Thứ Hai, 18 tháng 1, 2016
Lê Phan - Trở lại Philippines
Hôm Thứ Ba, 12 tháng 1 vừa qua, trong khi thế giới
còn lo nhiều chuyện khác, ở Manila, Tối Cao Pháp Viện Philippines đã đưa ra một
phán quyết rồi sẽ giúp thay đổi cục diện Đông Nam Á.
Cách đây 25 năm, Philippines, trong lúc
tưởng là thế giới hậu Chiến Tranh Lạnh khiến họ không cần phải có một sự trợ
giúp của cường quốc số 1 của thế giới nữa, đã đuổi quân đội Hoa Kỳ ra khỏi lãnh
thổ của họ. Những trí thức tả khuynh đã kết hợp với những lãnh chúa địa phương
vốn không muốn bị những dòm ngó của Hoa Kỳ vào những công chuyện làm ăn nhiều
khi rất bất chính của họ, đã họp nhau lại thúc đẩy việc này. Họ chê bai quân
đội Hoa Kỳ là những người khách “không được mời mà vẫn đến,” và là một biểu
tượng sống của chủ nghĩa phong kiến thực dân. Chưa đầy ba thập niên sau, Manila
đã năn nỉ mời Washington gửi binh sĩ trở lại.
Cố gắng này nay đã thành sự thật khi
Tối Cao Pháp Viện tuyên bố Thỏa thuận hợp tác tăng cường về Quốc Phòng Mỹ Phi
là không vi hiến, mở đường cho quân đội Hoa Kỳ được triển khai ở nhiều căn cứ
trên toàn Philippines.
Thỏa thuận này tiêu biểu cho một
thành công cụ thể cho chính sách “chuyển hướng” hay “tái thăng bằng” trở lại Á
Châu của Chính Phủ Obama và phản ảnh một chiều hướng rộng lớn hơn trong vùng
khi các nước láng giềng nhỏ hơn của Trung Cộng tìm cách chống trả lại chủ nghĩa
bành trướng Đại Hán, dưới hình thức dành trọn chủ quyền Biển Đông. Manila chẳng
hạn, lo sợ là Bắc Kinh sẽ chiếm mất trọn Bãi Scarborough nơi đã có những đụng
độ liên tiếp với các tàu của lực lượng hải chính tức lực lượng tuần duyên Trung
Cộng về quyền đánh cá. Manila nay coi quân đội Hoa Kỳ là một người bạn hùng
mạnh có thể giúp họ chống lại Trung Cộng.
Các lãnh tụ ở cả Manila lẫn
Washington hy vọng thỏa thuận này sẽ là một sự ngăn ngừa đối với Bắc Kinh và
như Tiến sĩ Ernest Bower, cố vấn của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc Tế
(Center for Strategic and International Studies-CSIS), giải thích “giúp thuyết
phục người Trung quốc là gây áp lực bắt các nước láng giềng phải từ bỏ chủ
quyền lãnh thổ của họ thực sự không nằm trong quyền lợi của Trung Quốc.”
Thỏa thuận này được điều đình từ
tháng 4 năm 2014, nhưng một thách thức pháp lý từ một nhóm cánh tả với sự trợ
giúp của một số gia đình quyền quý có liên hệ kinh doanh với Hoa Lục, đã khiến
phải hoãn thi hành chờ quyết định của tòa. Đứng trên phương diện pháp lý, Tối
Cao Pháp Viện phán quyết là thỏa thuận này không phải là một hiệp ước vốn cần
phải có sự chấp thuận của thượng viện nhưng chỉ là “một thỏa thuận hành pháp”
hoàn toàn thuộc thẩm quyền của Tổng Thống Benigno Aquino III.
Phán quyết của tòa án được đưa ra
chỉ vài giờ trước khi Ngoại Trưởng John Kerry và Bộ Trưởng Quốc Phòng Ashton
Carter thảo luận với các vị đối tác phía Philippines ở Washington. Quyết định
này sẽ mở cửa cho việc tháo khoán nhiều chục triệu đô la ngân sách mà Hoa Kỳ đã
dành để giúp canh tân quân đội Philippines và các lực lượng khác. Philippines,
trong nhiều năm bỏ bê, đã có một lực lượng quân sự yếu kém nhất vùng. Đổi lại,
Hoa Kỳ sẽ được cho phép hạ cánh phi cơ và gửi chiến hạm đến nhiều căn cứ, cũng
như đặt sẵn các quân cụ và tiếp tế ở Philippines.
Thượng Nghị Sĩ John McCain, chủ tịch
Ủy Ban Quân Vụ Thượng Viện đã có tuyên bố như sau về thỏa thuận này: “Với
Manila thấy mình là mục tiêu của các cưỡng bách ở Biển Tây Philippines, và muốn
trông cậy vào Washington để hướng dẫn, thỏa thuận này sẽ cho chúng ta những khí
cụ mới để làm sâu đậm hơn liên minh với Philippines, nới rộng sự tiếp cận với
Quân Đội Philippines, và gia tăng sự hiện diện của chúng ta ở Đông Nam Á.”
Phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài Hải Quân
Đại Tá Bill Urban nói là thỏa thuận này sẽ có lợi cho cả hai quốc gia và sẽ
giúp lực lượng Hoa Kỳ luân chuyển qua đất nước này cho những triển khai tạm
thời. Nhưng thỏa thuận này ông nhấn mạnh “không cung cấp những căn cứ thường
trực cho quân đội Hoa Kỳ ở Philippines.”
Trước đó, Philippines nói họ sẽ cho
Hoa Kỳ sử dụng tám căn cứ, kể cả hai căn cứ trông ra Biển Đông, Căn cứ Không
Quân Antonio Bautista và Căn Cứ Hải Quân Carlito Cunanan. Các viên chức cũng
nói chắc là Căn Cứ Hải Quân ở Vịnh Subic, vốn đã có thời là một căn cứ khổng lồ
của Hải Quân Hoa Kỳ và Căn Cứ Không Quân Clark cũng sẽ nằm trong số này.
Thỏa thuận này cũng hỗ trợ cho chiến
thuật mới của Ngũ Giác Đài vốn kêu gọi “rải rác” các chiến hạm và chiến đấu cơ
nếu cần để giảm thiểu đe dọa bởi kho vũ khí hỏa tiễn của Trung Cộng.
Cũng xin nhắc lại là sau Đệ Nhị Thế
Chiến và nhất là sau sự sụp đổ của Liên Xô, Hoa Kỳ đã độc chiếm biển cả với
không có một hải quân nào có thể đe dọa họ. Nhưng trong thập niên qua, Trung
Cộng đã nhanh chóng xây dựng hải quân, chi tiêu nhiều chục tỷ đô la mỗi năm để
sản xuất nhiều chục chiến hạm đủ loại và một kho hỏa tiễn đáng ngại nhằm chặn
khả năng Hải Quân của Hoa Kỳ. Chính đe dọa đang lên của Trung Cộng đã khiến các
vị chỉ huy Hải Quân của Hoa Kỳ vội vàng đi tìm một hỏa tiễn chống hạm cho tàu
nổi.
Hải Quân cũng công nhận là Hoa Kỳ
không còn có thể giả định là họ chế ngự đại dương. Ý tưởng cổ truyền cho một
chiến dịch nhắm chính là phá hủy hệ thống phòng không và phòng vệ khác của kẻ
thù nay được thay đổi bằng một lực lượng phản ứng nhanh nhưng không lộ diện,
chống lại đối thủ nhưng không hẳn đạt chiến thắng rõ ràng.
Một phần của chiến thuật này đã
khiến các viên chức quốc phòng tập trung vào việc tìm cách sử dụng những căn cứ
không quân rải rác ở các đảo xa xôi ở Thái Bình Dương để giảm thiểu sự dễ bị
tấn công của các căn cứ lớn trong tầm các hỏa tiễn của Trung Cộng.
Kể từ lần cuối một chiến hạm Hoa Kỳ
bắn hạ một con tàu ngoại quốc là khi Khu trục hạm USS Simpson hạ một tiểu đỉnh
của Iran sau khi thủy lôi của Iran đụng vào một tàu của Hoa Kỳ ở vùng Vịnh.
Chiếc Simpson nay đã về hưu. Kể từ khi có cuộc đối đầu đó, hạm đội Hoa Kỳ đã
phát triển những hệ thống phòng thủ hỏa tiễn tinh vi, phi cơ drones, sonars,
chiến đấu cơ phản lực mới và nhiều quân cụ khác. Nhưng Hải Quân vẫn còn sử dụng
loại hỏa tiễn Harpoon chống hạm đã được dùng từ năm 1977.
Các sĩ quan cao cấp tin là các chiến
hạm của Trung Cộng có thể bắn hạ hay né tránh các hỏa tiễn Harpoon già nua nếu
có đụng trận, và cần phải có những vũ khí tinh vi hơn để có thể là chống lại
hỏa lực của Bắc Kinh.
Trong khi chờ đợi, các nhà nghiên
cứu đã chuyển đổi hỏa tiễn Tomahawk vốn làm ra để bắn vào mục tiêu trên bộ, cho
nó có thể bắn một mục tiêu di chuyển trên biển và hôm Tháng 1 năm 2014, họ đã
thử và các viên chức nói là thành công. Theo phát ngôn nhân Hải Quân, họ đã đưa
vũ khí mới này vào hạm đội năm 2015.
Trong cuộc chạy đua vũ khí mới ở Á
Châu Thái Bình Dương, các chỉ huy Hoa Kỳ đang cương quyết phải qua mặt Trung
Cộng. Nhu cầu có thêm hỏa lực cho các tàu nổi của Hoa Kỳ, thay vì dựa vào hàng
không mẫu hạm và tàu ngầm để tấn công, đã được ghi nhận trong khẩu hiệu không
chính thức của các sĩ quan cao cấp “Nếu nó nổi là nó có thể chiến đấu.” Phó Đô
Đốc Thomas Rowden, tư lệnh Lực Lượng Nổi của Hải Quân, kêu gọi gia tăng thêm
hỏa lực cho hạm đội qua việc vũ trang các tàu tiếp tế.
Ngoài việc thúc đẩy phát triển vũ
khí mới, đe dọa của Trung Cộng đã thay đổi các suy nghĩ chiến lược tại Ngũ Giác
Đài.
Số lượng đáng kể và đủ loại các hỏa
tiễn chống hạm và chống hàng không mẫu hạm của Trung Cộng khiến quân đội Hoa Kỳ
không thể giả định là họ có thể qua lại Tây Thái Bình Dương tự do trong một
cuộc chiến. Các hỏa tiễn của Trung Cộng có tầm bắn từ 100 đến 900 hải lý, vốn
có tiềm năng chặn hải quân Hoa Kỳ không cho vào vùng tranh chấp ở Thái Bình
Dương. Ngũ Giác Đài đặc biệt lo ngại về hỏa tiễn đạn đạo Đông Phong DF-21D vốn
được gọi là hỏa tiễn chống mẫu hạm. Cộng với hỏa tiễn tuần du siêu âm YJ-18
trên các tàu ngầm, hai loại hỏa tiễn này có thể vô hiệu hóa các hàng không mẫu
hạm và các chiến đấu cơ của tàu ở một khu vực quá xa bãi chiến trường.
Để tránh nguy cơ của các cuộc tấn
công hỏa tiễn vào các phi đoàn ở Thái Bình Dương, các nhà kế hoạch quân sự nay
muốn rải các chiến đấu cơ và vũ khí ra nhiều căn cứ, và che dấu sự di chuyển
càng nhiều càng tốt. Chiến lược này không cần căn cứ lớn hay thường trực, nhưng
cần những căn cứ tạm có thể dùng bất cứ lúc nào không cần bao nhiêu hạ tầng cơ
sở.
Ngoài một lô các căn cứ ở
Philippines, quân đội Hoa Kỳ đang tính kế hoạch sử dụng lại những hòn đảo ở xa
trong Thái Bình Dương vốn đã đóng một vai trò quan trọng trong Đệ nhị Thế
chiến. Từ Saipan đến Tinian, những hòn đảo một thời nay đang được tìm cách thuê
lại, sửa chữa và chờ đợi.
Thành ra cùng với thỏa thuận Mỹ Phi,
một trang mới trong chiến thuật Hải Quân Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương bắt đầu
nghiêm chỉnh tìm cách đối phó lại với những khả năng gia tăng của Trung Cộng
nhằm bảo vệ vị thế cường quốc số một của Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương.
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét