Chủ Nhật, 24 tháng 7, 2016
Ngô Thế Vinh - Pak Beng Con Domino Thứ Ba Trong Chuỗi Đập Dòng Chính Mekong Của Lào
Hình 1_ Khúc sông Mekong, nơi sẽ xây cất đập thuỷ điện Pak Beng
[nguồn: photo by International Rivers]
Gửi Nhóm Bạn Cửu Long
và Uỷ Ban Quốc gia Mekong Việt Nam
Viraphonp Viravong, Thứ
Trưởng Bộ Năng Lượng và Hầm Mỏ Lào, khuôn mặt “trí tuệ” đứng sau mọi dự án phát
triển thủy điện của quốc gia Lào. Ngày 15-10-2012 khi tới Viện Kỹ Thuật Á châu
/ AIT, Bangkok để duyệt xét mô hình dự án thủy điện Xayaburi, Viravong khẳng định:
“Phát triển tiềm năng thủy điện của Lào là chuyện đương nhiên. Chỉ có vấn đề
làm sao để thực hiện bền vững.”(5)
LẠI
TIN CHẤN ĐỘNG
Theo Lao News Agency 14/07//2016, đập
thuỷ điện Pak Beng dự trù được khởi công vào năm 2017.
Theo Viraphon Viravong, Thứ trưởng Bộ
Năng Lượng và Hầm Mỏ Lào thì Pak Beng là một trong năm dự án thuỷ điện dòng
chính trong vùng Bắc Lào, thuộc huyện Pak Beng, tỉnh Oudomsay.
Theo Daovong
Phonekeo, Tổng Giám đốc Bộ Năng lượng và Kế hoạch Lào, Pak Beng là con đập dòng
chảy / run-of-river, cách trung tâm huyện Pak Beng 14 km hướng thượng nguồn, với
công xuất khoảng 912 MW, sản xuất điện
trung bình/ năm là 4,775 GWh.
Trong cuộc họp báo từ đài truyền hình
Paxason thủ đô Vạn Tượng, với giới truyền thông,với báo Vientiane Times, Thông tấn
xã Lào và các cơ quan liên hệ, Daovong đã phát biểu: "Mục đích của dự án
này là dùng nguồn thuỷ điện để sản xuất điện cho nhu cầu trong nước và xuất cảng."
Công trình xây cất dự trù hoàn tất vào
năm 2023 và bắt đầu hoạt động thương mại vào đầu năm 2024.
Lợi nhuận từ dự
án này sẽ tăng cường cho ngân sách và góp phần thăng tiến quốc gia Lào còn
trong tình trạng kém phát triển. Hơn thế nữa dự án này sẽ là một động lực mạnh
mẽ thúc đẩy tức thời và dài hạn tiến trình kỹ nghệ hoá và hiện đại hoá nước
Lào.
Cũng vẫn theo Theo Thứ trưởng Bộ Năng Lượng
và Hầm Mỏ Lào Viraphon Viravong, Dự án thuỷ điện Pak Beng trên sông Mekong sẽ
tuân thủ với những nguyên tắc của Hiệp Định Mekong 1995, đặc biệt là bước tham
vấn trước/ prior consultation sẽ đòi hỏi ít nhất 6 tháng trước khi có quyết định
chung cuộc. (1) [Hết trích dẫn]
VIRAVONG
ĐỨA CON TRÍ TUỆ KIÊN ĐỊNH CỦA LÀO
Những ai có theo dõi các bước khai thác
năng lượng thủy điện của Lào sẽ nhận ra ngay rằng không phải Tổng Thống, Thủ Tướng
hay Ngoại trưởng Lào, nhưng là một tên tuổi khác: Viraphonh Viravong nổi bật và
trí tuệ của đất nước Lào. Viraphonh Viravong trong suốt hơn ba thập niên qua đã
có những nỗ lực bền bỉ và kiên định với giấc mơ canh tân, biến đất nước Lào trở
thành một xứ “Kuwait về thủy điện ” của Đông Nam Á.
Theo World Economic Forum, Viraphonh
Viravong có một tiểu sử rất dày trong lãnh vực năng lượng. Tốt nghiệp Kỹ sư
Cơ khí / Mechanical Engineering, Viện Khoa học Kỹ thuật Footscray, Đại học
Victoria, Úc (1976); Văn bằng Cao học Chánh trị, Học viện Quốc gia Chánh trị
Hành chánh Lào (2009); chuyên gia Bộ Điện lực Lào / Electricité du Laos (1978-1995);
Giám đốc Quản trị Bộ Điện lực Lào (1995-2006); Thành viên Hội đồng Quốc gia
Năng lượng Lào (1995-2006); Thành viên Ban Giám Đốc đập Thủy điện Theun Hinboun
(1995-2012); Thành viên Ban Giám Đốc đập Thủy điện Nam Theun-2 (2001-2005);
Thành viên Phòng Thương mại và Kỹ nghệ Quốc gia Lào (2002-2005); Tổng Giám Đốc
Bộ Năng lượng và Hầm Mỏ Lào (2006-2011); Thứ Trưởng Bộ Năng lượng và Hầm Mỏ Lào
từ 11/ 2011 tới nay.
Viraphonp Viravong thường
xuyên thăm viếng con sông Mekong tìm tới những nơi có thể xây thêm đập thủy điện,
với hy vọng đem lại sự giàu có mau chóng cho đất nước Lào, với thuyết phục người
dân Lào nơi các khu xây đập về những lợi lộc do các con đập đem lại: họ sẽ có
điện quanh năm, có thêm đường xá, nhà thương, trường học do lợi tức từ nguồn điện
đem về.
Viraphonp Viravong qua
kinh nghiệm với các con đập phụ lưu lớn của Lào như Theun Hinboun, Nam Theun-2
và nay tới những con đập dòng chính: từ con đập Xayaburi đầu tiên, tới con đập
thứ hai Don Sahong và nay là con đập dòng chính thứ ba Pak Beng, và cho dù gặp
sự chống đối mạnh mẽ từ mọi phía nhưng khi nhu khi cương, một Viraphonp
Viravong kiên định và đầy bản lãnh đã lần lượt hóa giải những mũi dùi chống đối
ấy và không ngừng bước tiến hành triển khai những con đập.
Viraponh Viravong không những
có trình độ kỹ thuật, còn có khả năng ngoại ngữ và có niềm xác tín, và cả yêu đất
nước Lào nên đã có cả những vận động thuyết phục đối với giới truyền thông Tây
phương.
Hình 2_ Viraphonp Viravong, Thứ Trưởng Bộ Năng Lượng
và Hầm Mỏ Lào, khuôn mặt “trí tuệ” đứng sau mọi dự án
phát triển thủy điện của Lào.
và Hầm Mỏ Lào, khuôn mặt “trí tuệ” đứng sau mọi dự án
phát triển thủy điện của Lào.
Rồi nhìn lại Việt Nam, từ
Bộ Tài Nguyên Môi trường tới Uỷ Ban Mekong Hà Nội, cho dù không thiếu những
khoa bảng với rất nhiều học vị tiến sĩ nhưng xem ra nguồn "chất xám"
từ những cơ quan đầu não ấy chưa đủ bản lãnh chưa có một đường lối nhất quán và
kiên định để có thể coi là có những tiếng nói trí tuệ thuyết phục và đối trọng được
với một Viraponh Viravong của đất nước Lào.
PAK
BENG LẠI THÊM MỘT CON ĐẬP MADE IN CHINA
Pak Beng được
thiết kế bởi công ty Trung Quốc Datang Overseas Investment Co., Ltd. qua một thỏa
thuận ký kết giữa Lào và TQ tháng 8 năm 2007, với trị giá ban đầu 1.88 tỉ MK. Đến
tháng 3 năm 2014, công ty Datang nhận được giấy
phép môi trường / environmental permits từ chính phủ Lào trước khi trải qua
các bước PNPCA: thủ tục thông báo, tham vấn trước và chuẩn thuận. Và từ 2015, Mạng
Lưới Sông Quốc tế / IRN đã thấy nhộn nhịp các công trình xây cất cầu đường dẫn
tới khu xây đập Pak Beng.
Không có gì gây ngạc nhiên cho giới quan sát khi nghe tin dự án Pak Beng
sẽ được khởi công trong đầu năm 2017, sau hai con đập Xayaburi và Don Sahong thì
đang xây. Khi mà Xayaburi, con Domino đầu tiên đã đổ xuống mà không gặp trở ngại
gì, lại được sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Bắc Kinh thì không có lý do gì Lào không
mạnh dạn tiếp tục triển khai toàn bộ 9 dự án đập thuỷ điện dòng chính trong
vòng những năm tới.
Hình 3_
Các con đập dòng chính Sông Mekong:
vòng đen/
hoàn tất, vòng trắng/ dự án, vòng đỏ/ khởi công
[nguồn:
Stimson 2010, cập nhật 2016]
Tưởng cũng nên nhắc lại ở đây, về lịch sử
các dự án đập thủy điện chắn ngang sông Mekong vùng Hạ lưu thực sự đã có từ thời
Ủy Ban Sông Mekong 1958 thời Đệ Nhất Việt Nam Cộng Hoà, nhưng rồi tất cả phải
hoãn lại vì cuộc Chiến tranh Việt Nam lan rộng ra 3 nước Đông Dương.
Sau chiến tranh Việt Nam,
các dự án thuỷ điện Hạ lưu Sông Mekong lại được nhắc tới. Rồi cũng từ vị trí những
dự án đập ấy, đã được các cơ quan tham vấn Canada và Pháp tái đề xuất và Ban
Thư Ký Sông Mekong ấn hành năm 1994. Nhưng rồi một lần nữa các dự án ấy lại bị
tạm gác lại vì quá tốn kém và cả do mối e ngại về tác hại rộng rãi trên môi
sinh.
Nhưng kể từ đầu năm 2006,
các công ty Thái Lan, Mã Lai và Trung Quốc, lại được phép tiếp tục thực hiện những
cuộc khảo sát về tính khả thi của 6 con đập sau đó tăng lên tới 11 rồi 12 con
“đập dòng chảy / run-of-river” thuộc Lưu Vực DướiSông Mekong / Lower Mekong; thứ
tự 11 dự án đập từ bắc xuống nam:
1/ Đập Pak Beng, Lào 912
MW [dự trù ban đầu là 1,320 MW]; bảo trợ dự án: công ty “Trung Quốc” Datang
International Power Generation Co. và chánh phủ Lào.
2/ Đập Luang Prabang, Lào
1,410 MW; bảo trợ bởi Petrovietnam Power Co. và chánh phủ Lào.
3/ Đập Xayabouri, Lào,
1.260 MW, tỉnh Xayabouri, Lào; bảo trợ bởi công ty Thái Lan Karnchang và chánh
phủ Lào.
4/ Đập Pak Lay, Lào, 1,320
MW tỉnh Xayaburi; bảo trợ bởi công ty “Trung Quốc” SinoHydro Co.
5/ Đập Xanakham, Lào,
1,000MW; bảo trợ bởi công ty “Trung Quốc” Datang International Power Generation
Co.
6/ Đập Pak Chom, biên giới
Lào Thái, 1,079 MW; bảo trợ bởi công ty MoE Thái Lan.
7/ Đập Ban Koum, biên giới
Lào Thái, 2,230 MW, tỉnh Ubon Ratchathani; bảo trợ bởi Italian-Thai Development
Co., Ltd và Asia Corp Holdings Ltd. và chánh phủ Lào.
8/ Đập Lat Sua, Lào, 800
MW; bảo trợ bởi Charoen Energy and Water Asia Co. Ltd. /Thái Lan và chánh phủ
Lào.
9/ Đập Don Sahong 360 MW,
tỉnh Champasak, Lào: được bảo trợ bởi công ty Mã Lai Mega First Berhad Co. [nhưng
thực sự là của SinoHydro, TQ]
10/ Đập Stung Treng, Cam Bốt,
980 MW; bảo trợ bởi chánh phủ Nga.
11/ Đập Sambor, Cam Bốt; bảo
trợ bởi công ty “Trung Quốc”/ China Southern Power Grid Co./ CSGP.
[Thakho, con đập thứ 12: bảo trợ bởi CNR Pháp và Electricité du
Laos, trên lãnh thổ Lào, 60 MW quá nhỏ nên ít được nhắc tới, ghi chú của người
viết]
Bắc Kinh đã sở hữu 14 con
đập bậc thềm Vân Nam thuộc Lưu Vực Trên, nay lại có mặt thêm nơi trong 4 dự án
thuộc khu vực Hạ Lưu. Riêng Việt Nam do chỉ thấy lợi lộc ngắn hạn, cũng bảo trợ
cho dự án đập Luang Prabang 1,410 MW. Với chọn lựa theo “tiêu chuẩn nước đôi ấy
/ double standard”, Hà Nội sẽ chẳng thể còn kêu ca được gì trước Liên Hiệp Quốc
khi nói về tác hại của chuỗi đập Mekong đối với Việt Nam.
NHỮNG
ẢNH HƯỞNG TÍCH LUỸ CHUỖI ĐẬP HẠ LƯU:
Với 14 con đập Bậc Thềm
Vân Nam và 12 con đập Hạ lưu, tổng số 26 con đập dòng chính trên suốt chiều dài
hơn 4,800 km sông Mekong, với thời gian là những huỷ hoại tích lũy không thể đảo
nghịch. Vừa qua một Đồng Bằng Sông Cửu Longkhông còn Mùa Nước Nổi và bị hạn hán
khốc liệt là hậu quả nhãn tiền.
Theo lượng giá 2010 của Toán Đặc Nhiệm Lượng
Giá Môi Sinh Chiến Lược / Strategic Environmental Assessment / SEA thuộc
International Center for Environmental Management / ICEM [Úc] thì những con đập
dòng chính Hạ lưu sẽ gây ra những tác hại dây chuyền nghiêm trọng:
1/ Biến đổi Dòng Chảy và Bản
chất của dòng Sông: con sông sẽ không còn giữ được “nhịp đập / flood pulse”
theo mùa, là yếu tố sinh tồn của con sông Tonlé Sap và Biển Hồ.
2/ Ảnh hưởng tới Nguồn Cá
và An toàn Thực phẩm:
Những con đập sẽ ngăn chặn
các đoàn di ngư / migratory fishes, thu hẹp diện tích các vùng đất ngập /
wetland areas, làm biến đổi và hủy hoại sinh cảnh thiết yếu của các loài cá
sông Mekong.
3/ Đe dọa tính Đa dạng của
hệ Thủy sinh:
Do những thay đổi làm biến
dạng con sông, gây rối loạn dòng chảy và cả môi trường nước, tính phong phú và
đa dạng của hệ thủy sinh sông Mekong bị đe dọa, với hơn 100 loài cá bị lâm
nguy.
4/ Thay đổi hệ Sinh thái:
Với gần nửa diện tích đất
đai trồng trọt và các khu rừng hạ lưu được công nhận là Vùng Đa dạng Sinh thái
Chủ yếu / Key Biodiversity Zones; trong đó 5% là Khu Bảo tồn Quốc gia và các
Vùng Đất Ngập được bảo vệ theo Quy ước Ramsar. Những con đập sẽ gây lũ lụt nhận
chìm những vùng đất ngập gây ảnh hưởng trên hệ sinh thái động vật và thực vật.
5/ Tổn thất Nông nghiệp:
Sản xuất nông nghiệp bị tổn
thất do ngập lụt từ các con đập, do mất phù sa vì bị giữ lại trong các hồ chứa
làm tăng nhu cầu xử dụng phân bón hóa học; mất nguồn canh tác vườn tược ven
sông gây thất thoát về kinh tế.
6/ Giảm Trữ lượng Phù sa:
Nồng độ phù sa giảm sẽ gây
hậu quả nghiêm trọng trong tiến trình chuyển tải các dưỡng chất thiết yếu như
phốt phát và đạm chất / nitrogen cho các dẻo đất ven sông và cho hai vùng châu
thổTonlé Sap, ĐBSCL, ảnh hưởng sút giảm trong sản xuất nông nghiệp. Giảm lượng
phù sa cũng làm mất cân bằng dòng chảy, gây sạt lở bờ sông, các vùng ven biển.
7/ Đe dọa cuộc sống văn
hoá ổn định của 70 triệu dân cư ven sông: do phải di rời ra khỏi vùng xây đập,
phải tái định cư, và cuộc sống bất ổn do đe dọa nguồn thực phẩm nguồn cá nguồn
lúa gạo vốn phong phú của con sông Mekong; những con đập có thể làm thay đổi
vĩnh viễn nếp sống văn hóa cổ truyền dân cư trong vòng mấy thập niên tới.
Do những bất trắc chưa lường
được của các dự án thuỷ điện dòng chính hạ lưu, Toán Đặc Nhiệm Lượng Giá Môi
Sinh Chiến Lược / SEA đã đề xuất: tạm hoãn xây đập 10 Năm [2010-2020] để có thời
gian nghiên cứu thêm, bổ xung những khiếm khuyết và tìm cách triển khai một
cách tối ưu các dự án thuỷ điện trong phát triển kinh tế, công bằng xã hội và bảo
vệ môi trường trong lưu vực.
Một đề nghị thận trọng với
những lợi ích hiển nhiên như vậy, cho hệ sinh thái sông Mekong và cho ngay cả
chính người dân Lào, một thứ win-win
situation nhưng đã không được chính phủ Lào lắng nghe và tôn trọng.
Hình 4_ Nguyễn Hữu Thiện, Trưởng nhóm tư vấn Quốc gia
về Đánh giá môi trường chiến lược
12 đập thủy điện dòng chính Mekong [nguồn: internet]
về Đánh giá môi trường chiến lược
12 đập thủy điện dòng chính Mekong [nguồn: internet]
Chỉ riêng sự kiện mất nguồn
phù sa do bị các đập thuỷ điện giữ lại, ThS Nguyễn Hữu Thiện tốt nghiệp MS ngành Sinh học Bảo tồn và Phát triển bền vững, Viện
môi trường Nelson, Đại học Wisconsin, Hoa Kỳ với nhiều năm kinh nghiệm
về quản lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học, biến đổi khí hậu
đã đưa ra nhận định:
“Đồng Bằng Sông Cửu Long được kiến tạo bởi phù sa sông Mekong và
hãy còn rất trẻ. Vì thế, khi bị các con đập thủy điện giữ lại lượng phù sa bồi
đắp, khiến quá trình kiến tạo này bị đảo ngược và ĐBSCL sẽ tan rã”.
QUY
TRÌNHPNPCA 3 GIAI ĐOẠN THAM VẤN
Cho dù theo Hiệp Định Sông
Mekong 1995, không một quốc gia nào có quyền phủ quyết / veto power nhưng các dự
án sông Mekong vẫn phải trải qua thủ tục tham vấn viết tắt là PNPCA bao gồm:
-- Giai đoạn I Thủ Tục
Thông Báo [PN / Procedures for Notification]: Ủy Hội Sông Mekong sẽ được
chánh phủ liên hệ thông báo chính thức về dự án.
-- Giai đoạn II Tham Vấn
Trước [PC / Prior Consultation]: với khoảng thời gian 6 tháng, nhưng nếu
các nước thành viên chưa đạt được sự đồng thuận thì khung thời gian này có thể
được gia hạn.
-- Giai đoạn III Chuẩn Thuận
[A / Agreement], dự án sẽ khởi công khi đạt được sự chuẩn thuận của
các nước thành viên.
Xayaburi là con đập dòng
chính đầu tiên của Lào. Trên nguyên tắc dự án Xayaburi phải trải qua cả 3 giai
đoạn của tiến trình PNPCA, nhưng Lào thì đã đơn phương tự thẩm định rằng tác động
xuyên biên giới của đập Xayaburi đối với các quốc gia hạ lưu là “không chắc
sẽ xảy ra” nên không cần thiết phải kéo dài thời gian Tham Vấn Trước. Và
Lào đã bỏ qua Giai Đoạn III Chuẩn Thuận và cứ cho tiến hành làm Lễ Động
Thổ xây con đập Xayaburi trước sự ngỡ ngàng của các quốc gia Mekong.
Rõ ràng, tinh thần Hiệp Định
Sông Mekong 1995 ngay từ bước đầu đã bị Lào phá vỡ.
Để rồi, sau Xayaburi, Don
Sahong là quân cờ Domino thứ hai đổ xuống. Cách đây hơn ba năm (3/10/2013), Lào
thông báo cho MRC về quyết định xây con đập dòng chính thứ hai: Don Sahong, là
một con đập rất nhỏ nhưng có tác hại vô cùng lớn lao, gây lo ngại cho các tổ chức
bảo vệ môi sinh.
Và vẫn cứ theo một "mẫu ứng xử thiếu nhất quán" của
nhà nước Lào: không nghe, không hồi đáp,
vẫn tiến hành với tất cả sự thiếu minh bạch. Con đập Don Sahong, tuy với
danh nghĩa MegaFirst công ty Mã Lai đứng thầu nhưng rồi đứng sau lại là một
công ty xây đập Trung Quốc SinoHydro, Don Sahong thuần tuý là một con đập Made in China.
Chánh phủ Lào chứng tỏ là
đã không tôn trọng tinh thần của Điều 7 trong Hiệp Ước Hợp Tác Phát Triển Bền Vững
Lưu Vực Sông Mekong 1995: "Các quốc
gia thành viên ký kết cùng đồng ý là bằng mọi cố gắng phòng tránh, làm nhẹ hay
giảm thiểu những hậu quả tác hại trên môi trường do phát triển và xử dụng Lưu vực
Sông Mekong.”
Lào đã và đang đơn phương
chọn quyền lợi riêng tư ngắn hạn muốn biến xứ sở họ mau chóng thành xứ Kuwait
Thuỷ Điện Đông Nam Á nhưng với cái giá rất đắt phải trả của chính đất nước Lào
và cả các quốc gia lân bang.
Hình 5_ Một địa chỉ rất
nghịch lý của Uỷ Ban Quốc gia Mekong Việt Nam,
từ bao năm nay vẫn toạ lạc tại 12 phố Hàng Tre Hà Nội,
cách xa ĐBSCL hơn 1,600 km [nguồn: photo by Lưu Ngọc Hà]
từ bao năm nay vẫn toạ lạc tại 12 phố Hàng Tre Hà Nội,
cách xa ĐBSCL hơn 1,600 km [nguồn: photo by Lưu Ngọc Hà]
Cho đến nay những khuyến
cáo của Uỷ Hội Sông Mekong/ MRC đã tỏ ra là vô hiệu. Và điều đáng nói hơn nữa,
Uỷ Ban Sông Mekong Việt Nam vẫn cứ an nhiên toạ lạc tại 12 phố Hàng Tre Hà Nội,
chưa hề có một đường lối nhất quán ngăn chặn, chống lại chuỗi những con đập thuỷ
điện dòng chính của Lào, và vì ở xa họ đã không nghe hoặc không muốn nghe những
"hồi chuông báo tử", những tiếng "đóng đinh trên nắp ván
thiên" vẫn vang dội lên từ một ĐBSCL đang tan rã và chết dần.
SÔNG MEKONG: MỘT TRỌN GÓI CỦA
TRUNG QUỐC
Sự phong phú của hệ sinh
thái sông Mekong chỉ đứng thứ hai sau con sông Amazon, Nam Mỹ. Tiềm năng thuỷ
điện của sông Mekong lên tới 60,000 MW.
Về phía Trung Quốc, nơi
thượng nguồn Bắc Kinh đã hoàn tất 6 con đập dòng chính, trong đó có hai con đập
lớn nhất: con khủng long Nọa Trác Độ/ Nuozhadu 5,850 MW và con Đập Mẹ Tiểu
Loan/ Xiaowan 4,200 MW, về tổng thể Bắc Kinh hầu như đã hoàn thành kế hoạch thuỷ
điện của họ trên sông Lancang, tên TQ của con Sông Mekong và theo Fred Pearce,
Đại học Yale thì con sông Mekong đã trở thành tháp nước và là nhà máy
điện của Trung Quốc.
Nhưng không dừng lại ở đó, ai cũng thấy
Trung Quốc có tham vọng chiếm đoạt nguồn năng lượng điện và cả những tài nguyên
hầm mỏ phong phú chưa khai thác của toàn Lưu vực Sông Mekong.
Nhắc tới sự kiện Trung Quốc
mới đây cho thành lập Khối Hợp tác
Lancang - Mekong, một cơ chế bao gồm 6 nước cùng sử dụng sông Mekong, nhưng
đó chỉ là một bước chiến lược trong đại kế hoạch One Belt One Road (OBOR) của Trung Quốc, vừa tạo cho mình một hình ảnh
hữu nghị nhưng thực tế là nhằm tăng thêm ảnh hưởng đưa tới khống chế toàn bộ
lưu vực sông Mekong. (4) Trung Quốc sẵn có khả năng kỹ thuật, có nguồn tài
chính hầu như vô hạn, Bắc Kinh thừa sức để gạt ảnh hưởng của Hoa Kỳ và Nhật Bản
ra khỏi lưu vực sông Mekong.
Phải thấy rằng Trung Quốc
có cả một chiến lược "nắm trọn gói" không phải chỉ riêng con sông
Mekong, mà cả khối tài nguyên của toàn lưu vực. Với nguồn thuỷ điện dồi dào, họ
sẽ tận khai thác tất cả những vùng hầm mỏ khoáng sản để phục vụ cho cơn khát
năng lượng và nguyên liệu của họ.
Thay lời kết cho bài viết
ngắn này, là trả lời cho câu hỏi của ký giả Lê Quỳnh, Báo Người Đô Thị: "Việt Nam, cụ thể là Chính phủ, Ủy ban Mekong cần có hành động cụ
thể gì khác hơn để không lặp lại thất bại cũ?"
Người viết muốn nhắc lại một đề nghị, cần cấp thiết di chuyển Ủy ban Quốc gia Mekong
Việt Nam từ Hà Nội về ĐBSCL để cùng bắt tay hình thành một phân khoa Mekong nơi
Đại học Cần Thơ, giúp phái đoàn Việt Nam có một Hồ sơ Mekong mang tính chiến lược
nhất quán, có cơ sở pháp lý để từng bước đương đầu với những vấn nạn trong "phát triển không bền vững"
trong lưu vực Sông Mekong, trong đó có Lào và đứng sau là TQ.
Phải thấy rằng Sông Mekong
không chỉ là vấn đề song phương giữa hai nước Lào và Việt Nam, nhưng cốt lõi là
một sách lược Việt Nam đối với Trung Quốc ra sao trong một toàn cảnh địa dư
chính trị như hiện nay: từ Biển Đông tới Lưu vực Sông Mekong, và còn phải kể tới:
"Đạo quân thứ Năm" là tràn ngập những công nhân Trung Quốc trên những
vùng "nhượng địa" ngay trên lãnh thổ Việt Nam.
Sự "sống còn" của Việt Nam,
trong đó có ĐBSCL phải là ưu tiên số một trong mọi nghị trình của Bộ Chính trị,
của Quốc hội và của cả hội đồng Chính phủ.
Đại hạn nơi ĐBSCL, rồi thảm
hoạ huỷ diệt môi trường sống từ những bướu ung thư như Formosa Vũng Áng,
Bauxite Tây Nguyên là những vấn đề "sinh tồn" của cả một dân tộc.
Trước mắt thấy được là một
trận chiến môi sinh không tuyên chiến của Trung Quốc nhưng thâm hiểm hơn là có
tiềm ẩn một cuộc "chiến tranh sinh học"
với sự đầu độc tích luỹ, từ chén cơm tới tô cá, có thể đưa tới hậu quả biến thể
GeneDNA/Gene mutation, với khả năng làm triệt tiêu sức đề kháng của giống nòi
Việt Nam theo cái nghĩa "sinh học".
NGÔ THẾ VINH
California 24-07-2016
Tham
Khảo:
1/ Pak Beng Hydropower Project construction to begin next year. Lao News
Agency 14/07/2016http://kpl.gov.la/En/Detail.aspx?id=14942
2/ Laos PDR Breaks Ground for
Xayaburi Dam, A Tragic Day for The Mekong and Mekong Delta, Ngô Thế Vinh,
12/02/2012http://vietecology.org/Article.aspx/Article/94
3/ The Don Sahong Dam
Unmistakable Fingerprints from China. Ngô Thế Vinh, 10/25/2015, VEF http://vietecology.org/Article.aspx/Article/119
4/ Phân
tích Chiến lược Trung Quốc về Hợp tác Lancang-Mekong
Thực
thi phát triển bền vững hay chiếm lĩnh ảnh hưởng chính trị và kinh tế lưu vực
Phạm Phan Long P.E, 04/ 2016
http://vietecology.org/Article.aspx/Article/139
5/ Lao Deputy Minister reviews
AIT testing of Xayaburi Hydroelectric Power Project; AIT Oct 25, 2012 http://203.159.12.32:8082/AIT/news-and-events/2012/news/lao-deputy-minister-reviews-ait-testing-of-xayaburi-hydroelectric-power-project/
6/ Laos Turns to HydroPower to be
Asia’s Battery; Jared Ferrie, The Christian Science Monitor, July 2, 2010
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Hèn với giặc,ác với dân,đặt quyền lợi đảng trên quyền lợi của dân tộc. Đảng CS phạm tội "PHẢN QUỐC" tội này xét theo luật xưa thì TRU DI, ngày nay thì nhân đạo hơn: "TỬ HÌNH"
Trả lờiXóa