Thứ Hai, 24 tháng 11, 2014
Lê Phan - Cảm ơn đất nước đã dung thân
Tuần này Hoa Kỳ chào đón Lễ Thanksgiving, Lễ Tạ Ơn.
Âu cũng là một dịp để nói chuyện ân tình.
Và cái câu chuyện ân tình đó phải bắt đầu bằng ngay chính đất nước Hoa Kỳ. Tôi
mới được một người bạn gửi cho một bài viết thật chân tình hẳn là của một người
Mỹ gốc Việt. Bài mang cái tên “Người Khách Trọ Vô Tình.”
Bài viết không thấy ký tên mở đầu với câu chuyện về thành phố Rialto của quận
San Bernadino, California. Quận này, theo bài viết là một quận nghèo, nửa cư dân
là người gốc Mexico, một phần năm là dân gốc Phi Châu. Lợi tức đầu người chỉ
khoảng 13,375 đô la một năm và 13% dân chúng sống dưới mức nghèo đói ở Hoa Kỳ
trong khi tỷ lệ tội ác lại cao hơn các thành phố khác, nhưng thành phố không đủ
ngân sách thuê thêm cảnh sát. Rialto cũng có rất nhiều trẻ em bỏ học vì bố mẹ
quá nghèo hay không đủ Anh ngữ. Thêm vào đó, hầu hết các gia đình không có
computer nên việc học của con cái rất khó khăn.
Bài viết đặt câu hỏi, “Trên nước Mỹ này bao nhiêu người trong chúng ta đã làm
được những việc như thế này?”
Rồi kể tiếp câu chuyện của một vị linh mục đã hỏi giáo dân là trong thành phố
đã cưu mang chúng ta này, có nhiều người Mỹ nghèo hơn chúng ta, nhưng lòng bác
ái của họ thì không nghèo, không một công tác từ thiện nào mà họ không góp công
góp của, không như người Việt chúng ta.
Giáo dân đã trả lời linh mục, “Thưa cha. Vậy thì Cha nghĩ, 8 tỷ một năm gửi về
Việt Nam không phải là tiền từ thiện hay sao? Có điều chúng ta chỉ lo cho quê
hương, họ hàng, còn ở đây chúng ta chỉ là người khách trọ.”
Bài viết sau đó đã than thở về sự bạc bẽo của cộng đồng người Việt với quốc gia
đã cưu mang mình. Ngoài những nghĩa vụ luật định mà chúng ta làm đủ, “hình như
chúng ta vẫn sống trên đất Mỹ không gì khác hơn là một du khách, hay là một
người tình 'vẫn đi bên cạnh cuộc đời' không hề lưu tâm để ý gì đến những chuyện
chung quanh.”
Nhưng theo tác giả chúng ta không phải là cộng đồng duy nhất. Một số người Hồi
giáo đã “trả ơn” nước Mỹ bằng cách quyên góp tiền gửi về ủng hộ cho al-Qaeda,
kẻ thù của đất nước đã cho mình dung thân. Nhiều di dân từ Hoa Lục hay ngay cả
Đài Loan đã trở thành gián điệp cung cấp cho quốc gia mình những bí mật quốc
phòng hay kinh tế của Hoa Kỳ. Thật là một thứ nuôi ong tay áo.
Những người này cũng như người Việt chúng ta, khi nhập quốc tịch, đã tuyên thệ
trung thành với Hoa Kỳ, nhưng vẫn xem việc nước Mỹ như việc hàng xóm, không
muốn can thiệp hay đóng góp, thậm chí cũng không muốn đi bầu nữa.
Ấy vậy mà nếu khi không may, nếu bị nạn, Hoa Kỳ đã không bỏ rơi công dân của
mình. Hai cô phóng viên người Mỹ gốc Hoa và người Mỹ gốc Hàn bị Bắc Hàn bắt đã
được đích thân cựu Tổng Thống Bill Clinton đến đón về, trong khi chính phủ Mỹ
đã gửi một viên chức tình báo cao cấp đến để đón ba công dân Mỹ mới đây, trong
đó có một người gốc Hàn. Những người Mỹ gốc Việt cũng vậy. Khi Tiến Sĩ Nguyễn
Quốc Quân bị chính quyền Hà Nội bắt, chính phủ Hoa Kỳ đã tận tình can thiệp
giúp giải cứu ông không phải một mà hai lần.
Bài viết rất chân tình của tác giả vô danh mà người bạn tôi gửi cho chỉ nói đến
người Mỹ gốc Việt, nhưng điều tác giả viết áp dụng cho tất cả những người gốc
Việt đang sống trên khắp thế giới.
Một người Việt nào đó đã phát minh ra chữ “tạm dung” thật chí lý. Nhưng tạm
dung là giai đoạn đầu khi chúng ta mới đến nơi đó, chứ khi đã thành công dân,
chúng ta cần phải thay đổi thái độ.
Ấy là chưa kể chuyện nếu lỡ có vấn đề “xung đột về lòng trung thành” thì sao?
Giữa quê hương thứ nhất và quê hương thứ hai chúng ta chọn nơi nào?
Những người Việt ra đi sau năm 1975 có ít lý do để trung thành với chế độ hiện
nay, nhưng sự trung thành không phải chỉ thu hẹp vào chế độ.
Bà nửa đùa nửa thật bảo tôi, “Bạn có biết không, bỗng dưng về Đức tôi trở thành
một kẻ tìm cách biện minh cho ông David Cameron. Ai cũng hỏi tôi tại sao Anh
Quốc đòi rút ra khỏi Liên Hiệp Âu Châu? Ai cũng hỏi tôi tại sao Anh Quốc không
muốn đóng góp phần tiền của mình cho Liên Hiệp?” Điều mỉa mai là bà bạn tôi là
một đảng viên trung thành của Đảng Lao Động, một đại diện của nghiệp đoàn tại
đài BBC, và là một người ghét cay ghét đắng Đảng Bảo Thủ của ông Cameron.
Nhưng, như bà nói, “Ông ta là thủ tướng của nước tôi và tôi đã chọn làm người
Anh thì phải bảo vệ lập trường của ổng, dầu cho không đồng ý với những lập luận
của ông ta.”
Điều bà nói đã làm tôi thêm suy nghĩ. Ở một khía cạnh nào đó, cũng như bà, tôi
đã chọn làm dân Anh, làm thần dân của Nữ Hoàng Elizabeth II. Khi theo dõi các
cuộc thi đấu ở Thế Vận Hội, tôi đã hết sức xúc động khi lá cờ Union Jack được
kéo lên và bài quốc ca “God Save the Queen” trỗi lên bởi chiến thắng của một
người Anh cũng là chiến thắng của tôi. Mỗi năm vào tháng 11 này khi những cựu
chiến binh Anh bắt đầu xuống đường bán những bông hoa poppies làm bằng giấy để
giúp vào quỹ cho các cựu chiến binh, tôi đã cảm thấy cần phải mua vài bông để
chứng tỏ biết ơn sự hy sinh của những quân nhân đó. Và càng sống ở Anh lâu tôi
ngày càng cảm thấy cái chất “ăng-lê” nó thấm vào mình. Tôi cũng bất mãn khi
người ta không có tinh thần “fair play.” Tôi gật gù khi người Anh lắc đầu bảo
“It's just not cricket.” Đây là một thành ngữ có nghĩa là “Chơi như vậy là chơi
xấu, không đúng luật chơi.”
Điều đó không có nghĩa là tôi không cảm thấy xúc động khi thấy Việt Nam bị
Trung Cộng xâm lấn. Nó cũng không có nghĩa là tôi không tự hào về nguồn gốc
Việt Nam của tôi. Nhưng ngoài là người Việt Nam, tôi nay cũng là một người Anh.
Và điều đó có nghĩa là chia sẻ cái hưng suy của đất nước này như là một người
dân nước đó chứ không phải chỉ là một khách ghé thăm.
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét