Ông Duterte thọc tay vào túi quần, miệng nhai kẹo cao su,
khi vào gặp Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
ở Bắc Kinh hôm 20 Tháng Mười. (Hình: AP/Ng Han Guan) 

Ông Rodrigo Duterte, tổng thống của Philippines, không làm nước Nhật chủ nhà e ngại vì bạo miệng bạo mồm mà chỉ sợ ông nhai kẹo cao su trước mặt hoàng đế của họ.

Ông Duterte đến Tokyo hôm Thứ Ba trong chuyến viếng thăm kéo dài ba ngày, lần đầu tiên từ khi lên làm tổng thống hồi cuối Tháng Sáu.

Đối với giới ngoại giao và chính trị, cuộc viếng thăm liên quan đến các vấn đề về chính sách của ông đối với Hoa Kỳ và Nhật đang liệu xem sẽ có thể giúp hàn gắn mối quan hệ ấy như thế nào.

Tokyo, đồng minh quan trọng của Mỹ, quan sát với vẻ ái ngại khi ông Duterte chỉ trích lẫn chửi rủa Hoa Kỳ, kể cả việc đòi rút lại quan hệ quân sự với Mỹ.

Hơn nữa, ông còn làm cho Nhật và Mỹ lo ngại hơn khi có hành động nhích lại gần với Trung Quốc.

Ngoại Trưởng Nhật Fumio Kishida cho báo chí hay rằng ông dự tính hỏi ông Duterte về ý định của ông khi cả hai cùng ăn tối trong ngày Thứ Ba.

Theo ngoại trưởng Nhật, Thủ Tướng Shinzo Abe cũng sẽ đặt câu hỏi tương tự vào hôm sau.

Mời độc giả xem video: Tổng thống Philippines lại dọa cắt quan hệ với Mỹ

Nỗi lo về ông Duterte càng mạnh thêm hôm Thứ Ba, khi ông lại làm một tràng bằng những lời lẽ nặng nề đối với Hoa Kỳ, trước khi rời khỏi phi trường Manila.

Ông gọi người Mỹ là “điên khùng,” rằng đất nước Hoa Kỳ toàn là những kẻ “cố chấp và kỳ thị,” những phát biểu được tuôn ra chỉ một ngày sau khi nhà ngoại giao cao cấp Hoa Kỳ Daniel Russel phê phán về những nhận xét đầy tranh cãi của ông Duterte, cùng những ý định mơ hồ của ông.

Ông Duterte còn đòi hủy bỏ thỏa ước quốc phòng ký kết năm 2014, trong đó cho phép đông đảo lực lượng Mỹ, tàu chiến và máy bay được đưa vào Philippines để thao dượt quân sự.

“Hãy quên phứt nó đi. Tôi không muốn nhìn thấy quân nhân của bất kỳ nước nào ngoại trừ người lính của Philippines,” ông Duterte tuyên bố.

Ông còn nói Mỹ đối xử với nước ông “như con chó với cổ đang bị tròng,” theo Reuters.

Ở Nhật, một quốc gia mà lễ nghi và phép tắc được coi trọng, một số người e ngại về tính hồ đồ của ông Duterte, đặc biệt là khi ông sẽ gặp Hoàng Đế Akihito vào Thứ Sáu tới.

Các chương trình truyền hình Nhật chiếu đi chiếu lại cảnh ông Duterte nhai kẹo cao su tại các buổi hội họp cũng như tại các sự kiện công cộng khác.

Đoạn video về cuộc gặp gỡ với Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chiếu lúc ông Duterte bước vào, tay thọc trong túi quần, miệng nhai kẹo cao su, trong khi bắt tay lẫn khi ký kết các văn kiện.

Ngoài ra, ông Duterte còn thường để hở nút áo trên của áo sơ mi, thích mặc quần jean, và mang giày không vớ.

Ông Itsunori Onodera, dân cử lão thành của Nhật, nói hôm Chủ Nhật trên đài Fuji TV: “Tôi tin là ông ấy hiểu được những hậu quả và không làm những điều như thế (nhai kẹo cao su trước mặt hoàng đế). Tôi hy vọng phía Philippines sẽ nhắc nhở ông ấy về điểm đặc biệt đó.”

Cũng trên đài Fuji TV, nhà cựu ngoại giao Kunihiko Miyake nói: “Thật không thể tưởng tượng nổi. Tôi chưa từng thấy những sự việc như vậy! Làm sao mà ông ấy dám hành xử với cách mà có thể làm cho nước chủ nhà phải muối mặt.”

Nhật dự trù cung cấp cho Manila hai tàu tuần duyên loại lớn, ngoài 10 chiếc nhỏ hơn đã hứa trước đây, và một máy bay quân sự huấn luyện TC-90, giúp Philippines đẩy mạnh an ninh hàng hải ở Biển Đông. (TP)