Diễn Ðàn Thế Kỷ: Nguyễn Hiền: Con đường xuyên Úc

Thứ Bảy, 29 tháng 7, 2017

Nguyễn Hiền: Con đường xuyên Úc

Viết trong thời điểm 1 AUD = 0,77 USD = 0,67 € = 17,2k VND

Mười lăm năm trước, trong một chuyến du lịch Úc châu, khi lái xe trên con đường nổi tiếng Great Ocean Road dọc bờ biển, từ Melbourne tới Adelaide, tôi đã nhủ thầm trong bụng là sẽ có một ngày nào đó, trở lại Úc và đi từ bờ đông sang bờ tây bằng những phương tiện đường bộ. Đây cũng là giấc mơ của nhiều người Úc.

Bao năm qua đi, nhưng ước muốn này trong tôi không hề giảm. Tôi biết một chuyến đi dài ngày, qua những vùng đất khác nhau, trong đó có vùng sa mạc khô cằn là chuyện không đơn giản với một người ở Âu châu, lái xe bên tay mặt. Tìm một người chịu (hay thích) đồng hành trong một cuộc du lịch như trên không phải dễ. Tới lúc tôi nghĩ chỉ còn cách tự đi một mình, nhân dịp qua Úc có chuyện riêng, thì gặp một dịp may bất ngờ. Đó là sự tán đồng của người em cột chèo Peter, người Úc, sống tại Adelaide.

Bất ngờ vì tôi hoàn toàn không nghĩ tới. Peter vai em, nhưng đã bước vào tuổi “xưa nay hiếm”. Thêm vào đó, mấy năm trước ông đã phải thay hai bộ khớp xương hông. Năm 1973 Peter cùng bạn đã lái xe từ Perth về nhà ở Adelaide theo đường xa lộ, và cho tới nay ông vẫn muốn đi lại con đường này một cách thong thả, mặc dù hiện nay thường phải dùng máy thở khi ngủ. Cũng như phần lớn người Úc, Peter là người biết lo lắng, khi đã nhận lời là lo chuẩn bị mọi thứ, từ xe cộ, đồ ăn thức uống cho tới tài liệu chỉ dẫn những nơi cần xem và chỗ nghỉ ngủ. Tuy thế, theo như ông nói “không có gì đáng lo. Cứ qua đi, rồi mình tính.”. Nhân có việc riêng, Peter sẽ đến Melbourne để cùng khởi hành. Và theo như phong tục Úc, chúng tôi đồng ý phương thức chi phí chia đôi một cách sòng phẳng.

Melbourne

Xuống phi cơ một buổi sáng giữa tháng 4/1917, tôi chạm mặt với một Melbourne thực tế, khác với hình ảnh tôi có trong đầu. Nét rõ nhất, trong mắt tôi, là Melbourne ngày nay đã trở thành một thành phố hỗn tạp và hỗn độn với nhiều sắc dân ngoại quốc đến lập nghiệp, du khách chen chúc, người vô gia cư ngủ tràn lan trong khu trung tâm thành phố. Rất nhiều người – nam lẫn nữ, kể cả người da trắng – xâm vẽ kín một cánh tay hay một bên đùi. Vật giá, đồ ăn thức uống mắc hơn Hoa Kỳ thì không nói gì, nhưng bây giờ có lẽ giá sinh hoạt ở đây còn mắc hơn Âu châu, do bởi kinh tế Úc chưa nếm mùi suy trầm kể từ 1991. Điều người dân nơi đây thường bàn tán, là thị trường địa ốc đang lên cơn sốt chưa từng thấy do dân đầu tư từ Trung Quốc – và cả Việt Nam theo như người ta đồn đại, đang tung tiền vào, một hình thức khôn khéo để đưa người nhập cư Úc hoặc mưu đồ tẩu tán tài sản.

Nhưng Melbourne vẫn còn một số nét dễ thương của nó. Cũng như nhiều thành phố trên toàn nước Úc, phần lớn các viện bảo tàng miễn phí. Phương tiện chuyên chở công cộng khá tốt, đi xe bus xe lửa trong khu trung tâm không phải mua vé. Buổi chiều có những màn trình diễn của nghệ nhân trên đường phố, những người có thể qua mặt các ứng cử viên về khoản nói và hứa rất nhiều nhưng làm rất ít.

Những người muốn ngắm nhìn các tác phẩm của những nghệ sĩ đường phố có thể bỏ qua khu Bourke Mall xa hoa để bước vào những con đường nổi tiếng thế giới như Hosier Lane, Union Lane... cách đó chỉ vài trăm thước, dầy đặc những bức vẽ trên tường. Thế nhưng rất ít người Việt biết đến tên Cyril Kongo Phan, một nghệ sĩ hàng đầu trong giới Street Art, hiện đang sống tại miền nam nước Pháp.

Hosier Lane, Melbourne

Melbourne có những khu tập trung sinh hoạt của một số cộng đồng người ngoại quốc như Trung Hoa, Ý, Hy Lạp... và đương nhiên Việt Nam, với ba khu chính: Richmond. Springvale và Footscray. Ngoài phở từ lâu đã thành món phổ thông, hiện nay món bánh mì thịt được ưa chuộng, vì vừa rẻ vừa ngon vừa bổ dưỡng. Người Việt ở Melbourne ngoài báo phát không còn có báo bán: Tivi Tuần San và Báo Victoria. Sự tham chiến của Úc tại Việt Nam cũng được ghi dấu bằng một góc triển lãm trong khuôn viên Đài Tưởng Nhớ Các Quân Nhân Victoria đã tham gia các trận đại chiến (tổng cộng hơn 40.000 người).

Chợ Bến Thành trong khu Richmond, Melbourne

Từ Melbourne tới Adelaide

Khách du lịch đến Melbourne khó có thể bỏ qua con đường nối tiếng của Úc, Great Ocean Road, dài hơn 240km, uốn lượn theo bờ biển phía nam tiểu bang Victoria, là một phần của tuyến đường Melbourne - Adelaide, để ngắm biển và tìm gấu koala trong những khu rừng dọc đường đi. Nhưng chúng tôi đã bỏ qua con đường này vì cả hai đã từng biết qua. Chúng tôi chọn con đường xa lộ chạy xuyên qua những rừng cây khuynh diệp được trồng để khai thác gỗ và tinh dầu. Những khu rừng được trồng thật dầy, con bò chắc chui không lọt, với mục đích kích thích cho cây vươn lên cao tối đa với thân thẳng tắp như cột điện. Sau vài chục năm, rừng được đốn tỉa thưa ra, một số cây bị hạ, số còn lại chờ đợt hai.

Cho dù đi đường biển hay đường rừng, thị trấn Mount Gambier nằm giữa Melbourne và Adelaide thường được chọn làm nơi nghỉ chân của dân đi đường dài. Sinh hoạt trong thị trấn này mang rõ nét một nơi trú qua đêm: khách sạn dài dài hai bên đường, gamehouse nằm chình ình ngay góc phố chính và những quán ăn vội vã. Mount Gambier có hồ Blue Lake vốn là miệng núi lửa, đặc điểm của hồ là mỗi năm vào mùa hè nước hồ từ xám đen chuyển sang màu xanh dương trong vài ngày, một hiện tượng chưa có lời giải thích thỏa đáng. Vì đi trái mùa, nếu cố lái xe lên xem cũng hoài công, cho nên chúng tôi cho qua mục này, và bỏ luôn cả mấy cái động thạch nhũ gần đó. Lý do đơn giản: Rượu nho vùng Nam Úc hấp dẫn chúng tôi hơn.

Tiếu bang South Australia nổi tiếng về rượu nho. Đến Úc, tôi ngạc nhiên về sự phong phú của rượu nho. Người Úc thích loại shiraz do vị đậm đà dễ bắt mồi. Rời Mount Gambier, chúng tôi bắt hướng Penola, để “duyệt” qua con đường rượu nho của vùng Coonawarra. Thấy tôi có ý thăm vườn nho của những thương hiệu quen, Peter can ngăn và nói rằng muốn thương hiệu quen thì ra tiệm rượu mà mua, rẻ hơn vì họ thường bán bớt giá. Tôi thì chỉ muốn chắc ăn, không thích chơi trò gambling. Tuy nhiên, sau khi ghé gần chục nơi có bảng “cellar door sale”, mỗi nơi thử vài “shot”, tôi phải công nhận Peter có lý. Và thế là khi tới Adelaide chúng tôi đã có thêm “thức uống” ban tối dành cho những ngày kế tiếp. Tôi thì lo thủ mấy cục “sạc”, những thứ phụ tùng hiện đại thật rắc rối.

Adelaide

Thủ phủ của tiểu bang Nam Úc, Adelaide, là thành phố đông dân thứ năm của Úc. Trong giai đoạn phát triển, Adelaide được tổ chức ngăn nắp, trật tự. Adelaide đi trước trong một số lãnh vực như tái chế bao bì, bảo vệ môi trường, phát triển đô thị v.v... Thành phố vì vậy đã có được hệ thống xe bus chạy trong rãnh O-bahn độc đáo, lấy từ kinh nghiệm của thành phố Essen của Đức, một ý kiến đi trước xe hơi Google tự lái nhiều thập niên. Đường O-bahn chạy từ khu trung tâm thành phố tới ba khu tân lập. Là con đường riêng, nằm trong rãnh với hai bờ thành là đường dẫn, xe bus khi vào đây sẽ “bung càng” tựa vào hai bờ, không cần phải bẻ lái và có thể đạt vận tốc tới 80km/giờ, với mật độ xe 5 - 10 giây đồng hồ một chiếc, rất an toàn. Khó có nơi nào trên thế giới hội đủ mọi điều kiện để có thể thiết lập một hệ thống đường giao thông tương tự.

Mối đe dọa lớn nhất của tiểu bang sống nhờ trái cây tôm cá này là con ruồi giấm, tiếng Anh là fruit fly. Fruit fly, do sinh sản nhanh lại khó trị, chúng có thể phá sạch những vườn ớt, cà chua, nhất là những vườn nho quý giá. Sự kiểm soát thực phẩm nhập vào Nam Úc rất gắt gao, còn đi thăm vườn nho thì bạn không được tự ý bước vào trong khu vực trồng.

Hơn nhiều thành phố khác, Adelaide có tới hai tuyến đường xe bus miễn phí circle 98 và circle 99 vòng quanh thành phố, đi giáp vòng mất hơn một tiếng, qua những nơi buôn bán xa hoa Rundle Mall, ngôi chợ Trung Tâm rộn rịp với Chinatown kế bên ngập ngụa mùi ngũ vị hương, qua những khu đại học, những công viên rộng và sân golf của thành phố, vườn thảo mộc nằm kề bên sở thú có cặp gấu panda WangWang và FuNi sắp tới hạn phải trả lại cho Trung Quốc mà vẫn chưa chịu có bầu, rồi Viện Bảo Tàng Nam Úc, mà họ rất hãnh diện sở hữu bộ sưu tập về rượu nho lớn nhất Nam Bán Cầu.

Người Việt ở Adelaide, do số ít, lại không tập trung đông đảo, nên không có sinh hoạt tấp nập như ở Melbourne. Người Việt tị nạn ở Adelaide phải bấm bụng sống chung với khá đông du sinh Việt Nam. Khu Hanson và Arndale có thể coi là khu chợ Việt, với chợ Thuận Phát và phở Minh mà người Việt nào ở Adelaide cũng từng một lần ghé qua. Có những tờ báo miễn phí như Nam Úc Tuần báo hay Adelaide Tuần báo, nhưng cũng như những tờ báo Việt khác, tình trạng chung là bài trên báo phần lớn là những cóp nhặt từ internet, rải rác đây đó là bài dịch từ báo địa phương. Những người làm báo Việt hải ngoại dường như ngày càng có ít tiếp cận trực tiếp với xã hội Việt Nam, trong khi nhu cầu tìm hiểu ngày càng tăng.

Vùng Adelaide, ngoài những loại hạt dẻ rất bùi rụng đầy trên đồi vào cuối hè và rượu nho từ thung lũng Barossa hay McLaren Vale, còn có một nơi độc đáo, đó là làng Hahndorf, nơi cộng đồng người Đức tới định cư từ đầu thế kỷ 20. Nơi đây nhiều ngôi nhà vẫn giữ kiến trúc kiểu Nhật Nhĩ Man, có nhiều tiệm bán sản phẩm Đức, wurst và käse, tiệm ăn có gebraten hahn cùng kartoffel và cả sauerkraut v.v... Tôi liên tưởng tới những người Việt ly hương, ăn quả cà pháo hay cắn con khô sặc mà tưởng nhớ đến ngày xưa...

Trong những ngày lưu lại Adelaide chuẩn bị đi tiếp, tôi may mắn được ông bà Kym và Tina, chủ trại chăn nuôi gần nơi làng Goolwa ở cửa sông Murray phía nam Adelaide, cho trú ngụ hai ngày. Hai ông bà dưỡng già bằng cách mua một thửa đất hơn trăm mẫu nơi hẻo lánh, nuôi vài trăm con bò thả rong, buổi chiều nhìn kangaroo nhảy trong đồng và đàn két trắng gallah bay từng cặp trên trời. Nhờ ông bà, tôi được biết một số sinh hoạt trong trại, đi chợ bán nông phẩm trong làng và xem buổi đấu giá đồ cũ, mà hai ông bà hí hửng mua được chiếc sofa kéo ra thành giường ngủ còn mới, với giá quá hời: chỉ có hai đô la, vì rao hoài chẳng có ai để mắt tới.

Bán đấu giá đồ cũ - Goolwa. Mỗi “tụ” sẽ được rao bán
với giá khởi đầu tối thiểu 2 AUD.

Từ Adelaide tới Ceduna: Bán đảo Eyre

Sau khi cụ bị một số đồ ăn thức uống phòng hờ, chúng tôi lên đường nhắm hướng tây. Qua Gawler với những nông trại trồng cà chua, dưa leo mà một số người Việt tị nạn đầu tiên ở Úc đã làm giàu nhờ nhanh lẹ chuyển sang lãnh vực canh nông, giờ đây chúng tôi bắt đầu đi vào bán đảo Eyre của Nam Úc. Với chiều dài bờ biển hơn 2000km (tương đương chiều dài bờ biển Việt Nam), bán đảo này là một vùng trù phú, nhờ ngư nghiệp và nông nghiệp. Dọc đường có nhiều vựa lúa khổng lồ cao hơn 20m, phần lớn của công ty Viterra. Có những công ty chuyên làm các công việc đồng áng, chỉ cần lấy hẹn là tới ngày đó họ chở máy tới. Máy cày, bừa, gieo hạt... giờ đây không cần người lái mà có thể cho chạy tự động nhờ hệ thống định vị GPS. Thêm vào đó, họ có thể cho nhiều máy chạy song hành nhau, mỗi máy bao giàn một đường cả chục thước bề ngang. Cái lợi nhất là nó có thể “làm ngày không ̣đủ, tranh thủ làm đêm”, tức chạy 24/24. Nếu làm như kiểu Việt Nam thì cày chưa tới cuối ruộng, đầu ruộng đã gặt rồi. Nông dân Úc thời nay có thể thắt cà-vạt đi dự những hội nghị nông gia, tham gia đấu giá hay họp bàn việc canh tác. Ruộng bao la nhưng không thấy nông cụ. Tuy thế, đời sống của họ chưa chắc đã sung túc hơn xưa vì chi phí do những chuyện đâu đâu như thuế má, bảo hiểm, thương lái... luôn thúc sau đít, bất kể trúng mùa hay thất mùa.

Vựa lúa mì trên bán đảo Eyre

Bán đảo Eyre hình chữ V, với hàng chục cảng và vịnh lớn nhỏ, bắt đầu từ cảng Germein, nơi có chiếc cầu tàu 1,5km dài nhất Nam Úc, và chấm dứt nơi thành phố Ceduna. Sinh hoạt bến cảng và phố biển đại loại như nhau, du khách tới vùng này ngoài thú hứng gió biển hay tắm (đặc biệt nước biển vùng này có độ mặn thấp, tắm không bị rít), còn có thể chơi nhũng môn thế thao như trượt nước, lướt sóng, bay bằng dù hay phóng ca-nô, hoặc tham gia những trò giải trí đặc biệt của vùng như lặn xem mực nang khổng lồ – giant cuttlefish, bơi cùng cá heo hay lên tàu ra khơi xem lũ hải sư (sea lion) đùa giỡn. Dân làm ăn hay “du khách” đến có mục đích – trong nhóm này có nhiều người Việt – thì họ kéo theo tàu cá, trên xe có trang bị đồ nghề đánh bắt.

Nói là “đại loại như nhau”, nhưng khi đi sâu thêm, mỗi nơi có một vẻ riêng của nó. Tại Port Augusta, khi xưa mỗi năm vào đầu mùa thu mực nang khổng lồ quần tụ về đây sinh sản, có tới 250.000 con. Nhưng những năm gần đây tự dưng chúng biến mất dần, chỉ còn chưa tới 100.000 con, hiện nay người ta đang cấm đánh bắt gắt gao. Port Lincoln có khu rừng ngập mặn rất lớn, là trung tâm tôm cá của Nam Úc, và được mệnh danh là “thủ đô cá ngừ của toàn thế giới”. Tại vùng này người ta dùng trực thăng có gắn sonar dò tìm cá ngừ đại dương, bủa lưới kéo về trạm ngoài biển, rồi kêu mối lái Nhật Bản tới chứng nhận đúng là cá còn sống trước khi “thịt” và chở ngay món hải sản đắt giá này tới các tiệm ăn... tại Nhật, vì dân Úc không hảo món cá sống sashimi lắm.

Coffin Bay cung cấp loại hào rất béo nổi tiếng thế giới nhưng chúng cũng có cái giá của nó, đang nằm trên trời. Vùng này có khu lâm viên quốc gia được dân “bụi” ưa thích. Trên nguyên tắc, bạn phải liên lạc với cơ quan quản lý và được chỉ định khu đất cắm trại. Nhưng dân “bụi” thì thích đâu cắm đó. Khi bạn tới nơi, có thể đất đã bị “cắm dùi”, điện thoại di động trong rừng coi như vất đi, hoặc giả nếu bạn may mắn có gọi được, thì ai giải quyết giữa nơi đồng không mông quạnh này đây?

Đi hết một dọc hơn chục cái cảng và vịnh lớn nhỏ với đủ thứ tên lạ tai như Whyalla, Elliston, Streaky Bay, Venus Bay, Yangie Bay..., nước trong vắt thấy rõ cá đuổi bắt nhau, ăn đủ thứ tôm cá cua..., chúng tôi tới thị trấn Ceduna, một nơi đáng lẽ là chỗ nghỉ lý tưởng nhưng dường như ai tới đây cũng háo hức muốn đi tiếp: hoặc qua hướng tây vào nơi sa mạc như chúng tôi, hoặc xuống hướng nam hưởng gió biển, nơi chúng tôi vừa đi qua.

Từ Ceduna tới Balladonia: Vùng sa mạc

Giờ đây chúng tôi đang đi trên xa lộ Eyre, khúc đường nơi đây rất tốt, vì khi làm không ai muốn sau vài năm phải tu bổ lại trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt của vùng này. Qua những cánh đồng lúa mì rộng bao la không thấy bờ, làng Penong với những trại chăn nuôi có hàng ngàn con bò đen Angus và cừu thả rong – cũng có nơi nuôi nai, chúng tôi đến Yalata, bắt đầu vào vùng đất của thổ dân Aboriginals. Nơi đây chỉ còn những khu rừng khuynh diệp trải dài mút mắt.

Yulata nằm cách biển không xa, nơi đây có địa danh Head of Bight, tức đầu vòng cung bờ biển mạn nam Úc châu, là một trong ít điểm hiếm hoi trên thế giới bạn có thể đứng trên bờ để quan sát cá voi. Tại Head of Bight, chúng tạt vào đây sinh sản và nuôi con vào mùa thu, để hết đông thì xuống vùng biển lạnh Nam cực. Chúng tôi gặp may – tuy là cái may đã được báo trước, khi nghỉ chân ở Ceduna. Nơi đầu thị trấn Ceduna có người đã ghi trên bảng là họ phát hiện được hai con cá voi tại Head of Bight. Quả thực, khi xuống tới bãi, chúng tôi đã có dịp thử tài chụp hình hai mẹ con đang nhấp nhô trong sóng, chỉ cách bờ chừng 200m. Lần đầu tiên trong đời được nghe tận tai thấy tận mắt tiếng gió rít như còi và chùm hơi nước phụt lên mịt mù trong khoảng khắc vài giây khi chúng trồi lên thở, thật hồi hộp chen lẫn phấn khích. Tên chung là cá voi, nhưng có tới chục loại khác nhau, cá voi vùng này không có chiếc đầu bự như ta thường thấy trong sách.

Cá voi bơi trong vịnh Head of Bight

Nhưng rồi chúng tôi lại phải đi tiếp sau khi có được mấy chục tấm hình “chẳng ưng ý chút nào”. Vừa rời Yalata một đỗi, cánh rừng khuynh diệp tự dưng mất biến, dấu hiệu thiên nhiên cho biết chúng tôi đã vào trong “Vùng Đất Phẳng Không Cây”, Nullus Arbor từ tiếng La-tinh đã trở thành địa danh Nullarbor Plain. Thực ra, toàn vùng là một phiến đá vôi lớn nhất thế giới, rộng hơn nửa nước Việt Nam. Do tính kiềm, chỉ có những bụi cây gai Spinifex còi cọc là còn ráng mọc được. Cách nay nửa thế kỷ, ai vượt được chặng đường khô hạn dài hơn một ngàn cây số này có thể vỗ ngực tự hào đã lập được thành tích. Ngày nay, tuy đã có đường bộ và đường xe lửa chạy xuyên qua, nhưng xe cộ thưa vắng, những trạm đổ xăng cách nhau vài trăm cây số trong những thị trấn đìu hiu chỉ có caravan park với dãy cabins. Những nơi nghỉ qua đêm này thường có làm một sân golf sơ sài. Trên chặng đường dài hơn 1300km, từ Ceduna tới Kalgoorlie-Boulder có hơn chục sân golf 18 lỗ kiểu này, ai đã “duyệt” qua bằng đó sân golf có thể vỗ ngực khoe thành tích qua một serie hình.

Nếu không có việc cần kíp thì chẳng ai muốn lái xe trên quãng đường hoang vắng này từ lúc chạng vạng tối cho tới khi mặt trời sắp ló dạng, là khoảng thời gian thú rừng hay băng qua đường. Người thích hình lưu niệm thường chụp tấm hình đứng dưới tấm bảng cảnh báo độc nhất vô nhị của Úc “NEXT 96 km” với logo ba con thú: lạc đà, kangaroo và con wombat, một loại thú có túi mập ụt ịt nửa giống gấu nửa giống heo. Lạc đà là do khi xưa lúc Úc phát triển đường xá họ mướn dân Afghanistan tới làm việc nơi vùng sa mạc, cùng với đàn lạc đà của họ làm phương tiện vận tải hàng hóa vật liệu xây cất tới và chở len về. Khi làm xong, họ bỏ cả vật dụng và lạc đà lại, giờ đây chúng trở thành thú hoang rất dữ và khó trị, có tới hơn nửa triệu con lang thang trong sa mạc. Ai bắn được và cắt đuôi làm bằng chứng thì sẽ được chính phủ trả cho một số tiền. Tuy nhiên, trong suốt vùng Nullarbor Plain, logo trên bảng cảnh báo thay đổi từ chặng: ngoài ba con thú kể trên còn có đà điểu emu, nai, rồi bò cừu, ngựa..., đi thêm nữa, qua khỏi vùng hoang mạc này thì có vịt trời, rắn, bọ cạp và cả chuột bandicoot. Đoạn nổi danh “NEXT 96 km” tìm đỏ mắt cả hai bên đường chỉ thấy duy nhất một chú wombat nằm quay lơ. Đoạn kế đó thì hỡi ôi! Chỉ nhìn dọc bờ đường thôi cũng chẳng thế đếm hết số kangaroo bất hạnh, nói chi tới số còn cố lết được vào bụi. Có xác đã rữa, chỉ còn lớp da lép xẹp. Có xác mới nguyên như vừa xảy ra đêm rồi. Bu quanh là lũ quạ đen dạn dĩ thi nhau rỉa rói, xe hơi bóp kèn chạy tới sát một bên mới chịu bay vụt lên. Tiếng kêu quạ, quạ, quà... trong cảnh hoang vu nghe buồn làm sao.

Qua chặng “Next 96km”, giờ đây chúng tôi băng qua ranh giới giữa hai tiểu bang Nam Úc và Tây Úc, được đánh dấu bằng chú kangaroo Rooey 11 đứng làm “thần canh cửa” và trạm kiểm soát thực phẩm cạnh đó. Lại một màn soát các túi hành lý trên xe, mọi thứ rau trái tươi bị vất hết. Thật đau bụng khi biết rằng trong sa mạc những thứ này rất mắc. Thầm nghĩ nếu ở Việt Nam thì chắc tại trạm biên giới có nạn “lót tay”, hay màn chửi thề là nhà nước cấu kết với các tiệm thực phẩm trong sa mạc.

Bức tượng chú kangaroo Rooey 11 (trái) và di tích

trạm điện tín Eucla (phải)

Qua biên giới này, gần như xe nào cũng ghé vô làng Eucla ngay đó để châm cho đầy bình xăng – vì biết rằng càng đi thêm càng bi đát, và nếu cần thì ngủ lại, như chúng tôi, vì xe không có cản phía trước, lỡ đụng phải chú kangaroo nào đó là có cơ nằm đường. Còn nếu vô ý tông phải lạc đà hay emu thì người cũng vô bệnh viện. Tại Eucla chờ mua xăng như chờ mua nhu yếu phẩm, máy bơm đã chậm mà nhân viên bán hàng còn chậm hơn, mình cần họ chớ họ đâu cần mình. Eucla có di tích trạm điện tín khá hấp dẫn du khách. Khi xưa trạm này là nơi liên lạc duy nhất của vùng Tây Úc với phần còn lại của thế giới, nhưng giờ đây chỉ còn sót lại những bờ tường đổ nát.

Vừa vặn lui đồng hồ 45 phút, chạy thêm hơn 200km nữa tới Caiguna, lại vặn lui thêm 45 phút nữa. Xứ Úc kỳ quái, chia múi giờ lẻ. Xét theo thiên nhiên thì hợp lý, nhưng chắc chắn nó gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày.

Rời làng Caiguna, chúng tôi vào khúc xa lộ nổi tiếng thế giới: đoạn đường dài 146,6km thẳng bót không một khúc quanh. Nổi tiếng cũng vì đây là một thử thách: đường rất vắng xe, do đó nếu trời nắng gắt bạn rất dễ ngủ gục và thế là đi thẳng lên thiên đàng hay xuống địa ngục hồi nào không hay. Tuy nhiên, thực tế không như vậy. Có lẽ một phần do phấn khích khiến tôi tỉnh ngủ, phần khác là do con đường tuy thẳng nhưng khá gập ghềnh, và gió tạt mạnh khiến xe lắc lư liên tục. Do đó, sợ nhất không phải sợ mình ngủ gục mà sợ người lái xe chạy ngược chiều ngủ gục hay chao tay lái trên con đường tương đối hẹp, thì đó là phận số. Chạy xe trên đường này đôi khi thấy ảo giác, đường chân trời dường như biến mất, do nắng lóa.

Đoạn xa lộ thẳng dài nhất nước Úc

Cuối chặng xa lộ này là làng Balladonia, tới đây chúng tôi thở phào nhẹ nhõm: bắt đầu vào nơi có dân cư. Cứ tưởng là khỏe, nhưng làng này vẫn còn hoang vắng lắm. Một trái táo trong tiệm đề giá 2 AUD. Nước phải chở từ thị trấn Norseman cách đó 200km tới. Dường như người qua đây vẫn chưa hoàn hồn nên chạy luôn. Nếu năm 1979 trạm thí nghiệm không gian Skylab không “tình cờ” rơi xuống vùng này thì chẳng ai biết tới địa danh Balladonia. Đương nhiên người ta ̣đã xây một viện bảo tàng lịch sử của làng, trong đó có một khu dành riêng cho Skylab với các mảnh vỡ thu lượm được, vào xem miễn phí, nhưng nó lại nằm khuất bên cạnh quán ăn duy nhất trong làng, nên ít người biết.

Điều đáng ghi nhận trong vùng sa mạc này là tại mỗi nơi nghỉ chân đều có hai cabin điện thoại công cộng của hãng Telstra có thể gọi hay gởi tin nhắn bằng tiền xu. Mọi liên lạc đều phải trông cậy vào chiếc điện thoại. Nhiều cơ sở nhỏ có cách tự sinh tồn nhờ một bồn chứa nước đặt sau nhà và trên nóc có gắn những tấm thu năng lượng mặt trời cung cấp đủ điện tiêu dùng.

(Còn tiếp một kỳ)

Home

Thứ Bảy, 29 tháng 7, 2017

Nguyễn Hiền: Con đường xuyên Úc

Những Bài Khác Đáng Chú Ý