là phần tổng hợp thông tin từ báo chí, về vai trò của Trung Quốc trong cuộc khủng hoảng Venezuela hiện nay.
Quan hệ của Trung Quốc với "Chế độ xã hội chủ nghĩa Venezuela" khởi đầu ra sao?
Nguyễn Xuân Nghĩa: Venezuela và những món nợ đáng tởm
![]() |
Tỉ giá hối đoái trong ngày 29 tháng 1, 2019 cho thấy sự chênh lệch quá lớn giữa đồng Boliviar của Venezuela và Mỹ kim. |
Khi chế độ độc tài vay tiền ngoại bang để mua sợi dây treo cổ người dân rồi bắt nạn nhân rồi con cháu họ phải trả nợ thì điều ấy có công bằng không? Đấy là cách đặt vấn đề sau khi chúng ta hiểu ra bối cảnh của chuyện Venezuela….
Khủng hoảng tại Venezuela
Nguyên Lam: Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do và Nguyên Lam xin kính chào kinh tế gia Nguyễn-Xuân Nghĩa. Thưa ông, kể từ đầu năm 2014, xứ Venezuela tại Nam Mỹ lâm vào một vụ khủng hoảng kinh tế chưa từng thấy ở bất cứ nơi nào, với Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF dự đoán năm ngoái là lạm phát lên tới 10 triệu phần trăm và người dân đói ăn phải moi thùng rác tìm lương thực khi bạo lực và tham nhũng hoành hành khắp nơi. Nhưng từ mươi ngày qua, cuộc khủng hoảng lên tới chính trị, khi Chủ tịch Hạ viện được bầu lên từ đầu năm 2015 đã căn cứ trên Hiến pháp mà tuyên bố là tạm xử lý trách nhiệm của tổng thống, trong khi ông Nicolás Maduro vẫn giữ vai trò Tổng thống sau một cuộc bầu cử được đa số cho là có gian lận. Lập tức, vào tuần trước, Chính quyền Hoa Kỳ cùng nhiều nước dân chủ đã công nhận Chủ tịch Hạ viện Juan Guiando là Quyền Tổng Thống, trong khi Liên bang Nga và Trung Quốc và vài xứ khác vẫn cố bênh vực chế độ Maduro. Ngày Thứ Hai 28 vừa qua, Chính quyền Mỹ tăng áp lực và phong tỏa nguồn giao dịch của tập đoàn dầu khí quốc doanh có tên tắt là PDVSA và chi nhánh Mỹ của doanh nghiệp này là công ty Citgo tại Houston. Tình hình Venezuela có thể biến chuyển nhưng câu hỏi được người ta nêu lên là sau này ai sẽ thanh toán các món nợ của chế độ độc tài Venezuela?
Tuấn Khanh: Thầy Thích Đồng Quang: “Tôi là người lạy Phật, chứ không là người lạy Cộng sản”
Chùa Sơn Linh Tự, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, là ngôi chùa đầu tiên trong năm 2019, bị nhà cầm quyền Việt Nam đập phá bất ngờ, nhân lúc thầy trụ trì đi nằm bệnh viện. Mục đích chính của nhà cầm quyền là muốn thầy trụ trì Thích Đồng Quang phải gia nhập giáo hội của nhà nước quản lý, bên cạnh đó còn vòi vĩnh hối lộ để cho giấy phép xây chùa.
Thầy Thích Đồng Quang, mua đất dựng tịnh thất từ năm 2009 tại thị trấn Plei Kần. Chỉ là 50m2 đất, nhưng chính quyền ở đây nhất quyết không cho xây kiên cố. Tịnh thất chỉ là ván bìa, vách gỗ làm chỗ thờ phụng của thầy Thích Đồng Quang. Từ năm 2015, thầy đi đi lại lại để xin phép nhưng chính quyền ở đây không cho, lại làm áp lực với thầy cũng như với Phật tử.
Khi bài phỏng vấn này đưa lên, những Phật tử chung quanh thầy Thích Đồng Quang có cảnh báo rằng phía nhà cầm quyền địa phương đang có những biểu hiện cử các an ninh thường phục hoặc côn đồ thuê mướn theo đuổi, có khả năng làm hại thầy Thích Đồng Quang, chỉ vì thầy dám lên tiếng với truyền thông tự do trong và ngoài nước.
Chính quyền địa phương đã nói gì về việc đập phá chùa của thầy trong lúc thầy đi vắng? Hoặc trước đó họ có giấy thông báo gì cho thầy không?
Dạ, thưa anh, trước đây chính quyền địa phương cũng có đánh giấy mời, gọi lên làm việc. Thầy cũng mang đơn lên xin dựng chùa nhiều lần nhưng họ không cho. Khi hỏi lý do vì sao không cho, thì họ nói rằng đất này nằm trong khu quy hoạch mà họ sẽ giải tỏa. Thầy có yêu cầu họ cho xem các sơ đồ và quyết định giải tỏa nhưng họ nói không có, và nói là chỉ có xác định trước như vậy thôi.
Nguyễn Trang Nhung: Từ Venezuela đến Việt Nam: Sự chuẩn bị nào cho dân chủ?
Những ngày gần đây, tin tức về cuộc khủng hoảng chính trị tại Venezuela thu hút sự quan tâm của thế giới. Theo dõi tình hình quốc gia Nam Mỹ này, một bộ phận người Việt Nam không khỏi háo hức và hi vọng vào sự chuyển đổi chế độ chính trị từ độc tài sang dân chủ tại đất nước mình trong tương lai không xa.
Hi vọng ấy có lẽ xuất phát từ một điều giản đơn rằng chế độ độc tài nào rồi cũng sụp đổ. Có lẽ điều giản đơn này đúng. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là thời điểm sụp đổ của một chế độ độc tài, và điều quan trọng hơn nữa là sự chuẩn bị của cả xã hội cho sự chuyển đổi đó.
Trong giới bất đồng chính kiến Việt Nam tồn tại đồn đoán về thời điểm sụp đổ của chế độ độc tài. Quãng những năm 2006 – 2008, đồn đoán ấy là về năm 2014. Gần đây hơn, đồn đoán ấy là về tương lai gần, nhất là trong bối cảnh chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Dường như hi vọng và đồn đoán ấy đều xuất phát từ… ước muốn, một ước muốn thiếu thực tế và thừa mơ mộng.
Năm 2014 đã qua đi và chế độ chính trị Việt Nam vẫn vậy. Tương lai gần, chẳng hạn 10 năm nữa (nếu 10 năm nữa chưa đủ gần thì 5 năm nữa) sắp đến và người ta sẽ sớm có câu trả lời. Song điều quan trọng hơn nữa, như trên đã nêu, là sự chuẩn bị của cả xã hội cho sự chuyển đổi chế độ chính trị từ độc tài sang dân chủ.
Trân Văn: Vụ Vũ ‘Nhôm’ dính toàn tình báo
![]() |
Hai trong số những sĩ quan cao cấp dính líu trong vụ Vũ 'Nhôm'. |
Cuối cùng, những tình tiết liên quan đến sự nghiệp tình báo của Phan Văn Anh Vũ (Vũ “Nhôm”) cũng được bạch hóa qua phiên xử ba ông tướng và hai ông sĩ quan cấp tá của Bộ Công an Việt Nam, trong đó, hai ông cựu Thứ trưởng Công an cùng bị cáo buộc “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, một ông tướng khác và hai sĩ quan cấp tá (tính cả Vũ “Nhôm”) cùng bị cáo buộc “ lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Trừ Trung tướng Bùi Văn Thành, bốn bị cáo còn lại đều là sĩ quan cao cấp của lực lượng tình báo thuộc Bộ Công an Việt Nam: Trần Việt Tân - Thượng tướng, cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo. Phan Hữu Tuấn - Trung tướng, cựu Tổng cục phó Tổng cục Tình báo). Nguyễn Hữu Bách - Đại tá, Cục trưởng B61 Tổng cục Tình báo và Thượng tá Phan Văn Anh Vũ – lần thứ ba là bị cáo của một chuỗi vụ án đình đám.
Có thể hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam đã đủ ê chề vì càng “chỉnh”, càng khiến thiên hạ thấy nên “đốn” ráo, thành ra hệ thống tư pháp Việt Nam đợi tới sát tết âm lịch mới điệu ba ông tướng và hai ông sĩ quan cấp tá tới pháp đình. Những bận bịu thường thấy ở thời điểm “tống cựu, nghinh tân” dễ khiến dân chúng sao nhãng chuyện thời sự, bớt bàn ra, tán vào.
Thứ Tư, 30 tháng 1, 2019
Ngô Nhân Dụng: Tại sao Huawei là một mối lo lớn?
Bộ Tư Pháp Mỹ đã khởi tố công ty Huawei với hơn vài chục tội. Người sẽ chú ý đến nhất tới vụ công ty này bị tố vi phạm luật cấm vận Iran, và hình ảnh bà Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou 孟晚舟) bị đưa ra hầu tòa. Nhưng đó chỉ là một chuyện nhỏ. Chuyện lớn hơn đáng lo ngại là những công ty như Huawei đang được chính quyền Cộng Sản Trung Quốc dùng để qua mặt Mỹ trong cuộc chạy đua kỹ thuật, kinh tế và quân sự của thế kỷ 21.
Để hiểu mối lo lắng của Mỹ và các nước Âu Châu, chúng ta có thể nghe câu chuyện đang diễn ra với điện thoại iPhone. Trong khi chúng tôi viết dòng chữ này, ngày Thứ Ba, 29 Tháng Giêng 2019, hãng Apple có thể đang “vào” trong cái iPhone của tôi, mà tôi không thấy gì hết! Họ cần sửa một chương trình điện toán, gọi là “áp” (app) ở trong đó.
Apple đang phải “vô” hàng trăm triệu iPhone mà họ đã bán, vì hơn một tuần trước, một cậu bé 14 tuổi ở Tucson, Arizona, vô tình “nghe trộm” được máy iPhone của người khác, cậu bèn nói cho mẹ biết. Bà mẹ mất nhiều ngày mới báo động được cho hãng Apple. Apple khám phá cái app “Group FaceTime” có sơ suất. App này dùng để gọi điện thoại, thấy cả hình, cho nhiều người một lúc. Apple phải “tắt” ngay chương trình điện toán này trong tất cả các máy iPhone họ đã bán, rồi lo sửa chữa sau.
VOA Tiếng Việt: Các chuyên gia: ‘EVFTA vẫn cực kỳ quan trọng với VN’
![]() |
Xuất hiện nhiều lời kêu gọi hoãn EVFTA cho đến khi Việt Nam cải thiện nhân quyền |
Sau khi một số thành viên Nghị viện châu Âu hồi tuần trước thông báo việc hoãn phê chuẩn Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA), một số nhà quan sát trong nước cho rằng không có hiệp định này cũng không “gây thay đổi gì nhiều” đối với tốc độ phát triển và độ mở của kinh tế Việt Nam.
Tuy nhiên, hai nhà kinh tế giàu kinh nghiệm phản bác các nhận định kể trên. Chuyên gia Phạm Chi Lan và tiến sĩ Nguyễn Quang A nói với VOA hôm 28/1 rằng Việt Nam vẫn rất cần EVFTA vì “các lợi ích được hưởng rất lớn” và những lợi ích đó “không chỉ là về mặt kinh tế”.
Cuối tuần qua, một số nhà quan sát Việt Nam không muốn nêu danh tính bày tỏ quan điểm với VOA rằng đất nước này đã có độ mở cửa của nền kinh tế “quá lớn rồi, không còn dư địa nhiều để mở nữa”, vì vậy, khi hiệp định thương mại với EU bị hoãn, dẫn đến việc Việt Nam chậm “nới thêm độ mở”, điều đó cũng không phải là “quá dở”.
Phạm Chí Dũng: Những chóp bu nào ‘mất ăn’ với kết quả hoãn EVFTA?
![]() |
Một biểu ngữ có nội dung "không trao đổi mậu dịch tự do với những chế độ thiếu tự do." |
EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - châu Âu) đã chính thức bị Liên minh châu Âu (EU) hoãn vô thời hạn vào tháng Giêng năm 2019 do chính thể độc đảng độc trị ở Việt Nam đã tuyệt đối không làm gì, nếu không muốn nói là làm ngược lại, để cải thiện tình trạng đàn áp nhân quyền trầm trọng tại dải đất hình chữ S quằn quại này.
Những chóp bu nào của Việt Nam ‘mất ăn’ với kết quả hoãn EVFTA?
Quan chức đầu tiên phải kể đến là Nguyễn Phú Trọng.
Lưu truyền sử xanh?
Là người ‘mê hiệp định’, vào năm 2015 thậm chí Trọng đã chấp nhận luôn cả định chế công đoàn độc lập để đánh đổi Hiệp định kinh tế Xuyên Thái Bình Dương (TPP) khi ông ta được Tổng thống Mỹ Barak Obama mời đến Washington, cho dù công đoàn độc lập luôn bị chính quyền Việt Nam quy chụp như ‘một thủ đoạn của diễn biến hòa bình’ và đánh đồng với Công đoàn Đoàn Kết ở Ba Lan lật đổ chế độ cộng sản vào những năm 80 của thế kỷ XX.
Bùi Văn Phú: Người con của Oakland tranh cử tổng thống
![]() |
Thượng Nghị sĩ Kamala Harris nói chuyện trong buổi phát động tranh cử tổng thống ở Oakland, California hôm 27/1/2019 (Ảnh: Bùi Văn Phú) |
Hôm Chủ Nhật 27 tháng Một vừa qua, một phụ nữ được sinh ra ở Oakland đã đưa thành phố này vào tâm điểm chính trị nước Mỹ, đó là nữ luật sư và hiện là Thượng Nghị sĩ Kamala Harris, khi bà chính thức phát động chiến dịch tranh cử tổng thốngtrong một buổi mít-tinh tại quảng trường Frank H. Ogawa, trước toà thị chính Oakland.
Bạn đọc nếu có thắc mắc, Oakland là ở nơi đâu, xin thưa rằng thành phố Oakland nằm ở vùng Vịnh San Francisco, miền bắc California, là một trong ba thành phố lớn của vùng này, với dân số chỉ kém San Francisco và San Jose.
Oakland nổi tiếng với các đội bóng thể thao, như đội bóng rổ Golden Warriors đã chiếm giải quán quân nước Mỹ nhiều năm gần đây. Ngoài ra còn có đội bóng cà-na Oakland Raiders, đội bóng chầy Oakland A’s cũng một thời vang danh.
RFA: Thủ tướng Việt Nam lặp lại không vì quan hệ thương mại mà nhân nhượng chủ quyền với Trung Quốc
![]() |
Diễn đàn kinh tế Thế giới diễn ra tại Davos, Thụy Sĩ. AFP |
Tạp chí Nikkei Asian dẫn phát biểu của Ông Nguyễn Xuân Phúc, người đứng đầu chính phủ Việt Nam bên lề cuộc họp thường niên Diễn đàn Kinh tế Thế giới diễn ra tại Davos, Thụy Sĩ hôm 24/1 rằng Trung Quốc là nước láng giềng và là bạn bè của Việt Nam; chính quyền Hà Nội mong muốn cố gắng giải quyết mọi vấn đề với Bắc Kinh để hai nước mở rộng, thúc đẩy hợp tác thương mại.
Đối với vấn đề về toàn vẹn lãnh thổ, Ông Nguyễn Xuân Phúc nói rằng Việt Nam sẽ bảo vệ các lợi ích hợp pháp và chủ quyền của đất nước ngay cả khi tăng trưởng quan hệ kinh tế.
Phát biểu vừa nêu của ông thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc được đưa ra vào khi Hà Nội đang tìm cách tránh khỏi những tác động do cuộc thương chiến Mỹ- Trung đang diễn ra. Đồng thời Hà Nội cũng phải tránh những ảnh hưởng của tình trạng suy giảm kinh tế của Trung Quốc.
Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Huy Vũ từ Na Uy trao đổi với chúng tôi rằng phát biểu của thủ tướng Phúc cũng giống như các nhà lãnh đạo khác chứ không có điều gì mới mẻ hơn.
“Phát biểu của ông Phúc nó chỉ thể hiện những điều mà những lãnh đạo từ nhiều năm nay đã nói và nó không có gì mới cả bởi vì Việt Nam luôn cố gắng đi vay nhờ các mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc”
Thứ Ba, 29 tháng 1, 2019
Nguyễn Hoàng (RFA): Venezuela - Sợ thay mà lại mừng thầm…
![]() |
Hình ghép hôm 25/1/2019: Chủ tịch Quốc hội Venezuela Juan Guaido (trái) phát biểu trước những người ủng hộ tại Caracas hôm 21/1/2019, Tổng thống Nicolas Maduro đề nghị họp báo ở Caracas hôm 25/1/2019 |
Một thời ở thế kỷ trước, nhiều thế hệ học sinh Việt Nam hầu hết đều thuộc lòng mấy câu thơ: “Du kích quân Caracas đã vì anh / Bắt một tên giặc Mỹ giữa đô thành…”[1]. Còn giờ này, nếu lính của Nicolas Maduro đụng đến “chân lông” nhà ngoại giao nào của Hoa Kỳ, thì dù có “đội mồ” ngồi dậy, Tố Hữu cũng chẳng dám làm thơ ngợi ca kiểu “đi mây về gió” như vậy nữa.
Thời thế đổi thay
Tình hình Venezuela những ngày này đang “loạn cào cào” mà người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cũng chỉ dám thỏ thẻ: “Việt Nam luôn quan tâm, theo dõi và mong muốn Venezuela hòa bình, ổn định”. Tuyên bố với truyền thông trong và ngoài nước mà bà quên hẳn việc phải làm rõ quan điểm đối với tình trạng “một nước có hai vua” ở Caracas.
Phải thôi, vì to xác và hung hăng như Trung Quốc mà bà Hoa Xuân Oánh cũng chỉ bày tỏ sự quan tâm chung chung đối với tình hình hiện tại ở Venezuela, kêu gọi các bên bình tĩnh và tỉnh táo để tìm kiếm giải pháp chính trị thông qua đối thoại hòa bình… Bà Oánh có nhắc khéo Mỹ là không nên can thiệp vào nội vụ của Venezuela.
Phạm Chí Dũng: Vì sao Việt Nam ‘đi hàng hai’ trong vụ Venezuela?
![]() |
Chủ Tịch Quốc Hội, Tổng Thống tự phong, Juan Guaido, nói chuyện với người dân tại khu vực gần Caracas, Venezuela, 26 tháng Giêng. |
Trong số các đối tác chính trị được xem là gần gũi nhất với quan điểm xã hội chủ nghĩa và thân thiện nhất về giao thương kinh tế với chính thể độc đảng ở Việt Nam, Venezuela và Tổng thống Maduro là trường hợp mà Nguyễn Phú Trọng và những đồng sự của ông ta trong bộ chính trị đảng từng không ít lần dùng từ ‘đồng chí’ để giao tiếp.
‘Hồn ai nấy giữ, thân ai nấy lo’
Và nếu xem xét mối quan hệ Việt Nam - Venezuela từ một phương châm của cựu chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết ‘Cuba và Việt Nam luân phiên thức canh giữ cho hòa bình thế giới’, cùng hệ quy chiếu của mối liên hệ gần như môi - răng giữa Cuba và Venezuela, bất kỳ sự đe dọa đáng kể nào đối với sinh mạng chính trị của ‘đồng chí’ Maduro đều phải khiến giới chóp bu Việt Nam thật sự lo lắng và bày tỏ phản ứng, nếu không muốn nói là phải có những hành động mạnh mẽ đối với mối đe dọa đó.
Thế nhưng vào mùa xuân năm 2019, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng lại chỉ “Việt Nam luôn quan tâm, theo dõi và mong muốn Venezuela hòa bình, ổn định”, với cánh tay không giang ra phía trước cùng cách phát ngôn ‘đọc bài’ đều đều và buồn ngủ trước số phận có thể chỉ còn tính bằng ngày của Maduro.
Lê Phan: Phải chăng Hoa Kỳ cần một kẻ thù chung?
Đó là câu hỏi được một nhà bình luận Janan Ganesh đặt ra trên tờ Financial Times.
Ông Ganesh kể lại là bên ngoài nhà ông ở thủ đô Washington DC, nơi mà ông bảo là trung tâm quyền lực của thế giới, có những cái “ổ gà” mà chiều sâu và đường kính bằng vết chân voi. Tổng Thống Donald Trump, ông nhắc, đã thề sẽ sửa những vết nhơ của “thế giới thứ ba” trong một phần của một cuộc xây dựng hạ tầng cơ sở khổng lồ. Những đối thủ Dân Chủ của ông cũng hứa như vậy.
Ấy vậy hai năm sau triều đại của tổng thống, sự hợp tác thật tự nhiên này vẫn còn hầu như không thể tưởng tượng được sẽ xảy ra.
Nguyễn Quang Duy: Quyền Bày Tỏ Chính Kiến Của Trẻ Em tại Úc
Đối với người Úc quốc khánh, quốc kỳ và quốc ca chỉ là biểu tượng nên thường được mang ra tranh luận.
Bởi thế ngay từ khi còn rất nhỏ trẻ em Úc đã được khuyến khích công khai bày tỏ chính kiến về ba biểu tượng kể trên.
Nhân Quốc Khánh Úc 26/1/2019 xin được lấy vài dẫn chứng để thấy được việc giáo dục “chính trị” tại học đường Úc.
Kêu gọi đổi ngày Quốc khánh
Trước đây ít hôm, chương trình ABC Úc cho công bố một bức thư viết tay của 1 cô bé gởi cho chính giới Úc lời văn như sau:
“Chính giới kính mến,
“Tôi nghĩ rằng Quốc Khánh nên được tổ chức vào một ngày khác, vì ngày 26/1 là ngày chúng ta đánh cắp nước Úc từ tay những người thổ dân.
“Đó là một ngày người thổ dân cảm thấy rất buồn và tôi không nghĩ điều đó là đúng.
“Nó giống như chúng ta ăn mừng vì đã giết rất nhiều rất nhiều thổ dân."
Bên dưới bức thư là lời ghi chú của phụ huynh cô bé như sau: “Gởi Bộ Trưởng lá thư từ con gái tôi.”
Chủ Nhật, 27 tháng 1, 2019
Nguyễn Hiền: Du lịch Costa Rica - quốc gia đi tìm sự cân bằng giữa môi trường và du lịch
Viết trong thời điểm 1000 CRC = 1,66 USD = 1,44 Euro
Costa Rica là một quốc gia từ ít chục năm nay trở thành một nơi hấp dẫn du khách thích cảnh trí thiên nhiên, do trào lưu du lịch sinh thái đang thịnh hành. Về mặt chính trị xã hội, trong khi những quốc gia lân cận gặp nhiều xáo trộn trầm trọng, Costa Rica là quốc gia duy nhất trong châu Mỹ Latinh gần như không bị ảnh hưởng gì từ những biến động trong vùng. Costa Rica có Chỉ số Hạnh phúc Thế giới (World Happyness Index) vào hạng rất cao và ít thay đổi (từ 2013 tới 2018 đứng hạng 12 - 14, Việt Nam năm 2013 còn được hạng 63, ba năm mới đây bị tụt hạng còn trên dưới 95). New Economic Foundation đã vinh danh Costa Rica là nước “xanh” nhất (greenest country) thế giới, và đã cho quốc gia này danh hiệu “quốc gia hạnh phúc nhất thế giới” hai lần, năm 2009 và 2012. Đó là những lý do khiến tôi làm chuyến du lịch tại đây để tìm hiểu lý do vì sao. Cộng thêm một lý do rất thực tế là KLM vừa thiết lập đường bay trực tiếp tới thủ đô San José (11/2018), không phải ghé Hoa Kỳ, một quốc gia với thủ tục xin nhập cư (dù chỉ là để đổi máy bay) phiền phức.
***
Khi nói đến Costa Rica, tưởng cũng nên nhắc tới vài nhầm lẫn thú vị. Đầu thế kỷ 16, nhà thám hiểm người Ý Cristoforo Colombo (Kha Luân Bố), khi đặt chân tới vùng đất này, ông ghi nhận là có nhiều người dân mang đồ trang sức bằng vàng, do đó ông gọi nơi đây là “bờ biển giàu có” (costa rica). Thực sự, dải đất hẹp này thời còn hồng hoang vốn là biển, sau đó các mảng lục địa ở hai bên chuyển dịch ép sát nhau, độn vùng này nổi lên thành eo đất nối Bắc với Nam Mỹ châu. Khi xưa, dải đất này là nơi giao thương rộn rịp giữa các nền văn minh Bắc Mỹ và Nam Mỹ, đưa tới hình ảnh xã hội giàu có mà Kha Luân Bố mô tả. Tới khi người Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha chiếm các vùng đất Mỹ châu, thổ dân bị tàn sát và bị dịch bệnh hoành hành đến gần như tuyệt chủng. Thổ dân không còn, Costa Rica chỉ còn trơ lại một vùng đất hiểm trở, đầy núi lửa và rừng nguyên sinh.
Trần Mộng Tú: Nyotaimori - Cái Đĩa Thân Thể
Bất cứ có một cơ hội nào, một sự kiện nào xẩy ra trên thế giới, người Nhật và văn hóa Nhật hầu như luôn được mang ra làm tấm gương tốt đẹp cho cả thiên hạ soi chung. Từ phương cách giáo dục, tinh thần kỷ luật, đức hy sinh, lòng nhân đạo, sự trung thành (ngay cả của súc vật) lúc nào cũng thấy tỏa ra ở đất Nhật, người Nhật. Hoàn hảo đến nỗi người ta hầu như không tìm ra một khuyết điểm nào. Đặc biệt Trà Đạo và Hoa Đạo thì còn được thăng hoa với những vần thơ Haiku, chỉ có người Nhật mới viết xuống được.
Nghệ thuật trình bầy trong nhà, ngoài vườn của người Nhật luôn luôn cho người ta nhìn thấy sự tao nhã vượt hẳn lên trên hết. Từ cái tatami (chiếu) trải giữa buồng khách, đến viên đá ngoài sân, cây phong trước cửa, mỗi vật đều có tiếng nói riêng, đều có một khuôn vàng, thước ngọc phải theo. Đẹp đấy, thiên nhiên đấy nhưng vẫn phải có quy luật nhất định, như những bài thơ Haiku.
Người em rể vừa gửi cho tôi một cái clip về Thưởng Thức Shusi của Nhật. Mở ra là một số hình ảnh những phụ nữ nằm khỏa thân trên bàn ăn, và trên cái đĩa thân thể của họ là hoa, lá, tôm, cá sống, cơm cuốn, rong biển tươi, rong biển khô, bầy từ cổ, ngực, bụng, đùi, hai lòng bàn tay, ngay cả giữa hai đùi thiếu nữ (phần nhạy cảm nhất trên thân thể.) Rong rêu ngoài biển còn xanh biếc đã được đem về, tung ra như tơ tóc trang điểm cùng với hoa lá đặt lên thân thể phụ nữ, biến họ thành cái đĩa. Cái đĩa thân thể.
Hoàng Xuân Sơn: làm chi ai bày *
quy trình
cắt một nhát nguyên đán
rồi lủm hết
cả mùa xuân tai ương
heo
nỡ lòng nào
ăn thịt heo
nhậu lòng heo
xem phim heo
mượn đầu heo
đem tiếng ác
đổ cho heo
tết ho
ho. sủa nguyên đêm tới rạng ngày
ho là tiếng sủa thèm ngất ngây
ho sủa sủa ho ho sủa sủa
tết đến hồi nào thiệt chẳng hay
nhạc
rón rén đi trên phím mình
sợ ồn tiếng nhạc hành kinh
rề-mi-pha-xồn-la-xí
đồ nhẹ thâm niên cuộc tình
cộng hưởng
em hãy dựng xong cây nêu rồi đi
gái xuân. mả tổ với thuồng luồng
một gã thành hoàng kiêm thổ địa
bánh trái nứt mắt hết còn gì
d(r)ầu
dầu lửa sao gọi dầu hôi
dầu gì cũng đốt củi tươi hoả lò
đốt bà nó (hết) cái vòng vo
làm thơ với anh mặt vuông
anh tự tỏa sáng tôi nhặng xị
bề gì cũng có lúc tinh tươm
hoàng xuân sơn
cuối năm con chó(a)
*tết nhất làm chi ai bày. . .
câu hát của ban AVT
Đàm Trung Pháp: Đôi Nét Về Một Tuyệt Tác Thi Ca Của Quang Dũng
Quang Dũng sáng tác bài Tây Tiến năm 1948, đúng một năm sau ngày Trung Đoàn Thủ Đô của nhà thơ rời Hà Nội. Vào cuối năm 1946 Trung Đoàn này ra quân lần đầu, trong đó 8.000 thanh niên trí thức bảo vệ thủ đô Hà Nội đã đối diện với 4.500 binh sĩ Pháp. Đây cũng là nỗ lực đầu tiên của những thanh niên yêu nước đó để ngăn cản ý đồ trở lại của thực dân Pháp. Quang Dũng là bút hiệu của Bùi Đình Diệm (1921-1988) sinh quán là làng Phùng, phủ Phượng Trì, tỉnh Sơn Tây. Thân phụ là một nho gia từng làm chánh tổng. Là anh trai trưởng của bốn em gái và một em trai, Quang Dũng theo học tại Trường Bưởi rồi được tuyển lựa vào Trường Sư Phạm Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp trường đào tạo giáo chức, ông ra dạy học, nhưng chẳng bao lâu sau đó thì ông bỏ nghề sư phạm và trở thành “trưởng ga” xe lửa Yên Bái. Lúc này Quang Dũng cũng gia nhập Quốc Dân Đảng.
Vang lên như một thiên anh hùng ca, Tây Tiến được các chiến hữu của Quang Dũng trân quý và được phổ biến rộng rãi. Tuy nhiên nó chỉ được chính thức cho xuất bản tại Hà Nội năm 1986, tức là hai năm trước khi nhà thơ tạ thế. Đây là một tuyệt tác thi ca nói lên mức phản kháng anh dũng của dân Việt đối với chế độ thuộc địa của thực dân Pháp. Bài thơ – gồm 34 dòng, mỗi dòng 7 chữ – hồi tưởng lại chuyến hành trình cực kỳ gian lao cho các chiến sĩ di chuyển về hướng tây. Mỗi hồi tưởng là một bức tranh nổi bật và một lời ca nhiệt tình cho người đọc thấy một kinh nghiệm gian nan khó quên của những người trai trẻ sẵn sàng hy sinh tính mạng cho đất nước.
So với tất cả những bài thơ kháng Pháp khác trong khoảng thời gian từ 1945 đến 1954, Tây Tiến là đỉnh cao nhất. Bài thơ không hoan hô ai là lãnh tụ và cũng chẳng ngợi ca lý tưởng chính trị nào, vậy mà mỗi câu trong đó đều tỏa ra một tình yêu đất nước hăng say, một thiên nhiên hùng vĩ, một tình bạn thắm thiết, và một quyết tâm đập tan chế độ thực dân. Mời quý độc giả thưởng lãm tuyệt tác thi ca bất hủ ấy mà nhà thơ Quang Dũng đã để lại cho hậu thế, với phần cước chú theo sự hiểu biết và suy luận của tôi:
Tây Tiến
Sông Mã xa rồi, Tây Tiến ơi [1]
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
GIẢI VĂN HỌC PHAN THANH GIẢN
Lời nói đầu: Tháng Tư năm 1975, miền Nam VN rơi vào tay Cộng Sản. Một cuộc đổi đời lớn nhất trong lịch sử dân tộc.Người ta đã đốt sách, đã bỏ tù hay bức tử những người cầm bút, đã muốn ‘’cải tạo’’ hàng triệu người, đã đổi tên thủ đô, tên đường phố, thay đổi cả ngôn ngữ. Với mục đích xoá bỏ cả một văn hoá, một nghệ thuật sống, một nhân sinh quan. Xoá bỏ dĩ vãng, quá khứ của một dân tộc.Bốn năm triệu người đã bỏ nước ra đi; hàng trăm ngàn người bỏ mình trên biển cả. Những người ở lại sống với những kỷ niệm, những thương tiếc.Để gợi lại những hình ảnh ngày xưa, những dư âm của một văn hoá đã và đang bị chôn vùi, những bi hài kịch của một cuộc đổi đời bi đát, Hội Văn Hoá & Giáo Dục PHAN THANH GIẢN tổ chức một giải thưởng văn chương
Chủ đề : MIỀN NAM TRƯỚC VÀ SAU 1975
với hai giải, nhất : 15.000 US dollars ; nhì : 5000 US dollars .
Giải văn học này ( gồm các bộ môn : truyện ngắn, truyện dài, hồi ký, bút ký ) chưa phổ biến dưới mọi hình thức, do các tác giả trong và ngoài nước gởi, hay được thân hữu giới thiệu.
Ban tuyển chọn gồm nhà văn, nhà báo, không phải là thành viên của Hội Phan Thanh Giản, hoàn toàn độc lập, đã hoạt động văn hóa trước và sau 75, từ trong nước tới hải ngoại : Trương Anh Thụy, Lê thị Huệ, Trần Doãn Nho, Nguyễn văn Sâm và Từ Thức.
Một dân tộc không thể có tương lai, nếu không có quá khứ. Trao giải thưởng cho những tác phẩm nhân chứng của miền Nam VN trước và sau 75, chúng tôi hy vọng đóng góp vào việc xây dựng lại đất nước trong những ngày tới.
Dưới đây là những chi tiết kỹ thuật về tác phẩm dự thi, hộp thư gởi bài, địa chỉ liên lạc, thời hạn gởi bài, ngày giờ công bố kết quả và trao giải.
Thông Cáo 2
Để thông báo tin tức về Giải Văn Học và Học Bổng của Hội Văn Hoá & Giáo Dục Phan Thanh Giản Foundation cùng tài liệu, bài vở liên quan đến Cụ Phan hữu hiệu hơn, Hội có một website mới: ptgculturefoundation.com.
Thứ Bảy, 26 tháng 1, 2019
Ngô Nhân Dụng: Lệnh ông và cồng bà
![]() |
Tổng Thống Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc vào trưa Thứ Sáu, 25 Tháng Giêng, sau khi nhượng bộ để chính phủ Mỹ hoạt động trở lại. (Hình: Alex Wong/Getty Images) |
Khi nghe tôi báo tin chính phủ Mỹ sắp mở cửa trở lại, bà vợ tôi ngạc nhiên hỏi: “Chuyện gì vậy?” “Không hiểu gì cả!” bà lắc đầu. Bà không quan tâm đến những biến cố chính trị.
Nhưng trong năm tuần lễ vừa qua, chuyện chính trị lớn nhất ở nước Mỹ là cuộc đấu giữa ông Donald Trump và bà Nancy Pelosi. Ông tổng thống muốn quốc hội chi $5.7 tỷ để xây bức tường. Ông đã dọa trước sẽ “hãnh diện đóng cửa chính phủ” nếu quốc hội không chuẩn chi. Bà chủ tịch Hạ Viện không đồng ý. Thế là chính phủ không có ngân sách để trả lương công chức. Đóng cửa.
Các nghị sĩ hai đảng đã soạn một bản ngân sách tạm thời để mở cửa nhà nước trong mấy tháng, trong đó không nói gì đến bức tường, chuyện này sẽ thương thuyết sau. Lúc đầu ông Trump ủng hộ ý kiến này, nhưng sau không chịu ký. Ông nhấn mạnh: Không có tiền xây tường, không ký, vì biết rằng nếu ký sẽ khiến những cử tri nồng nhiệt ủng hộ ông vì lời hứa xây tường thất vọng.
Cuộc đấu diễn ra trước mắt cả nước Mỹ. Lần chót ông Trump gặp bà Pelosi là ngày 10 Tháng Giêng, 2019, cùng với Nghị Sĩ Chuck Schumer, lãnh tụ Dân Chủ ở Thượng Viện. Ông Trump giận dữ đứng dậy bỏ đi, hai vị khác lủi thủi ra về.
Bà Pelosi chuẩn bị ra đòn. Và bà tìm ra một “yếu huyệt” để tấn công! Đầu Tháng Giêng, bà đã mời ông tổng thống qua đọc thông điệp về tình trạng liên bang trước quốc hội. Nhưng ngày 16 bà viết bức thư “Kính thưa tổng thống” khác, yêu cầu hoãn vụ đó lại, lấy lý do “… kể từ năm 1977, chưa bao giờ bài diễn văn tình trạng liên bang được đọc khi chính phủ đóng cửa.”
Ngô Thế Vinh: Nhà Thờ Đức Mẹ La Vang Lê Ngọc Huệ Với Quần Thể Tượng Mười Lăm Sự Mầu Nhiệm Mân Côi
PHAN NHẬT NAM VỀ LA VANG VỚI NGÔ THẾ VINH
Con Đường Buồn Tênh / Street Without Joy, Dọc đường số 1, Đại Lộ Kinh Hoàng, Con Sông Bến Hải, Cây Cầu Hiền Lương, ngược về quá khứ, qua hai cuộc chiến tranh Việt Pháp, Quốc Cộng Nam Bắc, ngược dòng thời gianxuyên suốt con đường lịch sử đầy xác chết, đẫm máu và nước mắt, bằng cách này hay cách khác, thế hệ tuổi trẻ chúng tôi trong chiến tranh hay hoà bình cũng đã hơn một lần đi qua và chẳng thể nào quên.
Và trong chuyến đi này, Phan Nhật Nam cũng đã đến La Vang với tôi qua một hồicảnh/ flashback với hồi chuông báo tử hay sám hối / For Whom The Bell Tolls, với lời ai điếu hay cả lời nguyền…Những hồi chuông từ nơi tháp cổ mang đầy thương tích ấy vẫn như còn ngân và vang xa, vươn xa tới 9 cây số của Đại Lộ Kinh Hoàng để xoa dịu vỗ về và là nguồn an ủi cho linh hồn của vô số những ngưởi dân lành đã chết oan khiên trong Mùa Hẻ Đỏ Lửa 1972…
Hàn Mạc Tử: Xuân Đầu Tiên
![]() |
Hình minh hoạ FreePik |
Xuân Đầu Tiên
Mai sáng mai, trời cao rộng quá,
Gió căng hơi và nhạc lên mây.
Đôi lòng cũng ấm như xuân ấm,
Chỉ có ao xuân trắng trẻo thay!
Mai này thiên địa mới tinh khôi,
Gió căng hơi và nhạc lên trời.
Chim khuyên hót tiếng đầu tiên hết,
Hoa lá hồ nghi sự lạ đời.
Trái cây bằng ngọc, vỏ bằng gấm,
Còn mặt trời kia tợ khối vàng.
Có người trai mới in như nguyệt,
Gió căng hơi và nhạc lên ngàn.
Thuở ấy càn khôn mới dựng nên,
Mùa khô chưa gặp tốt tươi lên.
Người thơ phong vận như thơ ấy,
Nào đã ra đời ngọc biết tên.
Xuân gấm đầu tiên giữa cõi đời,
Mùi thơm ngây dại sóng con người.
Hãy hoan hô, lời cao như sấm:
- Vạn tuế, bay ơi!Nắng rợp trời!
Nguyễn Lê Hồng Hưng: Giao Thừa Xa Quê
Ðêm ba mươi mốt tháng Chạp dương lịch. Thành phố Hamburg ướt át và lạnh băng. Những tiệm bán sách báo và phim ảnh khiêu dâm dọc theo hai bên đường Reeperbahn coi mòi ế ẩm. Các cô gái ngồi trong buồng kín với thân hình trần trụi cho khách làng chơi bỏ tiền vô coi, những chị em bán dâm ngồi trong các nhà kiếng, hoặc tập trung trong một chung cư đã đóng cửa gần hết. Xe đường hầm mỗi đợt đổ khách xuống ào ạt, một lát sau người ta biến đi đâu mất. Trên đường phố thưa thớt bóng người. Những người nầy có lẽ cũng như anh, không có nơi đón Tết nên mới đi thất thơ giữa trời đông giá lạnh.
Lúc phố xá bắt đầu hực hỡ nhiều màu sắc, cũng là lúc anh tà tà từ đầu phố đi đến cuối phố và từ cuối phố đi ngược lại. Mới hơn mười giờ mà anh đi tới, đi lui không biết bao nhiêu bận rồi. Nghe người thấm lạnh, bèn quẹo vô quán bia ôm quen thuộc. Tony đứng quày rót rượu, thấy anh vô nó vẫy tay chào:
- Hi, tàu mầy mới ghé phải không?
- Không, ghé hồi sáng.
- Sao giờ nầy mầy mới lên?
- Tao lên từ hồi chiều, nhưng tao đi rảo ngoài đường.
- Ở ngoài giờ nầy đâu có khỉ gì, giao thừa mới vui. Mầy uống gì tao rót?
- Cho tao cái cognac.
Tony rót rượu đưa anh:
- Ly nầy tao đãi mầy.
- Cám ơn.
Tony day ngang tiếp người khách mới vô. Tony người Phi Luật Tân, sở dĩ anh với Tony tâm đồng ý hợp vì hai đứa sống trên hai đất nước tài nguyên cạn kiệt do những tên ăn cắp và con người ở hai xứ sở ấy đều bết bát như nhau. Hai người cũng đồng ý với nhau rằng hai quốc gia Việt, Phi cứ tiếp tục như vầy hoài, thì phải chờ tạo thiên lập địa một lần nữa may ra mới ngóc đầu lên nổi. Ðúng ra anh leo lên chiếc ghế trước quày ngồi chờ Tony rảnh rang trò chuyện. Nhưng đêm nay anh không thích nói về hai xứ sở chằn ăn trăn quấn đó nữa. Anh bưng ly rượu lại ngồi bên chiếc bàn trống. Trên bàn có cuốn sách khiêu dâm của ai đó bỏ quên, vậy khỏi tốn gói đậu phộng làm mồi, anh móc thuốc châm, hít một hơi dài, phà ra ngụm khói lớn góp phần vào khối hôi hám đầy đặc trong không khí. Anh tiếp tục lật quyển sách vừa xem hình vừa nhâm nhi congac.
Hạ Long Bụt sĩ: Từ Vũ Trụ Nhất Thống Trường của Albert Einstein tới VẠN PHÁP DUNG THÔNG TRƯỜNG của nhà Phật Từ Vật Lý Lượng Tử Quantum tới Lân Không Diệu lý Hoa Nghiêm
Giải thưởng Nobel Vật Lý 2012 trao cho Serge Haroche và David Wineland về công trình nghiên cứu lượng tử Quantums, đo lường mà không làm hư hoại những hạt vi tử nhỏ nhất của vật chất và ánh sáng (smallest particles of matter and light), thấy sự kỳ diệu như trò chơi tinh quái (strange behavior like parlour trick), cùng lúc mà đặt được một vật vào 2 nơi !
Haroche Nobel 2012 dùng phương pháp quan sát lượng tử qua các tấm gương, ném chúng nẩy qua nẩy lại (bouncing) để thấy tính cách kỳ lạ của các hạt.
Wineland dùng tia Laser photons xạc điện lên điện tử (ion) để nghiệm chứng trạng thái kỳ diệu của điện tử. Từ đó có thể chế tạo ra đồng hồ chính xác nhất, và máy điện toán mới, cực mạnh và nhanh với một hệ thống lượng tử rất nhỏ (tiny quantum system).
Cả hai phương pháp đã đo lường và xử nghiệm các hạt lượng tử, mà xưa nay tưởng như không thể làm được.
Quantum biến hoá kỳ diệu, sắc đó mà không đó, sắc bất dị không... chẳng xa với quán chiếu nhà Phật về diệu lý vạn pháp. Trung Quán Luận từng luận về giả không giả hữu, kinh Kim Cương thuyết rằng vạn hữu “như mộng huyễn bào ảnh”. Vật lý tiến gần tới Diệu lý chăng ?
VẬT LÝ PHÁ CHẤP
Điều kiện cần yếu để phát minh sáng tạo, theo A. Einstein, là tâm tư ngoại lệ, không chấp trước, không thành kiến, tự do tưởng tượng, vô bờ, fantaisies, chứ không phải là kiến thức đầy đặc thành khuôn nếp trong đầu, ông từng nói : "I am enough of an artist to draw freely upon my imagination...the gift of fantasy has meant more to me than my talent for absorbing positive knowledge", không tự do thì không có sáng tạo, không phá chấp, thì không thể chuyển hóa, cho nên giống như Phật pháp, cần phá chấp, không biên kiến, không bị kẹt vào có với không, nhỏ với to, cao hay thấp, tất cả chỉ là những danh từ, những kiến chấp, rất tương đối.
Thứ Sáu, 25 tháng 1, 2019
Phạm Chí Dũng: Chính thức hoãn EVFTA: Món quà năm mới cho chính thể độc trị ở Việt Nam
Tin sốc!
Từ cuối tuần trước đã hé lộ một vài tin tức về khả năng Hội đồng châu Âu, dù phải chịu sức ép không nhỏ của một nhóm nghị sĩ và phía sau đó là những doanh nghiệp châu Âu đốc thúc cơ quan này phải nhanh chóng phê chuẩn EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - châu Âu), vẫn ra quyết định hoãn lại việc phê chuẩn hiệp định này trong bối cảnh ‘nhân quyền trên hết’ - điều kiện cần của Nghị viện châu Âu - cho tới nay đã hoàn toàn bị chính thể độc trị ở Việt Nam phớt lờ.
Đến ngày 21/1/2019, đã có tin chính thức về quyết định hoãn EVFTA trên.
Theo Thoibao.de, bà Jude Kirton-Darling, nghị sĩ Quốc hội châu Âu và là thành viên của Ủy ban về Thương mại quốc tế của Quốc hội EU, cho biết Liên minh châu Âu (EU) đã hoãn lại việc phê chuẩn EVFTA vì lý do „kỹ thuật“.
![]() |
Twitter thông báo hôm 22.01.2019 của bà Jude Kirton-Darling, nghị sĩ Quốc hội châu Âu |
Mặc dù lý do chính thức được nêu ra là „kỹ thuật“, nhưng bà nghị sĩ Jude Kirton-Darling đánh giá rằng mối quan hệ EU – Việt Nam thực sự là quan trọng, nhưng phải có sự tiến bộ về nhân quyền. Tuy nhiên, chúng tôi đã tự hỏi mình: Việc trì hoãn này có thể xảy ra không, nếu phía VN đã thúc đẩy cải thiện vấn đề nhân quyền?
Tre: Số phận những quan chức bị ra tòa: Ăn,ngủ, loanh quanh trong nhà chờ chết
Trong hai ba năm qua, hàng trăm quan chức lãnh đạo các địa phương, các ngành, từ cấp sở, cấp tỉnh đến bộ trưởng, tướng tá công an, … của Việt Nam nối nhau vào tù vì tham nhũng. Sài Gòn và Đà Nẵng đi cả giàn đến vãn cả cán bộ. Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam kiêm chủ tịch nước, ông Nguyễn Phú Trọng nói, từ đầu nhiệm kỳ khóa 12 đến nay chưa đầy 3 năm, hơn 60 cán bộ thuộc diện Trung ương Đảng quản lý đã bị thi hành kỷ luật, trong đó có 5 uỷ viên Trung ương Đảng đương nhiệm. 3 người trong số đó đã bị đưa ra khỏi Ban chấp hành Trung ương Đảng. “Đây là con số chưa từng có”- ông Trọng nói.
Có ai từng hỏi cuộc sống của những quan chức tham nhũng sau khi ra tù sẽ như thế nào?
Trước kia có hẳn một từ lóng dành riêng cho cuối nẻo công danh của các quan chức là “hạ cánh an toàn”. Cứ bay bổng vẫy vùng trong những vùng trời thụt két, miễn hạ cánh an toàn, về hưu đúng quy trình, bảo toàn tài chính là được.
Một người am hiểu chính trường và doanh trường Việt Nam kể cho tôi: Ở Hà Nội, sếp lãnh đạo doanh nghiệp Nhà nước và quan chức chính quyền về hưu thường sinh hoạt xã hội trong những nhóm nhỏ bao gồm đồng nghiệp và những mối quan hệ từ khi còn giữ chức. Có thể gọi các nhóm này là dạng câu lạc bộ nhỏ không chính thức, vì họ có những địa điểm để thường xuyên gặp gỡ, bàn luận, uống cà phê, đi dã ngoại, tổ chức hoạt động xã hội cùng nhau. Bật mí là rất nhiều quan chức tham nhũng đục nước nhưng may mắn hạ cánh an toàn thì rất chăm chỉ làm từ thiện, suốt ngày đi thăm vùng nông thôn nghèo, tặng quà người nghèo. Tuy nhiên ta sẽ nói về chuyện này sau, còn bây giờ quay lại việc chính.
Mặc Lâm: Tết, hương nhà ngày đã một xa
![]() |
Hình minh họa. |
Khá lâu hai chữ “ăn tết” chừng như không còn làm cho những người xa nhà xôn xao nữa, bởi không xa nhà như Nguyễn Bính, cách một hai lần đò, chúng tôi xa nhà vạn dặm không con đò nào đưa về quê được nên nhớ nhà chỉ còn cách duy nhất là lần về bằng trí nhớ, mà một khi trí nhớ hao mòn thì giống như thanh tre gát trên cầu khỉ gãy ngang, gây hụt hẫng cho người lần dò lấy nó mà đi cho dù con sông mà nó bắc ngang chỉ trong gang tất.
Khi cái mát lạnh của mùa xuân phảng phất thì chừng như những ngày tết đã cận kề. Nhớ như in về mẹ, những ngày này bận rộn nhưng môi mẹ chừng như không ngớt mỉm cười. Gia đình sống phiêu dạt theo chân cha trên nhiều tỉnh thành nhưng cái chất quê ngọt ngào không hề phai trên đôi vai của mẹ. Chiều 23 Tết trong khi mọi nhà cúng kiến ông Táo về trời thì nhà mình lại im ắng trước mâm cơm thường nhật. Sau bữa cơm mẹ kêu mình ra thử bộ quần áo mới mẹ vừa mua, cái cảm giác thử áo theo mình suốt bao nhiêu năm đến nỗi khi đã thành người lớn mỗi lần mua một bộ quần áo mới lại nhớ đến mẹ, nhớ từng cái vuốt cho áo thẳng thớm, kéo bên này phủi bên kia làm cho mình cảm thấy như được vuốt ve dưới manh áo mới. Mùi thơm của vải là thứ duy nhất nối liền mình với mẹ cho tới nay, nó như thứ nước hoa không thể lẫn giữa muôn ngàn loại hương thơm khác trong đời sống.
Và từ lúc thử cho tới lúc chính thức được mặc bộ quần áo mới là cả một chuỗi ngày chờ đợi.
S.T.T.D Tưởng Năng Tiến: Chiều Tảo Mộ
Ai liều tảo mộ chiều nayMà hương tảo mộ bay đầy hoàng hôn
Phùng Cung
“Vừa rồi tôi có đi Tây Nguyên dự lễ bỏ mả của gia đình ông Y Ngông Niết Đam. Người Eđê có một tục lệ rất đặc biệt. Khi nhà có người chết, gia đình con cháu hàng ngày vẫn nuôi nấng, vẫn mang cơm nước ra mộ, khi có điều kiện họ làm lễ bỏ mả. Đó là bữa tiệc linh đình chia tay vĩnh viễn với người chết. Sau đó họ không quan tâm đến ngôi mộ ấy nữa, để linh hồn người chết được siêu thoát, không còn vướng víu cõi trần.” (Trần Đăng Khoa. Chân Dung và Đối Thoại. Hà Nội: Thanh Niên, 1988).
Bãi mả, thực ra, không phải là “một tục lệ rất đặc biệt của người Eđê” mà là tập tục chung của nhiều sắc dân bản địa – ở Việt Nam:
Thứ Năm, 24 tháng 1, 2019
Mặc Lâm: Làm Thủ tướng trong một nước đã có ‘Tổng – Chủ’
![]() |
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. (Screenshot of Bloomberg) |
Trong các đời Thủ tướng phải công nhận ông Nguyễn Xuân Phúc là vị Thủ tướng hiền nhất. Ông vừa hiền vừa bình dân và vừa vô tư trong các phát ngôn. Con số người cười ông và thương ông chắc ngang nhau. Cười vì tính tình dễ dãi đến khù khờ và thương vì sự hiền hậu hiếm hoi trong thế giới Cộng sản khi mà lãnh đạo được tô vẽ ngang tầm với thần thánh.
Mặc dù những phát ngôn của ông có dáng dấp của căn bệnh hoang tưởng nhưng nếu xét kỹ thì đó là cách duy nhất để ông tồn tại trong hệ thống mà ông đang giữ chức “rõ to”. Tuy nhiên vấn đề là chung quanh ông còn quá nhiều người ngang với vị trí mà ông nắm giữ. Họ là 200 Ủy viên Bộ chính trị, là những người nắm những lá phiếu có trọng lượng, và không may nhất cho ông là trên ông chỉ có một người, mà người đó đang chứng tỏ có lòng ham muốn quyền lực vô biên dám nghĩ dám làm những việc chỉ xảy ra trong chế độ cộng sản.
Cổ-Lũy từ Nam California: Mây Đen Vây Phủ Bạch Ốc
![]() |
West Wing - Tòa Bạch Ốc ngày 23/01/2019. Hình MANDEL NGAN/AFP/Getty Images |
Thứ Sáu, ngày 11 Tháng Giêng, nhật báo hàng đầu Hoa Kỳ với uy tín quốc tế, New York Times (NYT), đưa ra tin FBI đã điều tra Tổng Thống Donald Trump rõ rệt về chuyện ông làm theo lệnh của Tổng Thống Nga Vladimir Putin sau khi chính thức nhậm chức Tháng Giêng 2017. Điều tra này khác với những điều tra từ giữa 2017 của Văn Phòng Công Tố Viên Đặc Nhiệm Robert Mueller (SCO) về liên hệ Trump-Putin trong tranh cử 2016.
Hôm sau, tờ Washington Post cũng với tầm vóc quốc tế đi thêm tin: Trong năm lần gập gỡ riêng với Putin ông Trump đã có lần ngồi một mình với Putin không có thông dịch viên, và một lần với Putin cùng thông dịch viên Nga. Một lần nữa ông có thông dịch viên Mỹ, nhưng sau gập riêng với Putin ông đã tịch thu những ghi chép của thông dịch viên này và giấu nhẹm đi—ngay cả các viên chức chính quyền cao cấp nhất của ông cũng không được biết hai bên trao đổi những gì. Trên nguyên tắc, ông cần và phải chia sẻ tin tức với các cố vấn liên hệ để cùng bàn thảo rồi tùy nghi đối phó; ông cũng đã phải giữ những tài liệu đáng lẽ tổng thống phải nộp vào văn khố quốc gia—sẽ được “giải mật” có thể cả chục năm sau—nhưng đã không làm. Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, nay với Chủ Tịch Dân Chủ, gửi trát mời thông dịch viên Mỹ ra điều trần về nội dung những ghi chép bị tổng thống tịch thu.
Thường Sơn: Vì sao phiên tòa xử 5 thành viên Liên minh dân tộc Việt Nam tự quyết bất ngờ bị hoãn?
Phiên tòa xử phúc thẩm 5 thành viên của tổ chức Liên minh dân tộc Việt Nam tự quyết với cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” dự kiến diễn ra vào sáng nay 21/1/2019, nhưng bất ngờ bị hoãn chỉ một ngày trước khi diễn ra cuộc họp Kiểm điểm định kỳ phổ quát (UPR) về nhân quyền Việt Nam tại Geneve, Thụy Sỹ.
Trước đó vào ngày 5/10/2018, Tòa án nhân dân TPHCM đã mở phiên sơ thẩm tuyên phạt 5 nhà hoạt động thuộc tổ chức Liên minh dân tộc Việt Nam tự quyết với những mức án nặng nề: ông Lưu Văn Vịnh bị tuyên 15 năm tù giam, Nguyễn Văn Hoàn 13 năm tù, Nguyễn Văn Đức Độ 11 năm tù, Từ Công Nghĩa 10 năm tù và Phan Trung 8 năm tù giam.
![]() |
5 nhà hoạt động của Liên minh dân tộc Việt Nam tự quyết. Ảnh RFA |
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát, 5 người này đã có hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia như thành lập tổ chức phản động “Liên minh dân tộc Việt Nam” nhằm tuyên truyền đả kích, bôi nhọ, xuyên tạc chủ trương, đường lối, chính sách của đảng Cộng sản, Nhà nước, nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, lật đổ Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nhưng vào ngày 20/1/2019, Human Rights Watch ra thông cáo báo chí lên án phiên toà xử 5 nhà hoạt động và kêu gọi chính quyền Việt Nam phải trả tự do vô điều kiện cho những người này: “5 nhà hoạt động đã bị mất tự do chỉ đơn giản vì họ đòi có đổi mới chính trị và tôn trọng nhân quyền ở Việt Nam. Các vận động hoà bình cho đổi mới và dân chủ không thể coi là tội phạm và Việt Nam nên trả tự do ngay lập tức, vô điều kiện cho họ”.
Thứ Tư, 23 tháng 1, 2019
Ngô Nhân Dụng: Cô Bé Áo Đỏ giữa Chó Sói và Đàn Cừu
![]() |
Người dân vườn rau Lộc Hưng nhặt lại những gì còn sót lại sau khi chính quyền quận Tân Bình, Sài Gòn, đến giật sập nhà cửa của mình. (Hình: Facebook Vườn Rau Lộc Hưng) |
Chắc quý vị đã đọc bài “Lộc Hưng – Cô Bé Áo Đỏ” của nhà văn Từ Thức ở Paris, đã đăng trên báo này. Đảng Cộng Sản Việt Nam đã cho phá sập khu nhà đồng bào sống hơn nửa thế kỷ ở Lộc Hưng, ngay trong vùng Sài Gòn. Để chiếm lấy đất.
Ông Từ Thức kể mỗi lần nghĩ tới Lộc Hưng, ông lại nhớ hai hình ảnh. Thứ nhất là cảnh một người cha trèo trên đống nhà bị phá sập, té lên té xuống. Ông đi tìm những mảnh đồ chơi của con ông.
Thứ nhì là hình một cháu gái đã mất nhà, mặc áo đỏ, vai đeo túi đi học về, buồn bã ngồi nhìn xuống phía trước. Chung quanh là chân cẳng những người đứng nhìn cảnh nhà mình bị kéo sập.
Nhà văn Từ Thức viết, “Nhìn cháu gái ngồi trước ngôi nhà, khu phố của mình bị san bằng, tự nhiên nghĩ tới một truyện ngắn của Nam Cao, tựa là ‘Mua Nhà,’ viết thời 1940.”
Nguyễn Hữu Vinh: Ơn đảng, cả nước thành Chí Phèo
Mới đây, trước Quốc hội, khi nói về chế độ giam giữ trong nhà tù Việt Nam, Bộ trưởng Công an Tô Lâm nêu lo ngại rằng: “Có người nói như thế này thì đi tù còn hơn. Thành ra có người cố gây ra điều gì đó để được xử tù”.
Điều này đã gây sự chú ý rất lớn trong xã hội.
Vì sao, một Bộ trưởng Công an, chuyên môn đi bắt người, giam giữ người trong tù đày lại phát biểu một điều về thực tế xã hội Việt Nam là người dân tìm cách để đi tù?
Phải chăng, chế độ nhà tù Việt Nam quá sung sướng và hấp dẫn đến mức người dân bất chấp tình trạng “Nhất nhật tù thiên thu tại ngoại” – nghĩa là một ngày ở tù bằng một ngàn năm ở ngoài?
Chế độ nhà tù quá cao?
Và điều Tô Lâm giải thích là: “ở quê tôi người dân bình thường lao động cần cù đang rất nghèo, không được 1 tháng 17 kg gạo, 15 kg rau và bao nhiêu thịt, bao nhiêu đường, quần áo”.
Theo Nghị định số 117/2011/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định về tổ chức quản lý phạm nhân và chế độ ăn, mặc, ở, sinh hoạt, chăm sóc y tế đối với phạm nhân từ 2011, thì chế độ cho mỗi phạm nhân gồm có: “17kg gạo tẻ thường; 0,7 kg thịt, 0,8 kg cá; 0,5 kg đường loại trung bình; 01 kg muối; 15 kg rau xanh; 0,75 lít nước mắm; 0,1 kg bột ngọt; chất đốt tương đương 17 kg củi hoặc 15 kg than.”
Từ Thức: Lộc Hưng - Cô bé áo đỏ
![]() |
Cháu bé áo đỏ tại khu dân cư ở Vườn Rau Lộc Hưng bị cộng sản phá tan nát. (Hình: Internet) |
Giáp Tết, quân ta đổ bộ, đánh chiếm khu vườn rau. Quân ta hoàn toàn thắng lợi, đã san bằng sào huyệt của địch. Trong một đêm, cả một vùng trước đó sôi sục sức sống trở thành một đống gạch vụn.
Hai hình ảnh sống lại trong đầu, mỗi lần nghĩ tới Lộc Hưng.
Thứ nhất, video quay cảnh một người cha trèo trên đống nhà sập, té lên té xuống, đi tìm những mảnh đồ chơi của con. Thứ hai, hình một cháu gái áo đỏ buồn bã ngồi nhìn nhà mình bị kéo sập.
Cái gì diễn ra trong đầu một đứa bé ngồi nhìn cả thế giới của mình sụp đổ. Trong một xã hội bất nhân, tình cảm là một xa xỉ phẩm, còn ai bận tâm tới cái gì diễn ra trong đầu một đứa nhỏ?
Trần Mai Trung: Bình đẳng và bất công
T. sinh ra và lớn lên tại Việt Nam (VN), tốt nghiệp Đại học về báo chí. Ra trường, T. làm việc cho một tờ báo “lề phải”. T. có khả năng chuyên môn cao nên được lên chức Trưởng ban sau mấy năm công tác. Với sự làm việc hăng hái, tánh tình vui vẻ, tương lai của T. rộng mở, sẽ còn lên cao nữa.
Gia đình của T. bình thường như hàng triệu gia đình VN khác, không ta không địch, chí thú làm ăn, không dính líu đến chính trị chính em. T. nghĩ rằng mỗi người sống đàng hoàng, làm tròn các bổn phận công dân là góp phần tạo nên một xã hội tốt.
Một ngày xấu trời, T. bị thôi chức Trưởng ban với lý do T. không là đảng viên cộng sản (CS). Bất ngờ, tức giận, T. tự nghĩ như vậy là VN có nhiều hạng công dân hay sao? Một hạng là hàng triệu người VN bình thường như T., một hạng là các đảng viên (đv) CS não thì nhỏ mà tham lam thì nhiều (lời nhận tội của Thiếu tướng CS Nguyễn Thanh Hóa).
Ông Hồ chí Minh đã bắt đầu bản Tuyên ngôn độc lập với câu: tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng. Ngày nay, Đảng CSVN cho rằng ông Minh sai lầm, họ phân biệt người Việt Nam và người cộng sản khác nhau, người CS có quyền ngồi trên đầu người VN, người CS lấy hết lợi lộc và chức vụ tốt, người VN thì lao động và có ít quyền lợi.
Nói về chức vụ, hãy nhìn xung quanh, có ai không đảng viên CS được làm Bộ trưởng, Tỉnh trưởng, Quận trưởng, Xã trưởng? Ngay cả bên ngoài chính quyền, có ai không đảng viên CS được làm Chánh án, Hiệu trưởng, Giám đốc, Trưởng phòng? Chẳng lẽ 90 triệu người VN đều ngu hết sao? Không ai đủ khả năng làm Xã trưởng hay sao?
VOA Tiếng Việt: Hàng trăm người biểu tình tại LHQ khi phái đoàn VN báo cáo UPR
![]() |
Phái đoàn Việt Nam tại Kỳ kiểm điểm lần thứ 3 cơ chế Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát về nhân quyền (UPR) tại LHQ ở Geneva, ngày 22/1/2019. Photo Facebook Vietnam UPR. |
Cả sáng và chiều ngày 22/1, hàng trăm người gốc Việt đã biểu tình trước trụ sở LHQ tại Geneva, Thụy Sĩ, để phản đối tình trạng vi phạm nhân quyền tại Việt Nam.
Vào lúc 14 giờ 35 ngày 22/1, giờ Geneva, trong khi diễn ra Kỳ kiểm điểm lần thứ 3 cơ chế Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát về nhân quyền (UPR) của Việt Nam thì hàng trăm người từ Hoa Kỳ, Úc, châu Âu, và cả Việt Nam đã tham gia biểu tình lên án vấn đề vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.
Trong phiên điều trần tại UPR kỳ thứ 32 được tường thuật trực tiếp, Bộ Ngoại Giao Việt Nam báo cáo rằng Việt Nam thực hiện được hơn 96% khuyến nghị nhân quyền của Liên Hiệp Quốc (LHQ).
“Chúng tôi đã có những sáng kiến đặc biệt, ghi nhận khuyến nghị hữu ích của các thủ tục đặc biệt trong công tác bảo vệ và thúc đẩy quyền con người tại Việt Nam,” Đại sứ Nguyễn Trung Thành, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Geneva, Trưởng đoàn Việt Nam tại phiên họp phát biểu.
Thứ Ba, 22 tháng 1, 2019
Lê Phan: Về một vụ ám sát ở Gdansk
![]() |
Hôm 18 Tháng Giêng, 2019, người dân tưởng nhớ ông Pawel Adamowicz, thị trưởng thành phố Gdansk, người vừa bị sát hại. (Hình: Sean Gallup/Getty Images) |
Gdansk, như chúng ta biết, có một vị trí tối thượng trong lịch sử hiện đại của Ba Lan. Nó là nơi chào đời của Công Đoàn Đoàn Kết vốn đã đóng góp quan trọng trong việc lật đổ chế độ Cộng Sản ở Ba Lan; nhưng gần đây Gdansk đã trở thành một trung tâm đối lập với chính phủ bảo thủ cực đoan của đảng Law and Justice (PiS).
Nay một trang bi đát mới trong lịch sử đất nước này đã lại được viết lên ở thành phố hải cảng này. Vụ đâm chết ông thị trưởng của thành phố, ông Pawel Adamowicz, đã làm nổi bật sự chia rẽ sâu đậm và bầu không khí chính trị độc địa mà đảng PiS đã tạo nên ở đất nước này. Với Ba Lan chỉ là một thí dụ trong một sự phân cực trên toàn Âu Châu giữa chủ nghĩa cấp tiến bao dung và chủ nghĩa dân tộc bảo thủ, vụ ám sát này cũng là một hồi chuông báo động cho toàn lục địa Âu Châu.
Đi tìm mục tiêu chính trị cho vụ đâm người này, chúng ta cần thận trọng. Nghi can 27 tuổi, tên là Stefan W, đã bị năm năm tù về tội ăn cướp ngân hàng, được nói đã đổ lỗi cho đảng trung hữu trước kia cầm quyền là Civic Platform cho bản án. Cảnh sát nói người này có vấn đề tâm thần. Nhưng danh tánh của nạn nhân, và địa điểm cũng như toàn cảnh của vụ sát nhân, đã làm cho khó có thể loại bỏ nói đây chỉ là một hành động tội ác hoàn toàn vô tình.
Trân Văn: Choáng với quy định công xa
![]() |
Hình minh họa: Đoàn xe thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc rầm rộ kéo vào phố cổ Hội An, bất chấp bảng cấm xe cơ giới. |
Nghị định về “tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô” (Nghị định 04/2019) mà chính phủ Việt Nam vừa ban hành, sẽ có hiệu lực vào cuối tháng tới (25 tháng 2 năm 2019) làm nhiều người chưng hửng.
Theo nghị định này thì các Tổng Bí thư, các Chủ tịch Nhà nước, các Chủ tịch Quốc hội, các Thủ tướng, bất kể đương nhiệm hay đã nghỉ hưu đều được cấp công xa, không khống chế giá trị (muốn dùng công xa loại nào, giá bao nhiêu cũng được) để sử dụng… suốt đời.
Các Ủy viên Bộ Chính trị, các Bí thư Ban Chấp hành Trung ương đảng CSVN (BCH TƯ đảng CSVN), các Phó Chủ tịch Nhà nước, các Phó Thủ tướng, các Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (UBTƯ MTTQ VN), Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra của BCH TƯ đảng CSVN, Chánh án Tòa án Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Tối cao, Bí thư Thành ủy thành phố Hà Nội, Bí thư Thành ủy TP.HCM và các chức danh tương đương hoặc có hệ số lương khởi điểm từ 10,4 trở lên thì được cấp công xa để sử dụng trong suốt thời gian tại vị. Giá trị công xa thì do Thủ tướng quyết định.
Nghị định 04/2019 còn cho phép cấp công xa, trị giá 1,1 tỉ/chiếc cho người đứng đầu các ban của BCH TƯ đảng CSVN, các Ủy viên BCH TƯ đảng CSVN, các Ủy viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các Ủy ban của Quốc hội, Tổng Kiểm toán nhà nước, các Bộ trưởng và những cá nhân mang hàm tương đương, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ VN, lãnh đạo các đoàn thể cấp trung ương và các chức danh có hệ số lương khởi điểm từ 9,7 trở lên. Bí thư các Tỉnh ủy, Thành ủy trực thuộc chính quyền trung ương, Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch Hội đồng nhân dân (HĐND), Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND), Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội của thành phố Hà Nội, TP.HCM cũng có quyền sử dụng công xa loại tương tự.
Mạnh Kim: ‘Tấm thảm chùi chân’ của những ông chủ XHCN
![]() |
Người nghèo vẫn miệt mài trong giá rét những ngày giáp Tết. |
Một trong những “tội” lớn nhất của người dân Lộc Hưng (Tân Bình, TP. HCM) là nghèo! Quá nghèo! “Nghèo thấy thảm!” – như người ta thường nói. Khu đất của họ sẽ được tránh xa nếu họ là thành phần “cán bộ” hoặc những kẻ đủ giàu để “chạy thuốc” nhằm biến những căn biệt thự xây trái phép thành hợp pháp. Người nghèo là vấn đề xã hội không quốc gia nào không đối diện nhưng người nghèo Việt Nam không chỉ là những thân phận thiếu ăn thiếu mặc. Họ còn là tấm thảm để những bàn chân XHCN chùi xuống không thương tiếc cùng với vẻ mặt dối trá ma mãnh hất lên: “Đảng và Nhà nước luôn chăm lo cho người nghèo”!
Chưa bao giờ người dân bị lừa bịp công khai bằng những “thống kê” cho thấy xã hội ngày càng ít người nghèo bằng lúc này. Tại phiên họp thứ 27 ngày 17-9-2018, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, báo cáo kết quả hai năm thực hiện Nghị quyết số 76/2014/QH13 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện “mục tiêu giảm nghèo bền vững” đến năm 2020 đã được công bố, như một bằng chứng xác nhận thành tích của nhà cầm quyền: tính đến cuối năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo cả nước còn dưới 6%. Cụ thể, từ 2015-2017, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cả nước giảm 1,59%/năm, đạt vượt so với mục tiêu đề ra là từ 1-1,5%/năm. Thời điểm hiện tại, theo Tạp chí Đảng Cộng sản (14-11-2018), hiện cả nước có hơn 1,9 triệu hộ nghèo (chiếm 8.23% tổng hộ dân toàn quốc) và hơn 1,3 triệu hộ cận nghèo (5.41%)…
Những con số tỷ lệ “thoát nghèo” không nói lên hết thực trạng. Các báo cáo, trung thực hay không, không cho thấy thực tế rằng, khái niệm “nghèo” ở đây đã vượt qua những định nghĩa thông thường về nghèo. Nó không chỉ liên quan cái ăn cái mặc hay những điều kiện cần có để được cơm no áo ấm. Chẳng “hội thảo” về “chiến lược” xóa nghèo “bền vững” nào đề cập đến tình trạng người nghèo đang bị tống dạt tàn nhẫn ra bên lề phát triển, và đặc biệt, người nghèo đang trở thành nhóm đối tượng được nhắm đến để hy sinh cho cái gọi là phát triển.
Chủ Nhật, 20 tháng 1, 2019
Trần Từ Mai: Tình tri âm giữa thi sĩ Vũ Hoàng Chương và nữ sĩ Ngân Giang
Tháng 7 năm 1954, nước Việt Nam bị chia đôi ở vĩ tuyến 17, nửa phía Bắc dưới sự cai trị của những người Cộng sản. Cuối tháng 8 năm ấy, cùng với gia đình (gồm mẹ, vợ) và gia đình thi sĩ Đinh Hùng (em vợ, đồng thời cũng là bạn thân), nhà thơ Vũ Hoàng Chương lánh vào miền Nam. Ông giải thích lý do ra đi trong bài “Gấm hoa” làm ở Sài gòn năm 1967, được in ra trong tập Đời Vắng Em Rồi Say Với Ai (Sàigòn : Lửa Thiêng, 1970):
Anh ra đi, cánh phiêu-hồng trốn tuyết
Hay cánh thiên-nga trốn vạc dầu sôi?
Khi phải đi xa như thế, ông nghĩ rất nhiều đến người yêu đầu tiên trong đời nhưng đã “mười năm thôi thế mộng tan tành” từ một ngày 12 tháng 6 hơn 13 năm trước (1941):
Sông núi đã chia rồi
Em ở lại sầu gương tủi lược
Bồ-hòn kết đắng hoa môi.
Những năm sau, từ miền Nam ông nhớ người ở lại một cách thiết tha, vô vọng:
Tiếng kêu ném ngược đường kinh tuyến
Chỉ thấy vòng quanh trở lại thôi.
Nhân vật thứ hai ông nghĩ đến là một người bạn thơ. Cuối năm Giáp Ngọ tức đầu năm 1955, nhân các chuyến qua lại giữa hai miền Nam Bắc còn thực hiện được, ông gửi một người quen có việc ra Bắc một bài thơ, nhờ đưa đến một thi sĩ ở lại Hà Nội. Bài thơ này sau được ông cho in vào thi tập Trời Một Phương (Sàigòn, 1962) với nhan đề “Nổi trôi” và có lời như sau:
Đặt bút cùng ngâm khúc bể dâu
Nổi trôi từ đấy xót cho nhau.
Một phen nhật nguyệt tranh ngôi Sáng
Hai ngả lòng thu dựng tháp Sầu.
Tỉnh cũng hoài thôi, say chẳng nỡ
Xuân sang đó nhỉ, mộng về đâu?
Rằng hư, rằng thực lời tâm huyết
Non vẫn cao hề, nước vẫn sâu!
![]() |
Tập thơ với bài “Nổi trôi,” thi sĩ Vũ Hoàng Chương làm để gửi nữ sĩ Ngân Giang đầu năm 1955 |
Đàm Duy Tạo: Chương 17 - Kim Vân Kiều đính giải
CHƯƠNG 17
KIM VÂN KIỀU ĐÍNH GIẢI
Hương Ngạn Đào Tử ĐÀM DUY TẠO
trước tác năm 1986
(Thứ nam) Đàm Trung Pháp hiệu đính năm 2019
= = = = =
CÂU 1473 ĐẾN CÂU 1606
“Xa xôi lo phận, Thầm lặng lừa chồng”
1473. Mảng vui rượu sớm cờ trưa,
Đào đà phai thắm, sen vừa nẩy xanh. [1]
1475. Trướng hồ vắng vẻ đêm thanh, [2]
E tình nàng mới bày tình riêng chung: [3]
1477. “Phận bồ từ vẹn chữ tòng, [4]
Đổi thay nhạn yến đã hòng đầy niên. [5, 6]
1479. Tin nhà ngày một vắng tin,
Mặn tình cát lũy, lạt tình tao khang. [7]
1481. Nghĩ ra thật cũng nên dường, [8]
Tăm hơi ai dễ giữ giàng cho ta? [9]
1483. Trộm nghe kẻ lớn trong nhà, [10]
Ở vào khuôn phép nói ra mối giường. [11]
1485. E thay những dạ phi thường,
Dễ dò rốn bể, khôn lường đáy sông! [12]
1487. Mà ta suốt một năm ròng,
Thế nào cũng chẳng giấu xong được nàọ
1489. Bấy chầy chưa tỏ tiêu hao, [13]
Hoặc là trong có làm sao chăng là?
1491. Xin chàng kíp liệu lại nhà,
Trước người đẹp ý, sau ta biết tình. [14]
1493. Đêm ngày giữ mức giấu quanh,
Rày lần mai lữa như hình chưa thông.”
1495. Nghe lời khuyên nhủ thong dong,
Đành lòng sinh mới quyết lòng hồi trang. [15]
1497. Sáng ra gửi đến xuân đường,
Thúc ông cũng vội giục chàng ninh gia. [16]
1499. Tiễn đưa một chén quan hà, [17]
Xuân đình thoắt đã đổi ra cao đình. [18]
1501. Sông Tần một giải xanh xanh, [19]
Lôi thôi bờ liễu mấy cành Dương quan.
1503. Cầm tay dài ngắn thở than,
Chia phôi ngừng chén hợp tan nghẹn lời.
Bùi Bích Hà: Lại nói chuyện ‘cô đơn’
![]() |
Cách đối phó hữu hiệu nhất một khi vô phương chống lại nỗi cô đơn là hãy ôm lấy nó như người bạn tri kỷ là chính bóng mình với nụ cười hòa bình trên môi... (Hình: DALE de la REY/AFP/Getty Images) |
Mấy câu thơ Xuân Diệu viết từ thời tiền chiến, hẳn là ở độ tuổi thanh xuân với trái tim rộn ràng tình yêu đôi lứa.
“…Được giận hờn sung sướng biết bao nhiêu
Nay mình anh nghe tất cả buổi chiều
Vào chầm chậm ở trong hồn hiu quạnh
Anh nhớ em, anh nhớ hình, nhớ ảnh…”
Tôi thuộc lòng và thường đem ra đọc những khi cần khuyên can, hòa giải những người yêu nhau nhưng lại không thể nhường nhịn nhau để mỗi người… cứ lặng lẽ buồn một cõi riêng, quên rằng cuộc sống phù du ngắn ngủi thật vô cùng quý giá trong từng sát na mất hút vào hư vô, không bao giờ tìm lại được.
Lê Hữu: Về một người mang tên Trần Nguyên Phát
![]() |
(Nhân đọc bài “Muôn sự của chung, kể cả văn chương” của Phạm Xuân Đài trên Diễn Đàn Thế Kỷ và bài “Ai là kẻ đạo văn bài ‘Tôi là ai?’ của Trần Mộng Tú?” của Ban biên tập Da Màu) (1) |
Tôi là ai, mà yêu quá đời này?
Câu hát quen thuộc của Trịnh Công Sơn cũng là câu dẫn nhập cho đoản văn “Tôi là ai?” của nhà văn, nhà thơ Trần Mộng Tú, nói về tâm trạng của một người Mỹ gốc Việt sống nhiều năm ở xứ người vẫn trăn trở một nỗi “chẳng biết nơi nao là chốn quê nhà” (“Một cõi đi về”, Trịnh Công Sơn). Đoản văn này được in trong tuyển tập tạp văn Mưa Sài Gòn, Mưa Seattle(2006), được nhiều người đọc yêu thích khi phổ biến trên các trang báo, trang mạng.(2)
“Khi về đổi họ, thay tên”
Lý do bài ấy được yêu thích có thể hiểu được. Nhà văn là người viết thay cho người khác những gì họ từng nghĩ đến nhưng không viết ra được, chẳng hạn:
“Tôi biết chắc mình là người Việt nhất là khi tôi nằm mơ. Trong giấc ngủ tôi thường gặp cha mẹ, gặp ngay trong những ngôi nhà cũ ở Việt Nam, gặp bạn bè cũng gặp trên đường phố Việt Nam từ những ngày rất xa xưa, và bao giờ trong mơ cũng đối thoại bằng tiếng Việt. Tỉnh dậy đôi khi vẫn ứa nước mắt, dù là một giấc mơ vui.” Hay là:
“Những lúc đó tôi chợt bắt gặp mình Việt Nam quá, vì những cái bóng Việt Nam thật mờ, thật xa lại chồng lên hình ảnh rõ rệt ngay trước mặt mình. Và kỳ diệu làm sao những cái bóng đó nó mạnh đến nỗi mình quên mất là mình đang ở Mỹ.” (Tôi là ai?)
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)