Gần hai tháng nay, không có ai ít nhiều quan tâm đến Việt Nam mà không tự hỏi: Việt Nam đối phó với hành động lấn chiếm Biển Đông của Trung Quốc như thế nào? Về phía Trung Quốc, hầu như mọi người đều biết họ muốn gì. Và thật ra thì họ cũng không hề giấu giếm ý đồ của họ: Chiếm toàn bộ Biển Đông (bao gồm cả Trường Sa, dĩ nhiên!) Còn phía Việt Nam? Không ai biết gì cả. Tất cả các nhà lãnh đạo đều im lặng, hoặc nếu mở miệng thì chỉ nói những điều chung chung, vô thưởng vô phạt, ra vẻ đầy quyết tâm nhưng lại không chỉ ra, hoặc gợi lên, một chiến thuật nào cả.

Cuộc xung đột ở biển Đông đánh thức dậy những nỗi lo sợ có gốc rễ sâu xa tại Đông Nam Á: một sự thống trị của Trung Quốc. Một chuyến viếng thăm Việt Nam cho thấy việc đối phó với cường quốc mới khó khăn cho tới đâu.

Cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton ký sách “Hard Choices.” (photo: internet)

Trong tập hồi ký vừa mới xuất bản tựa đề “Lựa Chọn Khó Khăn” (Hard Choices), cựu ngoại trưởng Hoa Kỳ, bà Hillary Clinton nhận xét, “Trung Quốc đã đi quá đà ở Châu Á” qua những hành động ngày càng hung hăng đối với các nước láng giềng, trong lúc Bắc Kinh cho rằng Hoa Kỳ đang vắng bóng ở Châu Á vì còn bị chi phối bởi hai cuộc chiến Iraq và Afghanistan.

Trong buổi tiếp xúc với cử tri tại Sài Gòn ngày 26 tháng 6, 2014, ông Chủ Tịch Nước Trương Tấn Sang đã có những câu phát biểu được báo chí trích dẫn, về vấn đề mà người dân quan tâm nhất hiện nay là tình hình biển Ðông và mối quan hệ với Trung Quốc.

Một buổi chiều cuối năm, nằm tưởng nhớ lan man về làng quê, tôi mấy lần tự bắt gặp mình nghĩ tới chị Bốn Chìa Vôi. Hình ảnh chị xua đi lại trở về. “Ơ hay!” tôi ngạc nhiên về mình. “Vẫn chị Bốn! Thì chị Bốn. Xem chị có gì nào!” 

Chợt bà hỏi ông chuẩn úy thì đâu đã được gọi là quan, ông nói, trong chiến tranh Việt Nam, trong quân lực Cộng Hòa, cấp chuẩn úy là nòng cốt chiến đấu, là thành phần chỉ huy đông nhất, là những người chính thị làm chiến tranh không ai khác vào đấy cả. Nhưng họ lại không phải là những người chọn binh nghiệp làm sự nghiệp không lấy con đường đó làm tương lai huy hoàng mà họ chỉ là những quân nhân trừ bị lên đường tòng quân theo tiếng gọi của non sông khi đất nước hữu sự, để rồi sẽ rời bỏ quân ngũ khi chiến tranh chấm dứt. Họ là những trí thức từ ngoài đời vào quân trường, họ là những người chắt lọc từ tập thể binh lính trong quân đội đôn lên, họ vừa làm quan vừa làm lính, họ vừa phải chỉ huy vừa phải bắn súng, trong giao tranh họ có trách nhiệm làm trung đội trưởng cùng lúc với trách nhiệm binh nhì. Không nói đến một số ít trường hợp cá biệt có những sĩ quan trừ bị làm bộ trưởng, thứ trưởng hay tổng giám đốc, làm cố vấn chính trị cho ông tổng thống gốc gác tướng lãnh hiện dịch chuyên nghiệp... Cho nên, tuy là “chuẩn” nhưng chính họ là xương sống của quân lực. Có thể khi làm xong nhiệm vụ họ không còn là chuẩn úy mà đã theo dòng chảy của chiến tranh lên đến cấp cao hơn nhưng cái cốt lõi, cái khởi đầu của họ chính là chuẩn úy trừ bị. 

Một trong những đam mê lớn nhất trong đời của tôi là đọc. Hầu như toàn bộ thời gian trong ngày của tôi, lúc nhỏ, ngoài việc học, là đọc; lớn lên, ngoài việc đi dạy để kiếm sống, và sau đó, viết lách, cũng dành cho việc đọc. Đọc, với tôi, là một lạc thú không thể thay thế được.

Nơi ông Hoàng Thu tự thiêu

Đọc bản tin và xem tấm ảnh đầu tiên trên báo Bradenton Herald Newspaper, quận Manatee, Tiểu bang Florida, ngày 20/6/2014, cho biết người tự thiêu đã để lại một mảnh giấy “dùng chữ nước ngoài” (foreign language) nên cảnh sát chưa hiểu nội dung.  Mảnh giấy được dán rất ngay ngắn, cân phân giữa một ô trống hình chữ nhật bên góc trái tấm bảng tên của khu gia cư “Silver Lake Community” tại ngã ba đường Lockwood Ridge và 59th Avenue East ở Bradenton, chúng tôi biết ngay người tự thiêu là VN.  Những chữ viết tay khá bay bướm, nội dung cô đọng, chỉ trên một mảnh giấy cỡ A-4 nhưng có mãnh lực mạnh đến độ có thể gây sốc cho người bệnh tim!  

Nếu từ giữa thế kỷ thứ 10 mà người Việt Nam không giành được độc lập; hoặc vào thế kỷ 18 người Việt không đánh đuổi được quân Thanh; thì bây giờ dân Việt chắc cũng đang chịu số phận giống người Uyghur, một sắc dân thiểu số trong tỉnh Tân Cương, miền cực Tây nước Trung Hoa. 

Lục căn ngó thấy lục trần

Đầu hai thứ tóc bần thần làm sao

Thiên Kinh chữ nghĩa rạt rào

Lên đồi ngả nón đứng chào rừng thông

Xanh mênh mông, xanh mênh mông

Thấy bao nhiêu lá rơi trong nắng chiều.

Không thể cải cách giáo dục nếu chỉ nghĩ đến sự tồn vong của chế độ. - Huy Đức

Năm 1882 – khi bước chân đến Mỹ – Oscar Wilde nói với nhân viên hải quan ở New York rằng: “Ngoài thiên tài ra, ông không có gì để khai báo cả.” (I have nothing to declare except my genius).

Một trăm năm sau, tại phi trường San Francisco, tôi cũng nghe một câu hỏi tương tự (Do you have anything to declare?) nhưngchỉ buồn bã lắc đầu thay cho câu trả lời vì tôi hoàn toàn không có tài sản hay tài ba gì ráo (để khai báo) ngoài khả năng... chịu đói.

Trong khi giới hâm mộ túc cầu theo dõi một trận ở bảng C rất mờ nhạt của giải FIFA 2014, và lơ đãng nhìn đội tuyển Nhật phơi áo ra về sau khi bị Colombia đè bẹp với tỷ số 4-1, thì giới kinh tế tài chánh và an ninh quốc tế gọi nhau về cuộc họp báo hôm Thứ Ba 24 của thủ tướng Nhật. Ông Shinzo Abe ra quân lần thứ ba khi thông báo kế hoạch cải cách nhiều người trông đợi.

Tình hình thời sự tại Iraq biến chuyển một cách quá bất ngờ trong vài tuần qua đã khiến nhiều người kinh ngạc và chính quyền Obama phải bối rối duyệt xét lại toàn bộ kế hoạch rút quân ra khỏi vũng lầy ở Trung Đông sau hơn một thập niên tham chiến mà không tạo được một thành quả khả quan hay hứa hẹn nào.

Không còn là tin đồn nữa. Khi chính một nữ cựu tù nhân lương tâm còn trong vòng quản chế như Phạm Thanh Nghiên nghẹn ngào cho tôi biết, và chính anh Đỗ Ty – cha của Hạnh – xác nhận qua điện thoại, thì mọi ngờ vực đều tan biến. 

Chiều muộn ngày 27/6/2014, Đỗ Thị Minh Hạnh – cánh chim báo bão những năm về trước – đã làm cộng đồng dân chủ trong nước và hải ngoại tràn ngập một niềm vui khó tả: cô vừa được tự do!

Gwadar nằm ở góc phía Đông của Pakistan. Một thành phố cảng có 50.000 dân, bị cát bao bọc. Một nơi chốn khô cằn nhiều hơn. Thế nhưng người ta nên ghi nhớ tên của thành phố trong sa mạc này. Nó có thể nổi tiếng giống những nơi là sân khấu của lịch sử thế giới như Carthago, Samarkand hay Angkor Wat.

Trong khi giới hâm mộ túc cầu theo dõi một trận ở bảng C rất mờ nhạt của giải FIFA 2014, và lơ đãng nhìn đội tuyển Nhật phơi áo ra về sau khi bị Colombia đè bẹp với tỷ số 4-1, thì giới kinh tế tài chánh và an ninh quốc tế gọi nhau về cuộc họp báo hôm Thứ Ba 24 của thủ tướng Nhật. Ông Shinzo Abe ra quân lần thứ ba khi thông báo kế hoạch cải cách nhiều người trông đợi.

“Hồ Sơ Người Việt” sẽ tìm hiểu về kế hoạch đó, vì nó liên quan tới biển Ðông...

Liêm Nguyễn lược dịch theo The Diplomat

Những năm gần đây, sự hiện diện của Trung Quốc ở Việt Nam có hai mặt đặc biệt quan trọng. Về kinh tế, họ là một đối tác ngày càng lớn của Việt Nam, xét cả về mặt thương mại và đầu tư, và xu thế nổi bật nhất trong quan hệ kinh tế giữa hai nước là vấn đề nhập siêu đặc biệt lớn của Việt Nam. Về chính trị, Trung Quốc là một đối tác đặc biệt của Việt Nam nhưng xu thế nổi bật nhất trong quan hệ ngoại giao giữa hai nước là chủ trương lấn tới trong việc khẳng định chủ quyền trên thực tế của Trung Quốc ở Biển Đông.

Tình hình nông thôn Việt Nam ngày càng trở nên nóng bỏng. Nông dân đang kêu cứu. Người dân mất đất ngày càng nhiều. Dân oan ở nông thôn tăng lên nhanh chóng. Hiệp hội dân oan đã được thành lập, lan rộng ra các tỉnh thành, quận huyện.

Tất cả tai họa của nông dân Việt Nam mấy chục năm nay là cái sáng tạo kỳ quái, chưa từng có bao giờ, của đảng CS, đó là “quyền sở hữu toàn dân về đất đai’’.

Ông Trương Duy Nhất khẳng định tại phiên tòa sơ thẩm rằng 'ông không có tội'

Blogger Trương Duy Nhất vừa bị giữ nguyên án trong một phiên tòa vừa kết thúc chóng vánh vào sáng ngày 26/6 tại Đà Nẵng mà luật sư mô tả là ‘Tòa không cho luật sư và bị cáo nói về các bằng chứng’.

Trong phiên sơ thẩm hồi đầu tháng Ba, ông Nhất bị kết tội ‘Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo điều 258 Bộ Luật Hình sự và bị tuyên án hai năm tù.

Ai muốn thấy rõ một sai lầm căn bản Karl Marx đã phạm, cứ theo dõi chuyện đang diễn ra tại xứ Iraq. Marx mở đầu bản Tuyên ngôn Cộng sản bằng lời khẳng định: Lịch sử là lịch sử đấu tranh giai cấp. Nhưng lịch sử xứ Iraq đang diễn ra trong mấy năm gần đây, cũng như lịch sử Việt Nam và Trung Quốc từ vài ngàn năm nay, cho thấy những động cơ thúc đẩy lịch sử không phải là đấu tranh giai cấp như Marx tưởng tượng. Hai động cơ mạnh nhất gây ra chiến tranh, thúc đẩy loài người giết nhau trên quy mô tập thể và kéo dài nhiều thế kỷ, là chủng tộc và tôn giáo.

Tâm lý “chờ sung rụng”…

 Giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Cộng nằm trên vùng biển thuộc chủ quyền của VN đã gần 2 tháng trời. Và mới đây, Bắc Kinh tiếp tục đưa thêm 3,4 giàn khoan khác ra biển Đông, trong đó giàn khoan Nam Hải 9 đang được di chuyển tới gần vùng đặc quyền kinh tế của VN.

Ðúng là thái độ của những kẻ tự nhận là 'Con Trời'. Không coi ai ra gì dưới mắt của họ. Họ quen thói tự nhận là trung tâm của thế giới -Trung Quốc - luôn vỗ ngực là nước đông dân nhất trên hành tinh.

Từ khi họ mang giàn khoan khổng lồ Hải Dương-981 cắm xuống vùng đặc quyền kinh tế trên biển Việt Nam, họ càng trở nên hung hăng, ăn nói hàm hồ, theo kiểu vừa ăn cướp vừa la làng, nói lấy được, không còn muốn nghe người khác nói gì.

Thời chiến tranh, từ 1954 đến 1975, ở miền Bắc, bộ máy tuyên truyền của nhà nước lúc nào cũng rang rảng khoe là ở Việt Nam (nghĩa là miền Bắc và “vùng giải phóng” ở miền Nam), chỉ cần bước ra ngõ là gặp ngay anh hùng; còn trên thế giới thì hầu như mọi người đều ngưỡng mộ Việt Nam; nhiều người, tối ngủ, nằm mơ thấy mình làm người Việt Nam!

Ghi nhận của Đoàn Thanh Liêm

Tài liệu tham khảo chính yếu :  Trần Đức Thảo – Những Lời Trăng Trối

Tác giả  :  Tri Vũ – Phan Ngọc Khuê

Do Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông Hoa Kỳ ấn hành năm 2014

Sách dày 428 trang – giấy trắng, khổ chữ 12 – bìa giấy màu vàng.

Ở nước ta, thì có rất nhiều vị giáo sư dậy môn Triết học từ cấp trung học lên đến cấp đại học, trong đó đặc biệt là ở miền Nam, thì có một số vị được nhiều môn sinh quý trọng vì sự uyên bác với sở học vững vàng. Nhưng chỉ duy nhất có một mình ông Trần Đức Thảo (1917 – 1993) thì mới là người được gọi là triết gia – mà lại gây được sự chú ý và nể trọng trong giới học thuật riêng tại nước Pháp. 

Mỗi ngày và mọi ngày đọc qua những bản tin tức về tàu của Tàu cộng đâm tàu của VN, tôi có khi không còn xúc động như những lần đầu nữa. Ngày nào cũng có những bản tin tức mà nội dung na ná giống nhau: Tàu cộng cho tàu húc vào tàu VN và gây hư hại. Thỉnh thoảng có vài chữ than vãn là Tàu cộng chúng nó “vô nhân đạo”.

Tờ báo uy tín Le Monde của Pháp số đề ngày 24/06/2014 dành đến hai trang lớn cho vấn đề Biển Đông và Hoa Đông. Còn trên trang nhất là tấm ảnh một tàu Trung Quốc đang dùng vòi rồng tấn công tàu Việt Nam, với dòng tựa « Bắc Kinh liên tục khiêu khích và đe dọa hòa bình trên Biển Đông ».

Một câu hỏi người Việt Nam thường đặt ra với bạn bè và với chính mình là: Khi nào Việt Nam thay đổi chế độ?

Trước hết, cần nói ngay: Một câu hỏi như vậy, không ai có thể trả lời được.

Cơ quan lập pháp của Việt Nam chỉ ra thông cáo về tình hình biển Đông, thay vì một nghị quyết như theo đề nghị của đại biểu. Hình: Nghị trường Quốc hội Việt Nam. Nguồn: AP, VOA

Ngôn từ nào cũng phải hợp ngữ cảnh thì mới có sức sống. Dùng sai ngữ cảnh thì nó lãng nhách như Trung Quốc hiện nay đã không dấu giếm bộ mặt xâm lược đối với Việt Nam mà hai bên vẫn gọi nhau bằng ‘đồng chí’ thì chẳng khác nào ‘sấm giữa trời quang’.

Làm sao để hơi nóng thoát ra?

Bình nước sôi

Mùa Hè năm 2014, cuộc đối thoại nhân quyền Việt-Mỹ diễn ra vào trung tuần Tháng Năm đã không có mặt Dan Baer - viên trợ lý điển trai của ngoại trưởng Hoa Kỳ, người dẫn đầu đoàn đàm phán Mỹ tại cuộc đối thoại cùng tên vào Tháng Tư năm 2013, cũng là nhân vật được giới quan sát đánh giá là rất nhiệt tình cho công cuộc phục hồi các giá trị dân chủ và nhân quyền cho Việt Nam.

Kể từ tuần này và suốt bốn năm tới, giới bình luận thế giới sẽ còn nói về một biến cố xảy ra đúng trăm năm trước, trận “Thế Chiến I,” bùng nổ từ ngày 28 Tháng Bảy năm 1914 và chính thức kết thúc ngày 11 tháng 11 năm 1918. Rất ngắn gọn, bài này sẽ nói về chuyện đó từ giác độ kinh tế, và mở ra thế giới ngày nay.

Trước sự thất vọng vì buổi thuyết trình dự trù đã bị sai cấm quá đột ngột, giáo sư Thảo đã bực bội nói ra những gì bác cất giấu trong đầu lúc đó: Bác lớn tiếng, tay đập xuống bàn, dằn từng tiếng mà nói: Chỉ tại tôi muốn nói ra là chính Marx sai. Tôi hỏi: Tại sao bây giờ bác mới nói là Marx sai? Bác lại đập mạnh tay trên bàn một cách giận dữ: Bây giờ tôi nhận ra là chính ông Marx sai. Chứ không phải là ông Marx nói đúng rồi học trò học sai. Chính ông Marx cũng sai. - trích từ đoạn Như Những Lời Trăng Trối của Tri Vũ Phan Ngọc Khuê.

Sách có bán tại Người Việt Shop: www.nguoivietshop.com hoặc: hoặc tại báo Người Việt: 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683  (714) 892-9414

Trong bài “World Cup, chủ nghĩa quốc gia và toàn cầu hoá”, tôi có kể thói quen đi tắm trong hồ bơi công cộng gần nhà vào mỗi sáng sớm. Giờ mở cửa của hồ bơi, vào các ngày thường là 6 giờ; hai ngày cuối tuần là 8 giờ. Thường, tôi đi khá sớm, lúc hồ bơi vừa mở cửa. Sau khi tắm xong, tôi vào ngồi trong spa. Thời điểm ấy, trong spa, quanh đi quẩn lại, chỉ có trên dưới mười người. Đó là những người thường xuyên đi tắm sớm. Thành ra, chúng tôi biết mặt nhau và quen nhau. Tuy nhiên, tính tôi ít nói; ở những chỗ công cộng như vậy, lại càng ít nói. Suốt một, hai tháng đầu, gặp ai tôi cũng chỉ gật đầu chào và cười cười. Rồi thôi. Ai hỏi câu gì thì đáp câu ấy. Xong, tôi vội vã tắm rửa, thay quần áo và vào trường làm việc. Tôi không dây dưa chuyện trò với ai cả.

Những hỗn loạn và bạo lực bùng nổ ở Việt Nam đã thu hút sự quan tâm của thế giới khỏi các nguyên nhân căn bản của căng thẳng giữa Trung Quốc và Việt Nam, và thật ra là giữa Trung Quốc và khu vực.

Về bản chất, chúng xuất phát từ yêu sách vô căn cứ pháp lý của Bắc Kinh, đòi chủ quyền đối với hơn 80% biển của khu vực, và từ ý đồ của Bắc Kinh nhằm áp đặt tính chính đáng cho các yêu sách đó thông qua các biện pháp vũ lực.

Ông Ryosei Kokubun

Phan Ba trích dịch từ “Der nächste Kalte Krieg: China gegen den Westen” ("Cuộc Chiến tranh Lạnh kế tiếp - Trung Quốc chống Phương Tây")

Học viện Quốc phòng Nhật Bản nằm thơ mộng ở bên trên Vịnh Tokyo. Lực lượng lãnh đạo quân đội của Nhật Bản được đào tạo ở đây. Sếp học viện từ tháng Tư 2012 là Ryosei Kokubun. Ryosei Kokubun không phải là nhà binh, mà là người dân sự, trước đó, ông là giáo sư của đại học nổi tiếng Keio.

Bản tin của đài phát thanh quốc tế Pháp Radio France International (RFI) dẫn lời thông tấn xã AFP của Pháp viết về cuộc viếng thăm của Quốc Vụ Khanh Dương Khiết Trì đến Hà Nội như sau, “Trước khi tiếp ông Dương Khiết Trì hôm 18 tháng 6 tại Hà Nội, phó Thủ Tướng kiêm Bộ Trưởng Ngoại Giao Phạm Bình Minh đã chào mừng chuyến viếng thăm của 'đồng chí Trung Quốc' đến Việt Nam... Về phần ông Dương Khiết Trì, quốc vụ khanh phụ trách ngoại vụ, thì tuyên bố ông đến Việt nam để thảo luận 'thẳng thắn' với 'đồng chí' Phạm Bình Minh về vấn đề biển Hoa Nam (tức Biển Ðông).”

Hoài Phi dịch

Kiểm duyệt ở Trung Quốc bị áp đặt 24 giờ một ngày, và hoạt động trên mọi kênh giao tiếp. Ảnh hưởng của kiểm duyệt có mặt trong mọi hình thức thể hiện cá nhân liên quan đến công chúng, dù là dưới hình thức xuất bản, trình diễn nghệ thuật, hay một trang web. Trong hơn 60 năm qua, các chính sách về kiểm duyệt thâm nhập khắp xã hội trên toàn quốc.

(Viết để chia xẻ với các bạn của Hoàng-Vy tại San Jose)

Giọt nắng cuối chiều chưa vội tắt, mà lời từ biệt đã lên môi.

Câu thơ chẳng biết của ai mà ghi lại cũng chẳng biết có đúng không. Nhưng thực sự rất gần với hoàn cảnh của ông thầy dạy Triết, Nguyễn Xuân Hoàng. Anh Nguyễn Xuân Hoàng cũng là nhà văn tên tuổi trên văn đàn và báo giới. Tổng thư ký báo Văn, báo Người Việt, Viet Mercury và Viet tribune hiện nay tại San Jose.

CẬU NHƯ PHONG LÊ VĂN TIẾN LÀ AI?

CON NGƯỜI –CÁ TÍNH

Thật ra, Như Phong Lê văn Tiến là nhân vật như thế nào?

Từ một người quen biết sơ giao, từ một người bạn thân tình, từ một người cùng hay không cùng chí hướng, tất cả đều nhìn ngắm con người cậu tôi dưới những khía cạnh, những quan điểm khác biệt, để rồi dẫn đến những kết luận, ý kiến có tính cách cá nhân, cũng giống như nhiều anh mù được dẫn đến sờ nắm những bộ phận khác nhau của một con voi, anh thì cho con voi là cái quạt, cái cột đình... vân vân...

Khi bà Hillary Rodham Clinton rời khỏi Bộ Ngoại Giao nơi bà phục vụ bốn năm với tư cách bộ trưởng trong nhiệm kỳ đầu, từ đầu năm 2009 tới đầu năm 2013, của Tổng thống Barack Obama, tôi hình dung bà sẽ về nhà ngồi viết cuốn hồi ký về thời gian làm việc với tư cách là nhà ngoại giao chóp bu của Hoa Kỳ; rồi bà sẽ ra mắt cuốn sách đó gần với thời kỳ chuẩn bị cho cuộc vận động cho cuộc tranh cử chạy đua vào Toà Bạch Ốc thêm một lần nữa, nếu bà quyết định tranh cử. Và tôi là một trong những người chờ đợi cuốn hồi ký đó.