Thứ Tư, 28 tháng 10, 2015
Mặc Lâm/RFA - Tàu chiến Mỹ tiến vào khu vực 12 hải lý: Vai trò của Việt Nam?
Chiến hạn USS Lassen của Hải quân
Hoa Kỳ.
Sáng nay 27/10/2015, khu trục hạm
USS Lassen của Hải quân Hoa Kỳ bắt đầu cuộc tuần tra trong khu vực 12 hải lý mà
Trung Quốc đã bồi đắp, xây dựng đảo nhân tạo một cách bất hợp pháp trong vùng
biển đang tranh chấp, trong đó có nơi từng bị Trung Quốc xâm chiếm của Việt Nam
hồi năm 1988.
Mặc Lâm phỏng vấn tiến sĩ Trần Công
Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ để biết thêm ý kiến của một viên
chức nhà nước từng trách nhiệm về vấn đề biên giới.
Yếu
tố pháp lý
Mặc Lâm: Thưa Tiến sĩ Trần Công Trực. Như
ông đã biết ngày hôm nay Hoa Kỳ đã đưa tàu chiến vào khu vực 12 hải lý mà Trung
Quốc đang xây dựng bồi đắp trong vùng biển Trường Sa của Việt Nam, ông có cảm
nghĩ gì về việc này?
TS Trần Công Trực: Theo ý kiến cá nhân của tôi thì như
đã từng phân tích về khía cạnh pháp lý thì những tuyên bố về phía Mỹ trước đây
thì cũng rất phù hợp với những qui định của luật pháp quốc tế, đặc biệt là công
ước luật biển 1982.
Tôi cũng mong rằng Mỹ nói thì phải
hành động. Quả nhiên hôm nay đã thấy hành động trong thực tế. Có lẽ thông tin
này cũng là một thông tin đáng hoan nghênh và cần được chia sẻ.
Bởi vì hành động của Mỹ trong thực
tế đó góp phần làm vô hiệu hoá cái yêu sách vô lý của Trung Quốc trong việc mà
như chúng ta đã biết là các thực thể mà Trung Quốc đánh chiếm của Việt Nam năm
1988.
Sau đó họ bồi lấp và xây dựng biến
những bãi cạn này thành đảo nhân tạo và họ muốn áp đặt yêu sách rằng các bãi
cạn, đảo nhân tạo mà có công trình trong đó trở thành các đảo để họ tính vùng
đặc quyền kinh tế. Cái yêu sách vô lý, đòi hỏi đó, tham vọng đó hoàn toàn đi
ngược lại công ước.
Bằng những hành động của mình, Mỹ đã
vô hiệu hoá những yêu sách vô lý đó. Cái đó về mặt luật pháp thì tôi cho rằng
là một hành động rất tích cực. Và với tư cách là người làm luật, nghiên cứu
luật biển, tôi cho rằng chúng ta nên ủng hộ và hoan nghênh những động thái đó
của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên tôi nghĩ rằng cũng cần
phải có những hoạt động mà phù hợp hoàn toàn với luật pháp, như nếu triển khai
những hoạt động vượt ra khỏi luật pháp thì sẽ dẫn đến đụng độ và những xung đột
mà có thể gây ra những bất ổn.
Điều đó chúng ta không muốn. Vì vậy
những hoạt động thế này thì tôi nghĩ là họ đã tính toán tất cả tính tương quan
lẫn yếu tố pháp lý. Họ làm đúng và làm mạnh thì tôi nghĩ là hoan nghênh thôi.
Mặc Lâm: Trước đây khi Hoa Kỳ lên tiếng
cho biết là sẽ mang tàu chiến tuần tra trong khu vực này thì một vị đại biểu
quốc hội đã tuyên bố Hoa Kỳ phải xin phép Việt Nam mới có thể vào vùng biển này
được. Là người rành rẽ về luật biển ông có ý kiến gì về tuyên bố này?
Đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng
ở Biển Đông, ảnh minh họa chụp hôm 15/5/2014.
TS Trần Công Trực: Tôi thì tôi cho rằng nếu như tàu
quân sự của Mỹ đi vào các vùng biển 12 hải lý có các đảo tự nhiên, giống như
định nghĩa điều 151 của công ước luật biển 1982 mà Việt Nam đang có các lực
lượng làm việc trên đó thì cũng phải tuân thủ đúng công ước và luật biển của
Việt Nam nữa.
Đối với vùng mà Trung Quốc xây dựng
các công trình trên bãi cạn, kể cả đảo nhân tạo thì theo công ước luật biển cho
phép an toàn 500m thôi.
Tôi chưa nói đến việc họ làm bất hợp
pháp trên đất của Việt Nam, tôi muốn nói yếu tố pháp lý đơn thuần với chuyện
công ước thôi. Ngoài vùng đó nó là vùng biển quốc tế, không liên quan gì đến
lãnh thổ hay vùng vùng biển đảo mà liên quan đến vùng đảo Trường Sa.
Tôi chưa nói đơn thuần tới chuyện
công ước thôi thì nó có vùng an toàn chung quanh đó, các tài sản đó các công
trình nhân tạo đó. Ngoài vùng đó là vùng biển quốc tế không có liên quan gì đến
vấn đề lãnh thổ trong quần đảo Trường Sa thì họ có quyền đi lại trong tự do
hàng hải trong vùng biển quốc tế, vùng biển không thuộc về cái quyền, cái lợi
ích của bất kỳ quốc gia nào thì họ không cần thông báo cho bất cứ ai.
Vai
trò của Việt Nam?
Mặc Lâm: Thưa ông việc Hoa Kỳ đem tàu
chiến tuần tra trên biển Đông sẽ làm cho Việt Nam đứng trước bài toán vừa dễ
vừa khó. Theo ông thì Việt Nam làm cách nào để phù hợp với tình trạng hiện nay
giữa hai thế lực Trung Quốc và Hoa Kỳ trong cùng một vấn đề có liên quan trực
tiếp đến Việt Nam?
TS Trần Công Trực: Tất nhiên nói về việc Mỹ đưa tàu
chiến vào tuần tra lần này thì có mặt tích cực và mặt tiêu cực. Đối với Việt
Nam thì theo tôi nghĩ rằng mặt tiêu cực có thể nói là có thể vì hành động đó mà
nếu các bên không kiểm soát được, không khống chế được thậm chí không làm đúng
với những thủ tục pháp lý thì có thể dẫn đến đụng độ.
Mà dẫn đến đụng độ thì đụng đến
quyền và lợi ích của các nước có liên quan, trong đó có Việt Nam. Điều đó mọi
người không muốn. Việt Nam cũng thế, không muốn có đụng độ xảy ra. Các bên cần
phải bình tĩnh và kềm chế để kiểm soát đụng độ. Đấy là cái có khả năng tốt.
Thật ra Mỹ vào đây không phải với
mưu đồ xâm chiếm lãnh thổ của chúng tôi, mà Trung Quốc là người xâm chiếm lãnh
thổ. Mỹ vào đây với tư cách là tàu thuyền họ có quyền đi lại trong vùng biển
không thuộc bất kỳ ai, ngoài vùng an toàn 500m.
Mặc Lâm: Xin cám ơn Tiến sĩ Trần Công
Trục đã giúp chúng tôi thực hiện cuộc phỏng vấn này.
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét