Có một ngôi sao mới xuất hiện trên bầu trời ngoại giao, theo các mạng xã hội ở Trung Quốc! Ngôi sao đó là bà Ri Sol Ju, vợ Chủ Tịch Bắc Hàn Kim Jong Un!

Người Trung Hoa lục địa bàn tán xôn xao về Ri Sol Ju! Một công dân mạng viết: “Nàng đẹp quá! Đáng yêu quá! Ít nhất đóng vai ‘đệ nhất ngoại giao phu nhân’ giỏi hơn cô em gái của Chủ Tịch Kim Jong Un!” Một người khác khen Ri Sol Ju mặc đồ đẹp, vừa trang nhã, cổ điển mà vẫn hợp thời trang! Bà xuất hiện ba lần trước ống kính trong hai ngày ở Trung Quốc, với ba bộ áo khác nhau. Có người còn cả gan khen Ri Sol Ju đẹp hơn bà Bành Lệ Viên, vợ Chủ Tịch Nước Tàu Tập Cận Bình. Tất nhiên, nhà nước Cộng Sản Trung Quốc lập tức cấm đề tài này trên mạng xã hội.

Nhà văn Mai Sơn

Cám ơn nhà văn Nguyên Ngọc và Văn Việt đã ưu ái trao giải thưởng cho tôi.

Đây là một vinh dự, và là một niềm vui lớn.Như một làn gió mát trong những ngày nóng nực này. Và tôi lại còn được ban tổ chức dành cho vài phút để trình bày một vài ý nghĩ tản mạn liên quan đến truyện ngắn.

1. Tôi phải nói ngay rằng tôi thấy không có gì lấn cấn khi trước hết nhắc đến một truyện ngắn rất hay của nhà văn Nguyên Ngọc, đơn giản là vì vẻ đẹp của nó còn mãi trong tôi suốt mấy chục năm qua. Đó là truyện ngắn “Rẻo cao”. Đại khái “Rẻo cao” kể chuyện một nhân viên bưu tá người dân tộc mù chữ. Trước mỗi lần đi đưa công văn, anh cuộn tròn từng cái lại và thắt nơ bên ngoài để biết địa chỉ người nhận. Ví dụ, nơ màu đỏ là công văn đến chủ tịch xã Ngọc; màu tím là Chủ tịch Hội Phụ nữ Kim Cúc; màu xanh lá cây là Xã đội trưởng Sơn… Rất ấn tượng. Nhớ mãi. Nhà văn Nguyên Ngọc đã để lại sau truyện ngắn này cái quan trọng nhất của nghệ thuật viết truyện ngắn, như ông tổ viết truyện ngắn người Mỹ Edgar Allan Poe đòi hỏi và nêu gương: một ấn tượng, một ấn tượng duy nhất.

Nhà thơ Phapxa Chan

Thông báo nhận giải khiến tôi gật gù và buột miệng một tiếng “wew”. Đó là kết hợp của hai thán từ “wow” và “well”. Tôi không thắc mắc mình có xứng đáng với giải thưởng không. Tôi không quan tâm đến chuyện đó. Tôi wow vì nhớ đến lần đầu tiên tham dự cuộc thi học sinh giỏi văn thành phố cho học sinh cấp 2, tôi đã đem vinh quang về cho đội tuyển với một con điểm 1 thẳng tưng. Tôi khá ngạc nhiên về kết quả đó. Tôi không hiểu sao mình được chọn đi thi và lại càng không hiểu sao mình lại giành được một điểm số đẹp đến vậy. Lúc đó, mọi người buộc phải phì cười vì tôi. Còn giờ đây, tôi lại phì cười vì những người mới chấm cho tôi số 1 thẳng tưng thứ hai trong cuộc đời thi thố văn chương. Điều này mang một ý nghĩa lớn lao vì là một trong những lần hiếm hoi tôi thấy cảm mến những “người lớn”. Kính thưa những “người lớn”, có thể quý vị không biết rằng quý vị vừa ngăn chặn sự lớn lên của một tên khủng bố hoặc một kẻ giết người hàng loạt hay giả không đủ sức thì vẫn có thể trở thành một kẻ dùng ngòi bút để tự làm đau mình và người khác. Bởi vì các người đã đến và lắng nghe tôi, không bắt tôi dạ, ạ, vâng, và đặc biệt không trả cho tôi một con số 1 không lời giải thích như hồi lớp 7; quý vị trả cho tôi một con số 1 khiến tôi được đứng đây trong giờ phút này với rất nhiều sự lắng nghe. Từ sự thật lòng của một thằng bé không-thích-người-lớn-cho-lắm, tôi muốn nói: “Cháu cảm ơn ạ!”.

Phapxa Chan chỉ mới bắt đầu viết những câu thơ đầu tiên cách đây chừng hơn một năm. Tuy nhiên, ngay từ những bài thơ đầu tiên của Phapxa Chan đã làm tôi sửng sốt. Bởi một ngôn ngữ thơ tinh tế, chính xác và đẹp. Bởi các hình ảnh thơ độc đáo, và những suy tưởng đầy bất ngờ, tươi trong và đủ độ sâu của một trí huệ. Thơ Phapxa Chan làm tôi nghĩ đến một nguồn suối vừa phát lộ, tinh khôi, tuôn tràn mạnh mẽ, mà không hề biết đến mình ẩn chứa một năng lượng tràn đầy đến thế. Và anh viết như thế, mỗi ngày.

Trước đây, khi còn rất nhỏ, số phận đặc biệt của Phapxa Chan đã dẫn anh cùng người mẹ vào chùa đi tu. Cũng sự dẫn dắt của số phận, Phapxa Chan trở thành học trò của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, cùng một bạn tu đồng niên, là nhà thơ Pháp Hoan. Trong chùa, ngoài thời gian tu tập, cả hai đọc và say mê con đường và các tác phẩm của thầy, đặc biệt là những bài thơ. Không chỉ là một thiền sư có một ảnh hưởng bao trùm, thầy Thích Nhất Hạnh, trong mắt hai chàng trẻ tuổi còn là một nghệ sĩ lớn. Phapxa Chan tự học nhạc, học đàn, từ 15 tuổi, anh bắt đầu viết những bản nhạc đầu tiên, phổ thơ của thầy Nhất Hạnh, với những giai điệu trữ tình, hướng thượng, trong trẻo, thấp thoáng suy tư, trầm mặc.

Xem toàn bài tại: http://vietecology.org/Article/Article/295

Giới thiệu

Ô nhiễm không khí là một trong nhưng vấn nạn môi trường lớn nhất ở Việt Nam. Tuy nhiên, công chúng có vẻ chưa nhận thức đầy đủ về tác hại của ô nhiễm không khí đến sức khỏe, dù họ rất quan tâm, do thiếu thông tin định lượng.  Chỉ số Phẩm chất Không khí (Air Quality Index -- AQI), như tên gọi, là một chỉ số phản ảnh phẩm chất không khí trong môi trường, được các nhà khoa học môi trường trên thế giới sử dụng để đánh giá về mức độ ô nhiễm không khí. Một cách để hiểu AQI là qua định lượng ô nhiễm không khí với lượng thuốc lá tiêu thụ, số tuổi thọ sụt giảm và số người tử vong hàng năm. Bài viết này sẽ giải thích ý nghĩa của AQI, và chỉ ra tác hại của ô nhiễm không khí lên sức khỏe công chúng đặc biệt tại Hà Nội và Sài Gòn.

Người viết dùng cácphép đối chiếu trình bày trên Viet Ecology Foundationvà dữ kiện quan trắc phẩm lượng không khí tiêu biểu của Đại Sứ quán Hoa Kỳ tính ra,trung bình 16 triệu dân số Hà Nội và Sài Gòn hàng ngày thở bụi khói tương đương với hút 26,5 triệu điếu thuốc, họ mất gần18triệu năm quãng đời người. Trung bình họ thọ 76 tuổi, ô nhiễm bụi khói có thế xem như sát thủ thầm lặng cướp đi 236.000 mạng người ở hai đô thị này.

Ông Nguyễn Phú Trọng vừa kết thúc một viếng thăm gần như lén lút ở Pháp. Như thông lệ, những ký kết thương mại giữa một nước dân chủ với một nước độc tài chỉ là những buổi ký kết giao kèo kín đáo. Cả hai đều ngại phải trả lời dư luận về vấn đề nhân quyền, về chiến dịch đàn áp đối lập, các bloggers tàn bạo nhất ở Việt Nam từ khi ông Trọng nắm bộ máy Đảng, nghĩa là nắm toàn quyền ở Việt Nam.

Sau khi xem xét kết quả bầu chọn của các Ban Xét Giải và đề xuất của Thường trực Hội đồng Giải, Giải Văn Việt lần thứ Ba đã được Chủ tịch Hội đồng Giải, Nhà văn Nguyên Ngọc, quyết định như sau:

1. Giải Đặc biệt: 

Tác giả Khuất Đẩu. Tác phẩm: Tiểu thuyết “Những tháng năm cuồng nộ” và chùm truyện ngắn đăng trên Văn Việt năm 2017.

Tiểu thuyết “Những tháng năm cuồng nộ” đã được 5/5 phiếu bầu của Ban Xét Giải Văn, gồm các nhà văn Đặng Văn Sinh, Lê Thị Minh Hà, Ngô Thị Kim Cúc, Nguyên Ngọc, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên.

Giải Đặc biệt cho tác giả Khuất Đẩu được 3 đề cử của thành viên Ban Xét giải và đề xuất của Thường trực Hội đồng Giải, và do Chủ tịch Hội đồng quyết định.

Thưa các bạn

Thật vinh hạnh khi được đứng ở nơi đây trong tiết xuân mát mẻ và trong tình thân hữu ấm áp để nói một đôi lời.

Tôi có người bạn bảo cầm bút bây giờ còn nguy hiểm hơn cả Kinh Kha cầm con dao chủy thủ đi vào đất Tần bất trắc. Vì đất Tần lúc này không chỉ có một, mà có đến những hàng trăm hàng ngàn bạo chúa còn tàn bạo hơn cả Tần Thủy hoàng.

Biết vậy, nhưng tôi vẫn phải cầm lấy bút để viết về những tháng ngày mà thế hệ chúng tôi đã sống và đã chết, trong suốt cơn mê dài của lịch sử với những cuộc bắn giết kinh hoàng, những chia ly mất mát.

*

I

Khởi đầu truyện Kiều, Nguyễn Du có hai từ Trăm năm // trăm năm trong cõi người ta. Đây là thời gian vòng rào. Đời người ít ai ra khỏi. Mẹ sinh đỏ hỏn. Nằm xuống, đất ăn hết trọi máu thịt. Chừa lại xương. Nhờ vậy, con cháu sau này muốn cải táng mồ mả ông cố nội, may mà còn cái Để-Mà-Hốt. Hốt cốt.

Vì sao Đất chừa lại xương. Đất chê cứng? Như ta ăn xí quách chỉ gặm phần thịt? Không phải. Đây là Đạo của Trời [thiên đạo] muốn lưu lại cái dấu vết, mà đánh dấu phế hưng, thành hoại – do chính là cái mùi vị, cái màu sắc trần gian trong tháng ngày lưu ngụ ấy – kể cả dấu vết con khủng long hay một bạo chúa.

Kinh Thi cùng có hai từ Bách tuế. Bách tuế quy vu kỳ thất //Trăm năm rồi cũng về nhà. Đi đi về về. Có khác, là mình ra đi kiếp này, kiếp sau cũng là mình, nhưng một-dạng-khác trở về. // Kiếp sau xin chớ làm người / Làm cây thông đứng giữa trời mà reo// Kiếp sau? Tôi, cây thông đứng – Tôi, người lá reo.

I) Dòng dõi và Gia Đình 

Nguyễn Du (1766- 1820) tên chữ là Tố Như, hiệu Thanh Hiên sinh buổi sáng ngày 3/1/1766 tính theo Âm Lịch là Giờ Mão ngày 23 tháng 11 năm Ất Dậu tại Phường Bích Câu, Thăng Long. Quê Nội ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Nguyễn Du xuất thân trong một Gia Đình Đại Qúy Tộc nhiều Đời có người làm Quan to (Công Hầu Khanh Tướng) đồng thời là Danh Sĩ một Thời - dưới Triều Vua Lê Chúa Trịnh. Cha của Thi Hào là Cụ Nguyễn Nghiễm sinh tại làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh đậu Nhị Giáp Tiến Sĩ làm quan đến chức Đại Tư Đồ (Tể Tướng). Mẹ là bà Trần Thị Tần (1740-1778), con gái thứ 3 của một vị quan nhỏ coi việc sổ sách Kế Toán (Câu Kế) dưới trướng Nguyễn Nghiễm, người Xã  Hoa Thiều, huyện Đông Ngàn, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc Xã Hương Mạc, huyện Từ Sơn). Bà Trần thị Tần thuộc dòng dõi Trần Phi Chiêu (1549-1623), ông đậu Tiến Sĩ năm Kỷ Sửu 1589 làm quan đến chức Thượng Thư bộ Hộ, kiêm Đô Ngự Sử, tước Diên Quận Công. Bà là 1 phụ nữ nết na, xinh đẹp nổi tiếng, có tài hát xướng, năng khiếu Nghệ Thuật cao, lại sinh ra ở vùng Kinh Bắc – nôi của Vùng Quê Hát Quan Họ nổi danh - điều đó đều ảnh hưởng tốt đến Hồn Thơ Nguyễn Du từ những ngày còn bé!.

Người Việt

Nữ tác giả Bùi Thi. (Hình: pen.org)

“The Sympathizer” của tác giả Nguyễn Thanh Việt, và “The Best We Could Do” một tự truyện bằng tranh của nữ tác giả Bùi Thi, là hai tác phẩm của người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ vừa được ông Bill Gates, nhà sáng lập và cựu chủ tịch tập đoàn Microsoft, trên trang mạng của mình, chọn đọc trong số năm quyển vào năm 2017.

Bản tin này được Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA tiếng Việt) phát đi đầu Tháng Mười Hai, 2017.

Không có gì đáng ngạc nhiên khi “The Sympathizer” (Cảm Tình Viên) được chọn vì tác phẩm này đã đoạt giải Pulitzer năm 2016.

Nhưng “The Best We Could Do” (Điều Tốt Nhất Chúng Ta Có Thể Làm) là một điều bất ngờ, vì trong thế giới văn chương của người Việt hải ngoại, tên tuổi của tác giả vẫn còn xa lạ.

Ta đợi em từ ba mươi năm

Uổng hoa phong nhụy hoài trăng rằm

Heo may chớm đã lên mùa gió

Ngan ngát chiêm bao lạnh chiếu nằm

Cúc tả tơi vàng mộng xác xơ

Hiên sương ngõ lá vẫn trông chờ

Đêm dài quạnh hé đôi song lớn

Nguyệt đọng vòng tay úa giấc mơ

Ngày 15 tháng Giêng năm 2018, đài RFI (Radio France International) của Pháp trong phần tạp chí có nói một đề tài đặc biệt về Kho Báu Triều Nguyễn.

Tin cho biết bắt đầu từ tháng 9 năm 2017 bảo tàng Monnaie de Paris đã cho trưng bày kho báu duy nhất còn lại của các vua triều Nguyễn. Bản tin kể lại rất sơ sài nên nhân dịp này nên tôi xin thêm một vài chi tiết đau lòng của người Việt chúng ta mà các chuyên gia của bảo tàng Pháp không muốn tiết lộ.

Lý do thành lập kho tàng

Thời vua Minh Mạng vị vua thứ hai của triều Nguyễn, Việt Nam rất hùng mạnh và tương đối giầu có ở Đông Nam Á.  Vua quan mình đã hầu như kiểm soát và thao túng cả hai nước láng giềng Ai Lao và Cam Bốt. Thủ Đô Pnom-Pênh còn được gọi là Trấn Tây thành. Vua Minh Mạng bèn thành lập bốn nhà kho, bí mật chôn cất trong nội cung số vàng bạc thặng dư, với lời dặn “để dùng khi quốc biến”.

Hôm Thứ Năm, 22 Tháng Ba, ông Conor Lamb chính thức đắc cử dân biểu đại diện cho đơn vị 18 tại tiểu bang Pennsylvania, sau khi ông Rick Saccone, tuyên bố chịu thua và gọi điện thoại chúc mừng.

Cuộc bầu cử đặc biệt tại đơn vị 18, Pennsylvania, được cả nước Mỹ theo dõi. Cựu Dân Biểu Tim Murphy, Cộng Hòa, năm ngoái phải từ chức. Một cô nhân tình tố cáo ông đã khuyên cô đi phá thai, mà trong 15 năm qua ông vẫn lớn tiếng hô hào chống phá thai khi tranh cử.

Điều đáng chú ý nhất là: Cử tri đơn vị này đã bầu dân biểu Cộng Hòa liên tục bảy, tám khóa; và năm 2016, Tổng Thống Donald Trump đã thắng phiếu tại đây, vượt bà Hillary Clinton 20% số phiếu. Ứng cử viên Dân Chủ Conor Lamb mới 33 tuổi, ra tranh cử lần đầu tiên. Ông Rick Saccone, phía Cộng Hòa, 60 tuổi đầy đủ kinh nghiệm, từng làm dân biểu cấp tiểu bang. Tháng trước, ông Trump tới đó hai lần vận động giúp Rick Saccone. Phó tổng thống, nhiều bộ trưởng và gia đình Tổng Thống Trump cũng tới đó ủng hộ Rick Saccone.

萬國民生沸鼎魚

朔燕東汴已邱墟

歸舟未穩江湖夢

分取魚燈照古書

陳元旦 

Dạ quy chu trung tác

Vạn quốc dân sinh phí đỉnh ngư

Sóc Yên, đông Biện dĩ khưu khư

Quy chu vị ổn giang hồ mộng

Phân thủ ngư đăng chiếu cổ thư.

Trần Nguyên Đán

Như bóng mây chỉ một lần qua cửa

Bay bay hoài cho hết kiếp phiêu du

Em đi rồi cho mái tóc thiên thu

Tình đôi ta nay đã thành thuở trước

Vết chân chim trên bãi chiều cát ướt

Chỉ một lần cùng sóng biển có nhau

Em và tôi, tình chẳng có trước sau

Thương tuổi trẻ bóng chiều vàng bến cũ

Đôi tình nhân dưới bóng chùa tình tự

Rồi ra đi cho tiếng kệ kinh buồn

Anh như nhà sư chưa thoát khỏi trầm luân

Chiều thanh thản nghe lòng còn trần lụy

Mưa tha hương thấy đường về cố lý

Đêm mịt mùng có ánh mắt em xưa

Tiếng còi tàu trong hoang tịch trời mua

Đời ta chỉ là nhà ga kỷ niệm

Gió trường giang vẫn ngàn năm bỏ bến

Trăng đầu non cứ trẻ mãi không già

Tuổi trẻ, cuộc tình, rồi cũng phôi pha

Xin trả lại muôn đời cho trái đất

GS John Vu. 

Giáo Sư John Vu, bút hiệu Nguyên Phong, là một nhà khoa học nổi tiếng nước Mỹ thuộc trong Top 10 những người sáng tạo nhất thế giới, đứng đầu là Bill Gates và Steve Jobs. Câu chuyện độc đáo, sâu sắc và góc nhìn thông thái của GS John Vu này về cuộc trò chuyện thú vị với Bill W. Gates, khi họ đi giảng ở hai quốc gia lớn Châu Á. Sau khi rời chức vice president của Boeing, GS John Vu hiện là viện trưởng Viện Công Nghệ Sinh Học ÐH Carnegie Mellon, là dịch giả/tác giả bộ sách Hành Trình về Phương Ðông, Ðường Mây Qua Xứ Tuyết, Ngọc Sáng Hoa Sen, Trên Ðỉnh Tuyết Sơn,… và cuốn mới nhất 2016 là Khởi Hành. (lou bowie) 

Hè năm ngoái tôi đã đi dạy với Bill G và học được rất nhiều qua kinh nghiệm của người giám đốc điều hành doanh nghiệp này. Khi đi qua nhiều nước, chúng tôi thường xếp hàng ở phi trường. Bill quan sát: “Ông có thể thấy ở một số nước, mọi người chờ đợi kiên nhẫn cho đến lượt họ nhưng ở một số các nước khác, người ta lại thường chen lấn xô đẩy. Mua vé là đều được xếp chỗ trên máy bay rồi, vậy sao họ phải xô đẩy người khác? Dường như là giáo dục của xứ họ thiếu đào tạo phép xã giao và sự tự trọng. Nước này (1) vẫn muốn trở thành quốc gia lãnh đạo thế giới nhưng cứ nhìn vào dân chúng xô bồ, hỗn loạn, chen lấn và thiếu tự trọng như thế này thì còn lâu họ mới lấy được sự kính trọng của các quốc gia khác. Họ có thể có sức mạnh kinh tế nhưng muốn đi xa hơn thì còn lâu lắm vì kinh tế là một chuyện nhưng “dân trí” lại là một chuyện khác. Không phải to tát, lớn lao là quan trọng nhưng thường những điều nhỏ bé xác định ra hệ thống giáo dục của xứ họ tốt như thế nào. Chính hành vi của những người dân xứ đó xác định ra rằng liệu nước đó có là “Ðẳng Cấp Thế Giới” (World Class) hay không ? Một con heo có thể thoa son giồi phấn nhưng nó vẫn là một con heo, phải không?”