Chủ Nhật, 17 tháng 6, 2018
ĐÀM TRUNG PHÁP: FATHER’S DAY 1996 TẠI DALLAS - NGÀY TỪ PHỤ NHỚ NGHIÊM ĐƯỜNG
Nếu
còn sống, thì cha tôi – húy danh Đàm
Duy Tạo sinh năm1896 tại Bắc Ninh – năm
nay vừa tròn 100 tuổi. Từ ngày cụ khuất
núi năm 1988 hưởng thọ 92 tuổi, tôi đã mất
đi một nơi nương tựa tình cảm không
bờ bến.
Khi cụ
đã gần cửu
tuần, sức khỏe sa sút, tôi xin cha tôi
một đôi câu
đối chữ Hán để
treo trong phòng làm việc. Cụ
vui vẻ tự mài mực
Tầu, cắt hai miếng giấy đỏ dài,
miệng lẩm nhẩm những lời sắp viết. Tay trái cầm kính
“lúp” và
tay phải cụ xoay xoay ngọn bút lông ưng
ý nhất. Cụ viết chậm lắm và nét chữ
đã run.
Qua phong thái một
nhà nho nghiêm túc trọn
đời, cụ giải thích tận tường
ý nghĩa từng chữ, rồi ý nghĩa
trọn vẹn cả hai vế câu đối,
lấy từ một bài
thơ của Trình Hiệu đời nhà
Tống cho tôi nghe. Ý nghĩa đôi câu đối
là một lời khuyên nhủ, đặc
biệt hơn tất cả biết bao nhiêu lời khuyên khác
mà cụ đã
dành cho tôi từ tấm
bé cho đến lúc ấy tôi
đang đi vào lứa tuổi
“tri thiên mệnh”:
萬
物 静 觀 皆 自 得
Vạn
vật
tĩnh
quan giai tự đắc
四
時 皆 興 與 人 同
Tứ
thời
giai hứng
dữ
nhân đồng
Câu trên có nghĩa
“Hãy bình
thản quan sát để mà
thấy mọi vật đều tự
đâu vào đó” và câu
dưới có nghĩa “Khắp bốn mùa hãy tìm
hứng thú mà giao hảo
với nhân gian” *
Đối
với tôi, đôi
câu đối chữ Hán đó là một
lời khuyên thành khẩn
của một người cha già dành cho một
người con trai mà cụ rất
thương yêu. Đó cũng
là triết lý cuộc đời
của chính cụ, một
con người can đảm, bình thản, đã chấp nhận
cuộc đời mà mệnh trời
đã định. Một
người đã sinh bất phùng thời để
không có cơ may trở
thành ông nghè, ông
cống. Một người đã hai lần
góa vợ để hai lần
gà trống nuôi con. Và khổ đau
hơn nữa, một người đã phải
bỏ mồ mả tổ
tiên ngoài bắc để
vào nam năm 60 tuổi, và bỏ cả quê
hương sang đất khách tránh nạn cộng sản năm đã
80.
*
* Một vị quen biết thân phụ tôi ở Sài Gòn và về sau trở thành một văn
hữu vong niên rất quý của tôi tại Texas là Bác
sĩ Lê Văn Lân
(1931-2013). Ông đã dịch hai câu ấy
thực hay và sát nghĩa như sau:
Lặng
nhìn vạn vật an bài cả
Bốn
mùa hứng khoái với nhân
gian
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét