Tôi vừa có bài viết này trên Thanh Niên, về việc Trung Quốc lợi dụng các tạp chí khoa học quốc tế để đăng tải bản đồ thể hiện yêu sách đường lưỡi bò của họ đối với Biển Đông. Trong bài viết gốc, có một chỗ tôi nhầm, do diễn dịch sai ý của tiến sĩ Dương Danh Huy. Câu sai đó là: "Hiện tiến sĩ Dương Danh Huy đang thay mặt các nhóm người Việt ở khắp nơi trên thế giới thảo thư yêu cầu Science đính chính và chấm dứt việc đăng bản đồ phương hại tới chủ quyền Việt Nam trong tương lai". Sau khi đọc bài viết, anh Huy đã có ý kiến rằng bức thư đó do nhiều người bàn thảo và anh là tác giả chính. Anh nói:"Cần sửa câu này vì tôi không và không thể thay mặt ai." Tôi xin rút kinh nghiệm và rất xin lỗi anh Huy cùng các bạn đọc. Nếu bác nào trích dẫn lại bài trên Thanh Niên, xin lấy bản đã được hiệu đính. Câu sửa tôi để màu đỏ dưới đây. Trân trọng, - Mr. Do

"ĐƯỜNG LƯỜI BÒ" NÚP BÓNG KHOA HỌC
Tạp chí học thuật Science vừa đăng bài báo của học giả Xizhe Peng, trong đó kèm nhiều bản đồ thể hiện “yêu sách đường lưỡi bò” của Trung Quốc trên biển Đông. Và đây không phải là trường hợp cá biệt.
Tuần san Science của Hiệp hội Mỹ vì sự phát triển khoa học (AAAS) là một trong những tạp chí học thuật uy tín nhất, được trích dẫn nhiều nhất thế giới. Trong số báo ra ngày 9.7.2011, Science đăng tải bài “Lịch sử dân số Trung Quốc và những thách thức trong tương lai” (China’s Demographic History and Future Challenges của Xizhe Peng (Bành Hi Triết). Bài báo cho ta một cái nhìn tổng quát về dân số Trung Quốc qua các thời kỳ, cũng như chỉ ra các thách thức về dân số tại đất nước đông dân nhất hành tinh. Sẽ không có gì đáng bàn nếu đây chỉ là một công trình khoa học thuần túy…

Chiêu “Tăng Sâm giết người”

Điều đáng chú ý là trong phần viết về tỉ lệ các độ tuổi của dân số Trung Quốc, tác giả Xizhe Peng (Bành Hi Triết) đã đăng kèm 4 bản đồ. Trong đó, bên cạnh mỗi bản đồ lớn in hình lục địa Trung Quốc, còn có bản đồ nhỏ ghi chú “South China Sea” (biển Nam Trung Hoa, tức biển Đông), cùng đường lưỡi bò (yêu sách hình chữ U) ôm trọn vùng biển này. Có thể dễ dàng nhận thấy phía trong đường lưỡi bò ngang ngược ấy là hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam.

“Đường lưỡi bò” là một yêu sách vô lý của Trung Quốc, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền biển đảo của Việt Nam và một số nước khác trong khu vực. Giới chức Việt Nam, Indonesia, Philippines đã nhiều lần phản đối chính thức. Giới quan sát và nhiều chuyên gia độc lập trên thế giới, bằng các luận cứ không thể chối cãi, từng chỉ ra sự phi lý của yêu sách đường lưỡi bò.

Thế nhưng, bằng cách này hay cách khác, bất chấp công lý, phía Trung Quốc vẫn phổ biến yêu sách đường lưỡi bò của mình, song song với các hành động cơ bắp gây lo ngại trên biển Đông.

Bài báo trên Science không phải là trường hợp đầu tiên. Ngày 19.4.2011, tạp chí Journal of Waste Management đã đăng bài “Thu gom phân loại chất thải rắn đô thị tại nguồn: Một phân tích so sánh” (Municipal solid waste source-separated collection in China: A comparative analysis) của nhóm tác giả Trung Quốc Jun Tai, Weiqian Zhang, Yue Che và Di Feng, trong đó cũng đính kèm bản đồ minh họa có in hình yêu sách đường lưỡi bò.

Có thể thấy, một bộ phận người Trung Quốc, kể cả giới học giả rất am tường về lý lẽ, luật pháp, đã bất chấp lý lẽ, luật pháp quốc tế để truyền bá cái yêu sách ngang ngược của mình. Có thể thấy, Trung Quốc đang chủ ý đăng tải bản đồ đường lưỡi bò “mọi lúc, mọi nơi” với mục đích “mưa lâu thấm đất”. Những hình ảnh đường lưỡi bò vô lý được lặp đi lặp lại sẽ khiến người đọc dần quen mắt, rồi tiếp nhận chúng một cách thản nhiên. Chiêu này làm ta nhớ tới câu chuyện “Tăng Sâm giết người” thuở xưa. Sau ba lần nhận được cùng một thông tin sai sự thật, bà mẹ Tăng Sâm ban đầu không tin nhưng rốt cuộc đã tin rằng con mình giết người. Cách làm của Trung Quốc ở đây cũng vậy, nói dối một lần thiên hạ chưa tin thì nói dối tiếp nữa, và tiếp nữa.

Lâu nay, Trung Quốc chủ yếu phổ biến các bản đồ với yêu sách ngang ngược của họ ra đại chúng. Giờ đây, họ bắt đầu tấn công mạnh vào giới hàn lâm. Việc đăng tải bản đồ với yêu sách đường lưỡi bò trên các chuyên san khoa học uy tín thế giới sẽ có tác dụng mạnh, do được cộng hưởng từ uy tín của các tạp chí này.
Phải chấm dứt việc đăng bản đồ phi lý

Thông tin về bài báo có tấm bản đồ vô lý của Science được tiến sĩ Dương Danh Huy ở Anh chuyển tới báo Thanh Niên. Ông Huy cho biết người Việt ở khắp thế giới đang nỗ lực đấu tranh để chống lại yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc, mà trước hết là ngăn chặn việc đăng tải các bản đồ sai trái trên các ấn phẩm quốc tế. Ở Canada có nhóm Xóa Lưỡi Bò của tiến sĩ Bùi Quang Hiển và tiến sĩ Trần Ngọc Tiến Dũng; ở Úc, Mỹ và New Zealand có nhóm của các anh Nguyễn Hùng, Ngô Khoa Bá, Lê Quang Long; ở Đức có nhóm VLOS của anh Cao Xuân Hiếu. Nhóm Xóa Lưỡi Bò đã mở một trang mạng cập nhật liên tục các bài báo khoa học có kèm bản đồ đường lưỡi bò và sau đó gửi thư tới ban biên tập ấn phẩm đó để phản đối.

Nhiều người Việt trên thế giới, trong đó có tiến sĩ Dương Danh Huy, đang cùng nhau thảo thư yêu cầu Science đính chính và chấm dứt việc đăng bản đồ phương hại tới chủ quyền Việt Nam trong tương lai. Bức thư có đoạn viết: “Là một chuyên san khoa học uy tín, Science không nên đăng tải yêu sách của một phía đối với một vùng tranh chấp, gây phương hại cho các phía khác. Science không nên cho phép các nhà khoa học lợi dụng để biến thành một nơi đăng tải các yêu sách về lãnh thổ của họ. Science cần tránh việc gây ra cho khán giả hiểu nhầm rằng tạp chí này đang ủng hộ hoặc thể hiện sự thiên vị đối với yêu sách lãnh thổ của một phía nào đó, gây phương hại cho những phía khác”.

Theo tiến sĩ Dương Danh Huy, việc phát hiện và phản đối bản đồ đường lưỡi bò trên các ấn phẩm quốc tế là cực kỳ quan trọng, là “sống còn” đối với Việt Nam. Dễ thấy rằng dù các tài liệu này không có giá trị pháp lý trong giải quyết tranh chấp, nhưng chúng sẽ gây ra ngộ nhận trong cộng đồng quốc tế, mà đặc biệt ở đây là cộng đồng khoa học. Trung Quốc sẽ càng hưởng lợi khi có nhiều người hơn nữa tin vào bản đồ đường lưỡi bò. Không chỉ truy tìm và phản đối, phía Việt Nam cần chủ động liên hệ với các tạp chí học thuật để ngăn chặn việc đăng tải các bản đồ tương tự trong tương lai.

Trước đây, Hội Địa lý Quốc gia (NGS) ở Mỹ từng đăng bản đồ phương hại đến chủ quyền Việt Nam trên biển Đông, sau khi nhiều tổ chức, cá nhân, cơ quan báo chí, chính quyền Việt Nam lên tiếng, NGS đã đính chính, sửa đổi. Dịch vụ Google Maps của hãng Google cũng đã thực hiện điều tương tự. Động thái rút kinh nghiệm, sửa sai của Google và NGS là đáng ghi nhận.

Science, là một chuyên san khoa học uy tín hàng đầu thế giới, cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, đính chính đối với các bản đồ gây phương hại tới chủ quyền Việt Nam đã đăng trên ấn phẩm của mình và cần chấm dứt việc đăng tải các tài liệu tương tự trong tương lai. Các tạp chí, nhà xuất bản khác, được nêu tên và chưa được nêu tên trong bài viết này, cũng cần thực hiện điều tương tự.

Đ.H

Nature cũng bị học giả Trung Quốc xỏ mũi (hoặc là lợi dụng - mới thêm vào).
Theo thông tin của nhóm Xóa Lưỡi Bò đã được chúng tôi kiểm chứng, chuyên san Nature, tạp chí khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới và thậm chí còn nổi tiếng hơn cả Science, vào ngày 2.9.2010 đã đăng bài “Những tác động của biến đổi khí hậu lên nguồn nước và ngành nông nghiệp tại Trung Quốc” (The impacts of climate change on water resources and agriculture in China) của nhóm tác giả người Trung Quốc (Shilong Piao cùng đồng sự) kèm bản đồ đường lưỡi bò. Một loạt ấn phẩm của các nhà xuất bản Elsevier (Hà Lan), Springer (Đức), Wiley (Mỹ), tạp chí Journal of Petroleum Science and Engineering… cũng đăng bản đồ đường lưỡi bò kèm theo các bài báo khoa học của tác giả Trung Quốc.
Ảnh kèm: Hình bản đồ thể hiện yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc đăng trên Science. Dấu gạch chéo là của tôi. Ảnh: Chụp lại từ Science