Thứ Bảy, 31 tháng 10, 2015
BBC - Ông Ban Ki-moon có gốc gác Việt Nam?
![]() |
Hình ảnh mạng xã hội lan truyền ông Ban Ki-moon thăm nhà thờ họ Phan Huy ở Việt Nam - Ảnh: Facebook Nguyễn Xuân Diện |
Sáng ngày
30/10, mạng xã hội tại Việt Nam loan tin bản tin và bút tích được cho là của ông Ban Ki-moon, Tổng thư ký
Liên Hiệp Quốc (LHQ) trong một chuyến ông đến Sài Sơn, xứ Đoài (huyện Quốc Oai,
Hà Nội) để thăm nhà thờ họ Phan Huy.
Facebook của
tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện có đăng bức hình ông Ban đang ghi sổ lưu niệm với
chú thích: Hình ảnh đầu tiên về việc Ngài Ban Ki moon tại nhà thờ họ Phan ở
Quốc Oai, Hà Nội.
Ngày ông Ban
đến đây được cho là 23/5/2015.
Tiến sỹ
Diện nói ông được người quen làm quan chức địa phương cho hay ông Ban đã tới
"chiêm bái, dâng hương tại nhà thờ dòng họ Phan Huy và nhận mình là hậu
duệ của dòng họ".
Trả lời
phỏng vấn của BBC từ Hà Nội, tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện – công tác tại viện
nghiên cứu Hán Nôm, thuộc viện hàn lâm KHXH Việt Nam cho biết: “Vào lúc sáng
sớm hôm nay, một Facebooker ở Mỹ có đưa một thông tin là ngài Ban Ki-moon đã về
Việt Nam trong một chuyến đi âm thầm, và ngài có đến nhà thờ của dòng họ Phan
Huy ở xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội. Ngài đến thăm, dâng hương và có để
lại lưu bút.”
Ông Nguyễn
Xuân Diện cũng cho biết thêm, người chụp bức ảnh có trang lưu bút của ông Ban
Ki-moon là học giả Lê Vĩnh Trương. Đồng thời ông nói: “Chúng tôi đã so sánh nét
chữ của ngài cùng với chữ ký thì đúng là thủ bút của ngài Tổng thư ký LHQ Ban
Ki-moon.”
Quan hệ dòng họ
Ông Diện
bình luận chuyến thăm “riêng tư” của tổng thư ký LHQ cho thấy có thể có
"gốc tích và mối quan hệ của dòng họ Phan của ngài với dòng họ Phan Huy ở
Quốc Oai".
Nội dung của
trang lưu bút của ông Ban Ki-moon tại nhà thờ họ Phan Huy tạm dịch: “Tôi tỏ
lòng cung kính sâu sắc khi đến thăm và thể hiện sự kính trọng sâu sắc đến Nhà
thờ họ Phan Huy Chú và các thành viên khác của gia đình họ Phan. Cảm ơn vì đã
gìn giữ ngôi nhà thờ này. Là một thành viên của họ Phan, nay làm chức Tổng thư
ký LHQ, tôi cam kết với chính mình sẽ luôn cố gắng đi theo những lời dạy của tổ
tiên.
Ban Ki-moon
Tổng thư ký
LHQ"
Nói về dòng
họ Phan Huy tại Việt Nam, ông Diện nói "đây là dòng họ rất lớn khởi phát
từ làng Thu Hoạch, tỉnh Hà Tĩnh. Sau đó có một chi rời ra đến xã Sài Sơn, huyện
Quốc Oai nằm ngay dưới chân Chùa Thầy".
"Dòng
họ này có một số điểm đáng chú ý: Rất nhiều người trong dòng họ đi sứ, như Phan
Huy Ích, Phan Huy Chú. Ông Phan Huy Chú đã đi sứ Trung Quốc hai lần với vai trò
phó sứ, đi Indonesia một lần.
Dòng họ này
nổi bật về văn chương và khảo cứu như TS Phan Huy Ôn, Phan Huy Vịnh, Phan Huy
Chú, Phan Huy Sảng đều là nhà thơ, nhà sử học nổi tiếng của Việt Nam.
Đặc biệt là
Phan Huy Chú, người cùng với Lê Quý Đôn được gọi là hai nhà bác học trong lịch
sử Trung đại Việt Nam".
Trích dẫn tư
liệu, TS Diện cho biết: "Theo nghiên cứu của TS Ngữ văn Lý Xuân Chung,
nghiên cứu về bang giao Việt - Hàn thời xưa thì đoàn sứ bộ của Việt Nam và Cao
Ly khi đến Yên Kinh - Trung Quốc thì được bố trí ở chung một nhà khách, thì họ
có giao lưu với nhau và để lại rất nhiều thơ văn hiện có lưu ở viện nghiên cứu
Hán Nôm cũng như ở Hàn Quốc".
"Cũng
như cuộc xướng họa của sứ thần hai nước. Đặc biệt là chuyến đi sứ cầu phong
dưới triều Tây Sơn, một trong những người trong đoàn đi sứ là cụ Phan Huy Ích.
Và cụ cũng đã xướng họa thơ văn với các sứ thần Triều Tiên và để lại thơ văn
đến tận bây giờ."