Thứ Sáu, 25 tháng 9, 2015
Hùng Tâm - Volkswagen và tai họa Âu Châu
Con
sâu làm rầu nồi canh... thiu?
Việc một doanh nghiệp gặp họa là chuyện thường tình.
Nhưng doanh nghiệp ở đây là Volkswagen, hãng xe hơi đứng đầu thế giới, ngang
ngửa với Toyota của Nhật.
Volkswagen lại là doanh nghiệp của
quốc gia dẫn đầu Âu Châu về sản lượng kinh tế. Mà Âu Châu đang gặp quá nhiều
vấn đề, từ kinh tế tài chánh trong khối Euro đến di dân và người tỵ nạn. Mối
họa của Volkswagen không chỉ làm cổ phiếu sụt giá hơn một phần ba, mất 24 tỷ
Euros (hơn 26 tỷ Mỹ kim) từ đầu tuần và tổng quản trị CEO là ông Martin
Winterkorn phải từ chức sau khi nhận lỗi. Nó có thể gieo thêm tai họa cho kỹ
nghệ xe hơi và cả kinh tế Âu Châu. Vì vậy, Hồ Sơ Người Việt mới tìm hiểu chuyện
này hầu quý độc giả.
Giải
thuật ma mãnh
Hãng Volkswagen bán khoảng 10 triệu xe một năm, trong đó có nhiều nhãn nổi
tiếng toàn cầu và còn theo trào lưu bảo vệ môi sinh của thế giới để sản xuất
loại xe chạy bằng dầu diesel có ưu điểm là ít gây ô nhiễm. Diesel là tên nhà
khoa học người Ðức đã phát minh ra máy diesel từ cuối thế kỷ 19 có khả năng mồi
lửa từ than và các loại dầu khác sau này.
Cái tội của Wolkswagen là từ năm
2009 đã cài một nhu liệu điện toán trong máy diesel, với chương trình “thuật
toán” có thể biết khi nào chiếc xe được trắc nghiệm về lượng khí thải nitrous
oxide thì tự động giảm độ thải theo một trình tự tinh vi (algorithm hay “giải
thuật”) để đạt tiêu chuẩn về môi sinh của nhà chức trách. Nhờ ma thuật ấy, xe
diesel của Wolkswagen được đánh giá là “sạch” mà thực tế lại thải ra một lượng
khí độc cao gấp 40 lần mức pháp định. Tại Hoa Kỳ, một phần tư lượng xe của
Volkswagen là dùng máy diesel.
Hai cơ quan Hoa Kỳ là EPA (Quản Trị
Môi Sinh) và CARB (California Air Resources Board, do Thống Ðốc Ronald Reagan
thành lập từ năm 1967 để kiểm soát khí thải) đã điều tra và phát giác sự gian
lận này khiến 11 triệu xe diesel của Wolkswagen là loại xe “có vấn đề.” Hãng xe
sẽ bị chính quyền Hoa Kỳ trừng phạt 18 tỷ đô la, xe bị thu hồi trên toàn thế
giới để rà soát và điều chỉnh. Wolkswagen có thể bị kiện trong một chuỗi hoạn
nạn kéo dài.
Ðược thành lập từ năm 1937 với tên
gọi là “xe của dân” (volk-s-wagen), Volkswagen trở thành biểu tượng của tính
chất khả tín, đáng tin, của kỹ nghệ Ðức, một quốc gia nổi tiếng là có kỷ luật
và tôn trọng phép nước. Nhưng lần này thì chưa biết Volkswagen còn có thể tồn
tại được không sau một trách nhiệm quá lớn là cố tình dùng siêu kỹ thuật để
đánh lừa nhà chức trách và khách hàng.
Ngay lập tức, EPA của Hoa Kỳ đã mở
cuộc điều tra đồng loạt xem các loại xe khác có tội gian trá này không. Bộ Tư
Pháp Mỹ sẽ thụ lý hồ sơ gian lận và đành rằng mọi xe hơi của Volkswagen dưới
các hiệu khác nhau đều bị chiếu cố, nhưng lần lượt mọi chiếc xe của Ðức, của Âu
Châu và của các xứ khác đều có thể bị nghi ngờ. “Con sâu làm rầu nồi canh” là
vậy.
Nồi canh Ðức
Kinh tế Ðức dẫn đầu Âu Châu, là nền kinh tế có sản lượng thứ tư sau Mỹ, Tàu và
Nhật, một năm sản xuất ra một lượng hàng hóa và dịch vụ trị giá hơn ba ngàn 400
tỷ đô la. Ðức là đầu máy của kinh tế Âu Châu, nền kinh tế đang gặp quá nhiều
hoạn nạn kể từ năm 2009, ngẫu nhiên cũng là từ khi Volkswagen dùng ma thuật để
lường gạt khách hàng và nhà chức trách.
Kinh tế Ðức lệ thuộc mạnh vào xuất
cảng (tới 45% của Tổng sản lượng Nội địa GDP) và 17% lượng xuất cảng của Ðức là
xe hơi. Kỹ nghệ xe hơi chính là đầu máy của kinh tế Ðức nên chính quyền của bà
Thủ Tướng Angela Merkel lập tức bày tỏ mối quan tâm: người ta không chỉ kết án
xe Volkswagen mà còn hoài nghi xe hơi Ðức theo những tin đồn đang lan rộng. Làm
sao khoanh vùng và cô lập loại xe có tội để cứu lấy các loại xe khác?
Kỹ nghệ xe hơi của Ðức không chỉ có
các đại tổ hợp nổi tiếng như Volkswagen (với các loại Audi, Bentley, Porsche,
Lamborghini, v.v... trong tổ hợp), như Mercedes-Benz hay BMW, mà còn cả vạn
doanh nghiệp loại trung bình và nhỏ nằm trong chu trình cung cấp cơ phận đang
hoạt động tại lưu vực sông Rhine và nhiều nơi khác. Từ trên đầu xuống, tai nạn
này sẽ gieo họa cho các cơ sở sản xuất khác của nước Ðức. Nồi canh Ðức sẽ bị
khoắng đục ngầu vì con sâu Volkswagen.
Uy tín và danh dự của nước Ðức cũng
vậy.
Mà chuyện không chỉ có vậy. Nước Ðức
là trưởng tràng đang cố giải quyết vụ khủng hoảng về nợ nần của các nước ở miền
Nam như Hy Lạp, Bồ Ðào Nha, Tây Ban Nha và cả Ý Ðại Lợi. Từ năm 2012, Ðức vừa
giải cứu vừa giáo dục các nước lâm nạn là sống quá lâu và quá cao so với thực
lực kinh tế tài chánh và cứ trông cậy vào tín dụng của nước ngoài mà không tăng
sức cạnh tranh nhờ các ngành có kỹ thuật cao hơn. Vụ Volkswagen gian lận lại
làm khái niệm “cạnh tranh” trở thành điều mỉa mai và phương hại cho các giải
pháp cứu vãn của nước Ðức!
Tấm gương cần kiệm liêm chính và chi
thu có chừng mực của nước Ðức vừa bị nhiễm khói diesel và trở thành vấn đề
chính trị cho cả Âu Châu.
Canh bần Âu
Châu
Các nước Âu Châu đã bị tê liệt vì vụ khủng hoảng trong khối Euro và đang bị
thêm khủng hoảng vì di dân rồi nạn dân. Nhưng từ 12 tháng qua, tình hình đã
chớm hy vọng nhờ dầu thô sụt giá và hối suất đồng Euro cũng giảm sau biện pháp
bơm tiền (QE, quantitative easing) của Ngân Hàng Trung Ương Âu Châu ECB. Sức
cạnh tranh của doanh nghiệp Âu Châu có cải thiện và xuất cảng đã tăng. Từ Tháng
Bảy năm ngoái đến Tháng Bảy vừa qua, số xuất siêu của Âu Châu với các nước khác
đã từ 21 tỷ Euros lên tới 31 tỷ (tương đương với 34 tỷ đô la).
Ðấy là bức tranh màu hồng của Âu
Châu.
Nhưng đấy là “tranh tối tranh sáng”
vì tình hình khả quan ấy không xuất phát từ các nước miền Nam trong vùng Ðịa
Trung Hải mà từ khả năng, và tấm gương, xuất cảng của nước Ðức. Khi kỹ nghệ xe
hơi của Ðức bị xì bánh thì số “xuất siêu” của Âu Châu có thể là số ảo và nồi
canh của Ðức làm nồi canh Âu Châu là canh bần.
Nhưng sự thật Âu Châu lại còn bi đát
hơn vậy.
Hệ thống chi thu ngân sách của Âu
Châu thường xuyên có vấn đề là chi nhiều hơn thu và Ðức là quốc gia kêu gọi tái
lập kỷ cương và giảm chi để cân bằng ngân sách. Năm ngoái, hai nước Pháp-Ý lại
viện dẫn ngoại lệ và vi phạm mà chẳng bị trách nhiệm gì. Nhu cầu khắc khổ và
kiệm ước về kinh tế bị đả kích và dẫn tới trào lưu cực tả trên các chính trường
Âu Châu. Là tiêu xài thả giàn.
Chẳng hạn như chính quyền Ý của Thủ
Tướng Matteo Renzi vừa nói tới việc giảm thuế (tức là sẽ giảm thu) và du di mức
bội chi ngân sách từ năm ngoái qua năm tới. Và Hội Ðồng Âu Châu có vẻ như bất
lực nên cũng đành chấp nhận giải pháp của Ý. Trong hoàn cảnh dở khóc dở cười
như hiện nay, Chính quyền Ðức rất khó nói về kỷ cương và trách nhiệm với nước
Ý, nước Pháp, chưa kể chuyện hạn ngạch từng nước phải nhận khối nạn dân đang
trông chờ ngoài ngõ...
Khi nhìn trên toàn cảnh, tức là phải
lùi một chút, thì người ta mới thấy ra tai họa Volkswagen là một vấn đề “toàn
Âu” mà có hiệu ứng toàn cầu.
Khối Euro được thành lập với kỳ vọng
xuất cảng nhờ đầu máy của Ðức. Sống nhờ xuất cảng thì cũng có nghĩa là sống nhờ
sức nhập cảng hay số cầu của các nước khác. Các nước khác, như Hoa Kỳ, thì vẫn
chưa khá và lại có bộ máy kiểm soát môi sinh quá nhạy! Nhật Bản cũng là một đại
gia về xuất cảng và xe hơi Nhật làm các xe Âu Châu hay Ðức phải dạt vào lề.
Trung Quốc thì đang hạ cánh, v.v... Thành thử số cầu cho các sản phẩm Âu Châu
thật ra vẫn chưa mạnh và người ta đành trông chờ vào mũi nhọn là kỹ nghệ xe hơi
của Ðức.
Bây giờ, đầu máy diesel của Ðức bị
phất cờ và phải đậu trên lề. Giấc mơ xuất cảng của khối Euro vừa biến thành cơn
ác mộng. Cho dù chuyện tai tiếng của Volkswagen có thể được khoanh vùng, là
điều cực khó, có lẽ chúng ta đang chứng kiến một vụ khủng hoảng khác của nền
văn minh Âu Châu.
Kết
luận ở đây là gì?
Chẳng
biết kỹ nghệ xe hơi Trung Quốc đã đánh cắp được bí kíp của Volkswagen hay chưa!
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét