Rhodos, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ, có nghĩa là hoa hồng. Thật ra, ngày đó người ta muốn diễn tả một loài hoa khác: bông bụt hay bông cẩn (Hibiscus), mọc nhiều trên đảo này. Hy Lạp có rất nhiều đảo. Đảo Rhodos ở Địa Trung Hải, hai bờ đông tây khác biệt nhau. Bờ tây, xanh tươi hoa lá. Bờ phía đông trơ trụi các con đường dọc bờ biển. Một bên vách núi lơ thơ vài bụi cây ô liu, hoặc các giống như thông, tùng. Một bên là nước biển xanh biếc. Chúng tôi sẽ đến bờ tây, khu Falikari.

Cỏ Cây

Chúng tôi đến nơi, trời đã tối mịt. Nhân viên của công ty du lịch đến đón, trao cho mỗi du khách một chai nước suối, một xấp giấy tờ tài liệu, với lời chào đón vui vẻ bằng tiếng Đức, tiếng Anh. Từ phi trường về khách sạn, xe buýt chạy lúc lắc theo sườn núi. Nhìn ra biển đen ngòm. Lâu lâu thấy hắt hiu chút ánh đèn vàng của vài khách sạn, cửa hàng, không đủ sáng để nhìn cảnh vật dọc đường. Cho nên tôi vẫn chưa có ấn tượng nào về hòn đảo này. Sáng hôm sau, tôi hăm hở bắt đầu “thám hiểm” vùng đất tụi tôi sẽ trú ngụ trong mười ngày tới. Vừa mấy bước ra vườn của khách sạn, trong cái nắng tươi tắn của sớm mai, tôi khám phá ra bụi chuối. Có bắp chuối hẳn hoi, vỏ màu tím, trông thật hấp dẫn. Mừng rỡ, tôi vội chạy lại đứng gần và hối chồng tôi phải chụp tấm hình, nhìn cho rõ cả người lẫn... bắp chuối. Nhớ hôm trước khi lên đường, Ngọc Hiền đãi món mì Quảng. Than thở là đã ghé chợ Á Châu, mà không tìm được đầy đủ mấy loại rau cỏ cần thiết cho đúng điệu mì Quảng. Tiếc quá, phải chi bụi chuối rậm rạp hơn một chút và ở nơi hơi xa những con mắt trần gian, tôi đã bí mật “dẫn” một bắp chuối về làm quà cho cô em rồi.

Ui chao ơi, kể ra, về địa lý, hòn đảo này chắc chẳng có dây mơ rễ má gì với mảnh đất hình cong như chữ S ở bên bờ đại dương xa lắc kia. Ấy, vậy mà gió đưa, gió đẩy thế nào, tôi lại bắt gặp chút hơi hướm quê nhà qua mấy cây cỏ dọc đường.

Hạt Ngọc

Dọc bờ biển trên đường đến “hạt ngọc” Lindos, có một vịnh nhỏ mang tên của một tài tử xi nê Hồ-Ly-Vọng. Trong cuốn phim Những Khẩu Đại Pháo Thành Navarone, có vài đoạn phim được quay trên đảo Rhodos. Sau khi cuốn phim được trình chiếu vào năm 1961, vịnh Vagies, một vịnh biển kín, nước êm như mặt hồ, gần Falikari, bỗng nhiên nổi tiếng, được hàng triệu khán giả khắp nơi trên thế giới biết đến. Chính phủ Hy Lạp thời bấy giờ cao hứng, tặng cái vịnh be bé này cho tài tử Anthony Quinn, một trong những vai chính của phim. Vịnh được mang tên của tài tử. Nhưng vài năm sau, quyết định này bị thu hồi. Có lẽ do vịnh là tài sản quốc gia, đâu có khơi khơi đem tặng thiên hạ. Mặc dầu vậy, cho đến ngày nay, du khách vẫn nghe đến địa danh với tên vịnh Anthony Quinn. Phần tôi, nghe tên vịnh Anthony Quinn, chẳng hề liên tưởng chi đến biển, đến vịnh, mà trong trí chỉ hiện lên hình ảnh Quasimodo trong phim Chàng Gù Nhà Thờ Đức Bà. 

Ăn Nhậu

Món rượu đế ouzo 12 rất phổ biến ở Âu châu, như một thứ thức uống quốc hồn, quốc túy của Hy Lạp. Đặc biệt, Rhodos là nơi duy nhất sản xuất ouzo 13. Ngoài ra, Rhodos còn sản xuất loại rượu đế còn “ngầu” hơn ouzo nữa. Đó là souma, loại rượu có nồng độ cồn trên 75%. Thường thường, người ta tự chế biến món đặc sản Souma, để dùng trong bạn bè thân hữu, chứ không bày bán đầy dẫy trong siêu thị. Souma không chỉ dùng như khai vị và còn dùng để “bế” vị, chấm dứt bữa ăn, xôi thịt ê hề. Nhậu souma chắc là sẽ ngâm nga rằng ta say trời đất cũng say... Buổi tối ra quán uống cà phê frappé Hy Lạp, chồng tôi “chảnh”, phán ngay một câu xanh rờn: Cà phê sữa đá của “mình” ăn đứt món này. Mà thiệt, cà phê frappe ở đây không đậm hương cà phê, thiếu vị ngọt của sữa ông Thọ. Chỉ có cục nước đá lành lạnh là bằng cà phê của “ta” thôi.

Phố Cổ

Len lỏi trong những con đường hẻm nhỏ của phố cổ. Cô hướng dẫn viên thao thao bất tuyệt về những con số. Cô nói tiếng Đức không hay, nói tiếng Anh không rõ. Chẳng có gì hấp dẫn. Tôi nghe lơ là, kín đáo ngó quanh, tìm chỗ có bóng mát để trốn nắng. Thầm nhủ, dăm bữa, nửa tháng, khi nào rảnh rang, làm một vòng lang thang trên liên mạng, những thông tin về danh lam thắng cảnh trên thế giới rất nhiều, tha hồ lựa chọn. Cô đưa cao cây dù màu đỏ, làm hiệu cho chúng tôi biết mà đi theo cho khỏi lạc. Cô vẫn đều chân bước, tay chỉ qua trái, qua phải, miệng vẫn ro ro trả bài. Chẳng có dấu hiệu gì là cô sẽ cho chúng tôi nghỉ chân. Nắng chiều oi bức. Có lẽ không chỉ riêng tôi, mà nhiều người cũng thầm mơ, được ngồi nghỉ chân dưới bóng mát của những tàng cây bên đường. Dọc con hẻm tôi bỗng nghe văng vẳng tiếng đàn tây ban cầm. Tôi ngoái đầu nhìn. Xa xa một thanh niên có vẻ như đang thả hồn trong tiếng nhạc của chính mình. Trong nắng chiều vàng, giữa những thành quách cổ xưa, tiếng đàn tuy có chút lạc lõng, vẫn như muốn níu, muốn rủ chân tôi. Tôi chậm chân, đi ngược lại đoàn du khách để theo phía có tiếng đàn. Nhìn ngược lại, nhóm du khách sắp sửa khuất sau mấy bờ tường cổ. Chồng tôi ngoắc ngoắc ra dấu, bảo nhanh lên. Tôi vội vàng chạy theo nhóm, thấy tiêng tiếc làm sao.

Một triết gia Hy Lạp khác cũng đã nói với các sinh viên trong ngày ra trường như thế này: “Tôi cầu chúc cho các bạn có được một cuộc sống gia đình hạnh phúc. Các bạn hãy để sẵn một cuốn sách trong tầm tay của mình. Mỗi khi gặp chuyện bất hoà hay cãi cọ, các bạn lập tức cầm lấy cuốn sách ấy và đọc ngay. Tôi tin các bạn sẽ mau chóng gia tăng kho tàng kiến thức của mình.” À há, ắt hẳn thế gian này có nhiều quý ông với kho tàng kiến thức vĩ đại.

Da chưa nhả nắng của mấy ngày ở biển Hy Lạp. Tai như vẫn còn nghe tiếng sóng. Mắt như vẫn thấy trời xanh. Lòng vẫn còn lâng lâng không khí rong chơi. Về thăm gia đình, tình cờ gặp lúc cả nhà đang trình chiếu phim Mamma Mia. Vở nhạc kịch Mamma Mia, với nhiều ca khúc nhạc Pop của ABBA, được nối lại thành câu chuyện, không thật, nhưng rất vui nhộn. Có Meryl Streep, Pierce Brosnan và vài tài tử dễ thương khác thủ vai. Chuyện về một “bà mẹ độc thân” sống với cô con gái trên một hải đảo tưởng tượng ở Hy Lạp. Những bản nhạc gợi nhớ những ngày còn ở Việt Nam, khi đi ngang những tiệm nước mía trên đường Lê Lợi, chúng tôi thường xuống xe đạp, dẫn bộ để nghe ké những bản nhạc của Abba và Boney M. Hồi đó, nghe bài hát Voulez-vous nhiều lần, chẳng nhớ gì khác ngoài mấy chữ voulez-vous aha, voulez-vous aha, voulez-vous aha.... Bây giờ, chỉ mới nghe tiếng nhạc xập xình của bài hát, tôi tưởng như đang ngửi mùi nắng chói chang của ngày hè Sài Gòn. Tưởng như vị ngọt lịm của nước mía, thanh thanh vị chanh, tắc mơn man vị giác, khứu giác đến mê mẩn. Mắt tôi như dính cứng vào màn ảnh, phong cảnh của một vùng đất bên biển, bên núi. Màu xanh biếc của nước biển, nơi tôi vẫy vùng trong nắng ấm tuần trước. Sân nhà lát những viên sỏi tròn bóng, như những con đường tôi dạo qua trên khu phố cổ Rhodos. Những ngôi nhà nhỏ, vách trắng, viền cửa xanh, nhìn thật mát mắt. Cảnh cưỡi lừa rước dâu giống như Lindos Taxi. Tự nhiên, cuốn phim thành gần gũi, Rhodos thành thân quen. Bỗng dưng, tôi nghĩ, có lẽ tôi sẽ trở lại hải đảo này lần nữa. Để ngoạn cảnh bờ tây của đảo.

Biết đâu, tôi lại có dịp gặp gỡ không gian gợi nhớ những kỷ niệm về quê nhà, về ngày xưa.

12.2014